Skírnir - 01.04.1914, Side 22
134
Unga fólkið og atvinnuvegir landsins.
Huttu afurðirnar sýna, enda veitir hann ólíkt fleiri mönn-
um atvinnu. Árið 1910 lifðu 43 411 menn á sveitabúskap
«n aðeins 15.890 á fiskiveiðum og þrátt fyrir hinn mikla
afla hafa sjómennirnir naumlega haft betri afkomu að
meðaltali né lifað betra lífi en sveitamenn. Það er að
minsta kosti eftirtektavert hve fáir menn lifa af fiskiveið-
um þrátt fyrir mikla aflann.
Fiskiveiðar á opnum bátum. öldum saman
hefir bátaútvegurinn verið eini útvegurinn og enn ber
hann höfuð og herðar yfir öll seglskip vor og togara.
Árin 1906—10 var að meðaltali 68% af öllum fiski aflað-
ur á opna báta, aðeins 32% á stærri skip. Eru nú horfur
á því að bátaútvegurinn aukist svo og margfaldist að hann
veiti þúsundum manna atvinnu sem bætast við ár frá ári?
Eg held að þessari spurningu verði fljótsvarað og það
neitandi. Þó afliun hafi aukist síðan vélabátum fjölgaði,
þá hefir skiprúmatalan nálega staðið í stað í langan tíma,
verið nálægt 7.000 talsins. Bátaútvegurinn seiglast og
stendur á gömlum merg, en það er ekki neinn verulegur
gróður í honum sem heimti nýtt vinnuafl. Utvegurinn
hefir gengið saman i sumum héruðum, fært út kvíarnar í
öðrurn, vélarbátar komið í stað róðrarbáta, aflinn aukist
og jafnframt kostnaðurinn, en skipsrúœatalan breytist sár-
lítið og atvinnan eykst ekki til stórra muna.
Þilskipaútvegurinn var í miklum uppgangi
fyrir nokkrum árum, veitti fjölda rnanna atvinnu og var
stoð og styrkur bæja vorra. Ilann þurfti á miklum mann-
afla að halda og hefði hann haldið áfram að blómgvast væri
atvinnan nóg í bæjum vorum. Nú gengur þessi atvinnu-
vegur saman, skipunum fækkar með hverju ári og menn-
irnir missa atvinnuna sem á þeim voru. Það má vera að
þilskipaútvegurinn blómgist á ný, en fátt bendir þó í þá
átt. Sem stendur er þar engrar atvinnuvon fyrir unga
fólkið.
Togaraútvegur. Eg kem þá að þessu yngsta
og stórskorna barni sjávarútvegsins, sem allir vona að
•vinni ótal kraftaverk, veiti ótakmarkaða atvinnu, velti af