Morgunblaðið - 12.02.2000, Page 61

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 12. FEBRÚAR 2000 61
----------------------------SC
UMRÆÐAN
Óhreinu börnin
hennar Ingibjargar
ÞEGAR málefni
geðsjúkra bama og
nýr barnaspítali á
Landspítalalóð voru til
umræðu í fyrirspurn-
artíma á Alþingi í vik-
unni sem leið, staðfesti
Ingibjörg Pálmadóttir
heilbrigðisráðherra að
börn með alvarlega
geðræna sjúkdóma
fengju ekki inni á nýja
barnaspítalanum. Þó
stæði til að koma þar á
göngudeildarþjónustu,
en barna- og unglinga-
geðdeildirnar yrðu
ekki með öðrum
barnadeildum.
Það hefur verið mat fagmanna í
geðheilbrigðismálum að fólk og þá
ekki síst böm með geðræna sjúk-
dóma ættu að vistast og fá læknis-
þjónustu á sama stað og aðrir sjúkl-
ingar, í þessu tilviki önnur veik
böm.
Aðskilnaður ýtir
undir fordóma
Það kom því á óvart þegar í ljós
kom að stjórnvöld ætla ekki að fara
þá leið þegar nýr bamaspítali er
annarsvegar. Komin er mjög góð
reynsla af því að veita geðsjúkum
Ásta Ragnheiður
Jðhannesdóttir
bömum læknisþjón-
ustu á sömu sjúkra-
stofnunum og öðrum
veikum börnum hér á
landi. Á Akureyri hef-
ur það verið gert um
nokkurt skeið og láta
læknar, hjúkrunarfólk
og aðstandendur mjög
vel af því fyrirkomu-
lagi.
Sá háttur vinnur
gegn þeim fordómum
sem því miður virðast
ríkja í garð þeirra sem
eiga við geðræna sjúk-
dóma að stríða.
Það er auðveldara
fyrir foreldra að segja
að bamið þeirra sé veikt og liggi á
barnadeildinni eða á barnaspítalan-
um en að þurfa að tilgreina að það
sé á geðdeild. Það er nógu erfitt að
eiga geðsjúkt barn, þó að heilbrigð-
isyfirvöld geri fólki það ekki enn
erfiðara með því að setja barnið í
sérstakan bás, fjarri öðram veikum
bömum. Það er rétt sem bent var á
í umræðunum um þetta mál á þingi,
að þetta er ekkert annað en aðskiln-
aðarstefna heilbrigðisráðherra í
verki gagnvart þessum hópi sjúkra
barna.
Ég leyfi mér að efast um að heil-
Heilbrigðismál
Það er langt í land, segír
Ásta R. Jóhannesdóttir,
að geðveik börn standi
jafnfætis öðrum veikum
og fötluðum börnum
gagnvart velferðar-
þjónustunni.
brigðisyfirvöldum kæmi það nokk-
urntíma til hugar að úthýsa öðram
sjúklingahópum, t.d. hjartveikum
börnum eða krabbameinssjúkum
börnum, enda yrði það aldrei liðið.
Eigum við að líða það að alvarlega
geðsjúkum börnum verði úthýst úr
nýja barnaspítalanum? Ég segi nei.
Ef þrengslin á Landspítalalóðinni
era ástæðan fyrir þessu, eins og
ýmsa granar, er hægur leikur áður
en lengra er haldið við að byggja
spítalann að reisa hann annarsstað-
ar t.d. við Sjúkrahús Reykjavíkur í
Fossvogi.
Þá yrði hann í nánum tengslum
við slysadeildina og bráðamótttök-
una þar. Ég get ekki betur séð en
að það yrði til bóta þegar barnaspít-
aíi er annarsvegar, enda koma mörg
börn inn á sjúkrahús um bráðamót-
töku eða slysadeild. Það kom líka
fram á fundi þingmanna með for-
eldrum geðsjúkra barna að mikil
þörf er fyrir bráðamóttöku fyrir
jjessi böm, þau ættu það til að
skaða sig oft alvarlega.
Þær vora átakanlegar lýsingar
móðurinnar á því hvernig börnin
eiga til skera sig, jafnvel bera að sér
eld og slasa sig alvarlega, þau sem
mest era veik. Engin sérstök bráða-
móttaka er fyrir þessi börn nú. í
Fossvogi væri hægt að koma á
bráðamóttöku í tengslum við slysa-
deildina.
Verr búið að geðsjúkum
börnum en fötluðum
Það er mikið álag fyrir foreldra
að eiga geðveikt barn, ekki síður en
fatlað. Engu að síður búum við verr
að foreldram þessara barna. Þeim
standa ekki til boða neinar hvfldar-
innlagnir, en þessi börn er ekki
hægt að senda í pössun t.d. til
ömmu og afa eins og heilbrigð börn.
Þau þurfa manninn með sér og
stundum tvo.
Það vantar langtímavistun fyrir
þau sem era langveik. Þau eru lögð
inn á BUGL í skammtímavist og svo
útskrifuð heim oft jafnveik og áður.
Þau koma síðan inn aftur, oft sem
neyðartilfelli eftir að þau hafa skað-
að sjálf sig og jafnvel sína nánustu.
Bamadeild BUGL hefur verið
lokuð um helgar frá 1995 og era
börnin send heim um helgar hvem-
ig sem á stendur. Ekki era áform
um að breyta því, sagði ráðherra í
svari sínu við fyrirspum minni þar
Óviðunandi aðstaða
háskolanema
FJÖLDI nemenda
við Háskóla íslands
hefur aukist mikið á
síðustu áram. Sumir
tala um sprengingu og
ber að fagna þessari
þróun, enda felast
framtíðarmöguleikar
íslendinga í vel mennt-
aðri þjóð. Því miður
virðast stjórnvöld hins
vegar ekki hafa áttað
sig á sprengingunni og
framlög rfldsins hafa
ekki aukist nægilega í
takt við aukinn fjölda
nemenda. Afleiðingar Eiríkur
þess hafa komið skýrt Jónsson
fram undanfarið, enda
er aðstaða fjölda nemenda því mið-
ur til skammar.
Skortur á
kennsluhúsnæði
í vetur hefur til dæmis verið grip-
ið til þess örþrifaráðs að halda 600
manna námskeið í sal 1 í Háskóla-
bíó. Þrátt fyrir góða viðleitni kenn-
ara segir sig sjálft að slíkt fyrir-
komulag samræmist ekki hugmynd-
um um góða kennslu.
Einnig hefur verið
kennt í Valsheimilinu
og oft eiga nemendur
það undir góðri færð
að komast á milli
kennslustaða í frímín-
útum. Fleiri dæmi
mætti nefna.
Skortur á
lesaðstöðu
Lesaðstaða háskóla-
nema er einnig víða
bágborin. Þjóðarbók-
hlaðan hefur sannað
gildi sitt, en hefur því
miður þegar sprengt
allt utan af sér. Hún rámar ekki
nægilega marga og á prófatíma bíða
stúdentar í biðröð áður en Þjóðar-
bókhlaðan er opnuð til að tryggja
sér lesborð. Húsnæðisvandinn er
það mikill, að þótt Stúdentaráð og
Hollvinasamtök Háskólans hafi
safnað 50 milljónum í tölvuátaki til
að bæta úr tölvuskorti era talsverð
vandræði bundin því að koma tölv-
unum fyrir.
Það er óviðunandi staða,
segir Eiríkur Jónsson,
að allar byggingar-
framkvæmdir Háskóla
Islands byggist nær ein-
göngu á happdrættisfé.
Aðgengi fatlaðra er einnig óvið-
unandi. Gerðar vora lagfæringar á
inngangi aðalbyggingar, en það er
aðeins dropi í hafið, enda kemst ein-
staklingur í hjólastól illa um há-
skólasvæðið.
Skortur á fé
Allt ber þetta að sama brunni -
Háskóli íslands á í umtalsverðum
húsnæðisvanda. Sá vandi verður
ekki leystur nema með auknu fjár-
magni. Það er óviðunandi staða að
allar byggingarframkvæmdir Há-
skóla íslands byggist nær eingöngu
um. Það er ekki rétt hjá ráðherra að
helgarlokanir séu m.a. af faglegum
ásæðum. Þær era af rekstrarlegum
ástæðum, fé hefur skort til að veita
þessum börnum læknisþjónustu
helgar. Vilja hefur vantað hjá yfir-
völdum til að sjá þessum veiku
börnum íyrir nauðsynlegri læknis-
þjónustu um helgar á barnageð-
deldinni.
Ástæðan fyrir því að helgaropnun
er ekki forgangsmál er að svo mörg
önnur brýn verkefni era í ólestri.
Það er langt í land að geðveik börn
standi jafnfætis öðram veikum eða
fötluðum bömum gagnvart velferð-
arþjónustunni. Úrlausn í málum
geðsjúkra bama þolir enga bið.
Burt með ^
fornaldarviðhorf
Engar era hvfldarinnlagnir, eng-
in langtímameðferð, engin lang-
tímavistun, ekki bráðamóttaka enn,
helgarlokanir á barnageðdeildinni
og svo á að úthýsa þeim á nýja
barnaspítalanum. Hvers eiga geð-
veik börn að gjalda? Það er oft stutt
milli líkamlegra og andlegra sjúk-
dóma og því fáranlegt nú á 21. öld-
inni að ætla að halda við aðskilnað-
arstefnu fyrri alda gagnvart geð-
sjúkum. Bygging barnaspítala er
ekki það langt á veg komin að ekki
sé hægt að skipta um skoðun og
reisa hann á öðram stað svo hann ,
geti rámað öll böm. Viðhorfin gagn-
vart geðsjúkum hjá stjómvöldum-^p
bamaspítalamálinu era fomaldar-
viðhorf sem eiga fyrir löngu að vera
komin á raslahauga sögunnar.
Höfundur er þingmaður
Samfylkingarinnar í Reykjavík.
á happdrættisfé. Þegar ég nefndi
þessa staðreynd á ráðstefnu nor-
rænu stúdentasamtakanna NOM í
haust hljómaði hún eins og góður
brandari í eyrum hinna norrænu
frænda okkar. Staðreyndin er sú að
vandinn verður ekki leystur nema
með auknu framlagi úr ríkissjóði.
Það er ekki nóg að gorta af góðri
menntastefnu og tala um mikilvægi
mannauðs og svelta á sama tíma
æðsta menntastig þjóðarinnar og
hrága hinum síaukna fjölda
háskólanema inn í þær fáu bygging-
ar sem fyrir era.
Skýr stefna Röskvu
Röskva hefur í vetur barist ötul-
lega fyrir því að tekið verði á hús-
næðisvandanum. Haft hefur verið
samráð við starfsfólk Háskólans og
nemendur um nauðsynlegar úrbæt-
ur til að draga úr verstu afleiðing-
um vandans. Á háskólafundi fékk
Röskva samþykkt að Háskólinn
markaði sér skýra stefnu í aðstöð-
umálum. Einnig hefur Röskva reynt
að benda á vandann með fundum og
greinaskrifum.
Ljóst er að húsnæðivandinn er
einhver mest aðkallandi vandi Há-
skólans. Það er því kominn tími til
að yfirmenn menntamála standi við
stór orð um mikilvægi menntunar
og grípi til nauðsynlegra aðgerða.

íhreinsunin
sími 533 3634, gsm 897 3634
Allan sólarhringinn.
Stimpilklukkukerfi
SKERFISÞRÓUN HF.
Fákafeni 11 • Súni 568 8055
http://www. kerfisthroun.is/
MÚRARASAMBAND
ÍSLANDS
MÚRARAFÉLAG
REYKJAVlKUR

Að gefnu tilefni vilja Múrarafélag
Reykjavíkur, Múrarameistarafélag Reykja-
víkur og Múrarasamband íslands vekja
athygli almennings á því, að flísalagnir, þ.e.
lagnir gólf- og veggflísa, utanhúss sem
innan, eru hluti af iðn múrara og nýtur
lögverndar sem slík. Þeir, sem láta aðra
iðnaðarmenn eða ófaglærða menn vinna
slík verk, eru því að taka þátt í broti á
iðnaðarlögum, auk þess sem ætlað verður
að verkkunnátta þeirra sé önnur og lakari
en þeirra sem lært hafa þetta fag.
Síðasti dagur!
enn meiri verðlækkun!
Hjá okkur eru
Visa- og
Euroraðsamrtingar
ávisun á stadgieiðslu
Laugardag 11*16
allt að
Val húsqöqn
Armúla 8-108 Reykjavik
W Síml 581-3275 568-5375 Fax 568-5275