Morgunblaðið - 05.11.2000, Síða 18

18 SUNNUDAGUR 5. NÓVEMBER 2000
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ
F"
Ellen
Gunnarsdóttir
Fræðslu- og
skemmti-
dagskrá um
Mexikö
LISTAKLÚBBUR Leikhússkjall-
arans verður með fræðslu- og
skemmtidagskrá um Mexíkó annað
kvöld, mánudagskvöld, kl. 20.30.
Eins og margir vita er Dagur
hinna dauðu eða
Allrasálnamessa
eins og hún er
kölluð á íslensku
haldin hátíðleg
víða um heim
þann 2. nóvem-
ber ár hvert. Á
þeim degi er
framliðinna ætt-
ingja og vina
minnst á marg:
víslegan máta. í
Mexikó hefur
skapast hefð til
að halda „E1 día
de los muertos"
hátíðlegan og
verður gestum
klúbbsins gert
kleift að færast
nær þeim raun-
veruleika.
Meðal efnis á
dagskrá kvöldsins er erindi Ellen-
ar Gunnarsdóttur sagnfræðings
sem ber titilinn „Konur og ka-
þólskan í barokk Mexikó", flutt
verður mexikönsk tónlist og með
stuttu erindi mun Sigurður Hjart-
arson útskýra menningarsögulegt
gildi hátíðarhaldanna. I lok dag-
skrár munu mexikanskar konur
búsettar á íslandi bregða upp
mynd af lautarferð út í kirkjugarð
til fundar við ættingja og vini í til-
efni dagsins.
Húsið er opnað kl. 19.30.
Aðgangseyrir er 800 krónur, en
námsfólki er boðið til dagskrár fyr-
ir 500 krónur.
Sigurður
Hjartarson
Frá afhendingu gjafarinnar í Ljósmyndasafni íslands.
Morgunblaðið/Jim Smart
Gjöf til Ljósmyndasafnsins
AFKOMENDUR Magnúsar Ólafs-
sonar og Ólafs Magnússonar ljós-
myndara afhentu á föstudag Ljós-
myndasafni Reykjavíkur að gjöf um
5 milljónir króna.
Með gjöfinni er ætlunin að standa
annars vegar að útgáfu á veglegri
bók um Magnús Ólafsson og störf
hans og hins vegar að stofna sjóð í
nafni Magnúsar, sem verja skal til
eflingar á rannsóknum á Ijósmynd-
um Magnúsar og/eða styrkveitinga
til Ijósmyndara sem vinna í anda
hans. Er þetta fyrsti sjóður sinnar
tegundar hér á landi.
í fréttatilkynningu segir: „Ljós-
myndarinn Magnús Ólafsson (1862-
1937) nam undirstöðuatriði ljós-
myndunar á stofu Sigfúsar Ey-
mundssonar, en fór að því loknu til
frekara náms í Kaupmannahöfn.
Hann kom heim og opnaði sína eig-
in stofu í Reykjavík árið 1901.
Magnús Olafsson var í hópi
þeirra ljósmyndara hér á landi sem
brydduðu upp á ýmsum nýungum á
sviði ljósmyndunar og vann hann
við íjölbreytilegar myndatökur.
Fyrir utan mannamyndatökur lagði
hann stund á myndatökur utandyra
og var hann m.a. fyrstur Islendinga
til að taka loftmynd af Reykjavík.
Magnús var mikilvirkur á sviði
landslags- og mannlífsljósmyndun-
ar. Af myndum Magnúsar má sjá að
hann var afar fær ljósmyndari og
góður myndsmiður, enda var hann
mikill listamaður í sér. Magnús Ól-
afsson ljósmyndari skildi eftir sig
ómetanlegan arf mynda, sem fyrir
utan fagurfræðilegt gildi gefa okk-
ur einstaka sýn á samfélagið og
tíðarandann. Þessar myndir Magn-
úsar Ólafssonar eru varðveittar á
Ljósmyndasafni Reykjavíkur."
Bresk kammersveit
TÓNLEIKAR með bresku kamm-
ersveitinni The London Mozart
Players verða í Salnum í Kópavogi,
á morgun, mánudag, kl. 20.
í fréttatilkynningu segir:
„Kammersveitin The London
Mozart Players samanstendur af
aðalmeðlimum í The London Moz-
art Players, sem er elsta kammer-
♦ ♦
SOLUSYNING
Jón Engilberts
sunnudaginn 5. nóvember
kl. 16.00. Opnum við sýningu á
verkum Jóns Engilberts frá árunum
1922-1968.
Erum að leita eftir
verkum gömlu
meistaranna fyrir
jólasýningu okkar
Sýningin
er opin alla virka daga
frá kl. 10-18
Laugardaga kl. 12-16
SMIÐJAN
Innrömmun - Art Gallerý
Ármúla 36, sími 568 3890.
Opið í dag, sunnudag, kl. 16-19
Hágœða innrömmun
laÉHte

sveit Bretlands. Kammersveitin
kom fyrst fram sem sérstök sveit
árið 1985 í Queen Elizabeth Hall í
Lundúnum verið hljóðrituð með
góðum árangri.
Þeir sem koma fram á tónleikun-
um í Salnum eru David Juritz, 1.
fiðla, Maya Magub, 2. fiðla, Judith
Busbridge, 1. víóla, Julia Knight, 2.
víóla, Sebastian Comberti, 1. selló,
Julia Desbrulais, 2. selló. Joseph
Ognibene, fyrsti hornleikari Sin-
fóníuhljómsveitar íslands, mun
einnig leika með kammersveitinni.
Tónlistin á tónleikum The Lond-
on Mozart Players er frá seinni
hluta átjándu aldar fram á miðja
tuttugustu öld. Hinn stórkostlegi B
flat major Sextet Brahms er yndis-
lega skrifaður fyrir strengjasveit,
ljóðrænn og hlýr. Hægt er að flytja
Simple Symphony eftir Britten
með fullskipaðri strengjasveit eða
minni sveit eins og gert verður á
þessum tónleikum. Simple Symph-
ony er byggð á verki sem Britten
skrifaði meðan hann var enn við
nám. Verkið er glettið og líflegt í
fjórum þáttum. The Interlude fyrir
strengjasextett úr óperunni Capr-
iccio eftir Richard Strauss er orðið
vinsælt sem sérstakt verk og oft
flutt án óperunnar eins og hér
verður gert.
Tónleikarnir eru á vegum breska
sendiráðsins og Reykjavíkur
menningarborgar Evrópu árið
2000.
Trompet-
og orgel
í Dóm-
kirkjunni
Á TÓNLISTARDÖGUM Dóm-
kirkjunnar sem nú standa yfir
munu þau Deborah Calland og
Barry Millington leika verk fyrir
orgel og trompet
á tónleikum í
Dómkirkjunni í
Reykjavík í dag,
sunnudag, 5.
nóvember, kl. 17.
í
fréttatilkynn-
ingu segir:
„Hjónin Barry
Millington og
Deborah Calland
eru búsett í
Bretlandi. Þau
hafa haldið
fjölda tónleika.
Barry Millington
mun halda erindi
á vegum Richard
Wagner félags-
ins á meðan
hann er hér á
landi.
Efnisskrá tón-
leikanna er fjöl-
breytt. Leikin
verða orgelverk eftir Th. Arne og
F. Bridge og tónlist fyrir trompet
og orgel eftir H. Purcell, J.
Clarke, A. Copland og P. Eben.“
Barry
Millington.

Sýning á
verkum Jóns
Engilberts
SÝNING á verkum Jóns Engilberts
verður opnuð í Smiðjunni art gall-
erí, Ármúla 36, í dag, sunnudag, kl.
16.
Sýnd verða um 40 verk frá ár-
unum 1922-1968. Opið alla virka
daga kl. 10-18 og 12-16 á laugardög-
um. Sýningin stendur til 20. nóvem-
ber.
Þrekvirki
TÖNLIST
S a I u r i n n
PÍANÓTÓNLEIKAR
Nína Margrét Grímsdóttir lék
píanóverk Páls ísólfssonar.
Miðvikudag kl. 20.
EINSTAKT tækifæri gafst til að
heyra öll píanóverk Páls Isólfssonar
á einum tónleikum á miðvikudag-
skvöldið. Nína Margrét Grímsdóttir
lék. Oft hefur undirrituð drepið á það
hve nauðsynlegt er að fá að heyra
tónlist í fjölbreyttu samhengi, - það
er mikilvægt að geta borið saman
verk tónskálda, en einstakt að fá að
heyra öll verk eins þeirra í einu. Hvað
píanótónlist Páls Isólfssonar varðar
kemur í ljós að verkin eru mjög fjöl-
breytt og spanna vítt svið í tíma og
tilfinningu. Píanóstykkin hans þrjú
op. 5 þekkir hvert mannsbam á Is-
landi sem á annað borð hefur hlustað
á Útvarpið og sömuleiðis Glettumar.
Þessi verk hafa oft heyrst, og í túlkun
ýmissa píanóleikara. Svipmyndir,
safn smáverka frá ýmsum tímum í lífi
tónskáldsins, lágu lengi í láginni og
heyrðust sjaldan, þar til þær voru
hljóðritaðar og gefnar út fyrir nokkr-
um árum. í því safni eru margar perl-
ur sem verðskulda ekki síður viður-
kenningu en smáverkin sem fyrr
voru talin. Svipmyndinar eru tæki-
færisverk, sálmar og tileinkanir af
ýmsu tagi. Þar gætir áhrifa frá mörg-
um meisturum tónlistarsögunnar;
bæði frá Bach, Grieg og Schumann.
Þessi áhrif koma þó fyrst og fremst
fram sem viðurkenning og lotning
Páls gagnvart gengnum meisturum.
Það sem kom á óvart á tónleikunum
var lokaverkið, Tilbrigði um sönglag,
eftir ísólf Pálsson. Þai-na kemur enn
nýr Páll fram á sjónarsviðið. Þetta
stórbrotna verk er gríðarmikil tón-
smíð, samið um lagið Kveðja eftir föð-
ur Páls, ísólf Pálsson. Séu Svipmynd-
irnar að einhverju leyti lofgjörð til
eldri meistaranna er þetta verk sann-
arlega lofgjörð til þess tónskálds sem
næst Páli stóð, föður hans, ísólfs
Pálssonar. Verkið er mikil drápa í til-
brigðaformi þar sem hið litla lag ís-
ólfs tekur á sig margs konar myndir.
Tilbrigðin eru ákaflega píanistísk en
níðþung fyrir píanóleikarann. Þetta
er glæsileg tónsmíð og mörg tilbrigð-
anna toga sterkt í eyrað, eins og
sjöunda tilbrigðið, Allegro e brill-
ante, fullt af birtu og léttleika, og
þrettánda tilbrigðið, Tranquillo, sem
var dulúðugt og afar stemmnings-
fullt. Tilbrigðin hljóta að teljast með
mestu píanóverkum í íslenskri tón-
listarsögu. Þegar upp er staðið er
persónulegur stíll Páls bæði svip-
sterkur og heilsteyptur. Húmor og
gleði einkenna mörg verka hans, en
umfram allt mikOl og energískur
kraftur.
Nína Margrét Grímsdóttir færðist
mikið í fang að takast á við allan
píanóópus Páls ísólfssonar. Þótt hún
hafi stundað rannsóknir á verkum
Páls og þekki hann vel sem tónskáld
er þetta ekkert minna en þrekvirki. I
fyrstu verkunum, píanóstykkjunum
ópus 5, var hún ekki alveg komin í
samband við tónlistina; itempóið var
fremur hratt og það vantaði meira
jafnvægi og yfirvegun í leik hennar. í
Glettunum komst Nína Mai-grét á
réttan kjöl og spilamennskan var
vúkilega góð. I seinni glettunni var
gaman að heyra hvað áherslur í verk-
in voru skýrt dregnar fram úr tón-
vefnum. Svipmyndirnar voru í heild
listavel spOaðar, og sumar þeirra frá-
bærlega vel eins og Ösku-menúettinn
þar sem andstæður menúettformsins
voru skarplega sniðnar; í Einu sinni
var með schumanneskri lýrík sem
umhverfist í sterkan og þróttmikinn
millikafla; í Impromptu í h-moll sem
var snilldarvel leikið; í Invention, þar
sem raddfærslan var skýr og stefið
skein ætíð fallega í gegn, og í Saknað-
arstefinu sem er óhemju fallegt og
var afar fallega leikið. I Tilbrigðum
um sönglag eftir ísólf Pálsson fór
Nína Mai-gi-ét á kostum í tæknilegum
brilljans og músíkölsku innsæi. Það
var óskaplega gaman að hlýða á
glæsilegan flutning hennar á þessu
mikla verki Páls. Þetta voru ánægju-
legir tónleikar, bæði vegna þess að
þeir gáfu góða sýn á píanótónskáldið
Pál Isólfsson, og einnig fyrir það
þrekvh-ki Nínu Margrétar að kynna
okkur það af þvílíku listfengi.
Bergþóra Jónsdóttir