Morgunblaðið - 07.07.2000, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
FÖSTUDAGUR 7. JÚLÍ 2000 27
Morgunblaðið/Jón Svavarsson
„Engu er að kvíða um frammistöðu ungu söngvaranna,“ segir m.a. í umfjölluninni.
Að syngja fyrir söng-
unnendur í Vín og Graz
TQ]\LIST
Laugarneskirkja
KÓRÆFING
Drengjakór Laugarneskirkju undir
stjórn Friðriks S. Kristinssonar
flutti íslensk og erlend kórverk.
Einsöngvarar voru Tryggvi K.
Valdimarsson og Björk Jónsdóttir.
Undirleik annaðist Lenka Matéova.
Miðvikudagurinn 5. júlí, 2000.
AÐ HLEYPA heimdraganum var
ávallt talinn mikill viðburður í lífi
manna fyrrum en nú ferðast fólk til
útlanda jafn auðveldlega og áður
þótti að skreppa á milli bæja.
Drengjakór Laugarneskirkju hygg-
ur á ferð til Austurríkis og ætla
drengirnir að taka þátt í söngva-
keppni og syngja fyrir söngunnend-
ur í Vín og Graz. Síðastliðið mið-
vikudagskvöld hélt kórinn opna
lokaæfingu og þar sem fórst fyrir að
fjalla um vortónleika kórsins taldi
undirritaður rétt að hlýða kallinu og
koma á þessa lokaæfingu. Músík-
uppeldi er mikilvægur þáttur fyrir
íslenska tónmennt og drengjakór
Laugarneskirkju hefur á liðnum ár-
um skilað merkilegu verki undir
stjórn Friðriks S. Kristinssonar. Að
þessu sinni var með kórnum hópur
eldri félaga svo að tónleikarnir voru
SPENNUSAGA Árna Þórarinsson-
ar, Nóttin hefur þúsund augu, kom
nýlega út hjá Modtryk-forlaginu í
Danmörku í þýðingu Kirsten K.
Clausager og Bente Henrikssen.
Nú þegar hafa birst um hana lof-
samlegir dómar í ýmsum fjölmiðlum
Danmerkur. í dómunum er oft
minnst á það hversu vel Árni nær að
lýsa okkar litla samfélagi þar sem
allir virðast tengjast öllum. Eða
eins og segir: „Allir íslendingar
þekkja hver annan, það segir sig
sjálft í 250 þúsund manna samfé-
lagi. Þetta er staðfest í fyrstu ís-
lensku glæpasögunni sem þýdd er á
dönsku. Allar konurnar,sem Einar á
Dagblaðinu rekst á, eru annaðhvort
gamlir skólafélagar, kærustur, fyrr-
verandi vinnufélagar eða þekkja
einhvern sem hann þekkir.
Hin fyndna og kaldhæðna lýsing
af íslensku samfélagi, skammirnar
frá hinum undirförula ritstjóra dag-
blaðsins og plottið sjálft er spenn-
andi og frásögnin góð.
Það er eins og höfundurinn, sem
er þekktur blaðamaður og fjölmiðla-
persóna, vilji sýna að í hans litla
íandi sé einnig hægt að skrifa
með tveimur undantekningum upp-
færðir sem um blandaðan kór væri
að ræða.
Æfingin sem var uppfærð eins og
tónleikar hófst á íslenska tvísöngs-
laginu „Gefðu að móðurmálið mitt“
við texta Hallgríms Péturssonar,
það var fallega sungið og þar eftir
fylgdi fallegur sálmur, „Heilagi
Guð“ eftir H. Schuts eins og stendur
í efnisskrá en tveir koma til greina;
Helmut Schultz eða Heinrich
Schutz. Þetta er fallegur hymni sem
var vel sunginn. Drengjakórinn (án
þátttöku eldri félaga) söng „Stabat
mater“ eftir Pergolesi og Tryggvi
K. Valdimarsson söng einsöng í „Pie
Jesu“ eftir Faure, Tryggvi hefur fal-
lega rödd og þegar nokkuð gott vald
á henni og söng þetta fallega lag eft-
ir Faure mjög vel.
„Ave verum corpus“ eftir Mozart
og „Locus iste“ eftir Bruckner eru
nokkuð kröfuhörð viðfangsefni og
tókst hinum ungu söngvurum
merkilega vel að skila þessum erfiðu
verkum á sannfærandi máta. Ave
verum var svo sungið aftur í lok tón-
leikanna og var greinilegt að dreng-
irnir höfðu „sungið sig upp“ því það
var meiri ró yfir laginu í seinna
skiptið.
Björk Jónsdóttir hefur raddþjálf-
að drengina og söng með þeim „Pan-
is angelicus" eftir Franck, „Laudate
Dominum“ eftir Mozart og með
glæpasögu, sem gefur hinum harð-
soðnu amerísku reyfurum ekkert
eftir,“ segir í Berlingske Tidende.
Árni er gamal-
reyndur blaða-
maður og í Bibl-
iotekernes
Lektgrudtalelse
er hann borinn
saman við og
kallaður hálf-
bróðir hins
danska Dan Tur-
ells sem er þjóð-
kunnur í Dan-
mörku fyrir
nafnlausa blaðamanninn í morðbók-
unum sínum.
í Stiftstidenderne segir m.a.:
„Frábær sálfræðileg greining á sál-
rænum vanda Einars er það besta í
lítríkri og fyndinni glæpasögu Árna.
Hann afhjúpar með djúpu sálrænu
innsæi hrjáða sál Einars og gefur
okkur um leið lifandi mynd af ís-
lenskum nútíma. Einstaklega gríp-
andi lesning." Blaðið gefur bókinni
fimm stjörnur af sex.
Nóttin hefur þúsund augu verður
gefm út í Þýskalandi í haust.
miklum glæsibrag „Ave Maria“ eftir
Sigvalda Kaldalóns. Á síðari hluta
tónleikanna voru fjögur íslensk lög;
„Maístjarnan“ er var sérlega vel
flutt, limrulögin „Vagnar á skólalóð“
og „Old hraðans“ við skemmtivísur
Þorsteins Valdimarssonar en þessi
bráðskemmtilegu limrulög eru eftir
Pál P. Pálsson sem mun verða gest-
gjafi drengjanna í Graz. Old hraðans
tókst ekki nægilega vel að mati kór-
stjórans sem sagði að niðurlag lags-
ins hefði verið nauðlending (enda-
rímorðin hendingu, endingu og
lendingu) og var þetta lag því endur-
tekið og þá tókst lendingin sem er
túlkuð með fallandi „gizzando“, sér-
lega vel. Lokaviðfangsefnið var svo
dýravísur Jóns Leifs, „Hani,
krummi, hundur, svín“ og voru þess-
ar vísur helst til hratt sungnar, því
hrynjandin nýtur sín betur ef hægar
er sungið og þunginn á fyrsta at-
kvæði fær meira vægi svo að takt-
skiptin verði skýrari.
Hér hefur verið vel unnið undh
stjórn Friðriks S. Kristinssonar og
því engu að kvíða með frammistöðu
ungu söngvaranna sem nutu góðrar
aðstoðar eldri félaga, Bjarkar Jóns-
dóttur svo og undirleikara sem í for-
föllum var Lenka Matéova og má
því vel óska þeim góðrar ferðar að
heiman og heim.
Jón Ásgeirsson
Þaggað
niður í
listaverki
ÞAGGAÐ hefur verið niður í
listaverki sem komið var fyrir á
gömlu Vatnsveitubnínni yfir
Elliðaár fyrr í sumar. Verkið er
mynd- og hljóðverk og þannig
samsett að sólarrafhlöðu var
komið fyrh' undir brúnni og síð-
an tengt í kassa sem festur var
á brúarhandriðið. í kassanum
heyrðust stöðug morsskilaboð
sem yar meginhugmynd verks-
ins. Á dögunum fældist hestur á
brúnni við þessi hljóð.
Verkið sem ber yfirskriftina
Transplant heart var sam-
vinnuverkefni tveggja mynd-
listarmanna, þeirra Valborgar
Salóme Ingólfsdóttur og Maiíu
Duncker frá Finnlandi. Verkið
er hluti af dagskrá menningar-
borganna Reykjavíkur og
Helsinki.
Starfsmenn Reykjavíkur-
borgar uppgötvuðu um daginn
að klippt hafði verið á raf-
strenginn milli sólarrafhlöðunn-
ar og kassans þannig að lista-
verkið er endanlega þagnað.
Nóttin hefur þús-
und augu á dönsku
Á þjóðlegum
píanónótum
TONLIST
\ o rra> na húsi ð
PÍANÓTÓNLEIKAR
Jón Leifs: ísland farsældafrón;
10 íslenzk þjóðlög; Ný rímna-
danslög; Torrek. Neyjinsky:
Stykkishólmur. Hallgrímur
Helgason: Sónata nr. 1. Fern
Nevjinsky, pianó. Miðvikudaginn
5. jiilf kl. 12.15.
FRANSKI píanóleikarinn
Fern Nevjinsky, sem jafnframt
mun háskólakennari í sálfræði í
Rúðuborg, hélt stutta píanótón-
leika í Norræna húsinu sl. mið-
vikudag við dágóða aðsókn.
Meirihluti áheyrenda voru
reyndar nýkomnir þátttakendur í
sumarnámskeiði háskólans í ís-
lenzku fyrir erlenda stúdenta,
enda fóru tónleikarnir fram næst
á undan fyrirlestri Þorkels Sigur-
björnssonar um íslenzka tónlist-
arsögu fyrir sömu áheyrendur.
Dagskráin hófst á þjóðlegum
nótum með stuttum píanóverkum
eftir Jón Leifs. „ísland farsælda-
frón“ var flutt með meitluðum
þunga og miklu styrkrisi í lokin.
10 íslenzku þjóðlögin, og sérstak-
lega rímnadanslögin þar á eftir,
voru hins vegar að mestu laus við
þann taktfasta kvæðamanna-
þunga sem einkennir flutnings-
hefð þeirra hérlendis, og verkuðu
fyrir vikið einkennilega rapsód-
ísk, að maður segi ekki óróleg.
Engri loku skyldi þó fyrir það
skotið að sumt kæmi betur út við
ítrekaða heyrn, enda mætti með
opnum huga líta á óhefðbundna
rúbatótúlkun píanistans (og á
köflum syndandi fetilnotkun) sem
nýtt og svolítið impressjónískt
sjónarhom sem íslenzkir hlust-
endur þurfa fyrst að venjast.
Torrek, sem í upphafi ein-
kennist af sérkennilegum angist-
arfullum andstígum krómatísk-
um línum, var flutt af innlifaðri
dulúð og ástríðu, sem undirstrik-
aðist af örvæntingarfullum sorg-
arkóralnum í lokin á syngjandi
forte-fortissimó.
„Stykkishólmur", tónaljóð
píanistans frá dvöl hennar þar í
fyrrahaust, skiptist í þrjá þætti;
„í draumi, sandur og hraun“,
„Byggingin rís upp frá jörðunni“
[sic] og „Kirkjan". Sá fyrsti hófst
á hægu bassastefi er hentað hefði
passacaglíu, en snerist fljótt yfir í
hugleiðingu um strófur úr
„Sofðu, unga ástin mín“. Frjálst
efni í anda hugleiðslu og sterkrar
náttúruupplifunar tók síðan við í
stuttum 2. þætti, en í á köflum
stormasömum lokaþættinum var
endað á útfærslu á ísland far-
sældafrón. Verkið var áheyrilegt,
hið bezta flutt og skein ást á
landi, þjóð og náttúru úr hverri
hendingu.
Að lokum lék Fern Nevjinsky
þá fyrri af tveim píanósónötum
Hallgríms Helgasonar frá 1936
og 1939, þar sem fyrsti þátturinn
er röð tilbrigða við eigið stef, að
hluta undir áhrifum frá Max Reg-
er. Píanóleikarinn hafði augljós-
lega kynnt sér verkið vel, sem
hún lék blaðlaust, og sýndi tölu-
verða tækni í m.a. iðandi arpegg-
íóleik og með fallega syngjandi
tóni á „cantabile“-stöðum. Seinna
í verkinu gekk meira á, og kenndi
þar stundum óstöðugleika í fonni
rúbató-kenndra hika sem áttu
ekki alltaf jafn vel við efnið og
gætu sum átt rætur að rekja til
gloppóttrar hraðatækni. Ljóst
var þó að frúin hafði lagt veru-
lega alúð við verkið og þó að
aukalagið, „Vikivaki" í „salon“-
útfærslu Sveinbjörns Svein-
björnssonar, væri stundum örlít-
ið götótt í hrynjandi var flutning-
urinn í heild músíkalskur og víða
skemmtilegur áheyrnar á þessum
þjóðlegu hádegistónleikum.
Ríkarður Ö. Pálsson