Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1902, Page 9

9
upp hjá þeim, ef þeir hefðu setið neðan til við vaðið, sem eigi er
ólíklegt.
Mér kemur nú í hug, að skifta um tilgátur, — því hér verður ekki
hjá tilgátum komist, og er þá að taka hina líklegustu. — Sleppum þeirri
tilgátunni, að þeir Gunnar hafi komið neðan Hvolhrepp og ætlað að Keld-
um; en setjum í staðinn, að þeir hafi fyrst riðið úr eyjunum út á Rang-
árvelli neðan til; átt erindi á einhvern bæ þar, en farið þaðan heimleiðis;
þá var Þorgeirsvað á leið þeirra, og þá áttu þeir að koma vestan frá að
því. Um þetta gat Merði eins vel verið kunnugt fyrir frarn, eins og þó
þeir hefðu átt erindi að Keldum. Og urn þetta gat söguritaranum eins
vel láðst eftir að geta. En með þessu móti kæmi frásögnin betur heim.
Ekki að tala um, hve alt væri eðlilegt og legði sig sjálft, ef það hefði
verið Odda-eyjar, en ekki Móeiðarhvols-eyjar, sem Gunnars var von írá.
Þá hefði hér verið hin sjálfsagða leið hans, og þyrfti ekki að skapa hon-
um neina út úr króka eða aukaerindi. En eg voga samt ekki að koma
fram með þá tilgátu. Sagan gefur enga átyllu til þess; og það er ekki
líklegt að Hliðarendamenn hafi átt neinn hlut í Oddalandi. Loðmundur,
afi Sæmundar fróða, mun um þær mundir hafa búið í Odda, verið mik-
ilsháttar maður og átt að líkindum alt Oddaland. Og óvinir Gunnars
höfðu vinfengi við Oddaverja. Það sýtidi sig eftir víg Gunnars, að Geir
goði settist þar að. Eg skal láta ósagt, hvað hér kann að vera hið rétta,
en hefi að eins leitast við að skyra málið.
Það var Skúli bóndi Guðmundsson á Keldum, sem sýndi mér Þor-
geirsvað og afstöðu örnefna á því svæði, sem nú var lýst.
Ur því eg mintist hér að framan á dvöl Geirs goða í Odda, þá verð
eg að nota tækifærið til að leiðrétta lítilsháttar missögn, sem mér virðist
vera í Njálu, þar sem hún segir frá því, er þeir Högni og Skarphéðinn
hefndu Gunnars. Sagan lætur þá fyrst fara til Odda, þaðan Undir Þríhyrn-
ing og svo aftur þaðan út til Hofs. En kunnugir sjá, að þetta er ólík-
legt. Hitt liggur beint við, að þeir hafi fyrst farið Undir Þríhyrning,
þaðan að Odda og á heimleið frá Odda kornið að Hofi. Slík missögn
er án efa sprottin af ókunnugleik söguritarans, en gerir að öðru leyti
ekkert til.
III. Um Markarfljót og Fljótshlíðarárnar
sér í lagi með tilliti til Njálu
Svo kann að sýnast í fljótu bragði, að það komi Njálu ekki við,
hvar vötnin runnu fram um Fljótshlíðarundirlendið á þeim tíma, sem þeir
atburðir gerðust, er hún segir frá, þar eð hún sjálf nefnir það ekki á nafn.
En, sé betur að gáð, þá finnast þó þau atvik í Njálu, er ekki verða sem
ljósust, ef rnaður hugsar sér vötnin alveg eins og þau eru nú. Það er
2