Morgunblaðið - 01.06.2000, Síða 13
MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 1. JÚNÍ 2000 13
FRÉTTIR
FJÁRVEITING til Tryggingastofn-
unar á þessu ári vegna lyfjakostnað-
ar er um 3,9 milljarðar króna. Á síð-
asta ári nam lyfjakostnaður TR um
4,5 milljörðum sem var rúm 10%
hækkun á milli ára.
Dregist hefur að grípa til sumra
þeirra aðgerða sem ráð var fyrir gert
í fjárlögum, eins og t.d. að breyta um
greiðsluþátttökukerfi. Án nokkurra
aðgerða stefnir kostnaður TR í tæpa
5 milljarða króna, að sögn Ingu J.
Arnardóttur, deildarstjóra lyfjamála
hjá TR. Inga telur að lyfjakostnaður
þjóðarinnar muni ekki lækka á
næstu árum, en hægt sé að draga úr
aukningunni með ýmsum aðgerðum.
Svipuð aukning á sér stað annars
staðar í Evrópu og má aðallega rekja
til nýrra lyfja við áður ómeðhöndluð-
um eða nýjum sjúkdómum, nýrra eða
endurbættra lyfja við áður með-
höndluðum sjúkdómum og þess að
öldruðum fjölgai-. Engu að síður sé
hækkunin hlutfallslega minni hér-
lendis en í nágrannalöndunum. Eins
og fyrr sagði hækkaði lyfjakostnað-
urinn um rúm 10% í fyrra á milli ára,
á meðan rætt hefur verið um að
hækkunin sé 13-17% í flestum þeim
löndum sem við miðum okkur við.
Tryggingastofnun hóf ákveðna
vinnu í upplýsingatæknimálum árið
1995 í samvinnu við þáverandi Apó-
tekarafélag íslands. Mai-kmiðið var
að lyfseðlar bærust stofnuninn á raf-
rænu formi.
ePref er tæki til að
draga úr lyfjakostnaði
í dag berast stofnun-
inni daglega upplýsing-
ar með rafrænum hætti
frá apótekum íyrii’ um
60% þeirra lyfja sem
Tryggingastofnun
greiðir í. Þetta er í
fyrsta skipti sem upp-
lýsingum um lyfjanotk-
un er safnað saman í
gagnagrunn á skipuleg-
an hátt.
Upplýsingarnar eru
geymdar á dulkóðuðu
formi en Trygginga-
stofnun getur nú skoðað
lyfjanotkun, lyfjaávís-
anir og kostnaðardreif-
ingu út frá mörgum
sjónarhomum. Apótek senda ein-
ungis upplýsingar um lyf sem Trygg-
ingastofnun tekur þátt í að greiða, en
nýleg breyting á lyfjalögum heimilar
stofnuninni einnig aðgang að upplýs-
ingum um alla lyfjanotkun. Með
þessari breytingu bætast við lyf eins
og ávana-, verkja-, svefn- og kvíða-
stillandi lyf.
„Núna verða loksins
tU á einum stað upplýs-
ingar um alla lyfja-
notkun landsmanna,
ávísunai-venjur lækna
o.ll.
Þetta eru nauðsyn-
legar upplýsingar fyrir
heilbrigðisyfirvöld
þegar teknar eru
ákvarðanir sem varða
t.d. breytingar á kostn-
aðarþátttöku í lyfjum,
þegar meta þarf áhrif
breytinga o.sv.frv,"
segir Inga.
Inga segir að ePref
forritið frá Doc.is sé
tæki tU þess að draga
úr lyfjakostnaðinum. Landlæknis-
embættið og Tryggingastofnun rit-
uðu í fyrra undir viljayfirlýsingu með
forsvarsmönnum Doc.is um að vinna
að framgangi þessa máls. Að málinu
kemur einnig Lyfjaeftirlit ríkisins en
þessir aðilar hafa allir eftirlitshlut-
verki að gegna gagnvart lyfsölum og
læknum. Tryggingastofnun sér fyrir
sér að rekinn verði einn gagnagrunn-
ur og að hægt verði að notast við
gagnagrunn hennar sem þegar er
búið að leggja mikla peninga og
vinnu í.
Áðumefndir aðilar sem þurfa upp-
lýsingar úr þessum lyfjagagna-
grunni gætu haft mismunandi að-
gang að upplýsingunum, t.d. hefur
Tryggingastofnun ekki heimUd til að
skoða þessar upplýsingar út frá
kennitölum einstaklinga.
Hagur Tryggingastofnunar
og lyfjaverslana
Inga segir að þrátt fyrir að Trygg-
ingastofnun sé nú þegar komin þetta
langt í upplýsingatækninni sé engu
að síður áhugi fyrir samstarfinu við
Doc.is. „Ástæðan fyrir því að við vilj-
um taka þátt í verkefninu er sá þátt-
ur þess sem lýtur að læknunum.
Með forritinu hafa læknar greiðari
aðgang að upplýsingum um lyfja-
verð.
Þegar þeir velja lyf með þessari
nýju tækni birtast þeim upplýsingar
um sambærileg lyf ásamt verði
Inga J. Arnardóttir
þeirra. Við ei-um sannfærð um að
læknarnir hafi fullan hug á að
stemma stigu við sívaxandi lyfja-
kostnaði og velji ódýrari lyf þar sem
það er hægt. Mörg þeirra nýju lyfja
sem verið er að setja á markað undir
slagorði sem miklu betri lyf, með
fæi-ri aukaverkanir, eru oftar en ekki
miklu dýrari en eldri lyfin. I mörgum
tilvikum er ávinningur þessara lyfja í
engu samræmi við aukinn kostnað
sem af þeim hlýst. Því er nauðsyn-
legt að vera gagnrýninn á nýju lyfin
og hugsa líka um kostnaðinn. En
vissulega koma ný lyf á markað sem
eru mjög dýr en ávinningurinn veru-
legur og þá verður að vera svigrúm
innan fjárlaga til að geta tekið þau í
notkun.“
Inga segir að hagur lyfjaverslana
af því að taka upp rafrænar sending-
ar til Tryggingastofnunar sé vafa-
laust sá að þær fá greiðslur örar frá
stofnuninni. Þau apótek sem ekki
nýta sér þessa tækni í dag senda
reikning tvisvar í mánuði og fá greitt
jafnoft.
Hagur Tryggingastofnunar af því
að apótek sendi lyfseðla rafrænt er
að allt eftirlit verður mun virkara og
TR fær nú allar upplýsingar um
hvemig kostnaðurinn skiptist. Hægt
er að skoða rafrænt flest þau atriði er
varða hvort lyfseðill eigi að greiðast
eða ekki. Því breytist vinnan við eft-
irlitið, það verður mun meira en áður
hefur verið og mun markvissara.
I
r
á mánuði fyrir Renault Clio*
Gijótháls 1
Sími 575 1200
Söludcild 575 1220
Renault Clio kostar frá 1.188.000 kr.
Hvemig væri að fá sér stærri bíl á frábærum kjörum. Það er ekki mikið að borga
14.460 kr. á mánuði fyrir jafn góðan b£l. (Meðalgreiðsla á mánuði með vöxtum og
áföllnum kostnaði m.v. 84 mán. bflaián og 297.500 kr. útborgun (t.d. bfllinn þinn)).
Komdu og prófaðu Renault Clio á góðum kjörum.
RENAULT