Morgunblaðið - 22.09.2000, Síða 26

26 FÖSTUDAGUR 22. SEPTEMBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
Þjóðaratkvæðagreiðslan í Danmörku um aðild að evrópska myntbandalaginu
Áætla að það kosti
200 milljarða að
hafna evrunni
Kaupmannahöfn. Morgunblaðið.
DANSKA ríkisstjórnin áætlar að
það muni kosta ríkið og einstakl-
inga samtals 200 milljarða króna á
næstu tíu árum verði aðild að
evrópska myntbandalaginu felld í
þjóðaratkvæðagreiðslunni 28. sept-
ember. Ríkissjóður verður sam-
kvæmt útreikningunum af um 75
milljörðum íslenskra króna, en
einkaneysla mun dragast saman
um 125 milljarða.
Þetta kom fram á fundi í gær
þar sem Mogens Lykketoft
fjánnálaráðherra og Marianne
Jelved efnahagsráðherra kynntu
hvaða áhrif það hefur, að áliti
stjórnarinnar, ef evrunni verður
hafnað. Aætlunin er töluvert
svartsýnni en spár hagfræðinga
hafa verið hingað til. Andstæðing-
ar evrunnar gefa lítið fyrir reikni-
kúnstir ráðherranna, og segja að
tölurnar séu úr lausu lofti gripnar,
enginn viti í raun nákvæmlega
hvaða áhrif mismunandi útkoma úr
atkvæðagreiðslunni mun hafa. Þeir
benda á að dönsk hlutabréf séu
enn eftirsótt þrátt fyrir að skoð-
anakannanir bendi eindregið til
þess að evrunni verði hafnað.
Drude Dahlerup, talsmaður Júní-
hreyfingarinnar, sakar ríkisstjórn-
ina um hræðsluáróður, og segir að
hún veki um leið efasemdir um
danska efnahagslífíð.
Ríkisstjórnin spáir því einnig að
21 þúsund færri störf verði til
skiptanna ef evrunni verður hafn-
að heldur en verði ef hún verður
samþykkt. Bankarnir hafa spáð
heldur minni mun, þannig sagði
Unibank á mánudaginn að líklega
myndi muna um tíu þúsund störf-
um.
Fjölmiðlar styðja
evruna
Poul Nyrup Rasmussen forsæt-
isráðherra tilkynnti fyrr í vikunni
að síðustu dagana fyrir þjóðar-
atkvæðagreiðsluna myndi hann
beina athygli kjósenda að efna-
hagslegum áhrifum þess að standa
utan evrusvæðisins. Það kemur
greinilega fram að allir stærstu
fjölmiðlarnir eru eindregnir stuðn-
ingsmenn stjórnarstefnunnar, eins
og þeir hafa reyndar fyrir löngu
lýst yfir, því í gær voru öll stóru
dagblöðin uppfull af svartsýnispám
um framtíð Danmerkur án evrunn-
ar.
Jyllands-Posten, útbreiddasta
dagblaðið, hafði það sem aðalfrétt
á forsíðunni að andstæðingar evr-
unnar hefðu leitt kjósendur á villi-
götur með lygum, ýkjum og órök-
studdum fullyrðingum. Bent er á
að þeir hafi sagt að aðild gæti
stefnt bæði danska konungdæminu
og ellilífeyriskerfínu í hættu, og að
hún gæti eyðilagt möguleika Aust-
ur-Evrópuríkjanna á að komast í
Evrópusambandið, sem séu allt
ósannar staðhæfingar.
Andstæðingar evrunnar
auglýsa í kvennablöðum
Þrátt fyrir að fylgjendur evr-
unnar hafí haft fjölmiðlana á bandi
sínu, og mun meira fé til auglýs-
inga, hefur andstæðingunum tekist
vel að koma málstað sínum á fram-
færi. Dagblaðið Borsen bendir til
dæmis á að þeir hafí lagt mikla
áherslu á auglýsingar í vikublöðum
á borð við Se & Hor, Familie
Journalen og Femina, sem konur
lesa helst. Konur hafa einmitt ver-
ið í meirihluta þeirra sem hafa
verið óvissir um afstöðu sína, en
þær hafa undanfarna daga skilað
sér inn í hóp andstæðinga evrunn-
ar. Samkvæmt upplýsingum frá
Aller-keðjunni, sem gefur út ofan-
greind þrjú vikublöð, hafa um 80%
af pólitískum auglýsingum í blöð-
unum undanfarnar vikur verið frá
andstæðingum evrunnar. Fjölmiðl-
ar og stjórnmálaskýrendur reyna
www.naten.is
Þúsundir Islendinga
nota fæðubótarefnin frá
lUaten af ólíkum
ástæðum.
NATEN
Hvad gæti Naten gert fyrir þig ?
í
nú ákaft að fínna skýringar á því
að andstæðingum aðildar að mynt-
bandalaginu hafí tekist að fá kjós-
endurna sem áður voru óákveðnir
til liðs við sig. Jyllands-Posten,
sem rekur lítt dulinn áróður fyrir
evrunni í nánast öllum greinaskrif-
um sínum, sakar þá um að beita
auglýsingum sem höfða til tilfinn-
inganna einna, en sem hafa engar
staðreyndir á bak við sig.
Sem dæmi bendir blaðið á
auglýsingu þar sem sýnd er mynd
af óttasleginni gamalli konu sem
víkur sér undan reiðilegum karl-
manni í svörtum leðurjakka. Undir
myndinni stendur: „Þetta er ekki
aðeins spurning um peninga".
Dagblaðið Borsen fjallar um sama
efni í grein, en frá öðru sjónar-
horni. Það ræðir við ýmsa auglýs-
ingamenn, sem segja að stuðnings-
menn aðildar hafi gert mistök með
því að höfða ekki til tilfinninganna.
AP
Poul Nyrup Rasmussen, forsætisráðherra Danmerkur, ræðir áhrif
hugsanlegrar aðildar Dana að evrópska myntbandalaginu á fundi í
fyrrakvöld.
Einn þeirra segir að auglýsingar
evrusinna, sem hafa haft um 240
milljónir króna til ráðstöfunar, hafí
ekki önnur áhrif en þau að minna
kjósendur á að þjóðaratkvæða-
greiðslan standi fyrir dyrum, hún
veki engar tilfinningar. Hann líkir
Dönum við smábörn sem vilja ekki
taka afstöðu út frá efnislegum for-
sendum, aðeins tilfinningalegum.
Annar segir að stuðningsmenn að-
ildar að myntbandalaginu hafi látið
andstæðingana ráða um of valinu á
umræðuefni, þeir hafi átt að halda
sig við það að benda á jákvæðar
efnahagslegar hliðar evrunnar.
Fæst í apótekum og sérverslunum um land allt.
Forvarnir skipta sköpum • Naten - órofin heild!
Bók eftir Schauble, fyrrv. leiðtoga kristilegra demókrata
Lýsir Helmut Kohl sem
undirförulum manni
Berlín. AP.
WOLFGANG Scháuble, sem var
náinn samstarfsmaður Helmuts
Kohls, fyrrverandi kanslara
Þýskalands, um langt skeið, fer
mjög hörðum orðum um hann í
bók, sem væntanleg er í byrjun
næsta mánaðar. Lýsir hann Kohl
sem undirförulum og eyðileggj-
andi manni, sem kenni öðrum um
skaðann, sem Kristilegi demó-
krataflokkurinn hefur orðið fyrir
vegna leynireikningahneykslis-
ins.
Þýska tímaritið Stern hefur
birt útdrætti úr bók Scháubles,
sem heitir „Mitten im Leben“, en
hún á að koma út 5. október nk.,
tveimur dögum eftir tíu ára af-
mæli sameiningar þýsku ríkj-
anna, merkasta afreks Kohls.
Hneykslið breytti öllu
Segja má, að Scháuble hafí ver-
ið hægri hönd Kohls í langan tíma
og Kohl vildi, að hann tæki við af
sér sem flokksleiðtogi eftir
kosningaósigurinn 1998. Leyni-
reikningahneykslið varð hins veg-
ar til að breyta þessu öllu. Kohl er
nú öllu trausti rúinn og vegna
hneykslisins varð Scháuble að
segja af sér sem flokksformaður í
febrúar sl.
Hneykslið kom upp í desember
er Kohl viðurkenndi að hafa tekið
við nærri 85 milljónum ísl. kr. á
laun í kanslaratíð sinni á síðasta
áratug. Hann neitaði hins vegar
og neitar enn að segja hverjir það
voru, sem létu féð af hendi rakna.
Síðar komu í ljós aðrir leynireikn-
ingar og enn meira fé og ýmsir
frammámenn í Kristilega demó-
krataflokknum, þar á meðal
Scháuble, flæktust í málið.
Síðasti fundurinn
I útdráttunum, sem birtir hafa
verið, segir Scháuble meðal ann-
ars frá fundi þeirra Kohls 18. jan-
úar sl, þeim síðasta til þessa. Þar
sakaði Scháuble Kohl um að hafa
með framferði sínu valdið flokkn-
um, sem hann stýrði í 25 ár, stór-
Wolfgang Schauhlc ásamt Helmut Kohl. Myndin var tekin fyrir
fjórum árum mcðan enn lék allt í lyndi.
kostlegum skaða. Krafðist hann
þess, að Kohl hjálpaði til við að
upplýsa málið með því að nefna
þá, sem gáfu féð, en Kohl neitaði
því þverlega. Hélt hann því blá-
kalt fram, að málið væri „alls ekki
svo slæmt“ og hæddist að hótun-
um Scháubles um að segja af sér.
Þá sagði hann, að það væri
Scháuble sjálfur, sem væri mesti
skúrkurinn í þessu máli, vegna
þess, að hann hefði viðurkennt að
hafa tekið við um 3,7 milljónum
ísl. kr. frá vopnasalanum Karl-
heinz Schreiber.
„Þegar hér var komið lauk ég
fundinum með því að segja, að ég
hefði nú þegar eytt of miklu af
mínu stutta lífí með honum,“ segir
Scháuble og hann segist ekki vera
í neinum vafa um, að Kohl hafi
lagt á ráðin um að svipta hann
flokksleiðtogastöðunni.
Talsmaður Kohls sagði í fyrra-
dag, að kanslarinn fyrrverandi
hefði ekkert um bókina að segja.
Rannsókn á leynireikninga-
hneykslinu heldur enn áfram og
þýska þingið athugar nú til dæmis
hvort Kohl hafí beinlínis selt fyr-
irgreiðslu stjórnvalda í sumum
málum.
Saksóknarar
undir þrýstingi
Bók Scháubles er ekki eina
bókin um leynireikningahneyksl-
ið, sem væntanleg er í Þýskalandi.
í annarri bók, „Aleinir gegn Kiep,
Kohl og félögum", er fjallað um
upphaf hneykslisins, rannsókn
saksóknara í Augsburg í Bæjara-
landi á skattamálum Schreibers.
Komust þeir íljótlega á snoðir um
tengsl hans við Walther Leisler
Kiep, fyrrverandi gjaldkera
Kristilega demókrataflokksins og
einn helsta fjáröflunarmann hans.
Segja höfundar bókarinnar að
saksóknararnir í Augsburg hafi
verið beittir alls konar þrýstingi
meðan á rannsókninni stóð.