Morgunblaðið - 19.06.1999, Page 44

j. 44 LAUGARDAGUR 19. JÚNÍ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
Nafnorðið sátt og
"sögnin að sættast
Hvað er með kjötsúpuna?
Heilaþvottur heillar þjóðar
„GLEÐITÍÐINDIN“
sem iðnaðarráðherra
flytur okkur þessa dag-
ana eru þau að nú hafi
Norsk Hydro aftur
fengið áhuga á íslensku
útsölurafmagni til ál-
bræðslu fyrir heims-
markað. Ljóst sé og að
þeir séu ekki einir um
hituna. Síðustu vikurn-
3» ar fyrir alþingiskosn-
ingamar birtust tvær
greinar um áhugaleysi
norska risans á ódýrri
orku og byggingu ál-
vers á Reyðarfirði. Þar
var geflð í skyn að það
væri fjarlægur mögu-
leiki að Island yrði næsti vettvang-
ur umsvifa á þeirra vegum.
En þetta var dagana íyrir kosn-
ingar, stjómmálamenn máttu engan
styggja, allra síst kjósendur. Varla
var búið að telja upp úr kjörkössun-
um og ljóst að sama stjórnar-
mynstrið yrði ofaná, þegar fulltrúar
Norsk Hydro vora mættir til lands-
ins að skoða aðstæðumar sem í boði
vora á Reyðarfirði og víðáttumar
sem Landsvirkjun er reiðubúin að
sökkva undir miðlunarlón til orku-
framleiðslu fyrir út-
lendan hráiðnað.
Þeir sem stýra mál-
um vilja fyrir alla muni
halda landinu sem þró-
unarlandi, hvað sem
það kostar. Að frá okk-
ur fari helst ekki annað
en óunnið hráefni. í
málflutningi ráða-
manna fyrir kosning-
amar var hamrað á því
að „sátt“ yrði að vera
um virkjanafram-
kvæmdir á hálendinu.
Þúsundir Islendinga
eru ósáttar við það
mikla tillitsleysi sem
einkennir áform um
virkjanaframkvæmdir í dag, þegar
uppi era raddir um önnur giidi sem
virkjanasvæðin sýnilega búa yfir.
Virkjanir
✓
Þúsundir Islendinga,
segir Páll Steingríms-
son, eru ósáttar við
það mikla tillitsleysi
sem einkennir áform
um virkjanafram-
kvæmdir í dag.
Allt hjal úr herbúðum ráðamanna
um sátt er marklaust. Engin tilraun
hefur verið gerð af þeirra hálfu til
að sætta þessi ólíku sjónarmið. Það
sem eftir stendur þegar búið er að
skafa umbúðimar af málflutningn-
um er „við föram öllu okkar fram og
þið verðið bara að sætta ykkur við
það“.
Þetta er ekki bara misnotkun á
merkilegu orði heldur augljóst
dramb og valdahroki.
Höfundur er kvikmyndagerðar-
maður.
Páll
Steingrímsson
ÉG HEF átt því láni
að fagna að hafa ekki
verið matvandur um
ævina enda er íslensk-
ur matur með þeim
besta sem boðið er upp
á. Þó voru tveir réttir
sem ég forðaðist sem
barn, en mér vora
boðnir þar sem ég
dvaldist í sveit á sumr-
um. Annar var hrær-
ingur með súra slátri,
en hann var daglega á
kvöldverðarborðinu.
Samið var um hreint
skyr fyrir Reykjavík-
urbamið í stað hrær-
ings og vora allir sáttir
við þá lausn. Öllu furðulegra var
með hinn réttinn, sem var kjötsúpa.
Mér þótti nefnilega kjötið gott og
kartöflum, gulrófum og gulrótum
fúlsaði ég ekki við, en þegar þessu
var öllu dembt saman í eina súpu-
skál var mér öllum lokið. Það var
ekki fyrr en eftir fermingu að ég
tók kjötsúpuna í sátt og höfum við
verið mestu mátar síðan. Ekki hef
ég tekið hræringinn í sátt, en ég
gæti best trúað að hann sé ekki víða
á boðstólum í dag.
En snúum okkur
fyrst að öðru
Ég held að það hafi verið um 1967
eða 1968, sem ég veitti því fyrst at-
hygli að tveir eða þrír fótboltafíklar
voru að ná tökum á um það bil
helmingi þjóðarinnar og vora önn-
um kafnir við að heilaþvo hana. Mér
var sagt að frumkvöðlamir hafi ver-
ið Bjami Felixson og Gunnar Guð-
mannsson og ef til vill enn einhver
KR-ingurinn. Þeir lágu í útvarps-
tækjunum sínum með stuttbylgju,
FM og hvað þetta nú allt heitir,
drakku í sig allar mögulegar og
ekki síður ómögulegar upplýsingar
um enskan fótbolta og fótbolta-
menn. Þeir urðu eins konar gang-
andi gagnagrunnar um enskan fót-
bolta. Svo var farið að dreifa þess-
um fróðleik markvisst
til þjóðarinnar um fjöl-
miðla. Allir áttu að
þekkja helstu hetjum-
ar, velja sér uppáhalds
fótboltafélag í
Englandi og Islenskar
getraunir ýttu enn
undir þennan faraldur.
Það tók þá félaga -
með dyggilegri aðstoð
ríkisfjölmiðlanna - að-
eins eitthvað á annan
áratug að telja glímu-
þjóðinni íslendingum,
sem á 5. og 6. áratugn-
um státaði af miklum
afreksmönnum í frjáls-
um íþróttum, trú um að
fótbolti væri íþrótt íþróttanna. Sér-
staklega væri boltanum sparkað í
Englandi. Nú fjárfesta íslendingar
Auglýsingaiðnaður
*
Nú fjárfesta Islending-
ar jafnvel í enskum
fótboltaklúbbum, segir
Gunnar Torfason, og
upphafsmennirnir
hlæja vafalaust að
öllu saman.
jafnvel í enskum fótboltaklúbbum
og upphafsmennimir hlæja vafa-
laust að öllu saman.
í dag nær þessi furðulegi og
þreytandi fréttaflutningur til alls
meginlands Evrópu og jafnvel í aðr-
ar heimsálfur. Yfír okkur dynja úr-
slit leikja og aðrar fréttir og
ómerkilegustu sögur um sparkara
og aðra einstaklinga tengda spark-
inu í ríkisfjölmiðlum og dagblöðum.
Nú komu fleiri fíklar fram í dags-
ljósið. Fíklar, sem sáu hvað það
hafði gengið vel að plata enska fót-
Gunnar
Torfason

Myndefnið er fjölbreytt og gefst því kostur á að sjá brot
af viðfangsefnum fréttaritara Morgunblaðsins sem eru
um 100 talsins og gegna mikilvægu hlutverki í fréttaöflun
blaðsins á landsbyggðinni.
Sýningin stendur til fimmtudagsins I. júlí og
eru myndirnar á sýningunni til sölu.
í Amaro-húsinu við Hafnarstræti á Akureyri hefur
verið komið upp sýningu á þeim myndum sem
dómnefnd taldi bestar.
Okkar menn, félag fréttaritara Morgunblaðsins,
og Morgunblaðið efndu til samkeppni um bestu
Ijósmyndir fréttaritara frá árunum 1997 og 1998.
boltanum inn á íslenska fjölmiðla-
neytendur.
Hvaða íþróttagreinar eigum við
að velja næst? Jú, ein sjónvarps-
stöðin tók amerískan körfubolta
upp á arma sína. Beinar útsending-
ar leikja voru í nætursjónvarpi og
börnum og unglingum vora seldar
glansmyndir af svörtum tveggja
metra körfuboltamönnum. Næst
var reynt við amerískan ruðning og
í dag fara menn jafnvel í pflagríms-
ferðir til Spánar og víðar til þess að
horfa á kappakstursmenn - sem eru
helstu sígarettuauglýsendur heims-
ins í dag - keyra sama hringinn aft-
ur og aftur og aftur. Sá telst sigur-
vegari sem ekki keyrir út af og ekk-
ert bilar hjá.
Við megum þakka fyrir á meðan
enginn heldur uppi áróðri fyrir
enskum krikketleik.
En ört vaxandi auglýsingaiðnað-
ur þurfti að finna sér nýjan farveg -
eitthvað annað en íþróttir. Fyrir
valinu varð matur. Fyrst kom hvít-
laukurinn. Heimsins besta lamba-
kjöt varð allt í einu óætt nema með
hvítlauk. Okkur er í dag byrlaður
inn hvítlaukur í öllum mat og það á
lymskulegan hátt. Þú ferð út að
borða í hádeginu og þegar heim
kemur er þér hávaðalaust en ákveð-
ið bent á að í nótt sofír þú í baðkar-
inu.
Fyrir sunnan Alpa búa smávaxn-
ir, grannir þjóðflokkar, sem aldrei
hafa þótt miklir bógar hjá afkom-
endum vfldnganna hér uppi á Fróni,
nærast enda mest á hvítu brauði og
hveitiréttum. Heilaþvottastöðvam-
ar hafa verið önnum kafnar við það
undanfarin ár að telja okkur trú um
að matseðlar eigi að vera fullir af
pasta, pizzum, núðlum og öðram
næringarlitlum suður-evrópskum
mat, löðrandi í olíum og krydduðum
með hvítlauk. Nú er meira að segja
svo komið að bakarinn minn er bú-
inn að fjarlægja hjónabandssælum-
ar og maramarakökurnar úr tveim-
ur hillum og í staðinn er komið alls
kyns ítalskt krydd í krukkum og
pökkum. Ekki er lengur hægt að
kaupa þá brauðsnúða, sem era í hill-
unni næst hvítlauksbrauðunum, því
þeir hafa tekið í sig hvítlaukslykt-
ina.
Má ég heldur biðja um ýsuflak,
sunnudagslærið ómengað eða kjöt-
súpu á diskinn minn og íþróttir sem
era fyrir Islendinga og stundaðar af
þeim.
Höfundur er verkfræðingur,
sælkeri og áhugamaður um íþróttir.
GOLFEFNABUÐIN
Borgartúni 33
flísar
i^jyæða parket
^póð verð
Aim
■Jgsóð þjónusta