Morgunblaðið - 17.08.2000, Blaðsíða 2

2 FIMMTUDAGUR 17. ÁGÚST 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Eldur í vélarrúmi Jóns Kjartanssonar
Rétt við-
brögð björg-
uðu skipinu
Morgunblaðið/Halldór Kolbeins
LOKAÆFINGAR Á BALDRI
Baldur, hið mikla verk Jóns Leifs, sem verður frum- inn Leif Segerstam segir, að flutningur Baldurs muni
flutt í Laugardalshöll á morgun, föstudag, er ein viða- leysa úr læðingi bæði sprengikraft og hugljómun.
mesta sviðsuppfærsla sem ráðizt hefur verið í hér á_____
landi. Þessi mynd var tekin á æfingu í gær. Sljómand- ■ Hömluleysi Ijóss og myrkurs/36-37
Viðræður við stjórnvöld
síðsumars eða í haust
RÉTT viðbrögð skipverja komu í veg
fyrir að ekki fór illa þegar eldur kom
upp í vélarrúmi nóta- og togveiði-
skipsins Jóns Kjartanssonar í gær-
dag, sagði skipstjórinn, Grétar
Rögnvarsson, í samtali við Morgun-
blaðið. Skipið var statt á kolmunna-
veiðum í Rósagarðinum, 60 mílum
austur af landinu, þegar eldurinn
braust út.
Eldurinn blossaði upp eftir að olía
flæddi yflr vél skipsins klukkan rúm-
lega tvö í gær. Einn maður var
staddur í vélarrúminu og forðaði
hann sér strax á braut en engin slys
urðuá skipverjum vegna atburðar-
ins. Sjálfvirkur slökkvibúnaður,
halon-efni, var settur í gang um leið
og búið var að loka öllum loftinntök-
um í vélarrúminu. „Ég tel að snör
viðbrögð skipverja hafi bjargað því
að ekki fór verr. Menn eru orðnir svo
vel þjálfaðir í að bregðast við svona
aðstæðum í dag, því má þakka að
ekki fór verr,“ sagði Grétar. Ekki er
vitað af hverju olían sem olli eldinum
flæddi yfir vélina en gengist verður
undir sjópróf þegar komið verður í
land.
Nokkrum klukkutímum eftir að
slökkvibúnaður hafði verið settur í
gang fóru menn í reykköfunarbúning
niður í vélarrúm og var þá allur eldur
slökknaður. Ekki var jafnmikið
SKULDIR landsmanna eru að öll-
um líkindum liðlega 2,5 milljörðum
lægri nú en þær hefðu verið ef
lánskjaravísitalan hefði ekki lækk-
að um 0,5% í ágúst að sögn Krist-
jóns Kolbeins hjá hagfræðideild
Seðlabankans. Hann segir enn
fremur að miðað við fyrstu þrjá
mánuði ársins hafi verulega dregið
úr þeim hraða sem verið hefur á
skuldaaukningu landsmanna. Þá
nemi verðtryggðar eignir sem ein-
staklingar eigi hjá lífeyrissjóðunum
hærri upphæð en skuldir einstakl-
inga.
Verðtryggðar eignir
meiri en skuldir
í lok mars voru skuldir einstakl-
inga taldar vera 539,5 milljarðar
króna. Kristjón segir að gera megi
ráð fyrir að 90% þeirra séu verð-
tryggðar skuldir eða 485,5 milljarð-
ur miðað við mars. Lánskjaravísi-
talan sem gilti í ágúst var 3.951 stig
en sú sem tekur gildi í september
skemmt í vélarrúminu og talið var í
íyrstu. í gærkvöldi var enn verið að
reyna að koma vélinni í gang en átti
að draga skipið í land ef það tækist
ekki. Ljósavél skipsins var hins
vegar komin í gagnið í gærkvöldi en
skipverjar drápu á öllu með neyðar-
rofa eftir að eldurinn kom upp.
Jón Kjartansson var smíðaður í
Þýskalandi árið 1960 og endur-
byggður árið 1998. Skipið hefur 1.400
tonna burðargetu, er 69 metra langt
og 10 metra breitt. Fimmtán manna
áhöfn er um borð í skipinu. Hrað-
frystihús Eskifjarðar gerir skipið út.
er 3.931 stig. Lækkunin nemur því
0,5%.
Ekki liggja fyrir upplýsingar um
núverandi skuldastöðu einstakl-
inga en Kristjón segir líklegt að
hún sé liðlega 2,5 milljörðum lægri
en hún hefði verið ef lánskjaravísi-
talan hefði haldist óbreytt milli
mánaða.
Hann segir oft gleymast í um-
ræðinni um skuldir landsmanna að
einstaklingar eigi töluvert af verð-
tryggðum eignum, t.d. í lífeyris-
sjóðunum. Eignir lífeyrissjóðanna
eru taldar hafa numið 543,4 millj-
örðum í mars. Ef eingöngu sé litið
til þess sem einstaklingar eiga í líf-
eyrissjóðum sé það hærri upphæð
en skuldirnar.
Auk þessa eigi einstaklingar tölu-
vert í hinum svonefnda frjálsa
sparnaði. Þegar skuldir lækka þá
lækka einnig verðtryggðar eignir
bæði innan lífeyrissjóðanna sem og
utan þeirra.
Kristjón segir að teikn séu á lofti
GRÉTAR Þorsteinsson, forseti ASÍ,
segist eiga von á að formlegar við-
ræður milli verkalýðshreyfingarinn-
ar og stjómvalda um skattkerfis-
breytingar hefjist síðla sumars eða í
um að nokkuð hafi dregið úr þeim
hraða sem hafi verið á skuldaaukn-
ingu landsmanna. Til að mynda hafi
skuldirnar aukist um 2,4 milljarða á
mánuði á fyrstu þremur mánuðum
ársins miðað við 7,5 milljarða á
mánuði á síðasta ári. Skuldirnar
jukust um 4,7 milljarða á mánuði á
árinu 1998.
Kristjón segir að reiknað sé með
að skuldir landsmanna haldi áfram
að aukast en þó ekki af þeim krafti
sem einkennt hefur skuldaaukning-
una undanfarin ár.
Skuldaaukning 5,1 milljarði
minni á mánuði en
á siðasta ári
Kristjón segir að erfitt sé að
mæla árstíðabundnar sveiflur á
skuldaaukningu þar sem að í upp-
sveiflu undanfarinna ára hafi verið
kraftmikill vöxtur skuldanna milli
ársfjórðunga. Tölfræðirannsóknir
bendi enda ekki til sterkra árstíma-
bundinna sveiflna.
haust. Hann segir að undirbúnings-
vinna vegna viðræðnanna sé hafin í
fjármálaráðuneytinu.
Fram kom í viðtali við Geir H.
Haarde fjármálaráðherra í Morgun-
blaðinu sl. sunnudag að ríkisstjómin
hefði fallist á það, í tengslum við síð-
ustu kjarasamninga, að eiga viðræð-
ur við aðila vinnumarkaðarins um
kerfisbreytingar í tekjuskattskerf-
inu sem væru nú hafnar. Grétar
sagðist hafa fengið þær upplýsingar í
byijun sumars að sumarið yrði notað
í undirbúningsvinnu og gagnaöflun í
ráðuneytinu en menn hefðu ekki átt
von á að beinar viðræður við verka-
lýðshreyfinguna byijuðu fyrr en
síðla sumars eða í haust. „Fyrirheit
ríkisstjómarinnar í tengslum við
kjarasamningana var að draga fram
kosti og galla þess að bæta við einu
eða fleiri skattþrepum," sagði Grét-
ar. „Þau viðhorf hafa verið ríkjandi
Fleiri bflar
fastir
TALSVERÐIR vatnavextir em í án-
um Lindaá og Jökulsá á Fjöllum.
Samkvæmt fréttatilkynningu frá
landsstjóm björgunarsveita vom
einnig nokkrir einkabflar í vandræð-
um ofar í Lindaá. Þrátt fyrir að veg-
urinn í Herðubreiðarlindir sé ræki-
lega merktur lokaður hunsa margir
merkingamar eins og sjá má á mynd-
inni þar sem verið er að aðstoða smá-
jeppa við að komast upp úr einni
kvíslinni. Að sögn lögreglunnar á
hér og við vomm m.a. með kröfu um
það í aðdraganda samninganna 1997
að tekið yrði upp lægra skattþrep en
það sem við búum við í dag fyrir lág-
tekjufólk og tekjulægri hluta
miðlungstelq'ufólksins,“ sagði hann.
Grétar sagði að sú skoðun væri ríkj-
andi í hreyfingunni að þetta væri
skynsamleg breyting sem myndi
einnig leysa að vemlegu leyti vanda-
mál tekjulægri hópanna vegna alls
kyns tekjutenginga í skattkerfinu.
„Ég er ekki að halda því fram að
hægt sé að komast alfarið hjá því en
það er ömgglega hægt að leysa mjög
margt varðandi þá tekjujöfnun sem
við viljum ná fram gegnum tekju-
skattinn ef það verða tekin upp fleiri
þrep. Við sjáum það sem lið í málinu
að vinna sameiginlega með stjóm-
völdum og draga fram kostina og gall-
ana. Við teljum að kostimir séu fleiri
en það kemur bara í Ijós,“ sagði hann.
Morgunblaðið/Rúnar Pór
Húsavík var þó engin hætta á ferðum
og skemmdust bflamir ekki en björg-
unarsveitarmenn aðstoðuðu fólkið
við að komast úr ánni og á fast land.
Dregur úr skulda-
aukningu landsmanna
Sérblöð í dag

Norðurlandameistaratitill
er í sjónmáli / C1
Del Piero með átta milljónir
í vikulaun / C7
Fylgstu
með
nýjustu
fréttum
www.mbl.is