Morgunblaðið - 30.10.1999, Qupperneq 58

58 LAUGARDAGUR 30. OKTÓBER 1999
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ
Þegar ástin óvœnt knýr dyra ertu
þá tilbúinn aö hleypa henni inn?
F R A
N K I
E 0 G
J 0 H
N N. Y
lau. 30. okt UPPSELT
mið. 3.nóv 6. kortasýning
fim. 11 .nóv Aukasýning - örfá saeti
fös. 12. nóv 7. kortasýning - örfá sæti
fös. 19. nóv nokkur sæti laus
Miðasalan er opin frá 12-18 alla daga nema
sunnudaga og fram að sýningu sýningardaga
www.idno.is, idno@idno.is
Miðasala í síma
5 30 30 30
Firring ís-
lenskra náttúru-
verndarsinna
SKELFILEGT er
orðið að fylgjast með
umræðunni um virkj-
anir, umhverfismat,
stóriðju og allt sem að
þessum málaflokkum
snýr. Eflaust er ég að
bera í bakkafullan læk-
inn með þessum skrif-
um en get einfaldlega
ekki orða bundist leng-
ur. Dropinn sem fyllti
mælinn var ummæli
þingmanns Vinstri-
grænna, Kolbrúnar
Halldórsdóttur, í Degi
laugardaginn 23. októ-
ber sl.
Vafalítið má segja að klaufalega sé
staðið að málum er snúa að virkjun
Eyjabakka af hálfu stjómvalda og
Umhverfisvernd
Ef hvergi má fram-
kvæma, leggja vegi,
byggja, virkja og al-
mennt lifa í landinu,
segir Heimir Harðar-
son, þá verðum við að
upphugsa „nýjar“ lausn-
ir í orkuöflun.
ætla ég ekki að gera minnstu tilraun
til að réttlæta það sem þar er að ger-
ast. E.t.v. hefur einmitt það mál átt
stærstan þátt í því að nú er stór hluti
þjóðarinnar svo að segja við það að
ganga af göflunum ef eitthvað á að
gera sem hefur með virkjunarfram-
kvæmdir að gera.
Lifandi í allsnægtum og yfirgengi-
legri neyslu hrópa umhverfisvemd-
arsinnar nú hver í kapp við annan að
ekki megi virkja. Þeir hinir sömu
hafa eflaust brosað við er þeir sáu
skoðanabræður sína og -systur mót-
mæla vegaframkvæmdum í Eng-
landi ekki alls fyrir löngu, en sýndar
vom myndir af mótmælunum í frétt-
um þar sem fólkið hafðist við úti í
skógi. Eg vD þó benda á það, að þetta
fólk er sjálfu sér samkvæmt þar sem
það grefur sér holur í jörðina og býr
til skýli uppi í trjám og hrærist þar
flla lyktandi og skerðir hvorld hár sitt
né skegg. Getur fólk eins og Kolbrún
Halldórsdóttir ætlast tD þess að land-
ið verði ekki snert, en á sama tíma
búist við því að hagsæld og lífsgæði
haldi áfram að aukast eða standi í
stað?
Mér varð ekki um sel er ég las tD-
vitnun Dags þann 23. okt. sl. í þing-
konuna Kolbrúnu, þar sem hún segir
hugsanlegar virkjunarframkvæmdir
í Bjamarflagi og Kröflu, skelfiiega
tDhugsun. Mér finnst það skelfileg
tDhugsun ef vh’kjunarframkvæmdh-
á, nú þegar, vh-kjuðu svæði era
skelfileg tDhugsun fyrir konu sitjandi
á Alþingi Islendinga! Svæðið sem um
ræðir heíúr lengi verið nýtt, ekki
bara af lítDli gufuaflsvirkjun frá árinu
1966, heldur einnig KísDiðjunni
(meintum tortímanda lífríkis í Mý-
vatni) sem stendur um steinsnar frá
fyrirhuguðu svæði. Einnig ræðst hún
að hugsanlegri stækk-
un Kröfluvirkjunar þar
sem aDur „infrastrúkt-
úr“ er íyrir hendi, sem
þýðir að ekki þarf að
spDla nýju svæði. Þess
má tD gamans geta að
nú nýlega var hleypt
upp stærstu holu sem
hingað tD hefur verið
borað á svæðinu og
mun hún að öDum lík-
indum gefa hátt í 20
MW eða um 7% af fyr-
irhuguðu afli Fljóts-
dalsvirkjunar. Ef
Bjamarflagsvirkjun
verður að veraleika,
sem verður ekki nema að undan-
gengnu umhverfismati með jákvæða
niðurstöðu mætti að frátöldum þjóð-
hagslega hagkvæmum áhiifum,
vænta ýmissa jákvæðra þátta hvað
varðar ferðaþjónustu á svæðinu. Inni
í skipulagi Landsvirkjunar v. Bjam-
arflagsvirkjunar er gert ráð fyrir
baðstað, þ.e. Bláu lóni (slíkt lón hefur
reyndar verið tD staðar í 30 ár en ekki
enn verið byggð aðstaða við það) og
einnig náttúralegum jarðböðum, sem
tDraunir hafa þegar verið gerðar
með.
Mér virðist sem svo að af mörgum
séu nú allar virkjunarframkvæmdir
flokkaðar undh- sama hatt og þá sem
slæmar. Fólk þetta nefnir ódýrar
lausnir til uppbyggingar atvinnulífs
svo sem sölu á kynorkuaukandi
göngutúram, fjallagi’asatínslu og
annað í þeim dúr. Að mínu mati er
það alveg ljóst að við verðum að meta
hvert virkjunarsvæði fyrir sig og
taka þá tillit tD sem flestra þátta. Is-
lendingar verða að geta treyst
stjómvöMum tD að meta þessa þætti
og skera úr um í hveiju tDfelli fyrir
sig. Eg trúi því hreint út sagt varla að
þingmaður hafi látið eftirfarandi orð
falla: „Eram við einhveiju bættari
með því að eyðDeggja náttúrana með
stimpli frá skipulagsstjóra? Hverju
eram við bættari...?" Vona bara að
Dagur hafi ekki haft þetta rétt eftir
Kolbrúnu í laugardagsblaði sínu sl.
helgi. Við getum ekMiómað öDum
hálendisperlum undir lón en það er
ljóst að einhveiju verður að fóma,
nema við tökum einfaldlega upp
öðravísi lifnaðarhætti. Ekki er þó víst
að þjóð sem nennir ekM einu sinni að
kaupa drykM í gleri og skDa því aftur,
nennir ekM að flokka rusl og nennir
ekM að ferðast með almenningsvögn-
um, sætti sig við lakari lífsafkomu.
Ef hvergi má framkvæma, leggja
vegi, byggja, vh’kja og almennt að lifa
af landinu þá verðum við að fara að
upphugsa „nýjar“ lausnir í orkuöflun.
Þær gætu falist í byggingu kjam-
orkuvers, brennslu kola og olíu eða
að gamlar hugmyndh' um sæstreng
yrðu að veraleika nema hvað við yrð-
um kaupendur (ágóði af fjallagrasa-
og beijatínslu mundi væntanlega
standa undir því). En ef til vDl verður
það þrautalendingin að Kolbrún og
skoðanasystMni hennar neyðist tD að
gerast sjálfum sér samkvæm, fari að
tína fjallagrös í matinn, og skríði aft-
ur inn í torfkofana.
Höfundur er nenii í landafræði við
HÍ og byggir afkomu sína á ferða-
þjónustu.
Heimir Harðarson