Skírnir - 01.04.1914, Síða 45
Kveðjur.
157
kom þú!« eða »Kom heill ok sæll!« eða »Ver velkominn
imeð oss!« Og sá sem fórsagði: »Ver heill!« »Lif heill!«
»Lif vel!« eða »Lif vel ok heill!«. Hinn svaraði: »Far
heill!« »Far heill ok sæll!« »Far vel« eða »Far þú nú
heill ok vel«. Stundum sögðu menn að skilnaði: »Hitt-
umst heilir«.
„Heill þú farir,
heill þú aptr komir,
heill á sinnum sér“
er kveðja Friggjar til Oðins, er hann fer að heimsækja
Vafþrúðni.
Hvaða hlutverk hafa nú þessir rammfornu siðir,
kveðjurnar, í samlífi manna? Eru þær nauðsynlegar, eða
væri ef til vill hægt að komast af án þeirra? Gerum
ráð fyrir að einhvern góðan veðurdag væri því stolið úr
minni allra, að kveðjur væru til, en að þeir héldu öllu
eðli sínu óbreyttu að öðru leyti. Eg býst þá við að kunn-
ingjar sem hittust á götunni eða annarstaðar fyndu hvöt
hjá sér til að láta í ljós að þeir könnuðust hver við ann-
an, og yrðu þá að finna upp á einhverri bendingu eða
einhverju orði til þess, en eflaust mundi það kosta fyrir-
höfn, og varla mundu þeir skilja hver annan nema með
löngum útskýringum. Og þeim sem ættu eitthvert erindi
hver við annan mundi þykja snubbótt að byrja á því al-
veg formálalaust. Einmitt þessi vandræði losa kveðjurnar
við. Eins og hvert annað siðbundið form spara þær um-
hugsun og fyrirhöfn. Þær setja menn greiðlega í sam-
band hvern við annan, eru sameiginlegur grundvöllur til
að byrja viðskifti á. Og af því að hver athöfn vekur að
minsta kosti hneigð til þess hugarþels sem hún upphaf-
lega er sprottin af, þá er það einkar vel til fallið að
kveðjurnar eru virðingar og vinsemdarmark. Svo langt
sem þær ná laða þær fram þær tilfinningar sem eru bezti
grundvöllur alls samlífs manna. Því fer fjarri að það
standi á sama hvort kunningjar ganga hver fram hjá
öðrum á götunni eins og þeir sjáist ekki eða hvort þeir
heilsast um leið. Það verður kaldari blær yíir samlífinu,