Morgunblaðið - 13.02.1999, Qupperneq 12

12 LAUGARDAGUR 13. FEBRÚAR 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Hjörleifur Kvaran borgarlögmaður um orkulög og rekstur hitaveitu
Heimilt að veita sveitarfélagi
einkaleyfi á tilteknu svæði
HJÖRLEIFUR Kvaran borgarlög-
maður kveðst vera þeirrar skoðunar
að rekstui- Hitaveitu Reykjavikur sé
á sviði einkaréttar og þar af leiðandi
sé heimilt að taka arð af fyrirtækinu.
Hann segir að Hreinn Loftsson lög-
maður, sem fer með mál bæjar-
stjórnar Hafnarfjarðar vegna Hita-
veitu Reykjavíkui', byggi sinn rökst-
uðning á 31. gr. orkulaga en hann á
30. gr. sömu laga, þar sem kveði á
um að ráðherra sé heimilt að veita
sveitarfélagi einkaleyfi til reksturs
hitaveitu á tilteknu svæði og að það
svæði sé ekki bundið lögsögu sveit-
arfélagsins.
Hjörleifur sagði að 31. gr. fjallaði
um að sveitarfélögum væri heimilt að
framselja einkaleyfí til að reka hita-
veitu til einstaklinga eða félaga með
heimild ráðherra og þá til ákveðins
tíma. „Reykjavíkurborg er hvorki
Halldór
Björnsson
formaður
Eflingar
EINN listi kom fram til stjóm-
arkjörs í Eflingu - stétt-
arfélagi. Listinn var borinn
fram af uppstillingamefnd og
trúnaðarráði og skipa þeir sem
á listanum eru þvi stjóm
félagsins. Efling - stéttarfélag
er sameinað félag Dagsbrúnar,
Framsóknar, Sóknai- og Félags
starfsfólks í veitingahúsum.
Formaður Eflingar er Hall-
dór Björnsson, 1. varaformað-
ur Þórann Sveinbjömsdóttir,
2. varaformaður Hjördís Bald-
ursdóttir, ritari Jónína Sig-
urðardóttir og gjaldkeri Ing-
unn Þorsteinsdóttir.
Meðstjórnendur era
Guðrún Kr. Óladóttir, Sigurð-
ur Bessason, Sigríður Ölafs-
dóttir, Ólína Ólafsdóttir,
Sigríður Einarsdóttir, Þuríður
Ingimundardóttir, Ingibjörg
B. Sveinsdóttir, Snorri Ar-
sælsson, Þorsteinn M. Krist-
jánsson, Eyþór Brynjólfsson,
Albert Ingason, Þorbjörg
Kristjánsdóttir, Bjarni
Hjálmtýsson, Rannveig Gunn-
laugsdóttir, Louise Chr.
Kjartansson og Ólafur Ólafs-
son.
einstaklingur né félag en hins vegar
kveður 30. gr. orkulaganna á um að
heimilt sé að veita sveitarfélagi einka-
leyfi til reksturs á hitaveitu á tilteknu
svæði með heimild ráðherra," sagði
hann. „Það svæði er ekki bundið við
lögsögu sveitarfélagsins og er hægt
að veita leyfið á mun stærra svæði en
nemur lögsögunni."
Hitaveita ekki skylduverkefni
Sagði Hjörleifur að honum sýndist
sem þeir Hreinn væru sammála um
að rekstur hitaveitu væri ekki eitt af
skylduverkefnum sveitarfélaga en
að honum fyndist einkennilegt að
Hreinn féllist ekki á að Hitaveitan
starfaði á grunni einkaréttar. „Ég er
þeirrar skoðunar að rekstur Hita-
veitunnar sé á sviði einkaréttar og
þar af leiðandi sé heimilt að taka arð
af þessu fyrirtæki,“ sagði hann.
„Þetta sé ekki þjónusta heldur sala á
vöru. Ég hélt að Hreinn hlyti að
verða mér sammála um þetta atriði.
Hann er sjálfur búinn að vinna að
því að taka fyrirtæki ríkisins, sem
hafa verið rekin á einkaréttargrunni
og hvetja til þess að ríkið seldi fyrir-
tækin. Ég hélt að hann myndi strax
grípa að þetta væri fyrirtæki á
einkaréttargrunni enda ekkert því
til fyrirstöðu og vel hægt að breyta
því í hlutafélag.“ Hjörleifur benti á
að öðrum verkefnum sem sveit-
ai-félög stæðu að væri ekki hægt að
breyta í hlutafélög eins og t.d. vatns-
veitu sem væri skylduverkefni sveit-
arfélaga samkvæmt lögum. „Það er
því ekki hægt að einkavæða hana og
selja,“ sagði hann. „En það er ekki
skylda að reka hitaveitu og lítið því
til fyrirstöðu að breyta Hitaveitunni
í hlutafélag og selja. Þess vegna er
hún á einkaréttargrunninum.“
Einkaleyfi kallar á samþykki
ráðherra
Um þá spumingu Hreins hvers
vegna ráðherra þyrfti að samþykkja
gjaldski-á Hitaveitunnar, benti Hjör-
leifm' á að mörg opinber íyrirtæki
sem rekin væru á grunni einkai'éttar
og með einkaleyfi kölluðu á að
ráðherra samþykkti gjaldskrána.
Samþykkt ráðherra væri til að vernda
neytandann þannig að einkaleyfishaf-
inn, hvort sem um væri að ræða ein-
stakling, félag eða sveitarfélag, gæti
ekki ákveðið gjaldtöku. Vegna einka-
leyfisins væri því samþykki ráðheira
áskilið og nefndi hann sem dæmi að til
skamms tíma hefðu verið veitt sérleyfi
til aksturs á ákveðnum leiðum og
gjaldskrá sérleyfishafa hafi verið und-
ir eftirliti opinberra aðlila.
Áætlunarferðir
til London
Verðið
17 til 21
þúsund
FERÐASKRIFSTOFAN Sam-
vinnuferðir-Landsýn býður í sum-
ar reglulegar áætlunarferðir til
London fyrir 17 þúsund krónur,
auk flugvallaskatta, fyrir félags-
menn stéttarfélaga, en 21 þúsund
krónur fyrir aðra. Flogið verður
með Boeing 747-breiðþotu Atl-
anta.
Ferðirnar hefjast í lok maí og
standa út október. Helgi Jóhanns-
son, framkvæmdastjóri Samvinnu-
ferða-Landsýnar, segir þetta í
fyrsta sinn sem boðið er upp á áætl-
unarflug milli Keflavíkur og
London með júmbóþotu en vél Atl-
anta tekur 480 farþega. Ferðaskrif-
stofan bauð hliðstæðar ferðii' í
nokki'ar vikur í íyrra, en þá var
flogið með Tristar-þotu Atlanta
sem tekur 360 farþega.
Helgi Jóhannsson segir að alls
verði um 9 þúsund sæti í boði með
þessu flugi ferðaskrifstofunnar. Er
það nálega 20% viðbót við núver-
andi sætaframboð Flugleiða á
þessum tíma. Brottför í ferðir
Samvinnuferða-Landsýnar er í
býtið á fimmtudagsmorgnum til
London og til baka kl. 10 á mánu-
dagsmorgnum. Segir Helgi
farþega geta valið fjögurra daga
dvöl, 11 daga eða allt að fjögurra
vikna dvöl. Þá sagði hann ferða-
skrifstofuna geta útvegað lestar-
ferðir til Parísar, sem aðeins tækju
þrjá tíma og kosta þær kringum 30
þúsund krónur.
---------------
íslandsferð
á rúmar
13 þúsund
krónur
UM páskana gefst íslendingum í
London kostur á íslandsferð fyrir
rúmar 13 þúsund krónur auk flug-
vallaskatta. Samvinnuferðir/Land-
sýn hafa skipulagt eina ferð á þess-
um kjörum með Tristar þotu Atl-
anta.
Helgi Jóhannsson segir ástæðuna
þá að nýta eigi vélina í flugi hingað
mánudaginn 29. mars og aftur til
London mánudaginn 5. apríl sem er
annar páskadagur. Því hafi verið af-
ráðið að bjóða Islendingum í
London, námsmönnum sem öðrum,
þessi hagstæðu kjör til Islandsferð-
ar yfir páskana. Tristar þotan tekur
um 360 farþega. Yfir páskana verð-
ur hún síðan nýtt til ferða milli Is-
lands og sólarstranda.
SKRIFAÐ undir samstarf. Hreggviður Jónsson, framkvæmdastjóri íslenska útvarpsfélagsins,
(t.v.) og Helgi Jóhannsson framkvæmdastjóri Samvinnuferða-Landsýnar.
/ /
Sérkjör fyrir áskrifendur IU
til boða frá lokum maí og út október. Flogið er út á
ISLENSKA útvarpsfélagið og Samvinnuferðir-
Landsýn hafa samið um sérkjör á ferðum til London fimmtudagsmorgnum og tilbaka á sunnudags-
fyrir svonefnda M-12 áskrifendur ÍÚ. Er það þriðja morgnum
árið sem fyrirtækin hafa slíkt samstarf.
Þessum áskrifendum er boðin ferðin á 13 þúsund
krónur fyrir utan flugvallaskatta. Ferðirnar standa
Islenska útvarpsfélagið hefur einnig samið við
Heimsferðir um sérkjör á ferðum fyrir M-12 áskrif-
endur til Parísar og Barcelóna.
Halldór Ásgrímsson utanrrkisráðherra um niðurfellingu lendingargjalda Luxair
Bundnir af EES-
samningnum
LÍKUR era til þess að aðild íslend-
inga að samningnum um Evrópska
efnahagssvæðið komi í veg fyrir að
hægt sé að verða við ósk flugfélags-
ins Luxair um niðurfellingu eða af-
slátt af lendingargjöldum á Kefla-
víkui'flugvelli, að sögn Halldórs Ás-
grímssonar, utanríkisráðherra, en
málið er nú til lögfræðilegrar athug-
unar í utanríkisráðuneytinu.
Halldór sagði að erindi hér að
lútandi hefði verið að koma inn á
hans borð, en það væri framsent frá
flugmálastjóra sem _ hefði fengið
beiðni þessa efnis. „Ég, ekki síður
en margir aðrir, er mikill
áhugamaður um að jiað sé hægt að
viðhalda flugi milli Islands og Lúx-
emborgar. Þetta hefur treyst bönd-
in afar mikið milli þessara þjóða.
Við erum að láta fara fram lög-
fræðilega athugun á rhálinu og mér
sýnist að við séum í þessu sam-
bandi bundnir af EES-samningn-
um. Almennt séð heimilar hann
ekki að flugfélögum á svæðinu sé
mismunað," sagði Halldór.
Hann sagði því að fyrsta skrefið í
málinu væri að kanna hvort heimilt
væri að verða við þessari beiðni og
sér sýndist að margt benti til þess
að svo væri ekki.
Halldór sagði aðspurður að þegar
Lúxemborg hefði tekið þátt í að-
gerðum til þess að viðhalda Atlants-
hafsflugi Flugleiða árið 1980 hefði
baráttan staðið um að viðhalda flug-
leiðinni milli Lúxemborgar og
Bandaríkjanna. Án aðstoðar ís-
lenska ríkisins og Lúxemborgar á
þeim tíma hefði það flug einfaldlega
lagst niður. Það hefði verið barátta
upp á líf og dauða. Þá hefðu hins
vegar gilt allt aðrar reglur í fluginu
og um samkeppnisskilyrði. „Síðan
höfum við skrifað undir EES-samn-
inginn og við höfum lögfest ný sam-
keppnislög, þannig að það er ekkert
líkt og þá. Á þeim tíma var þetta
spurning um að tryggja flugsam-
göngur íslendinga við umheiminn.
Það er ekki hægt að hafa þau rök í
þessu máli,“ sagði Halldór ennfrem-
ur.
Utlit fyrir að Atlantshafsflug
legðist niður 1980
Flugleiðir gengu í gegnum mikla
rekstrarerfiðleika á árinu 1980
fyrst og fremst vegna Atlantshafs-
flugsins og var allt útlit fyrir að
það myndi leggjast niður og að
starfsemi í Lúxemborg yrði hætt.
Á fundi ríkisstjórnarinnar 15. sept-
ember það ár var samþykkt ein:
róma aðstoð við Flugleiðir. I
samþykktinni sagði að ef Flugleiðir
drægju sig út úr Atlantshafsflug-
inu gæti það haft víðtæk áhrif í
ýmsum þjónustugreinum og
skapað óvissu um atvinnu fjölda
manna, auk þess sem umtalsverðar
tekjur ríkissjóðs af þessu flugi féllu
niður. Með tilliti til þessa var ríkis-
stjórnin meðal annars tilbúin til að
veita þriggja ára bakábyrgð sem
næmi um það bil þeim tekjum sem
ríkissjóður hefði haft af þessu
flugi, þar sem meðal annars var um
að ræða lendingargjöld, leigugjöld
á Keflavíkurflugvelli, tekjur af
fríhöfn, opinber gjöld og fleira, allt
að þremur milljónum dollara á ári.
Jafnframt var gerður áskilnaður
um það að á fundi samgöng-
uráðherra íslands og Lúxemborg-
ar sem fyrirhugaður var fáeinum
dögum síðar yrði leitað eftir sam-
bærilegri aðstoð frá ríkisstjórn
Lúxemborgar. Niðurstaða þess
fundar var að ríkisstjórn Lúxem-
borgar var tilbúin til þess að veita í
Norður-Atlantshafsflugið 90 millj-
ónum Lúxemborgarfranka, auk
þess sem lendingargjöld og
farþegaskattur var felldur niðui'.
Sigurður Helgason, þáverandi for-
stjóri Flugleiða, sagði þá aðspurð-
ur í Morgunblaðinu að tilboð Lúx-
emborgarmanna um aðstoð væri
hærra en tilboð íslensku ríkis-
stjórnarinnar, því auk 3 milljón
dala styrks væri miðað við niður-
fellingu ýmissa gjalda af þeirra
hálfu.