Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1916, Blaðsíða 41

41
gullplötu ferhyrndri, 1,4 cm. að br. (hæð) og 3,3 að 1. Eru álmur
aftan á henni og má draga hana á borða. Þennan kross átti lang-
afi gefandans, Bjarni kaupmaður Sigurðsson (Sivertsen) í Hafnartirði,
og er hann sagður vera hinn fyrsti riddari af dannebrogsorðunni
hér á landi. — Krossinum sjálfum mun hafa verið skilað aftur að
Bjarna fráföllnum, en þessa minni eptirstælingu mun Bjarni hafa
keypt og hefir hún síðan fylgt ætt hans. — Bjarni var sæmdur ridd-
arakrossinum n/4 1812. — Leyndarskjalavörður Grímur Jónsson
Thorkelín í K.höfn var sæmdur sama heiðursmerki 2% árið áður (1811).
6833. 17/5 Þórður Þórðarson, bóndi í Laugarnesi: Malkvörn
úr íslenzku hraungrýti; hver steinn er um 47—78 cm. að þverm.
og um 5,5 cm. að þykt. Upp úr rönd yfirsteinsins stendur járn-
standur með hrosslegg á, sem haldið er um, þegar malað er; heiir
standurinn gengið úr þrisvar áður og verið færður. Flötur er á efri
brún yfirsteinsins umhverfis. Steinarnir eru í kvarnarstokk ferhyrnd-
um og er auga með dragloku fyrir við eitt hornið; st. 54 X 55 cm.,
h. 18 — 19 cm., úr greni og álmi. Hefir stokkurinn staðið á fótum
eða öðru hæfilega háu. Hann virðist yngri en steinarnir, sem lík-
lega eru frá fyrri hluta síðustu aldar.
6834. Z0/5 Kertahjdlmur, líkur nr. 6562 að öllu leyti, en nokkru
stærri og er með 9 ljósaliljum, 'sbr. nr. 6835.
6835. 20/5 Kertahjálmur, eins og nr. 6562. — Báðir (nr. 6834
—35) nú komnir til safnsins frá Garðakirkju á Alptanesi, er hún er
niður lögð. Eru skemdir orðnir og voru eigi notaðir í hina nýju
kirkju í Hafnarfirði. — Frá Reykjavíkurdómkirkju fyrrum. Líklega
danskir að uppruna og eru nú slíkir tréhjálmar sjildséðir orðnir.
6836. 2% Kertahjálmur úr gyltu messing, alsettur kristöllum;
ljósaliljur 6, steyptar, skrúfaðar á steyptan hring; þær eru að 1. 11
cm., en eru s-myndaðar; hann e« 27 cm. að þverm. og er í honum
blá glerskál. — Orðinn mjög skemdur, en mun mega endurbæta.
Mun vera um 125 ára gamall; er í kranzastíl og hefir verið skraut-
legur. Frá Garðakirkju á Alptanesi.
6837 a—b. 2% Kertastjakar 2 úr kopar, báðir eins, hæð 20,5
cm., þverm. stéttar 12,8 cm. og skálar 9,9 cm., en leggsins á milli
2,6—5,6 cm. Þeir eru helzt í endurlifnunar-stíl, svipaðir t. d. nr.
55 og 56 i bók F. B. Wallems, Lys og lysstel, Kr.a 1907. Hafa að
að líkindum verið með broddi uppúr í fyrstu, en nú eru þeir með
járnhólk, sem er 4,6 cm. að þverm. og 5,3 cm. að hæð. Líklega um
300 ára gamlir. — Frá Garða-kirkju á Álptanesi.
6838 a—f. 2% Stólar 6, eins og nr. 6828 a—b og hafa fyrr-
um tilheyrt sama manni, Bjarna riddara Sivertsen í Hafnarfirði, en
6