Skírnir - 01.04.1914, Side 13
Nokkur orð um þjóðtrú og þjóðsiði Islendinga.
125
má, og skal eg að eins taka fram ferðabækur þeirra
Eggerts Olafssonar og Olavíusar, Horrebows, Hendersons,
Mackenzies, Thienemanns o. fl. þeirra, sem eg veit sann-
orðasta og réttorðasta um ísland fyrrum, gömlu Félags-
ritin o. m. fl., með stöðugum samanburði við frásagnir
réttorðra og gamalla manna; margt hefl eg og fundið í
þjóðsagnasöfnum þeim sem til eru, handritum 01. Davíðs-
sonar, gömlum skrifuðum skruddum, kvæðum o. fl. En
það sem enn vantar er að yfirfara ýms handrit í Lands-
bókasafninu og leita fróðleiks hjá fólkinu í ýmsum hér-
uðum landsins.
Þegar maður aðgætir þjóðtrúna og þjóðsiðina hér á
landi og fer að bera það saman við þjóðsiði meðal ann-
ara þjóða, rekur maður sig stundum á margt, sem er svo
undarlega líkt, að það virðist benda ótvíræðlega á sama
uppruna, og er þá sú venja afargömul, líklega mörg þús-
und ára, síðan áður en hinn germanski þjóðabálkur klofn-
aði. Þannig hefi eg fundið venjuna með síðasta dreifar-
fangið á slættinum suðaustur í Schlesiu óbreytta að öðru
«n því, að það er auðvitað kornbundin, og sama hjátrú
liggur til grundvallar hjá báðum. Ýmislegt fleira gæti eg
til tint því um líkt en þess gerist ekki þörf. En þýðing
þeirra hluta fyrir vísindamenn, og sérstaklega þjóðfræð-
inga, er hverjum auðsæ, sem þekkir til þeirra fræða.
En svo eg víki aftur að þjóðsiðum vorum og þjóðtrú,
þá er enginn vafl á því, að margt má enn flnna nýtt í
landinu. En það kostar bæði fé og fyrirhöfn. Eg hefl
látið prenta spurningabálk um þetta efni og sent hann
ýmsum mönnum, og sumum hefl eg sent skrifaðar spurn-
ingar, en nærfelt enginn heflr svarað þvi einu orði. Menn
eru áhugalausir um alt slikt, og svo fást menn ekki til
að gera neitt nema fyrir peningaborgun. Það er nú orðin
tizka og verður ekki um það fengist. En svo er annað:
margir eru farnir að halda nú á dögum, að það sé landi
og þjóð til minkunar að halda uppi þessari trú og venj-
um — það ætti að hverfa sem fyrst. En slíkt er hinn