Skírnir - 01.01.1890, Blaðsíða 5

FERT) STANLEYS f AFRTKU 1887-89.
5
Falls, sem er 25 mílur fyrir ofan minni Aruwimi við Congó-
fljótið, og settist svo að í Jambuya.
Með 388 menn, að meðtöldum fjórum Englendingum, la,gði
Stanley af stað 28. júní 1887 yfir ókannað land til Albert
Nyanza, minna Nílvatnsins ; það er hér um bil 100 mílur frá
Jambuya, og norðanvert við það er fylki Emins. í bréfi dag-
settu 19. júní segir hann : jeg fer á fleygiferð til vatnsins, og
set stálbát á það, sem jeg hef með mór ; á honum fer jeg
líka yfir vötn á leiðinni. En það varð annað en fleygiferð
fyrir honum. jpessar 100 mílur, sem hann ætlaði sér að fara
á tveim mánuðum, voru svo torfærar, að enginn nema járn-
karlinn Stanley sjálfur liefði brotizt alla leið. Aruwimi rann
í bugðum frá austri til vesturs ; það féll gegnum míkinn skóg
og hét ýmsum nöfnum ; voru víða fossar og hringiður í fljót-
inu. Villimenn þeir, sem voru á leið Stanleys, töluðu fimm
mál. 1 fyrstu fimm vikurnar hólt Stanley jafnt og þétt áfram,
þó landsbúar væru óvinveittir, en í miðjum ágúst fór að þyngja
fyrir fæti. jþá kom hann inn í geysimikinn skóg, og var hann
hór um bil 3 mánuði að komast út úr honum. 1 honum var
molluhiti, myrkur, raki, og aragrúi af skorkvikindum og skrið-
dýrum. f>eir urðu stundum að höggva sig áfram gegnum
skóginn með öxum; svo þéttur var hann. Bak við trén léynd-
ust villimenn og skutu eitruðum örvum á þá. Einn af hinum
fjórum Evrópumönnum særðist, en varð þó læknaður. Elokk-
ur, sem Stanley sendi til að viða að mat, villtist, og var viku
í burtu. Sultur og seyra og örvar fækkuðu liðinu dag frá
degi. Eptir 3\ mánuð voru þeir ekki komnir nema hálfa leið
til Albert Nyanza. J ágústlok hitti Stanley menn, sem voru
í þjónustu hins arabiska þrælasölumannns Ugarrowa. Við
þetta brá Stanley í brún, því hann valdi Congóleiðina með-
fram af því, að hann hélt, að þrælasölumenn væru ekki á
þeirri leið. jþeir breyta frjóvsömum, fjölbyggðura héruðum t
auðnir, en þeir landsbúar, sem eptir lifa, fjandskapast við alla
aðkomendur. Hann hafði líka opt áður reynt, að menn lædd-
ust frá honum og gengu í lest þrælasölumanna, og honum
varð líka að þvt'. Fyrsta daginn, sem hann var nálægt Ugar-
rowa, leyndust 26 burt frá honum. Hann flýtti sér því af
stað og skildi eptir 56 veika og máttlausa menn, sem gáfust
upp, og bað Ugarrowa að hjúkra þeim. þegar hérvar komið
— í miðjum september — voru 273 menn eptir af 388 ; 56