Skírnir - 01.04.1914, Blaðsíða 39

Kveðjur.
151
ásjónu sína og laut Daníel, er hann hafði ráðið draum
hans. Og er hann hafði látið gera gulllíkneskið, var öll-
um viðstöddum, að viðlögðu lífláti, boðið að falla fram og
tilbiðja það. Knéfall fyrir guðalíkneskjum og dýrlinga-
myndum er alþekt, og kaþólskir menn hneigja sig í hnjá-
liðum er nafn Krists er nefnt.
Ofantekning. í Hrólfs sögu Gautrekssonar er
sagt frá því hvernig Hrólfur heilsaði Þórbergi konungi:
>Hrólfr konungr tók hjálminn af höfði sér, ok hneigði
konunginum, enn stakk blóðreflinum í borðið ok mælti:
»Sitið heilir, herra, ok í náðum alt yðvart ríki«. Þegar
Skalla Grímur ætlaði að ganga fyrir Harald konung hár-
fagra, sagði hann við förunauta sína: »Þat mun hér vera
siðr, at menn gangi vápnlausir fyrir konung«. Og í Kon-
ungsskuggsjá stendur: »En þú gakk skikkjulauss inn fyr-
ir konung, ok haf áðr kembt hár þitt slétt ok strokit
skegg þitt vel. Hvárki skaltu hafa hött né húfu né kveif
á höfði, heldr skaltu úhuldu hári ok berum höndum fyrir
ríkismenn ganga«. Fyrir þessum sið færir Konungsskugg-
sjá þær ástæður, að sá sem leggi af sér skikkjuna sýni
með því að hann sé búinn til þjónustu nokkurrar og telji
sig ekki jafnan þeim er fyrir situr. Þetta sé ennfremur
til þess að koma í veg fyrir sviksamleg tilræði, því vel
megi fela vopn undir skikkju sér, ef hún er borin. Þess-
ar ástæður má efiaust til sanns vegar færa. Að taka of-
an og leggja af sér skikkjuna er að sýna undirgefni með
því að gera sig varnarminni en áður, og siðurinn virðist
eiga rót sína að rekja til þess er herteknir menn urðu að
láta vopn sín og klæði af hendi við sigurvegarann og
ganga slyppir og snauðir á braut. Það er eins og byrjun
til að afklæða sig fyrir sigurvegaranum og er í samræmi
við ýmsa siði víðsvegar um heim. I Abessiníu afklæða
þegnarnir sig ofan að belti fyrir höfðingjunum og Tahiti-
menn sömuleiðis ofan á lendar fyrir konunginum. A
Gullströndinnni í Afríku bera menn vinstri öxlina og
hneigja sig í kveðjuskyni og í Dahome bæði taka menn
•ofan og bera axlirnar.