Ný félagsrit - 01.01.1844, Blaðsíða 121

A1.1T t'M RlTGJÖKItm. 121
frjálsum vilja skapa% heiniinn, heldurgetib hannafsér epfir
eilífuni o" óumflvjanleguni lögum*) Kristindómurinn kenn-
ir ab gub sé allstabar núlægur, og eilífur audi, og játar þess-
vegna algyðistrúnni í því: ab liann se hib skapanda og
lifanda afl í alheimi, en því neitar kristin trú apturá-
mót, ab heimurinn hindi gub og inriiloki, og tekur skírt
frain ab gub sé ekki ab eins í heiminum, heldur yfir
honumab hann sé ekki einúngis líf og niagn, er streymi
ósjálfrátt um alheim, heldur frjálsrábur andi, er hafi
sjálfán sig og alla skapaba liluti í valdi sínu. Af
ágreiníngi þessum um gubs veru leibir nvjan ágreiníng
um þab, hvernig skilja eigi ódaubleikann. Samkvæmt
algybistrúnni birtist gub ebur alheimslífib dýrblegast í
manninum, því þar lýsir þab sér sem speki og skyn-
semi; í manninum verbur gub fyrst var vib mátt sinn og
hátign; mennirnir eru þessvegua æbsta verkfæri gubs.
En fyrir þá sðk, ab þeir eru ekki annab enn bústabur
gubs og verkfæri, brúkar alheimsandinn þá einúngis um
stundarsakir, sriarar þeini burt eptir nokkurn tíma,ogtekur
sér önnur ný; þetta genguruni alla eilífb: aldrabir deyja
þegar þeir eru orbnir útslitnir, en abrir fæbast í þeirra
stab. Odaubleikurinn verbur þá í því fólginn, ab mann-
kyn mun um alla eilífb vibhaldast; hverr einstakur mabur
apturámót sofnar eilífum svefui á daubadegi sínum, og
vaknar aldrei aptur til h'fs ebur mebvitundar, hverfur
lif hvers mauns úti hib o'endanlega alheimslíf, einsog
sjáfar-aldan útí hib ómælanlega sjáfardjúp, því gub hirbir
ekki um ab nokkurr einstakur mabur lifi eilíflega, heldur
*) þannig kallar S;>inuza lieiinspekíngur giiif naturam naturantem
þ. er: fffjamli na'lliiru, eu heiminn kallar liann naturam natu-
ratam |i, e. foeilila náltiím. Segir hann sro: Deas est caussa
omnium immanens, non vero transiens, þ. e. Cttiá’ er allra
lilula up|ihaf, ílmanili [leiin en ekki iráskiliun.