Morgunblaðið - 12.02.2000, Qupperneq 6

6 LAUGARDAGUR 12. FEBRÚAR 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Eru með eigin
heimasíður
á N etinu og að-
dáendaklúbb
BOLABÍTARNIR Móna og Mfmir
voru í hátíðarskapi þar sem þeir
voru í göngutúr með „ömmu“ sinni
Heiðdísi Norðíjörð í Víðilundinum
á Akureyri. Hundarnir eru í eigu
sonar Heiðdísar, Jóhanns Norð-
fjörð, en hún fer stundum með þá
út að ganga þegar vel viðrar. Ekki
er hægt að segja að hundarnir sóu
beint andlitsfríðir en Heiðdís sagði
að þeir væru bráðgáfaðir og barn-
góðir.
Móna og Mímir eru nokkuð sér-
stakir hundar að því leyti að þeir
eiga báðir sinar heimasíður á Net-
inu og er síða Mónu skrifuð í dag-
bókarformi og því eins og hús sé
sjálf að segja frá lífí sínu á norður-
hjara. Þá er Móna með aðdáenda-
klúbb á heimasiðu sinni, þar sem
fjölmargir einstaklingar, hérlendis
og erlendis, og hafa skráð nöfn sín.
Jóhann sagði að upphafið af
þessu hefði verið að ræktendur
hundanna í Reykjavík hefðu viljað
fylgjast með þeim og í stað þess að
vera alltaf að hringja í þá með
fréttir hefði hann sett upp heima-
síðu. Jóhann sagði að trúlega væru
ekki margir íslenskir hundar með
eigin heimasíður á Netinu en á
þeim eru jafnframt fjölmargar
myndir fjölskyldunni.
„Tíkin, sem er að verða fjögurra
ára, hefur haldið dagbók í um tvö
ár og þegar ég ætlaði að hætta
þessu fór fólk að kvarta, því marg-
ir foreldrar voru farnir að lesa
þetta fyrir börnin sín. Heimasíð-
urnar hafa verið geysilegar vin-
sælar og eru um tíu þúsund heim-
sóknir skráðar á þær á þessum
tveimur árum. Þá hafa margir haft
gaman af því að heilsa upp á hund-
ana í eigin persónu, eftir að hafa
kynnst þeim á Netinu og eitt sinn
kom heill bekkur af skólakrökkum
frá Hornafirði til að heilsa upp á
tíkina eftir slík kynni.“
Jóhann sagði ekki svo erfitt að
vera með tvo hunda og að það væri
sennilega minna mál en að vera
með einn hund, þeir hefðu félag-
skap hvor af öðrum og sá eldri sið-
aði þann yngri. Og þessir hundar
gæfu honum meira en þeir þæðu.
Eyða meiri tíma í sófanum en
húsbóndinn
„Það hefur oft verið sagt að
þessi tegund sé hundur lata
mannsins, enda eyða þeir meiri
tíma i sófanum en húsbóndinn. Það
er því oft slegist um fjarstýringuna
en Móna er sú eina á heimilinu sem
hefur áhuga á ensku knattspyrn-
unni og einnig hefur hún gaman af
dýralífsþáttum. Mímir horfir hins
vegar ekki á sjónvarp. Hundarnir
eru latir að fara út en finnst þó
gaman þegar þeir eru komnir af
stað. Ég þorði nú ekki með tíkina
út fyrir garðinn í upphafi því hún
komst ekki kringum húsið án þess
að hvíla sig og hún á það til að
hlamma sér á belginn í tíma og
ótíma.“
Jóhann sagði að þessir hundar
myndu seint vinna fegurðar-
samkeppni en þetta væru engu að
síður fallegir persónuleikar, ljúfir
og góðir. „Sambýliskona mín hefur
sagt að hundarnir séu nokkuð líkir
húsbónda sínum en í þeim er mikill
vindgangur og hroturnar í þeim
mælast á jarðskálftamælum. Það
gengur því ekki að hafa þá inni í
svefnherbergi á nóttunni. Þá eiga
þeir það til að sofa á bakinu, þann-
ig að þeir eru svolítið mennskir í
háttum."
Upphaflega voru þetta víga-
Bolabítarnir Móna og Mímir eru engir venjulegir hundar
Morgunblaðið/Kristján
Heiðdis Norðfjörð, „amma“ Mónu og Mímis, með hundana í heilsubótar-
göngu í Viðilundinum á Akureyri. Þessir hundar eru þó frekar latir og
kunna mun betur við sig heima í sófa.
Má ekki
fara heim
á virðis-
auka-
skatts-bfl
HÆSTIRÉTTUR hefur staðfest
niðurstöðu Héraðsdóms Reykjavík-
ur og sýknað ríkið af kröfum fyrir-
tækisins Kólus. Fyrirtækið vildi
ekki sætta sig við að virðisauka-
skattur og álag vegna sendibifreið-
ar í eigu þess var endurákvarðað,
eftir að bifreiðin sást ítrekað að
næturlagi fyrir utan náttstað sölu-
manns fyrirtækisins.
Kólus keypti sendibifreið í þágu
atvinnurekstrar síns og fékk endur-
greiddan innskatt af kaupverði
hennar. Eftir kaupin fór fram-
kvæmdastjóri fyrirtækisins þess á
leit við þann sölumann, sem annað-
ist sölu og dreifingu á framleiðslu-
vörum fyrirtækisins, sem er aðal-
lega lakkrís, að hann legði
bifreiðinni að næturlagi við heimili
sitt þar sem bifreiðin væri öruggari
fyrir innbrotum þar heldur en við
óvaktaða og ógirta lóð stefnanda á
Tunguhálsi 5. Einnig þótti þetta til
hagræðingar, þar sem þá gat sölu-
maðurinn farið í söluferðir strax að
morgni, án þess að þurfa að koma
fyrst við hjá fyrirtækinu.
Virðisaukaskattur og álag vegna
bifreiðarinnar var endurskoðað, þar
sem reglugerð um innskatt leggur
bann við að telja til innskatts virðis-
aukaskatt af þeim bifreiðum, sem
þar eru tilgreindar, nema þær séu
eingöngu notaðar vegna sölu á vör-
um og skattskyldri þjónustu. Einn-
ig er þar kveðið á um, að ökutæki
skuli ekki talið notað eingöngu
vegna sölu á vörum eða skatt-
skyldri þjónustu, ef það er notað af
eiganda þess eða starfsmanni hans
til einkanota, þar með talinn akstur
milli heimilis og vinnustaðar.
Hæstiréttur vísaði til fyrri dóma
sinna um að reglugerðin ætti sér
næga lagastoð í lögum um virðis-
aukaskatt og sagði ósannað að
nauðsynlegt hefði verið að hafa bif-
reiðina fyrir utan aðsetursstað
sölumannsins.
hundar og þeim att gegn nautum
og sagði Jóhann ekki svo svo langt
síðan að þannig nautaat var bann-
að í Bretlandi. „Þeir voru sérlega
kjarkmiklir og gáfust aldrei upp
en síðan hefur þetta grimmlyndi
verið ræktað úr þeim og þetta eru
öðlingar í dag.“ Jóhann segir að
nafnið bolabítur gefi ranga mynd
af þessum hundum og að eigendur
þeirra kjósi fremur að kalla þá
bolahunda. Jóhann sagði að þessi
hundar væru dýrir og að aðeins
væru um 30 slíkir til hér á landi.
Fyrir þá sem áhuga hafa á kynn-
ast þeim Mónu og Mími enn frekar,
þó er slóð þeirra á Netinu;
wwwnett.is/~jonor/mona.html.
Þátttakendur námskeiða NLFÍ gegn reykingum
Þriðjungur enn reyklaus
eftir eitt til þrjú ár
ÞRIÐJUNGUR þeirra sem sótt
hafa námskeið Heilsustofnunar
Náttúrulækningafélags íslands
(NLFI) í Hveragerði á undanförn-
um árum er enn reyklaus. Þetta
kemur fram í könnun sem NLFÍ lét
gera nýlega meðal þeirra sem sótt
hafa námskeiðin frá því þau hófu
göngu sína árið 1996. Þar kemur
einnig fram að svo virðist sem fíkn
ráði mestu um það að fólk hefji aft-
ur reykingar eftir bindindi.
Guðmundur Björnsson, yfir-
læknir Heilsustofnunarinnar, segir
að tilgangur könnunarinnar hafi
verið að meta árangur námskeið-
anna og sjá hvort eitthvað mætti
betur fara. Alls var úrtakið 229
manns, karlar og konur af landinu
öllu. Kom í Ijós að flestir þeirra sem.
byrja aftur að reykja eftir að hafa
sótt námskeið, gera það innan mán-
aðar og yfirgnæfandi meirihluti hóf
aftur reykingar stuttu eftir að hafa
sótt námskeiðið. Þeir sem á annað
borð héldu sér reyklausum fyrstu
mánuðina á eftir eru flestir enn
reyklausir í dag.
Af þeim sem sóttu námskeiðið
fyrir einu til þremur árum eru ríf-
Úr könnun NLFÍ:
Spurning:
Hefur þú þyngst
við að hætta að reykja?
Úr könnun NLFÍ; _
Spurning:
Finnstþérþú vera orðin(n)
háð(ur) nikótínlyfjum?
Háð nikótfnlyfjum
að eigin mati
Svöruðu ekki
Ekki háð
nikótfnlyfjum
að eigin mati
Úr könnun NLFÍ:
Spurning:
Af hverju byrjaðir þú
aftur að reykja?
Aukin þyngd
Fráhvarfseinkenni
Löngun
Annað
Eirðarleysi
Depurð
Streita
annarra
6% Veit ekki
lega 30% enn reyklausir, en 70%
hófu reykingar að nýju. Flestir
nefndu að níkótínlyf hefðu hjálpað
sér við bindindið, en fjölskyldan var
einnig nefnd í því sambandi. Þegar
reykingafólk var spurt hvar það
hefði fallið kom í ljós að flestir féllu
á bindindinu heima, eða 50%. Um
19% nefndu vinnustaðinn, en 11%
skemmtistaði.
Löngun og aukin þyngd
Athygli vekur að flestir nefndu
löngun helstu ástæðu þess að byrja
aftur að reykja, en aukin þyngd
kom þar á eftir. Þá kom í ljós að
31% svarenda taldi sig vera orðið
háð nikótínlyfjum.
„Niðurstöður þessarar könnunar
eru mjög fróðlegar,“ segir Guð-
mundur. „Við teljum mjög viðun-
andi að 30% svarenda séu enn reyk-
laus. Borið saman við önnur lönd er
það mjög góður árangur, enda
sækja þessi námskeið oftast stór-
reykingamenn, sem reykt hafa frá
barnsaldri, stundum í áratugi. Hins
vegar kemur í ljós að flestir falla á
bindindinu skömmu eftir að nám-
skeiðinu lýkur. Það bendir til þess
að við verðum að auka eftirfylgd
með fólki, t.d. með hringingum og
fundum. Það munum við gera.“
356 sótt námskeið
Á þeim fjórum árum sem liðin
eru hafa 36 hópar komið á heilsu-
hælið til vikudvalar í þeim tilgangi
að hætta að reykja, alls 356 manns
á aldrinum 23 til 70 ára. Er tilhög-
un námskeiða þannig að hver hópur
kemur á mánudegi og fer aftur á
sunnudegi. Á námskeiðinu er yfir-
lýst markmið allra að hætta að
reykja fyrir lífstíð og breyta jafn-
framt lífsstíl sínum á heilsusamleg-
an hátt.
Lögð er áhersla á hreyfingu og
útivist, hollt mataræði, fræðslu,
hvíld og slökun. Fólk nýtir sér
breytt umhverfi til slökunar, fjarri
daglegum erli og nýtir hópeflið til
að ná settu marki. „Aðalatriðið er
að fólki líði vel og hafi jafnframt
nóg að gera svo það gleymi löngun í
sígarettu,“ segir Hulda Sigurlín
Þórðardóttir, hjúkrunarforstjóri
Heilsustofnunarinnar. Hún segir
að skilyrði sé að fólk hafi reykt sína
síðustu sígarettu áður en nám-
skeiðið hefst og sé reiðubúið sjálft
til að hætta að reykja. „Það er heil-
mikil starfsemi í kringum þetta hjá
okkur, heilt teymi fylgir hverju
námskeiði eftir. í því eru læknar,
hjúkrunarfræðingur, sjúkraþjálf-
ari, íþróttakennari, næringarfræð-
ingur og sjúkraliði.“