Morgunblaðið - 05.03.1999, Blaðsíða 43

MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
FÖSTUDAGUR 5. MARZ 1999 43
Nú
það
stefnir í að
verði mörg
Breiðdalsvíkin
BEINHÖRÐ og köld rökleiðsla,
byggð á staðreyndum um það, sem
hefur verið og er að gerast í sjáv-
arbyggðunum allt í kring um land,
leiðir til afdráttarlausrar niður-
stöðu um, að það er innbyggður
ágalli í gildandi fiskveiðistjómar-
kerfi, sem beinlínis veldur því, að
sjávarbyggðir eru á krókalausri
leið til að leggjast af. Yfirburðaað-
staða stórútgerðanna í
krafti mikils gjafa-
kvóta, gagnvart eig-
endum smærri út-
gerða, hefur langt til
eytt hinum hefð-
bundna flota vertíðar-
báta og miklu af smá-
bátunum. Eigenda
þeirra hefur verið
freistað og þeir hafa
iðulega fundið sig
knúna til að selja und-
an sér bát og kvóta
fyrir þá ævintýralegu
fjármuni, sem í boði
voru.
Með mjög misgeð-
felldum hætti var stór-
um hluta bátaflotans eytt og kvót-
inn fluttur til stórútgerðanna. Eft-
ir sátu eyðilegar fiskihafnir sjávar-
byggðanna. Þar sem áður var mik-
ið mannlíf og umsvif dugandi út-
gerðarmanna og sjómanna, þrot-
laus uppspretta umræðu og frá-
Fiskveiðistjórnun
Með mjög misgeðfelld-
um hætti, segir Jón
Sigurðsson, var stórum
hluta bátaflotans eytt
og kvótinn fluttur til
stórútgerðanna.
sagna, bæði fyrir þá og hina eldri
sem yngri, sem urðu þannig þátt-
takendur í þessu athafnalífi, hefur
þessi lind mannlífs þomað.
Félagsvísindastofnun hefur með
rannsóknum sínum í þágu Byggða-
stofnunar sýnt fram á, að þessi
þróun er stór áhrifavaldur í flótta
fólks frá þessum byggðum. Fisk-
veiðistjómarstefna stjórnarflokk-
anna er þannig bein orsök þeirrar
byggðaröskunar, sem þeir þykjast
í orði kveðnu vera andvígir. Þetta
staðfesti einnig prófessor Scott frá
Vancouver í Kanada, „faðir fiski-
hagfræðinnar", eins og hann var
kynntur, þegar hann flutti opin-
beran íyrirlestur í boði sjávamt-
vegsráðuneytisins. Hann sagði ein-
faldlega, að það væri bein afleiðing
kerfis af því tagi, sem hér er við
lýði, að einingar í útgerð stækkuðu
og sjávarbyggðir legðust af.
Flóknara er það nú ekki og reynsl-
an hérlendis er þegar farin að
sanna það.
Nýjasta dæmið úr fréttunum
um þetta er Breiðdalsvík. Þar hafa
menn í braski sínu með lífsafkomu
fólks látið eins og það sé ekki til.
Með því að staðurinn er í kjör-
dæmi sjálfs guðfóður kvótakerfis-
ins, Halldórs Ásgrímssonar, sem
ekki hefur einungis pólitískra
hagsmuna að gæta í stöðunni, var
óðara gripið til sýndarúrræða.
Sveitarfélagið var látið leggja fram
20 milljónir, sem það eflaust ekki
á, til að stofna útgerðarfélag. Það
útgerðarfélag getur ekki komist
yfir veiðiheimildir til að veiða fisk í
vinnsluna nema með því að kaupa
þær fyrir nær 900 krónur hvert
þorskkíló eða leigja af sægi-eifum
fyrir yfir 90 krónur hvert kíló.
Það er öldungis sama hvor leiðin
er farin. Ein og sér getur hún
engu bjargað. Utgerð við þessar
aðstæður er dauða-
dæmd í taprekstri og
fjármunir sveitarfé-
lagsins og annarra,
sem í góðri trú eru til
kallaðir að bjarga
plássinu, era óðara
glataðir. Markmiðið
með þessari sýndar-
lausn er augljóst. Það
á að freista þess með
þessum ráðum að fá
framsóknar- og sjálf-
stæðisatkvæðin þar
eystra til að trúa því
fram yfir kosningar, að
landsfeðumir séu að
bjarga málum á Breið-
dalsvík. Það eru þeir
ekki að gera, heldur freista þess til
bráðabirgða að breiða yfir afleið-
ingar þeirrar stefnu, sem þeir bera
sjálfii- ábyrgð á. Samtímis og í
sama tilgangi er með miklum til-
þrifum látið i veðri vaka, að von sé
á stóriðju í fjórðunginn til að
bjarga honum. Enn er í sama
skyni veifað framan í Breiðdalsvík-
inga og ótaldar aðrar illa settar
byggðir væntanlegri, pólitískri
geðþótta-úthlutun á 1.500 tonna
þorskkvóta frá Byggðastofnun. Til
þess er séð, að úthlutun fari ekki
fram fyrr en eftir kosningar, svo
að enginn fái séð fyrirfram hversu
lítils þessi úthlutun má sín gagn-
vart þeim geigvænlega vanda, sem
að svo mörgum sjávarbyggðum
steðjar.
Allt era þetta blekkingar. Að
óbreyttri fiskveiðistjórn verður
engri Breiðdalsvík bjargað. Þeim
mun hins vegar linnulaust fjölga.
Kæri menn sig um að skoða stað-
reyndir þessa máls og rökréttar
afleiðingar þeirra er alveg ljóst, að
Breiðdalsvíkurveikin mun læsa
klóm sínum í hverja sjávarbyggð-
ina af annarri. Hún hefur í raun
þegar klófest nokkrar. Aður en yf-
ir lýkur að óbreyttu verður hún
mörg Breiðdalsvíkin.
Fram að þessu felur þessi gi’ein
að mestu í sér staðreyndir og rök-
réttar afleiðingar þeirra. Hinar
pólitísku ályktanir liggja afar beint
við:
Ekkert nema algert fylgishran
Sjálfstæðis- og Framsóknarflokks
í komandi kosningum getur forðað
þjóðinni frá þessari þróun. Flokk-
arnir hafa ákveðið áframhaldandi
samstarf og óbreytta stefnu, fái
þeir til þess kjörfylgi. Og þetta er
síðasta tækifærið til að bjarga
málum. Að fjóram árum liðnum
verður þessum sjávarbyggðum svo
blætt út, að þeim verður ekki
bjargað. Sú skoðun heyrist, að
þessi þróun úti á landsbyggðinni
komi fólki hér á suðvesturhominu
ekkert við. Það er alrangt. Okkar
hagsmunir í þessu efni era gríðar-
legir. Um það verður fjallað í
annarri grein.
Höfundur cr fyrrverandi fram-
kvæmdastjóri.
Jón
Sigurðsson
Fréttir á Netinu vD mbl.is
AL.LTAf= EITTHt/AG TJÝT7—
UMRÆÐAN/PROFKJOR
Breyttir tímar, samfylk-
ing félagshyggjufólks
Á MORGUN, laugar-
dag, er prófkjör sam-
fylkingar á Vesturlandi.
Undirritaður hvetur
Vestlendinga til þátt-
töku í því prófkjöri. Við
sem eram í framboði
leggjum áherslu á jafn-
rétti, félagshyggju og
kvenfrelsi.
Við viljum frelsi til
athafna og sköpunar og
í atvinnulífi, en við setj-
um frelsinu þær skorð-
ur, að athafnir manna
gangi ekki á frjálsræði
annarra.
Með jafnrétti viljum
við tryggja það að allir
þjóðfélagsþegnar eigi jafnan rétt -
hvort heldur það er til náms, at-
vinnumöguleika, heilbrigðisþjón-
ustu og velferðarþjónustu, óháð
þjóðfélagsstöðu og aldri. Félags-
hyggja og bræðralag merkir að
samfélagið skuli taka höndum sam-
an um að aðstoða þá
sem af einhverjum
ástæðum era verr sett-
ir.
Þessi grandvallarvið-
horf jafnaðarmanna og
félagshyggjufólks eru
lausnir að meginvið-
fangsefnum íslenskra
stjómmála - hvort
heldm- er í sjávarút-
vegsmálum, umhverfis-
málum, velferðarmálum
eða öðrum málaflokk-
um.
Prófkjör
Samfylking jafnaðar-
manna og félagshyggju-
fólks ætlar að taka á þessum við-
fangsefnum. í prófkjöri Samfylk-
ingarinnar á Vesturlandi á morgun,
laugardag, ræðst hverjir veljast í
forystusætin.
Eg býð mig fram til forystu með
jafnrétti og frelsi að leiðarljósi, fyrir
Ég býð mig fram til
forystu með jafnrétti
og frelsi að leiðarljósi,
segír Gísli S. Einars-
son, fyrir breyttu og
bættu samfélagi í góðu
samstarfi við gott fólk.
breyttu og bættu samfélagi í góðu
samstarfi við gott fólk.
Mætum í prófkjörið. Stöndum
saman. Drengileg og heiðarleg bar-
átta hlýtur að vera leiðarljós okkar
sem tökumst á í þessu síðasta próf-
kjöri vegna alþingiskosninganna 8.
maí nk. Ég óska meðframbjóðend-
um velfamaðar en stefni á 1. sætið.
Höfiwdur er þingmaður jafnaðar-
marnia d Vesturlandi.
Gísli S.
Einarsson

Prófkjör
Útdráttur greina um prófkjör vegna alþingiskosninga vorið 1999.
Greinarnar eru birtar í heild á Netinu www.mbl.is
Jóhann
Ársælsson
til forystu
Þórunn Sigþórsdóltir,
stuðningsfulltrúi Stykkishólmi, skrífar:
Um næstu helgi
er sameiginlegt
prófkjör
Alþýðubandalags,
Alþýðuflokks og
Samtaka um
lcvennalista undir
merki
Samfylkingar á
Vesturlandi þar
sem skipað verður
í þrjú efstu sæti væntanlegs
fi-amboðslista. Mjög ánægjulegt er
að Jóhann Ársælsson hefur gefið
kost á sér til framboðs og hef ég
ákveðið að styðja hann í íyrsta
sætið. Ég þekki Jóhann af störfum
hans fyrir Alþýðubandalagið og
treysti honum öðram betur til að
sameina félagshyggjufólk undir
einu merki og til að veita
Samfylkingunni forystu hér í
kjördæminu. Jóhann hefur mikla
og góða reynslu af stjórnmálum og
hefur ítrekað sýnt að hann er
málefnalegur og einarður
baráttumaður fyrir hag
láglaunafólks og þeirra sem minna
mega sín. Mætum öll í prófkjörið á
laugardaginn og kjósum öfluga
forystusveit fyrir félagshyggjufólk
á Vesturlandi.
Gísla Einars-
son í 1. sætið
Guðrún Konný Pálmadóttir, fyrrv.
oddviti i Búðardal, skrífar:
Gísli Einarsson
hefur verið for-
ystumaður jafnað-
ar- og félags-
hyggjumanna hér
á Vesturlandi síð-
astliðin ár. Hann
er þingmaðurinn
okkai’ og það er
auðvelt að vera
stoltur af honum.
Gísli hefur verið vakinn og sofinn
yfir málefnum kjördæmisins. Hon-
um er annt um fólkið sitt á Vestur-
landi og hefur gefið sér tíma þrátt
fyrir miklar annir að vitja okkar
reglulega þó ekki séu kosningar í
nánd. Gísli er maður alþýðunnar.
Hann skilur þarfír hennar og þekk-
ir réttindabaráttu hennar, hann
talar einfaldlega það tungumál sem
maðurinn á gólfinu skilur. Gísli
hefur sýnt að hann vinnur vel þau
störf sem honum hefur verið trúað
fyrir. Hann er góður félagi í starfi
jafnt sem leik. Ég treysti Gísla
framar öðram til að leiða lista
Samfylkingarinnar á Vesturlandi
til sigurs.
Atorkusöm
kona
Kristmar J. Ólafsson framkvæmda-
stjórí og bæjarfulltrúi í Borgarbyggð
skrifar:
Laugardaginn
6. mars verður
efnt til prókjörs
um röðun á Usta
Samfylkingar á
Vesturlandi. I
prófkjörinu verð-
ur fólk valið í þrjú
efstu sæti listans.
í hólfi Alþýðu-
flokks býður sig
fram ung og atorkusöm kona úr
Borgamesi, Hólmfríður Sveins-
dóttir. Þó að Hólmfríður sé ung að
áram býr hún að víðtækri reynslu
af stjómmálum. Hún er af hinni
svonefndu Gróskukynslóð og á
stóran þátt í að draumurinn um öfl-
uga samfylkingu á vinstri væng
stjómmálanna er orðinn að vera-
leika. Þar hefur Hólmfríður starfað
af þeim krafti og baráttuhug sem
einkennir öll hennar störf. Þessi
kraftur lýsir sér best í því að hún
hikar ekki eitt augnablik við að
bjóða sig fram á móti sitjandi þing-
manni Alþýðuflokksins á Vestur-
landi. Það er full þörf á að ungt
fólk sitji á Alþingi íslendinga.
Raddir ungs fólks þurfa að heyrast
þai- sem annars staðai’.
Ég hef þekkt Hólmfríði í mörg
ár. Ég hef unnið með henni í
stjómmálum og veit að hún hefur
allt til þess að bera sem prýða þarf
góðan þingmann. Hólmfríður hefur
menntun, reynslu, bjartsýni og
þann eldmóð sem nauðsynlegur er
til að koma góðum málum í fram-
Guðrún Konný
Pálmadóttir
Kristmar J.
Ólafsson
kvæmd. Ég get óhikað mælt með
Hólmfríði og treysti henni fullkom-
lega til að takast á við þau erfiðu
verkefni sem bíða þingmanna okk-
ar.
Vestlendingar, tryggjum Hólm-
fríði góða kosningu í prófkjörinu á
morgun.
Ástríðufullur
baráttumaður
Bjöm Guðmundsson, trésmíðameistarí,
Garðabraut 6, Akranesi, skrifar:
Sumir menn
sjást ekki fyrir
þegar þeir standa
andspænis rang-
læti. Þá hleypur
þeim þvílíkt kapp í
kinn að þeir láta
einskis ófreistað til
að rétta hlut þess
sem á er hallað.
Slíkir ástríðumenn
era bestu baráttumennimir. Þeir
era fáir á Alþingi Islendinga í dag.
Samt era þeir til. Einn þeirra er
Gísli S. Einarsson. Hann er harð-
asti baráttumaðurinn sem Vest-
lendingar eiga á þingi í dag.
Samfylkingin á Vesturlandi
heldur um helgina prófkjör sitt.
Það skiptir afar miklu hver leiðir
lista hennar. Að mínu viti er feng-
sælasti foringinn án nokkurs vafa
Gísli S. Einarsson. Því veldur
dugnaður hans og farsæld á Al-
þingi, auk vinsælda sem ná um allt
kjördæmið. ►Meira á Netinu
ori/lame
Náttúrulegar sænskar snyrtivörur
Ný tilboð mánaðarlega
Sími 567 7838 - fax 557 3499
e-mail raha@islandia.is
www.xnet.is/oriflame
SLIM-LINE
dömubuxur frá
gardeur
Udfumu
tískuverslun
v/Nesveg, Seltj., s. 5611680