Skírnir - 01.04.1914, Page 46

158
Kveðjar.
ef allir eru að rembast við að vera ókunnugir. öllum
ytri fáleik slær inn.
Gestur Pálsson lýsti því fyrir löngu hvaða þáttur kveðj-
urnar væru í samlífi manna hér í Reykjavík. Hann segir svo:
»Líflð á milli flokkanna eða stéttanna er mestmegnis
fólgið í ofantekningum. Hver flokkur heilsar öllum flokk-
um, sem ofar standa í almenningsálitinu, að fyrra bragði,
og lægsta flokknum, sjómannaflokknum, heilsar enginn að
fyrra bragði. Hér i Reykjavík höfum við 11 boðorðin.
Þessi 10 fyrstu, sem kend eru við Móses, vilja reyndar
týna tölunni, og stundum gleymast þau öll, en það 11.
kunnum við alt af og meira að segja höldum það. Það
er svona: »Þú átt að bera ótakmarkaða lotningu fyrir
öllum þeim, sem auðugri eru en þú og öllum þeim,
sem voldugri eru en þú, og þessa þína undirgefni
átt þú að frambera á sýnilegan hátt í — ofantekm
ingum«. Þess vegna sér maður varla nokkurn tíma mann
heilsa hér kunningja sínum að fyrra bragði, ef hann þyk-
ist standa flokki ofar. Hann er til með að skotra til hans
augunum, til þess að áminna hann þegjandi í kristilegum
kærleika, um að gæta skyldu sinnar og taka ofan, en að
taka sjálfur ofan að fyrra bragði — það dettur honum
ekki hug, því það er brot á 11. boðorðinu. Menn hafa
líka húfurnar stundum til þess að sýna lítilsvirðingu og
fjandskap. Eins og kunnugt er, eru einvígi hér lögð nið-
ur fyrir löngu og mannvíg alveg hætt; það helzta, sem
enn eimir eftir af i þá átt, er steinkast inn um glugga á
kveldtíma eða næturþeli. En það algengasta er þó, þeg-
ar einhver fyllist heiftaræði og kemst í vígahug, að láta
bara húfuna sitja fasta á höfðinu, þegar hann mætir fjand-
manninum, og taka ekki ofan. Þessi húfublóðhefnd er
farin að verða hér mjög algeng«.
11. boðorðið, sem Gestur talar um. er nú varla eins
vel haldið og það var á hans dögum, sjálfsagt vegna
þess að fleiri og fleiri hafa þann metnað að þykjast jafn-
góðir hverjum sem þeir hitta, yngri maðurinn þeim eldri,
ólærður þeim lærða osfrv. Þannig fer kveðjum fækkandi.