Morgunblaðið - 22.09.2000, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
FÖSTUDAGUR 22. SEPTEMBER 2000 13
Stofnfundur
um útgáfu
nýrrar Veru
STOFNFUNDUR einkahlutafé-
lags um útgáfu tímaritsins Veru
verður haldinn í Hlaðvarpanum í
Reykjavík á sunnudaginn en síð-
asta tölublað Veru sem málgagn
Samtaka um kvennalista kom út í
júlí sl. Elísabet Þorgeirsdóttir, sem
ritstýrt hefur Veru undanfarin ár,
segir að vilji sé til þess meðal
kvenna sem starfað hafa að kven-
réttindamálum að gefa tímaritið út
áfram sem vettvang íyi'ir málefni
kvenna og jafnréttismála á breið-
um grunni. Segir hún að nokkur
kvennasamtök og áhugasamir ein-
staklingar hafí tekið höndum sam-
an um að treysta grundvöll tíma-
ritsins með því að stuðla að stofnun
einkahlutafélags um áframhaldandi
útgáfu. „Ég er sannfærð um að það
sé þörf fyrir tímarit sem heldur
uppi umræðu um jafnréttismál á
breiðum grunni,“ segir Elísabet í
samtali við Morgunblaðið en stefnt
er að því að í ritstjórn nýrrar Veru
sitji fjölbreyttur hópur áhugafólks
um jafnréttisbaráttu á nýrri öld.
Konur sem buðu fram til borgar-
stjórnar í Reykjavík og síðan til
Alþingis stofnuðu tímaritið Veru
árið 1982 og hefur það verið gefið
út af Samtökum um kvennalista
síðan þá. Samtökin hafa hins vegar
lagst af eftir að þau ákváðu að
standa að stofnun Samfylkingar-
innar.
Stofnfundur einkahlutafélagsins
um útgáfu Veru verður haldinn í
Hlaðvarpanum á sunnudaginn eins
og fyrr segir og hefst hann kl.
17.00. Elísabet segir að allt áhuga-
fólk um útgáfu tímarits fyrir hugs-
andi fólk sé velkomið á stofnfund-
inn.
-----------------
Starfsemi hafin
að nýju á
Hólmavík
STARFSEMI í fiskvinnslufyrir-
tækjum og sláturhúsi Goða hf. á
Hólmavík hófst að nýju síðastliðinn
mánudag eftir að endanlegar niður-
stöður rannsókna á sýnum, sem tek-
in voru úr vatnsbólum í bænum í síð-
ustu viku, leiddu í ljós að vatnið var
laust við kampýlóbakter.
Að sögn Antons Helgasonar, heil-
brigðisfulltrúa á Vestfjörðum, voru
tilmæli til íbúa Hólmavíkur, um að
sjóða neysluvatn, dregin til baka um
helgina og í kjölfarið veittu Fiski-
stofa og yfirdýralæknir leyfi fyrir
því að starfsemi hæfist að nýju í fisk-
vinnslu og sláturhúsinu á mánudag.
Að sögn Antons er búið að gera
þær úrbætur á vatnsbólum bæjarins
sem hann hafði farið fram á. Afram
yrði þó fylgst grannt með þessum
málum á Hólmavík.
Doktorsvörn við læknadeild Háskólans
Ver ritgerð um heysótt
GUNNAR Guðmundsson læknir ver
nk. laugardag doktorsritgerð sína
„Cytokines in Hypersensitivity
Pneumonitis" sem læknadeild hefur
metið hæfa til doktorsprófs.
Andmælendur af hálfu lækna-
deildar verða Helgi Valdimarsson
prófessor við Háskóla Islands og
Mark Schuyler M.D. frá University
of New Mexico í Albuquerque í
Bandaríkjunum. Forseti lækna-
deildar, Reynir Tómas Geirsson
prófessor, stjórnar athöfninni.
Ritgerðin fjalla um heysótt sem
er sjúkdómur sem fyrst var lýst í
heiminum á Islandi árið 1790. Dauð-
ar hitakærar bakteríur, sem vaxið
hafa í illa þurrkuðu heyi og þyrlast
upp þegar heyið er gefið og berast
ofan í lungu, valda sjúkdómnum.
Sjúkdómseinkennin eru hósti,
mæði og hiti sem kemur nokkrum
klukkustundum eftir heygjöf. Þótt
einkenni sjúkdómsins séu vel þekkt
er bólguferlið sem fram fer í lungun-
um ekki eins vel kannað. Tilgangur
þessara rannsókna var að kanna
betur bólguferlið sem fer af stað í
lungunum. Var þetta gert með því
að framkalla sjúkdóminn í músum
og einnig með því að nota ræktaðar
frumur í tilraunaglösum. Kannaður
var þáttur efna sem bera boð milli
frumna og nefnast frumuhvatar.
Bólgusvörunin getur verið af Thl-
gerð eða Th2-gerð og fer það eftir
því hvaða frumuhvata frumurnar
losa til að miðla boðum.
Með því að nota genabreyttar
mýs sem ekki mynda ákveðna
frumuhvata var sýnt fram á að
bólgusvörunin í þessum sjúkdómi er
fyrst og fremst af Thl-gerð og að
Th2-svörun dregur úr bólgusvörun-
inni. Þá kom það einnig fram í rann-
sóknunum að mýs sem höfðu nýlega
haft veirusýkingu í öndunarvegi
fengu meiri bólgusvörun af Thl-
gerð heldur en mýs sem ekki höfðu
sýkst. Þá greindist einnig munur á
næmi mismunandi músastofna sem
eru erfðafræðilega frábrugðnir til
að fá heysótt. Munurinn reyndist að
mestu leyti stafa af kröftugri Thl-
svörun í næmum músum en veikri
svörun í ónæmum músum. Með því
að nota ræktaðar öndunarfæra-
þekjufrumur í tilraunaglösum kom í
ljós að hitakæru bakteríurnar valda
beint bólguviðbrögðum í öndun-
arfæraþekjufrumunum. Þetta skýr-
ir hvernig bólgusvörunin fer af stað
í upphafi. I heild hafa rannsóknir
þessar gert það kleift að skilgreina
betur bólguferlið sem fram fer í hey-
sótt.
Gunnar Guðmundsson er fæddur í
Reykjavík 9.6.1962. Hann lauk stúd-
entsprófi frá Menntaskólanum við
Hamrahlíð 1981 og læknaprófi frá
Háskóla Íslandsl988. Hann stund-
aði framhaldsnám við University of
Iowa, Iowa City, Iowa-ríki, Banda-
ríkjunum í lyflækningum frá 1991 til
1994. Ennfremur lagði hann stund á
framhaldsnám í lungna- og gjör-
gæslulækningum frá 1994-1998 við
sama skóla. Hann hlaut sérfræðivið-
urkenningu á íslandi í lyflækning-
um, lungna- og gjörgæslulækning-
um.
Doktorsvörnin fer fram í hátíðar-
sal Háskóla íslands og hefst klukk-
an 14:00.
Ingólfstorg hefur oft verið vettvangur hjólabrel.takappa, en nú eru hlaupahjólamenn að ná þar yfirhöndinni.
S Morgunblaðið/Ómar
A hlaupahjóli
Slök veiði í Soginu í sumar
Ekki starfsemi
virkjana að kenna
HÉÐINN Stefánsson, stöðvarstjóri
hjá Landsvirkjun, segir það rangt
að slaka veiði í Soginu í sumar megi
rekja til vatnsborðsbreytinga á ánni
sem starfsemi við virkjanirnar við
írafoss og Ljósafoss valdi. Umræða
í þessa veru sé hins vegar ekki ný af
nálinni, öll óáran sé gjarnan
Landsvirkjun að kenna en henni sé
aldrei þakkað neitt gott.
Haft var eftir Ólafi K. Ólafssyni,
formanni árnefndar SVFR fyrir
Sogið, hér í Morgunblaðinu sl.
sunnudag að ástandið vegna vatns-
borðshækkana í Soginu hefði verið
afleitt í sumar, Landsvirkjun hafi sí-
fellt verið að hringla með vatnsborð-
ið og það gefi augaleið hver áhrif
það geti haft á lífríki árinnar.
Héðinn bendir hins vegar á að úr-
hellisrigningar hafi veruleg áhrif á
vatnsborðsmagn í Soginu. Segir
hann það t.d. hafa gerst nýlega að
mikil rigning olli því á skömmum
tíma að áin varð allt að því tvöföld.
„Þetta ráðum við ekkert við,“ seg-
ir hann. „Það er krafa hagsmunaað-
ila, t.d. veiðimanna og landeigenda,
að vatnsborðið í Þingvallavatni og
Ulfljótsvatni sveiflist ekki nema
sáralítið, langt innan við það sem
hægt væri að telja t.d. náttúrulega
sveiflu. Fyrir vikið þarf að láta þetta
vatn allt saman fara niður í gegnum
ána og þess sér stað ef áin verður
tvöföld kannski á einum sólarhring."
Héðinn segir að vissulega væri
hægt að gera þetta öðruvísi. „Það
mætti hugsa sér að láta úrhellisrign-
ingar hafa meiri áhrif á vatnsborð
Þingvallavatns, og jafnvel Úlfljóts-
vatns líka,“ segir hann. „Við höfum
vissa burði til þess að geta haldið
aftur af svona stórum sveiflum sem
eru af völdum rigninga. En þá fáum
við líka á bakið á okkur aðila sem
vilja ekki láta vatnsborðið hækka
þar.“
Héðinn tók fram að þeir hefðu
ávallt verið reiðubúnir til viðræðna
við veiðimenn um það sem betur
mætti fara. Allt kapp væri lagt á að
valda ekki lífríkinu skaða. Hins veg-
ar væri oft erfitt að gera þannig að
öllum líkaði.
Gengið frá
skuldum Al-
þýðubanda-
lagsins
BÚIÐ er að ganga frá og
greiða niður nær allar skuldir
Alþýðubandalagsins, samtals
um 30 milljónir króna, að sögn
Margrétar Frímannsdóttur,
formanns Alþýðubandalags-
ins. Eftir standa skuldir upp á
nokkrar milljónir ki’óna sem
fylgja munu alþýðubandalags-
mönnum inn í Samfylkinguna.
Að sögn Margrétar var gengið
frá skuldunum fyrr í sumar
með framlögum úr styrktar-
mannakerfi flokksmanna Al-
þýðubandalagsins og Sigfúsar-
sjóði en það er sjóður sem
hefur það hlutverk að styðja
fjöldahreyfingu vinstri manna
á íslandi. „Það hefur verið vilji
forystu Alþýðubandalagsins
og foi-ystu Sigfúsarsjóðs að Al-
þýðubandalagið skildi hvergi
eftir sig neina skuldaslóð og
við teljum okkur hafa staðið
við það,“ segir Margrét.
Margrét tekur fram í þessu
sambandi að heildareignir Al-
þýðubandalagsins hafi verið
miklu meiri en skuldir þess og
vísar þar til húseigna sem
flokkurinn á víða á lands-
byggðinni. Segir hún að kjör-
dæmisráð Alþýðubandalagsins
og einstök félög Alþýðubanda-
lagsins hafi enn ekki ákveðið
hvað gert verði við þær eignir;
hvort þær verði seldar eða
hvort þær muni verða færðar
yfir í eigu Samfylkingarinnar.
Gögn Alþýðubandalagsins
á Landsbókasafnið
Margrét segir að Alþýðu-
bandalagið hafi ekki einungis
verið að gera upp skuldir sínar
á síðustu mánuðum heldur hafi
einnig verið unnið að því að
ganga frá skjölum og bókum
sem til voru á skrifstofu
flokksins í Reykjavík. Segir
hún að hluti af þeim gögnum
hafi verið sendur til Lands-
bókasafnsins þar sem hann
verður flokkaður og geymdur
enda sé um opinber gögn að
ræða.
Spurð um fjármál Alþýðu-
bandalagsins vill Margrét
koma eftirfarandi á framfæri:
„Ég fagna, eins og alltaf,
áhuga fjölmiðla á fjármálum
stjórnmálaflokka en þykir leitt
að hann skuli ekki ná til fleiri
stjórnmálaflokka en Alþýðu-
bandalagsins."
Forstjóri Flugstöðvar Leifs Eiríkssonar
Sækist ekki eftir
starfínu áfram
ÓMAR Kristjánsson, forstjóri
Flugstöðvar Leifs Eiríkssonar,
sótti ekki um að gegna starfinu
áfram og lætur af störfum um
mánaðamótin. Starfið var auglýst
laust til umsóknar samkvæmt
nýrri skipan um rekstur flug-
stöðvarinnar í síðasta mánuði bár-
ust 20 umsóknir um stöðuna.
Ómar segir að það eigi ekki að
koma neinum á óvart að hann sæk-
ist ekki eftir að halda starfinu
áfram. „Ég er búinn að starfa á
Keflavíkurflugvelli í fjögur ár með
miklu ágætis samstarfsfólki; tvö
ár sem framkvæmdastjóri og tvö
ár sem forstjóri en umræðan und-
anfarið hefur snúist um að ég sitji
þar í skjóli Halldórs Ásgrímssonar
utanríkisráðherra og að hann sé
sérstakur velgjörðarmaður minn.“
Ómar segir að málum sé ekki
þannig háttað og nefnir m.a. því til
stuðnings að hann hafi upphaflega
verið valinn af stjórnendum flug-
vallarins sem framkvæmdastjóri
flugstöðvarinnar árið 1996 úr stór-
um hópi umsækjenda.
„Þessi umræða undanfarið hef-
ur hjálpað mér í því að taka þá
ákvörðun að sækja ekki um starf-
ið. Jafnframt finnst mér þetta vera
hentugur tími til að hætta. Góður
árangur hefur náðst í rekstri flug-
stöðvarinnar með samstilltu átaki
starfsfólks stöðvarinnar. “