Morgunblaðið - 21.11.1999, Page 12

Morgunblaðið - 21.11.1999, Page 12
12 SUNNUDAGUR 21. NÓVEMBER 1999 MORGUNBLAÐIÐ samkeppnisaðilarnir. Þeir eru að minnsta kosti með þrjár myndavél- ar og allt upp í sex og það gefur augaleið að sá búnaður er mun dýr- ari. Bæði þarf að kaupa fleiri myndavélar og mikinn tölvubúnað til að vinna úr öllum myndunum. Við ætlum sem sagt að geta gert það sama og hinir en mun ódýrar. G. Ágúst: Þetta var ein þeirra áætlana sem voru mjög góðar, enda vann hún til verðlauna. Til- finning manna var að þarna væri / Olafur Haukur Johnson Ólafur er viðskiptafræðingur frá Háskóla Islands og lauk einnig prófi í uppeldis- og kennslufræð- um frá KHI. Hann hefur komið víða við, var m.a. forstöðumaður hagdeildar Skeljungs 1978-1984, stofnaði Hraðlestrarskólann 1978 og hefur verið skólastjóri hans síð- an, var einn stofnenda Líftrygg- ingafélagsins Varðar hf. 1984 og starfaði sem framkvæmdastjóri þess 1984-1985, og var fram- kvæmdastjóri tölvufyrirtækisins Arteks hf. 1985-1988. Frá ársbyrj- un 1988 hefur hann starfað sem kennari og deildarstjóri í tölvu- fræði og viðskiptagreinum við Fjölbrautaskólann í Breiðholti. var staðið um haustið var búið að kaupa fyrir 24 milljónir í fyrirtæk- inu. Við vorum reyndar með tilboð fyrir miklu meiru, en höfnuðum þónokkrum aðilum - meira en 10 milljónum - vegna þess að við töld- um okkur einfaldlega ekki komna á það stig að þurfa meira. Nú eru tveir og hálfur starfsmaður í fyrir- tækinu fyrir utan verktaka og verða kannski þrír og hálfur fljót- lega. Þetta tekur tíma; fyrirtækið er eins og blóm: þau verða ekki teygð upp úr jörðinni. Það tekur tíma fyrir þau að vaxa. Við ætlum frekar að fara annan rúnt í fjár- festana næsta sumar eða haust. Er þetta orðin aðalvinna ykkar? Einn er í hálfu starfi í þessu og hálfu annars staðar og tveir vinna alfarið við þetta. Eg er hins vegar alfarið á Landspítalanum. Hefur Landspítalinn komið eitt- hvað að þessu verkefni? Nei. Vegna þess að þetta var per- sónulegt verðlaunafé fannst okkur Birgir Finnsson Birgir er tölvunarfræðingur. Hann starfaði lengst af hjá Streng en stofnaði ásamt Alfreð Þórðarsyni og Þorbirni Njálssyni hugbúnaðar- fyrirtækið Lux Inflecta vorið 1999. ekki tækt að blanda því saman við Landspítalann. Grunur um mis- notkun getur verið svo fljótur að koma upp. Þess vegna höfum við alla tíða haldið þessu algjörlega ut- an Landspítalans. Höfum unnið að þessu á kvöldin og um helgar og ekki nýtt aðstöðuna þar á neinn hátt. Við höfum hins vegar verið í samvinnu við endurhæfingadeildina og taugadeildina þar og höfum fengið mikla reynslu af því. Það hef- ur verið mikill stuðningur af því að vera innan veggja Landspítalans á þann hátt. Og þar eru heilmiklir möguleikar fyrir önnur fyrirtæki; okkur finnst við synda í hugmynd- um og möguleikum innan spítalans. Þar eru alltaf að kvikna þarfir fyrii- alls kyns tæknilegar lausnir. Sumar verða svo sem að veruleika eins og fjarlækningamar okkar; verkefni sem komið er á rekspöl. Pórður nefndi að þegar Kine vann til verðlaunanna hafi fjárfest- ar sogast að verkefninu. Hvað seg- ir þú, Birgir; er reynsla ykkar hjá Lux Inflecta sú sama? Birgir: Já. Eins og ég sagði áðan vorum við byrjaðir að ræða við fjárfesta áður en þetta gerðist, en verðlaunin hleyptu lífi í málið. Það var mjög gaman nokkra daga á eft- ir þegar menn úti í bæ hringdu mikið í okkur. Hefur viðhorf til nýsköpunar ekki breyst mikið á undanfórnum árum? Þórður: Jú, mér finnst það. Ég hef unnið á Landspítalanum síðan Mjun humndo eraimtóriðjo fólk að kenna stærðfræði sem ekki hafði lært mikla stærðfræði sjálft. Jafnvel frekar lítt stærðfræðisinn- að fólk. Ekki til tæki með eiginleikum sem við bjóðum Pið eruð þrír verkfræðingar sem stofnuðuð Kine ehf., Þórður. Stærðfræðin er væntanlega mikið notuð þar? Já, það er alveg rétt. Við erum að búa til líkan að mannslíkamanum, sem við köllum strikakarlslíkan. Það byggist á því að notuð er sú stærðfræði sem hefur verið þróuð tO að lýsa hreyfingum róbóta. Vandamálin eru að liðir mannslík- amans eru ekki með ákveðinn lás, eins og þegar um er að ræða róbóta. Því er erfitt að sjá nákvæmlega hvemig liðurinn er svo við erum með ákveðna aðferð þar sem við bemm saman annars vegar strika- karlsmódelið okkar og svo kvik- myndina sem við emm með af hreyfingu viðkomandi, og reynum að láta þetta falla saman með sem mestri nákvæmni. Notum aðferð til að finna minnstu skekkju, þá segir módelið okkur eitthvað um stelling- una á viðkomandi augnabliki og í kvikmynd myndum við sjá breyt- inguna á hreyfingunni í gegnum tímann. Þetta er grunnurinn að tækinu sem við síðan erum að búa til. Tækið er ætlað fyrir heilbrigðis- geirann til að skoða hreyfingar fólks. Til hvers? Það verður notað í ýmsum til- gangi. Til að meta samræmi milli líkamshelminga, svo dæmi sé tekið. Hægii helmingur líkamans er eins og spegilmynd þess vinstri og öfugt, eða því sem næst. Ef þessi sam- hverfa um miðjuás líkamans er ekki fyrir hendi bendir það til þess að eitthvað sé að. Samhverfuna má auðveldlega mæla með hreyfigrein- inum og bera líkamshelmingana saman. Þá er hægt að greina suma sjúkdóma, til dæmis Parkinson eða MS, á byrjunarstigi eftir hreyfing- um. En fyrst og fremst er miðað við að hægt verði að meta framfarir í sjúkraþjálfun. I dag er hægt að meta einn lið í einu en með þessu tæki verður hægt að meta allan lík- amann í einu og það verður mjög hraðvirkt. Eru svona apparöt ekki til í heiminum í dag? Jú, að minnsta kosti 15 framleið- endur selja svona tæki. Hins vegar er ekkert þeirra með þá eiginleika sem við munum bjóða upp á; við stefnum að því að bjóða upp á tæki sem getur með einni myndavél met- ið alla hreyfingu í þrívídd. Ekki er hægt að byggja bara á upplýsingum sem fást úr einni myndavél en það sem við bætum við eru nemar sem límdir eru utan á líkamann. Þeir senda merki þráðlaust, upptakan er gerð samtímis myndinni og við stefnum að mikilli nákvæmni; alveg örugglega minni en hálfri millísek- úndu, jafnvel niður í 0,1 millísek- úndu. Þannig verður til dæmis hægt að meta hvort einstaklingur er með skaða í taugakerfinu eða ekki með vöðvanemum. Við verðum líka með einingar fyr- ir hjartarit, öndun og súrefnismett- un og kraftmælingar. Þá ætlum við að skoða krafta undir skóskóla og jafnvel hækjum þeirra sem eru lam- aðir. Nú tala ég um notkun tækisins til greiningar, en líka er vél hugsan- legt að nota það til meðferðar, svo sjúklingur, íþróttamaður - eða hver sem í hlut á - fái viðbrögð við því sem hann gerir. Ýmis tæki eru til sem gera þetta, en bara á mjög takmörkuðum svið- um, og þetta verður mun almenn- ara verkfæri. Og með því að vera bara með eina myndavél getum við boðið upp á mun ódýrari vöru en ekki við þetta: faxaði umsóknarblöð- in út og ég neyddist til að setjast niður. Sendi svo inn handskrifaða hugmyndalýsingu, sem þótti svo skrýtið á Impru að þeir héldu að sendingin væri frá einhverjum sér- vitringi uppi á fjöllum. Því var leyft að brjóta reglurnar og athuga hver hefði sent umsóknina! Við unnum fyrri hlutann, haustið 1992, og fór- um í seinni hlutann þar sem átta verkefni voru og hvert um sig átti að gera hagkvæmnisathugun. Henni skiluðum við inn sumarið 1993 og úrslit lágu fyrir um haustið. Þá feng- um við peninga frá Iðntæknistofnun til að gera frumgerð. Stofnunin hef- ur sem sagt haldið í hendi okkar alla tíð og við verið mjög ánægðir með það. Þar er ungur duglegur maður, Björgvin Atli Ingólfsson, sem nú er framkvæmdastjóri Impru, sem hef- ur alla tíð potað í okkur, sem hefur líklega verið gott til að draga af okk- ur tæknislykjuna! Skerpa mark- miðssetninguna. spennandi hlutur á ferðinni sem gæti átt sér markaðsmöguleika í framtíðinni. Þið eruð á Impru [Þjónustumiðstöð frumkvöðla og fyrirtækja á Iðntæknistofnun] og mig langar að spyrja hvemig það hefur komið út. Þórður: Verkefnið á sér nokkra sögu. Iðntæknistofnun stofnaði til svokallaðs Snjallræðisverkefnis 1992 og þá ákváðum við á eðlisfræði- og tæknideild Landspítalans að taka Við sem að fyrirtækinu stöndum - Baldur Þorgilsson og Asmundur Eiríksson auk mín - skrifuðum við- skiptáætlunina í fyrra, vorum meira og minna allt árið að því í hjáverkum. Það var því búið þegar samkeppnin var auglýst og hún var gerð með það í huga að setja í hendur á fjárfestum. Við kláruðum hana fyrir jólin í fyrra og byrjuðum að kynna hugmyndina fyrir fjár- festum í desember. Við vorum í grunninn verður þetta náttúrufræði- braut en með viðbótarstærðfræði, við- bótarensku og fjáningu - sem er per- sónulegt áhugamál hjá mér: að leggja svolitla áherslu á að þjálfa fólk í að standa upp og Ijá sig. Það finnst mér vanta mjög mikið í framhaldsskólana. Mér finnst vanta „kjaftinn“ á marga nemendur í framhaldsskólunum. þátt. Ég var búinn að skrifa um- sóknii- til Rannís og fleiri og nennti þessu eiginlega ekki, þótt ég væri búinn að lofa að skrifa umsókn. Svo fór ég út í lönd og þegar þangað kom tilkynnti ég Baldri, sem nú er framkvæmdastjóri Kine, að ég hefði gleymt umsóknarblaðinu, en Baldur var svo hai’ður að hann sleppti mér komnir með fyrstu fjárfestana í apríl, áður en úrslit lágu fyrir, hóp einstaklinga úti í bæ sem hafði keypt fyrir 10 milljónir í okkur áð- ur en úrslit samkeppninnar lágu fyrir. Eftir að við unnum verðlaun beindust augu stóru fjárfestanna, sjóðanna, að okkur. Þeir höfðu áhuga á að koma inn og þegar upp 1990 og ætla að þakka einum manni alveg sérstaldega. Það er Kári Stefánsson. Hann hefur al- gjörlega breytt hugarfari fólks hér á landi. Eftir að hann stofnaði sitt fyrirtæki er kominn alvörutónn í umræðu um þessi mál. Nú sjá menn að hægt er að búa til bein- harða peninga úr þekkingunni, og það skiptir greinilega máli. Hvað sem annað má segja um Islenska erfðagreiningu hefur fyrirtækið al- veg breytt hugsunarhætti manna í þessu sambandi. G. Ágúst: Rekstrarumhverfi fyr- irtækja hefur líka breyst mjög ört á síðustu árum. Bæði áhættufjár- magn og eftirspurnin eru orðin miklu meh-i. Það er alltaf að aukast að áhættufjárfestar komi að fjár- mögnun fyrirtækja. Menn með góðar hugmyndir, sem áður spenntu bogann hugsanlega of hátt, tóku erfið lán og settu sjálfan sig og fjölskylduna í ábyrgðir, vinna nú frekar með öðrum. Enda snýst þetta um það; fjárfestar koma ekki bara með peninga eins og hvert annað hráefni, heldur þekkingu á stjórnun sem er oft veikasti hlekkurinn. Það er þeirra sterkasta hlið. Þeir koma líka með sambönd, sem skiptir ofboðslega miklu máli; sambönd inná fjár- málamarkaðinn, fyrirtækjamark- aðinn og til útlanda. Það er nýtt og mjög spennandi og ein af skýring- unum á því hvers vegna við fáum svona ofboðslega mikil viðbrögð við samkeppninni. Hún kom upp á ná- kvæmlega þeim tíma þegar rjúk- andi gangur var í þessu. Er það mat ykkar, sem tókuð þátt í samkeppninni í fyrra, að mikil þörf sé fyrir svona sam- keppni? Birgir: Já, það er ekki spurning. Keppnin var mjög mikil lyftistöng. Þórður: Hún er mikil hvatning fyrir alla. Líka þá sem ekki vinna og jafnvel fyrir þá sem tóku ekki einu sinni þátt. Nú er orðið algilt að gera viðskiptaáætlanir, og nám- skeiðið var því góð leiðbeining fyrir þá sem eru lítið sjóaðir í svona mál- um. Umfjöllun í Morgunblaðinu var síðan góð, til dæmis að því leyti að fólk sem er að fást við allt annað fékk þar ákveðna vitneskju. Ólafur: Ég get tekið undir þetta. Ég vann mína áætlun nánast einn og fékk mjög lítil viðbrögð við henni. Mér fannst því notalegt að vinna til verðlaunanna; sjálfs- traustið jókst og þegar ég sendi viðskiptaáætlunina frá mér læt ég fylgja með að ég hafi fengið þessa viðurkenningu. Það ætti að hvetja menn til að fletta í gegnum áætlun- ina að fagmenn skuli hafa veitt henni viðurkenningu. Ég get ekki sagt að fjárfestar hafi hringt óskaplega mikið í mig í framhaldinu en þó töluðu þrír aðil- ar við mig strax. Síðan varð það ekki meira, enda get ég í raun ekki farið að tala við fjárfesta fyrr en nú; þegar samningaviðræður við menntamálaráðuneytið eru komnir í þá stöðu sem raunin er nú. Endurbætt efni Þeir sem taka þátt í námskeiðinu sem boðið verður upp á í tengslum við samkeppnina fá betri gögn en síðast, að sögn G. Ágústs Péturs- sonar. Hann segir: Við ætlum að gera enn betur en síðast. Boðið verður upp á nýtt og verulega endurbætt leiðbeiningarhefti, nýtt Excel-líkan sem KPMG hefur þróað, verulega endurbætt, og það verða gerðar talsverðar úrbætur á námskeiðun- um þótt þau hafi að vísu heppnast mjög vel. Nú verðum við með fleiri námskeið í Reykjavík og verkefnis- stjórnin hefur líka ákveðið að leggja nú sérstaka áherslu á landsbyggð- ina. Þátttaka af landsbyggðinni var að vísu ágæt síðast, reyndar heldur lakari en af höfuðborgarsvæðinu, en við setjum okkur það markmið að hlutfallið verði nú það sama. Verk- efnisstjórnin ákvað því í samvinnu við Nýsköpunarsjóð að halda nám- skeið úti á landi núna. Fólk varð að koma til Reykjavíkur síðast, eða fékk spólur sendar með námsefn- inu, en nú verður farið á átta staði úti á landi með sérfræðingum KPMG og haldin vh-kilega góð nám- skeið.

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.