Morgunblaðið - 13.02.1999, Qupperneq 44

44 LAUGARDAGUR 13. FEBRÚAR 1999
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
GUÐMUNDUR
PÁLSSON
+ Guðmundur
__ Pálsson fæddist
í Ogri við Stykkis-
hólm 27. desember
1908. Hann iést í
Sjúkrahúsi Suður-
lands 4. febrúar síð-
astliðinn. Foreldrar
hans voru Páll Met-
úsalem Guðmunds-
son, vitavörður og
sjómaður í
Höskuldsey, f. 20.
desember 1872, d.
1953, og Ástríður
Helga Jónasdóttir,
f. 13. maí 1875, dáin
1941. Guðmundur ólst upp í
Höskuldsey frá þriggja ára
aldri. Hann stundaði sjósókn frá
Höskuldsey og Stykkishólmi
með föður sínum og bræðrum
frá barnsaldri og fram undir
tvitugt. Hann stundaði sjósókn
víða eftir að hann flutti frá
Höskuldsey. Einnig vann hann
við bústörf, húsbyggingar og
brúargerð. Systkini Guðmund-
ar voru fjórtán og komust tólf
þeirra á legg en þau eru nú öll
látin. Þau voru: Magðalena
Svanhvít, húsmóðir í Stykkis-
hólmi, f. 25.11. 1894, var gift
Jóni Rósmann Jónssyni, verka-
manni; Hannes Ágúst, skipstjóri
í Stykkishólmi, f. 26.8.1896, var
kvæntur Magðalenu Níelsdóttur
húsmóður; Georg, vélamaður á
Eskifirði, f. 6.10. 1897, var
kvæntur Sesselju Hinriksdótt-
ur, húsmóður; Guð-
rún, húsmóðir í
Reykjavík, f. 4.4.
1899, en maður henn-
ar var Guðmundur
Nordahl, trésmiður;
Ásta Þorbjörg, hús-
móðir í Stykkishólmi,
f. 30.9. 1900, var gift
Lárusi Ehássyni
verkamanni; Kristín,
húsfreyja í Elliðaey,
f. 5.2. 1902, var gift
Jóni Níelssyni, bónda
þar; Anna Pálsdóttir,
f. 1903 (lést ung);
Jónas, bóndi og sjó-
maður í Elliðaey, f. 24.9. 1904,
var kvæntur Dagbjörtu Níels-
dóttur, húsfreyju, sem ein er á lífi
makanna; Una Lilja, húsmóðir í
Reykjavík, f. 2.2. 1906, var gift
Sigurjóni Eiríkssyni eftirlits-
manni; Soffía, húsmóðir í Stykk-
ishólmi, f. 7.7. 1907, var gift Sig-
urbirni Kristjánssyni, sjómanni;
Sigurvin Breiðfjörð, sjómaður í
Keflavík, f. 20.3.1910, var kvænt-
ur Júlíu Guðmundsdóttur, hús-
móður; Höskuldur, bóndi og sjó-
maður í Stykkishólmi, f. 15.8.
1911, var kvæntur Kristínu Níels-
dóttur, húsmóður; Ebenezsar Júl-
íus, f. 1913 (lést ungur).
Hinn 15. maí 1938 kvæntist
Guðmundur Önnu Herdísi Jóns-
dóttur frá Hvolsseli í Saurbæjar-
hreppi í Dalasýslu, f. 3.7. 1910, d.
12.6. 1996. Þau hófu búskap í
Viðvík við Stykkishólm, síðan á
Lýsuhóli í Staðarsveit. Þaðan
fluttu þau að Barðastöðum í
sömu sveit. Þar stundaði Guð-
mundur búskap, en Anna Her-
dís gegndi ljósmóðurstarfi í
Staðarsveit þar til þau fluttu
hinn 10. júní 1958 til Hvera-
gerðis. Þar vann Guðmundur
in.a. við röra- og hellusteypu,
byggingarvinnu og að síðustu í
Ullarþvottastöð SIS. Anna Her-
dís var skipuð__ ljósmóðir í
Hveragerðis- og Ölfushéraði til
ársins 1976. Guðmundur og
Herdís eignuðust átta börn, en
íjögur þeirra dóu í frum-
bernsku. Þau voru: Sigríður
Ólöf, f. 18.2. 1939, d. 24.9. 1939;
Erla Ósk, f. 23.5. 1940, d. 18.7.
1940; Ester, f. 18.9. 1941, d.
2.10. 1941; sveinbarn, f. 26.1.
1955, d.s.d. Eftirlifandi börn
þeirra eru: 1) Jón, f. 27.4. 1944,
maki Alma Garðarsdóttir. Börn
Jóns eru: Garðar, Herdís, Ósk
og Guðmundur Þór. 2) Klara, f.
13.4. 1947, maki Ómar Þór
Helgason. Börn Klöru eru:
Ágúst Liljan, Barði, Páll Dag-
bjartur og Guðmundur Herdal.
3) Páll Amar f. 3.8. 1950, maki
Þóra Vigdís Guðmundsdóttir.
Börn Páls era: Guðrún, Björg-
vin, Guðmundur, Anna Herdfs
og Bjarki Þór. 4) Sigríður Ólöf,
f. 22.4. 1952. Börn Sigríðar
Ólafar eru: Ólöf, Sverrir Björn,
Ingvi Bjarmar og Esther Erla.
Afkomendur Guðmundar era
fimmtíu og þrír, þar af fjörutíu
og átta á lífi.
Útför Guðmundar Pálssonar
fer fram frá Staðastað í dag og
hefst athöfnin kl. 14. Kveðjuat-
höfn um hann fór fram frá
Hveragerðiskirkju í gær.
Drottinn sjáfur stóð á ströndu:
Stillist vindur! Lækki sær!
Hátt er siglt og stöðugt stjómað.
Stýra kannt þú sonur kær.
Hörð er Iundin hraust er mundin.
Hjartað gott sem undir slær.
(Om Amarson.)
Pabbi minn. Þegar leiðir skilur
leitar margt á hugann. Fyrir nær-
fellt þremur árum hófust kynni
okkar á nýjan hátt: áður þekkti ég
pabbann, nú kynntist ég mannin-
um, Breiðfírðingnum, hlýjum, ætt-
ræknum og jákvæðum, manninum
sem fór með mig í huganum aftur í
hin ýmsu aldursskeið sín, mannin-
um sem heldur lýsti því góða og
jafnvel spaugilega fremur en því
neikvæða.
Elsku pabbi minn, við Omar,
synir mínir og sonarbörn þökkum
þér dýrmætar samverustundir.
Eg veit að Guð geymir þig.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin stríð.
(V. Briem.)
Þín dóttir,
Klara.
Mig langar að minnast hans
Guðmundar tengdafóður míns
elskulegs í fáeinum orðum.
Eg kynntist honum sumarið
1983, hann þá kominn yfir sjötugt.
Hann tók mér strax vel og ekki
Persónuleg,
alhliða útfararþjónusta.
Sverrir Olsen, Sverrir Einarsson,
útfararstjóri útfararstjöri
Útfararstofa íslands
Suðurhlíð 35 ♦ Sími 581 3300
Allan sólarhrínginn. www.utfararstofa.ehf.is/
þótti honum verra að vita að ég var
fædd og uppalin á Snæfellsnesi.
Hann hafði alið þar manninn fyrri
hluta ævi sinnar, eða þar til hann
flutti úr Staðarsveitinni með fjöl-
skyldu sína til Hveragerðis árið
1958. Hann var frá Höskuldsey og
var fyrst og fremst Breiðfirðingur.
Það var mjög sérstakt hve æsku-
slóðirnar voru honum kærar. Hann
hafði yndi af að segja okkur sögur
frá þeim tímum. Hann hafði
skemmti- lega frásagnargáfu og
óvenju gott minni, allt fram undir
það síðasta. Skömmu áður en hann
lést, sagði hann okkur Páli og
bömunum skemmtilega sögu frá
því þegar hann og bræður hans
voru ungir, að renna sér á kýr-
leggjum á ísilagðri tjöm í
Höskuldsey. Hann hló og skemmti
sér við frásögnina. Börnin hlustuðu
af athygli á þessa fmmlegu aðferð
að renna sér á leggjum. Við fjöl-
skyldan skruppum oft yfir Hellis-
heiði í Varmahlíðina til hennar
Herdísar og Guðmundar. Þar var
alltaf gott að koma. Þótt þau hjónin
væm að mörgu leyti ólík, fann ég
mikinn kærleik með þeim. Þau
höfðu reynt mikla erfiðleika í upp-
hafi búskaparáranna og mikinn
missi sem markaði djúp spor.
Herdís naut sín í að rækta garð-
inn sinn og Guðmundur var henni
alltaf innan handar. Þegar hann
hætti að vinna var garðurinn hon-
um meira virði en áður. Æskuslóð-
irnar toguðu alltaf í hann. Það var
fóst regla hjá honum í mörg ár að
fara á hverju sumri eina ferð vest-
ur í Hólm, stundum tvær. Þar tók
frændfólk hans alltaf vel á móti
honum. Hann fór oft í róður með
frændum sínum og stundum náði
hann sér í svartbaksegg, sem hon-
um þótti mikið lostæti. Sjávarloftið
var honum nauðsyn.
Þegar Herdís lést árið 1996,
slokknaði mikið ljós. Guðmundur
var um það leyti farinn að tapa
, v/ Uossvogskirkjugcxuð j
Sími. 554 0500
heilsu. Hann sagðist hafa haldið að
hann færi á undan henni, en það
var seigla í honum. Klara, dóttir
hans, flutti í Varmahlíðina með
Ómari manninum sínum, eftir að
Herdís lést og þrekið var farið að
minnka hjá Guðmundi. Saman önn-
uðust þau hann og léttu honum síð-
ustu sporin. Það er ómetanlegt
hvað þau gerðu fyrir hann og okk-
ur hin.
Hafi þau hjartans þakkir fyrir
alla þá alúð og umhyggju sem þau
sýndu honum. Guðmundur var trú-
aður. Hann ólst upp við húslestur
og sálmasöng. Hann hafði sjálfur
sungið við messur á Helgafelli sem
forsöngvari og seinna á Staðastað.
Hann þekkti marga sálma. Við sát-
um saman í haust sem leið og fór-
um yfir sálmana sem hann vildi
hafa við útfórina sína. Einn af
sálm- unum sem hann valdi var:
„Þú, Guð, sem stýrir stjarna her.“
Hann fór með lokaversið - það var
ósk hans og bæn:
Stýr mínu fari heilu heim
í höfn á friðarlandi,
þar mig í þinni gæzlu geym,
ó, Guð minn allsvaldandi.
(V. Briem)
Blessuð sé minning þín, elsku
Guðmundur,
Þóra V. Guðmundsdóttir.
Elsku tengdapabbi. Eg var ný-
komin í vinnuna 4. febrúar sl. þeg-
ar Jón minn hringdi og tilkynnti
mér lát þitt, ég vissi að hverju
stefndi en samt þegar stundin var
komin var ég ekíri tilbúin. Það eru
um þrjátíu og fimm ár síðan ég
kom inn í fjölskylduna þína og
aldrei fór styggðaryrði okkar í
milli. Þú barst alltaf svo mikla um-
hyggju fyrir okkur, varst alltaf að
spyrja um börnin og bamabömin;
hvernig þau hefðu það og hvort
ekki væri allt í lagi hjá þeim. Það
var gaman að sitja hjá þér og
hlusta á þig segja sögur af þér og
systkinum þínum í Höskuldsey.
Minni þitt var ótrúlegt. Þú hafðir
yndi af ferðalögum og varst fróður
um menn og málefni. Það leið ekki
það sumar að þú færir ekki í
Stykkishólm, í heimsókn til systk-
ina þinna, en þeim fór fækkandi
þar til þú varst einn eftir. Og nú
seinni árin varstu alltaf hjá Sæ-
mundi frænda þínum, sem reyndist
þér svo vel, og færi ég honum inni-
legar þakkir. Óll bömin þín reynd-
ust þér vel. Þau skiptust á um að
vaka yfir þér síðustu sólarhringana
og er það dýrmæt minning fyrir
þau. En mestar og bestar þakkir
mínar em til Klöm og Ómars, sem
fluttu inn í Varmahlíðina, til að
geta hugsað um ykkur, fyrst Her-
dísi mína og svo þig. Eg veit að í
fyllingu tímans fá þau laun fyrir
fómlysi sína. Guð blessi ykkur fyr-
ir allt sem þið hafið gert fyrir
tengdaforeldra mína.
Það var tómlegt að koma í
Varmahlíðina eftir kistulagning-
una, það var samt allt fullt af fólki
en það vantaði samt svo mikið. Eg
er þakklát fyrir að þú þurftir ekki
að kveljast lengur, nú ertu hjá
Herdísi og bömunum ykkar sem
þið misstuð svo ung. En hjarta mitt
er samt fullt af trega og söknuði.
Elsku Jón, Klara, Páll og Silla.
Ég bið Guð að senda ykkur styrk í
sorginni. Elsku Guðmundur minn,
þakka þér fyrir allt og allt. Ég bið
þér blessunar Guðs.
Því eru augun svo dökk, hefur sólin nú
sokkið í ólgandi sæ.
Hver er ætlun með ordum ef ekki ég næ,
að rækta minn garð og mitt fólk.
Því ég gleymi,
tár er líka umbun frá guði.
(Garðar Jónsson.)
Ástarkveðja. Þín tengdadóttir,
Alma Garðarsdóttir.
Það er með miklum söknuði sem
við kveðjum hann afa okkar í dag.
Elsku afi, við vitum að þér líður vel
hjá henni ömmu og börnunum ykk-
ar.
Mikið var gott að koma til ykkar,
oft var spjallað um liðna tíð og nú-
tímann. Þær em minnisstæðar
ferðirnar með þér niður í verslun,
þegar við vomm krakkar. Þú varst
alltaf svo léttur á þér.
Þegar við komum til þín
skömmu eftir níræðisafmælið,
varstu kátur og hress. Þú hést því
að ná þessum merkisáfanga og
stóðst við það. Þú hafðir yndi af því
að rifja upp gamla tíma. Það var
gaman að hlusta á þig og merkilegt
hvað þú mundir nöfn og ártöl.
Litla langafastráknum þínum,
honum Páli Amari, leið alltaf svo
vel hjá þér. Hann man alltaf hlýju
og þéttu faðmlögin þín og hann
geymir vel fallegu gjöfina frá þér.
Mikið emm við ánægð að hafa
komið og kvatt þig í síðasta sinn,
eftir að þú veiktist. Þó að við rædd-
um ekki mikið saman þar vissir þú
af nærvem okkar. Við geymum í
minningunni margar góðar stundir
mér þér, sem gafst okkur svo mikið
með návist þinni.
Guð varðveiti þig, elsku afi.
Elsku pabbi, Jón, Klara og Silla.
Við biðjum góðan Guð að styrkja
ykkur í sorginni.
Guðrún, Björgvin og
Guðmundur Pálsbörn.
Nú er hann elsku afi minn farinn
til hennar ömmu. Mig langar að
skrifa nokkur orð um hann.
Það var atltaf jafn gaman að
heimsækja afa þegar ég var lítil.
Mér er það minnisstætt þegar við
renndum í hlað hjá afa og ömmu þá
beið afi alltaf úti eftir okkur með
brjóstsykurpoka. Svo var labbað
niður í búð og keypt gos með
meiru. Hann gaf sér alltaf mikinn
tíma fyrir okkur, var alltaf boðinn
og búinn að sýna okkur alla hluti
og allt sem hann gat sagt okkur um
gamla tímann.Við afi áttum yndis-
lega stund saman á síðasta ári þeg-
ar ég gifti mig, ég hef sjaldan séð
hann svona ánægðan og það gladdi
okkur mikið.
Elsku afi, hafðu þökk fyrir allt
sem þú hefur gert fyrir okkur og
alla þína bh'ðu. Elsku pabbi, Klai'a,
Páll og Silla, við biðjum algóðan
Guð að styrkja ykkur í sorginni.
Minning afa mun alltaf lifa með
okkur. Við vottum ykkur okkar
dýpstu samúð. Bless, elsku afi
minn, Guð geymi þig og varðveiti.
Ósk Jónsdóttir og fjölskylda.
Fallinn er frá síðasti Höskulds-
eyingurinn. Guðmundur Pálsson,
föðurbróðir minn og kær vinur, er
látinn. En á ströndinni hinumegin
hafa tekið á móti honum Herdís
og börnin þeirra, og systkinin öll,
stelpurnar og strákarnir úr
Höskuldsey. Sannfærð er ég um
að þar hefur verið slegið upp
veislu. Bræðurnir hafa verið að
bíða eftir Gumma bróður og hafa
efalaust kreist úr nokkrum vín-
þrúgum fyrir hann. Dísa kveikir
sér í einni rettu og systurnar
baka pönnukökur.
Börnin í Höskuldsey ólust upp
við kröpp kjör. Oftast höfðu þeu
nóg að borða, enda Páll, og síðar
með þeim sonum sínum, sjómaður
góður og fengsæll. Gummi frændi
sagði mér frá því fyrir nokkrum
vikum að stundum hefði verið
mjólkurlaust. Eitt sinn var kýrin
geld, en þeir bræður yngstu litlir.
Þá bjargaði miklu að Lena systir
var gift Jóni Rósmann í Þormóðs-
ey og sendi þeim nytina alla úr
sinni kú hvenær sem hún vissi af
ferð í Höskuldsey.
Það var þannig sem þau systk-
ini töluðu hvort um annað. Alltaf
Gulli bróðir eða Ásta systir. Og
um stelpumar og strákana. Þótt
þau væru komin á níræðisaldur-
inn. Og með þessari hlýju í mál-
rómnum. Gummi frændi sagði
mér margar sögur úr Höskuldsey,
frá leikjum þeirra bræðra í tjörn-
inni, frá hólmunum þar sem þeir
áttu bú og gerðu út báta. Því það
var þeirra augljós framtíð. Að búa
og fiska. Hann sagði mér margt
frá liðinni tíð sem fæstir muna.
Arvisst var það að þeir Siggi og
Gummi kæmu í heimsókn, þegar
ég var barn og síðar ung kona.
Þeir bræður voru ákaflega sam-
rýndir og þurftu mikið að faðmast
og kyssast þegar þeir hittust.
Líka að kyssa mig og alla í fjöl-
skyldunni. Ég man að mér fannst
þetta frekar asnalegt sem barni,
en lærði seinna að meta þetta ást-
ríki sem þetta fólk sýndi þeim
sem því þótti vænt um.
Þeir sögðu sögur bræðurnir og
þótti sú sagan best sem barnað
hafði verið aðeins við. Hlógu mik-
ið og gerðu grín að sjálfum sér.
Eitt sinn komu þeir vestur,
Siggi og Gummi. Ég fór þá með
þá í bíltúr um Helgafellssveit.
Auðvitað voru þeir Gulli og Jonni
með í för. Við litum inn á Helga-
felli að sjálfsögðu. Þeir komu við
hjá leiði ömmu sinnar og afa og
fengu leyfi til að fara í kirkjuna.
Ég vona að ég meiði engan þegar
ég segi frá því að Gulli bróðir tók
þá bræður til altaris með tilþrif-
um. Reyndar sagði Siggi bróðir að
hann gerði það ekki rétt, enda
kirkjufróður maður.
En enda hlutu þeir í kirkju-
garðinum við Stykkishólm. Þar
þurfti að heilsa upp á marga og
skála við suma. En alvarlegir
stóðu þeir við gröf foreldra sinna,
Páls og Helgu. Græskulaust var
allt þeirra gaman og meiddi eng-
an.
Guðmundur lifði öll sín systkini
og fannst það frekar óréttlátt. Svo
fór Herdís og eftir það var hann
tilbúinn að fara.
Glöð er ég yfir því að hafa get-
að heimsótt hann stuttu áður en
hann dó. Við Höskuldur, bróðir
minn, hittum hann hressan í sinni.
Hann rifjaði upp gamlar minning-
ar og hafði engu gleymt. Sló sér á
lær og horfði á mig þessum tindr-
andi augum sem voru hans aðall
og sagði: Dadda mín ertu virki-
lega komin að heimsækja mig?
Og svo fékk ég kossa og faðm-
lög, að hætti Höskuldseyinga - í
hinsta sinn.
Ég gleðst yfir langri ævi hans
og því að ég fékk að vera hluti af
henni, ekki síst hin síðari ár þegar
aðrir voru gengnir. Hann kom og
gaf mér og mínum mikið. Kveðjur
góðar til Jóns, Klöru, Páls, Sillu
og þeirra fjölskyldna frá Döddu
frænku í Hólminum, Eyþóri og
strákunum mínum.
Dagbjört Höskuldsdðttir.