Morgunblaðið - 05.03.1999, Blaðsíða 52

FÖSTUDAGUR 5. MARZ 1999
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
BÁRA
LÝÐSDÓTTIR
+ Bára Lýðsdóttir
fæddist á Gils-
bakka í Skógar-
strandarhreppi 27.
mars 1917. Hún lést
á Hrafnistu í
Reykjavík sunnu-
daginn 21. febrúar
síðastliðinn. For-
eldrar hennar voru
Lýður Illugason,
ættaður úr Helga-
fellssveit á Snæ-
—*» fellsnesi, f. 5.9.
1872, d. 4.8. 1946,
og kona hans Krist-
ín Hallvarðsdóttir,
ættuð af Skógarströnd á Snæ-
fellsnesi, f. 2.6. 1876, d. 29.4.
1959. Bára var yngst sjö systk-
ina sem eru nú öll látin. Þau
voru: Lára, f. 1896; Guðný, f.
1898; Guðrún, f. 1900; Hallvarð-
ur, f. 1901; Guðfinna, f. 1904; og
Kristján, f. 1910. Bára ólst
ásamt systkinum sinum upp á
Snæfellsnesi, á Ytra-Leiti, í
Litla-Langadal, í Ogri og í
Stykkishólmi. Á unglingsárum
sínum fluttist hún til Reykjavík-
ur ásamt fjölskyldu sinni.
't» Hinn 24. desember 1934 gift-
ist Bára Ferdinand H. Jóhanns-
syni, f. 2. september 1910 í
Reykjavfk, d. 4. maí 1984. Börn
þeirra eru fjögur: 1) Ægir, f.
5.7. 1934. Maki Guðrún Marin-
ósdóttir. Þeirra börn: Þór, f.
1954, Snorri, f.
1960, Sif, f. 1965,
Guðrún f. 1972. 2)
Hallvarður, f. 8.5.
1941. Maki Sesselja
Jónsdóttir. Þeirra
börn: Ágúst, f. 1967,
Kristinn, f. 1971,
dáinn 1988, Hildur
Guðlaug, f. 1977. 3)
Kristín, f. 2.6. 1942.
Maki: Oddur Jóns-
son. Hennar barn:
Hafsteinn, f. 1967,
þeirra barn Bára
Jóna, f. 1973. 4)
Hafþór, f. 4.5. 1952.
Hans börn með Hrafnhildi Þor-
geirsdóttur: Arnar Þór, f. 1973,
Auður, f. 1986. Hans barn með
Ragnhildi Sigmundsdóttur:
Bára, f. 1987. Hans barn með
Svölu Nordal: Viktoría Ýr, f.
1991. Barnabarnabörnin eru 13
talsins.
Bára og Ferdinand bjuggu
allan sinn búskap í Reykjavík.
Fyrst á Holtsgötu 35, síðar á
Laugavegi 135 og Nóatúni 26.
Ferdinand starfaði á Manntals-
skrifstofunni í Reykjavík og
Bára vann við ræstingar, lengst
af í Iðnskólanum í Reykjavík.
Síðustu æviár sín dvaldi Bára á
Hrafnistu í Reykjavík.
Útför Báru fer fram frá Dóm-
kirkjunni í dag og hefst athöfn-
in klukkan 13.30.
Kæra amma mín.
Mig langar að þakka þér fyrir
samveruna í þessari jarðvist. Þú
skipaðir ávallt sérstakan sess í hug
^yn'num og hjarta. Máltækið segir að
'sjaldan sé ein báran stök. Þú varst
einstök Bára, amma með stóru a-i.
Fyrstu minningar mínar um þig eru
frá því að þú og afí komuð í heim-
sókn til okkar vestur. Þessar heim-
sóknir voru okkur systkinunum
mikið tilhlökkunarefni. Að fara út á
flugvöll og sækja ömmu og afa og í
þessum heimsóknum áttum við
margar góðar stundir. Seinna þegar
við fluttum í Mosó þá urðu heim-
sóknimar tíðari og við systkimn
sóttum mikið til ykkar afa. Á heimili
ykkar var stöðugur gestagangur og
kunnir þú því vel amma mín að hafa
fjölskylduna og vini í kringum þig.
Það var í raun ekkert skrýtið þó það
væru oft gestir hjá ykkur. Móttök-
urnar voru alltaf góðar og ávallt
vildir þú bjóða upp á eitthvað góð-
gæti. Toppurinn á þessum heim-
sóknum var að setjast inn í eldhús
til þín og spjalla við þig á meðan við
gæddum okkur á ömmu-pönnsum,
bestu pönnsum í heimi. Stundum
fékk ég að gista hjá ykkur í „litla
herberginu" þar sem þið afí geymd-
uð Andrésblöðin og annað dót fyrir
okkur barnabömin. Á góðum stund-
um skoðuðum við saman í skápinn
þinn og skemmtum okkur við að
máta hatta og kjóla sem þú áttir. Þú
hlóst svo dátt og bláu augun þín
sindruðu. Eg vil þakka þér allar
góðu stundirnar sem við áttum,
elsku amma mín, og allt hið góða
sem þú hefur fært mér.
Tilvera okkar er undarlegt ferðalag.
Við erum gestir og hótel okkar er jörðin.
STEFÁN KARL
JÓNSSON
+ Stefán Karl
Jónsson fæddist
á Akureyri 20. mars
1938. Hann lést á
heimili sínu 26. febr-
úar síðastliðinn.
Foreldrar hans voru
Jón Forberg Jóns-
son, f. 12.12.1909, d.
12.2. 1990, og Helga
' Stefánsdóttir, f.
18.5. 1918. Systkini
eru: María Jónsdótt-
ir, húsmóðir á Akur-
eyri, Dómhildur
Jónsdóttir, verslun-
arm. í Borgarnesi,
og Ingunn Jónsdóttir, skrifstofu-
stúlka á Akureyri. Eiginkona
Stefáns er Regína Jónsdóttir, f.
7.1. 1937, og eignuðust þau eina
dóttur, Helgu Maríu Stefáns-
Við vomm ekki tilbúin að kveðja
*^ig strax. Þegar þú komst heim af
sjúkrahúsinu á fimmtudaginn þá
héldum við að þú værir búinn að ná
þér af veikindunum en þú fórst svo
strax frá okkur á fostudagsmorg-
un. Það er erfitt að sætta sig við að
þú sért búinn að yfirgefa okkur.
En þú ert eflaust á góðum stað þar
2^:m þér h'ður vel. Frá því að við
læddumst, tókstu okkur í faðm
dóttur, f. 10.9. 1974,
maki Ásmundur
Guðjónsson og eiga
tvö börn. Börn
Regínu af fyrra
hjónabandi eru
Regína Hákonar-
dóttir, f. 27.10. 1955,
maki Gunnar Svein-
arsson; Ingibjörg
Hákonardóttir, f.
27.5. 1960, inaki er
Óli Rúnar Ólafsson;
Sigurður Hákon Há-
konarson, f. 1.10.
1964, d. 25.11. 1985.
Stefán starfaði við
sjómennsku og akstur á flutn-
ingabílum.
títfor Stefáns fer fram frá
Akureyrarkirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.30.
þinn og sýndir okkur hve heitt þú
elskaðir okkur. Sú minnig mun lifa
hjá okkur að eilífu. Elsku afi, það
er sárt að horfa á eftir þér en við
vitum að þú ert hjá okkur og hjá
ömmu okkar um alla eilífð. Við
biðjum Guð að styðja ömmu í þess-
ari miklu sorg.
Við elskum þig.
Inga Fanney og Stefán Pedro.
Einir fara og aðrir koma í dag,
því alltaf bætast nýir hópar í skörðin.
(Tómas Guðm.)
Bára Jóna Oddsdóttir.
Elsku amma í Túni (Nóatúni) var
svo sannarlega Amma með stórum
staf. Hún var fulltrúi þeirrar kyn-
slóðar sem nú er að hverfa af sjón-
arsviðinu, kynslóðar sem velktist
ekki í vafa um það að hlutverk hús-
móður, móður og ömmu var hið
mikilvægasta af öllum, vitandi að
skilyrðislaus ást og umhyggja er
það sem börnum kemur best þegar
frá líður. Þeim fer nú fækkandi kon-
unum sem setja það hlutverk
fremst í forgangsröðina að vera
móðir og tvíeflast svo í ömmuhlut-
verkinu þegar þar að kemur. Amma
Bára helgaði líf sitt og krafta af-
kvæmum sínum og gerði það sem í
hennar valdi stóð til þess að þau
mættu þroskast að visku og vexti í
náð hjá Guði og mönnum. Að veita
ást og umhyggju var aðferðin henn-
ar, ekki flóknar sálfræðilegar skil-
greiningar né djúpar pælingar um
orsök og afleiðingu eða tilraunir til
að leysa lífsins gátur. „Aðeins“ það
að vera til staðar, tilbúin að hlusta
og taka þátt í dagsins amstri. Alltaf
var hún boðin og búin að gæta
ömmubarnanna og sóttist eftir að
hitta þessa „himnesku ömmusyni og
-dætur“ svo notuð séu hennar orð.
Feddi afi var líka alltaf tilbúinn til
að bruna með hana um bæinn þver-
an til að sækja þau og heimsækja.
Þær ferðir voru nú stundum spenn-
andi því Feddi afí kunni nú aldeilis
á flautuna og Bára Amma þakkaði
oft Guði fyrir að hafa sloppið einu
sinni enn án þess að Fíatinn eða
„litli Rauður" töpuðu í kappakstrin-
um! Já, það var oft fjör í kringum
Fedda afa og eflaust ekki alltaf létt
fyrir þau að ganga saman lífsbraut-
ina þegar fólk er svo ólíkt sem þau
voru. En „ung var ég gefin Njáli...“
Metnaður hennar lá í mannkostum
og metorðum barna og barnabama,
ekki í eigin orðspori né frægðar-
verkum. Stoltið yfir þeirra áföngum
í lífínu var mikið þótt ekki væri hún
að hreykja sér af öðru. Gleðin var
fölskvalaus og án nokkurra krafna
og aldrei gagnrýndi hún né reyndi
að betrumbæta uppeldið á barna-
börnunum blessuðum. Hún var stolt
kona og þoldi ekki að orði væri hall-
að á hennar fólk né æru þess án
þess þó að vera blind á galla þeirra.
Stoltið kom líka fram í því að vilja
taka vel á móti gestum og veita vel.
Hún hafði yndi af því að fegra heim-
ili sitt með fallegum munum, en það
hefði þó verið til lítils ef ekki hefði
líka komið til sá indæli ömmuandi
sem ríkti hjá henni og hinar hjart-
anlegu móttökur sem gestir urðu
aðnjótandi. Og alltaf var nægur tími
til að njóta líðandi stundar, - nokk-
uð sem ömmur nútímans hafa því
miður ekki alltaf eða réttara sagt
gefa sér ekki, því forgangsröðin er
önnur en var. Aldrei brást það að
bestu veitingar voru fallega fram
bomar þegar gesti bar að garði.
Alltaf var tími til að búa til nokkrar
pönnsur og hversdagurinn varð að
hátíð í bæ. Hún kunni vel að vera
glöð á góðri stund og skemmta sér
og naut þess að búast fallegum fót-
um og skarti, enda glæsileg og fal-
leg kona sem vildi vissulega vera vel
til höfð við öll tilefni. Elsku Bára
Amma var mikil tilfínningavera og
líðan hennar sveiflaðist með líðan
þeirra sem stóðu henni næst. Það
fór ef til vill ekki alltaf vel með hana
en því varð ekki breytt. Hún vildi
taka þátt í gleði og sorgum fjöl-
skyldunnar og vildi alltaf að allir
væru sáttir, það var hennar
lífsmottó. Hún var vinur vina sinna í
gleði og sorg og bar þá ekki síst fyr-
ir brjósti þá sem áttu í erfiðleikum
eða stóðu einir í baráttunni. Um-
hyggja hennar fyrir Stjána bróður
sínum, sem var löngum einstæðing-
ur, var sérstök og mættu mörg
systkini taka þau sér til fyrirmynd-
ar. Þó að þau væru nú ekki alltaf
perluvinir var samt svo römm sú
taug sem tengdi þau að samband
þeirra hélst alla tíð, enda skal það
þannig vera meðal systkina, þótt
þau séu ekki alltaf sammála. Við
þökkum Ömmu í Túni allar góðar
og glaðar stundir og ekki síður þær
erfíðu sem hún deildi með okkur
þegar við þurftum á því að halda.
Allt mun henni verða launað nú.
Hvíldu í friði, elsku amma. Það áttu
svo sannarlega skilið, því frið vildir
þú hafa með öllum á jörðinni meðan
þú dvaldir hér.
Þín bamabörn,
Arnar Þór og Auður
og Hrafnhildur.
Elsku besta amma mín, nú kveð
ég þig i bili, en minningin um stund-
ir okkar lifir að eilífu.
Áður en þú veiktist hittumst við á
hverjum degi og stundum oft á dag.
Við sátum tímunum saman inni í
stofu og töluðum um heima og
geima. Allt sem kom upp í kollinum
á okkur gátum við sagt hvor
annarri. Oft var svo gaman að við
veltumst um af hlátri. Líka komu
stundir sem voru sorglegar og þá
gátum við grátið saman.
Bfltúrarnir voru í miklu uppá-
haldi hjá þér og fórum við oft út að
keyra. Aldrei gleymi ég því þegar
við fórum í eina kvenfatabúðina og
þú varst að máta buxur inni í klefa
og ég var að hjálpa þér. I öllu þessu
basli hentumst við til og frá í klefan-
um og hlógum og hlógum og hlóg-
um. Konurnar í búðinni héldu ör-
ugglega að við værum bilaðar.
Elsku amma mín, allt sem við
gerðum saman og töluðum saman
um mun varðveitast í mínu hjarta
að eilífu. Eg sakna þín mikið en ég
veit að þér líður vel núna og ert
komin til Fedda afa, Hafþórs og
Kristins.
Takk fyrir allar stundimar.
Þín sonardóttir,
Hildur Guðlaug.
Ömmusystir mín, Bára Lýðsdótt-
ir, er öll. Eg sá hana nokkrum dög-
um áður og Bára steig nokkur létt
dansspor um leið og við kvöddumst.
Þar sást lyndiseinkunn hennar,
glaðlyndið og gæskan.
Mér þótti afar vænt um hana og
fannst birta yfir öllu þegar hún kom
heim í heimsókn. Sjaldnast gleymdi
hún að koma með ávöxt eða brjóst-
sykur handa þeim minnstu. Bára
kveikti sér gjaman í sígarettu á
reyklausu heimilinu og það þótti
mér menningarlegur - gott ef ekki
sigldur - ilmur af því að það var hún
Bára sem reykti. Ég tók hana þó
ekki til eftirbreytni í þessu tilliti
þegar unglingsárin tóku við.
Eitt sumarið var ég í sumarbúð-
um Rauða krossins í Laugarási og
þótti agavistin harðneskjuleg í
flesta staði, foreldrar mínir í sigl-
ingu, ég aleinn í heiminum. Er mér
þar tilkynnt að ég hafi fengið heim-
sókn. Þar er hún Bára komin ásamt
dóttur sinni og færir mér að gjöf
risastóra Mclntosh-sælgætisdós.
Gildismat mitt var nægilega þrosk-
að til að meta samveru þeirra meira
en nammið. Að hin örláta Bára
gerði sér ferð til mín - lagði lykkju
á leið sína þegar fátt var farið í
óþarfa - sannaði að guð var til - svo
glaður varð ég.
Mér fannst alltaf reisn yfir Báru,
hún einlæg og hrekklaus. Fórnfysi
hennar átti sér engin takmörk -
hún unni lífinu sem sýndi henni á
stundum andstreymi. Ást hennar
var ávallt óeigingjörn. Bára var
hætt að reykja þegar ég kvaddi
hana. Til staðar var áfram góði ilm-
urinn hennar sem stafaði af hlýjum
hjartarótum. Aðstandendum votta
ég samúð mína.
Stefán F. Hjartarson.
Hver ævistund er dýrmæt þegar
henni er varið til heilla og blessunar
samferðamönnum. Slík ævistund er
á enda runnin hjá elskuverðri móð-
ursystur minni og trúnaðarvini
Báru Lýðsdóttur. Bára var búin að
stríða við veikindi undanfarin miss-
eri og dvaldi síðustu ár á Hrafnistu í
Reykjavík, annars hafði hún verið
heilsuhraust alla ævi, varla orðið
misdægurt.
Ég minnist Báru fyrst á þriðja
tug aldarinnar, er hún bam að aldri
dvaldi sumarlangt á heimili foreldra
minna vestur í Dölum, ásamt for-
eldrum sínum og tveimur systkin-
um. Alla tíð síðan hefur nærvera
hennar verið eftirsóknarverð okkur
frændfólkinu, hún var gleðigjafi og
aufúsugestur hvar sem hún fór.
Bára var falleg kona, björt yfirlit-
um, með mikið ljóst hár og undur-
falleg blá augu. Ég hef aldrei séð
jafn djúpblá augu, eins og hún og
systkini hennar höfðu.
Ég er í þakkarskuld við frænku
mína því ég átti athvarf hjá henni á
fyrstu árum mínum í Reykjavík og
það voru fleiri en ég sem áttu slqól
á heimili þeirra hjóna á þeim tíma.
Hjálpsemi og ósérhlífni einkenndu
framkomu Báru ásamt hlýju og
elskusemi.
Ég minnist þess. hvað hún var
foreldrum sínum mikils virði, eng-
inn var þeim sem hún, ef veikindi
steðjuðu að, tók hún þau iðulega
heim til sín og hjúkraði uns bati var
fenginn.
Þá aðstoðaði hún bróður sinn með
mestu prýði, eftir því sem hann
þurfti hjálpar við. I mörg ár vorum
við í saumaklúbbi og höfðum mikla
ánægju af, ekki síst ferðum okkar í
Hafnarfjörð til klúbbfélaga okkar
sem áttu þar heima.
En fleiri ferðir verða ekki famar í
þessum heimi, en ferðasagan verður
varðveitt í sjóði minninga, sem
aldrei bar skugga á. Ég og fjöl-
skylda mín kveðjum okkar elsku-
legu Báru með hjartans þökk og
biðjum Guð að umvefja sálu hennar
og blessa að eilífu. Börnum hennar
og öðrum aðstandendum færum við
innilegar samúðarkveðjur.
Við þökkum samfylgd á lífsins leið
þar lýsandi stjörnur skína
og birtan himneska björt og heið
hún boðar náðina sína
en alfaðir blessar hvert ævinnar skeið
og að eilífu minningu þína.
Vigdís Einarsdóttir.
Mér er minnisstætt þegar ég
ungur kynntist Báru Lýðsdóttur
fyrst, en þá var hún nýgift Ferdin-
and, bróður mínum. Það vakti at-
hygli mína hvað þessi unga og fríða
kona bar með sér góðan þokka, og
hversu látlaus og stillileg hún var í
orði og fasi. Viðkynningin var eink-
ar góð því Bára var einlæg og hisp-
urslaus í máli og sanngjörn. Vin-
áttubönd voru strax hnýtt og slakn-
aði aldrei á.
Nú þegar Bára hefur lokið lífs-
skeiði sínu, öldruð og þreytt af veik-
indum síðustu ár, þá ríkir söknuður
í huga. Fyrir hugskotssjónum birt-
ast minningamyndir frá liðnum ár-
um. Þær lýsa svo mörgum ánægju-
legum samverustundum innan fjöl-
skyldunnar. Og þær lýsa góðri og
göfugri konu sem fann sér þann til-
gang helstan í lífinu að helga sig
heimilinu, eiginmanni og bömum.
Það segir ekki af afrekssögu út á
við í þjóðfélaginu, en á hornsteini
þjóðfélagsins, það er að segja heim-
ilinu, stóð hún föstum fótum. Þar
var hennar akur sem hún erjaði vel.
Þar sinnti hún sínu hlutverki af
myndarskap og með kærleik að
leiðarljósi. Veraldarprjál og sýndar-
mennska átti ekki við Báru. Hún
var af hjarta lítillát, einlæg og hátt-
vís í orði og framgöngu. En henni
var líka gefið andlega þrekið sem á
reyndi við fráfall eiginmanns og
ekki síður þegar hún missti yngsta
son sinn skyndilega á besta aldri.
En þrjú önnur börn hennar hafa
verið henni styrkur og létt henni líf-
ið.
Bára var æðrulaus kona og hélt
ætíð þessu jafnvægi hugans og sál-
arró. En svo var hin mannlega hlið-
in, hún var líka elsk að glaðværð og
gleðistundum, ef því var að skipta,
hvort sem var við lítið glas af góðu
víni, léttum dansi eða söng og þá
sérstaklega íslenskum sönglögum.
Alltaf hélt hún þó virðuleik sínum
og innri sálarstyrk. Öllum sem
kynntust Báru þótti vænt um hana.
Bára dvaldi síðustu árin á sjúkra-
deild Hrafnistu, farin að heilsu. En
sálarstyrk sínum hélt hún til hinstu
stundar. Ég sakna góðrar og göf-
ugrar mágkonu minnar og votta
fjölskyldu hennar einlæga samúð.
Már Jóhannsson.