Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1903, Page 28

28
Hin kúptu nisti finnast oft tvö og tvö saman á íslandi, svo sem
annars staðar þar sem norrænir menn hafa dvalist; auk þess finnast ásarnt
þeirn annars konar nisti og glertölur.
Sennilegt er, að glertölurnar hafi verið hafðar um hálsinn, en á
hinu er nokkur vafi, hvar skartgripirnir að öðru leyti hafa verið festir í
fötin. Að því er kemur til annara staða á Norðurlöndum er sú skoðun
almennust, að konur hafi t. d. borið kúptu nistin á brjóstum sér. Dr.
Sojiis Milller hyggur, »að þau hafi verið höfð til að halda saman yfirhöfn
beggja vegna við brjóstið«.1 Um Miklaholtsfundinn er það þó beint tekið
fram, að þau hafi fundist við mittið, og í Reykjaseli fanst að eins eitt
þess konar nisti. Svo sem áður er á vikið, hafði það verið með einkenni-
legu móti fest á tvöfalt ullband, sem fest var við þorninn í nistinu með
smágjörum, grænum þræði úr ull, hefir annar endinn ef til vill lafað nið-
ur og verið með skúf.
Af þessu þykir mega ráða, að nistið hafi verið haft framan á mitt-
inu og að tvöföldu ullböndin hafi legið utan urn það og verið bundin
saman að aftan til þess að halda saman víðum kyrtli eða pilsi. Þó verður
því engan veginn neitað, að nistið og böndin hafi getað verið fest fram-
an á brjóstið eða hafi haldið saman yfirhöfn framan á þvi.
Hvernig sem þessu vikur við, þá sýna téðir fundir, að á söguöld-
inni hafa íslenzkar konur skreytt sig með tölum og alt að 5 dýrmætum
skartgripum, er voru með sömu gerð sem annars staðar á Norðurlöndum,
en flúrið á þessum gripum mun upphaflega komið frá írum, því ao frá
þeim mun þetta snið vera komið til þjóðanna, er bjuggu fyrir austan
þá og norðan.
I þessari grein hafa íslenzkar konur á söguöldinni ekki staðið að
baki konum síðari alda, því að vér sjáum þess Ijós dæmi, að þær girnast
að skreyta sig með dýrmætum, sérlega norrænum sylgjum, nælum og
þvílíkum skartgrip um.
1) Sofus Milller: Ordningen at’ Danmarks Oldsager.