Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1930, Síða 50

50
Hann er víður mjög og fláandi fremst og er hlaðið þar í hann beggja
vegna. Innst er útskot nokkuð, en hlaðið upp í það. Má vera, að
hellirinn hafi verið vikkaður um miðju og ekki verið víðari í fyrstu
en útskotið er, ca. 2,20 m. Nú er hann um 3,70 m. að vidd um
miðju. — Innst, austast er fyrirhleðsla niður-við gólfið, gengur skot
þar út-undir og allur er hellirinn þeim megin ólögulegur. — Stromp-
ur er næst-innst, óreglulega kringlóttur, um 80 cm. að þvermáli.
Torfhleðsla ný umhverfis að ofan, ca. 1 m. að hæð, dregst mjög
að sér efst. — Stafir ýmsir og ártöl eru krotuð á hvelfing-
una, en allt nýlegt; ártalið 1883 er á 2stöðum; krossmark: ^ o. fl.
Hella-hellar. Að Hellum er 1 hellir nú suð-vestur frá bænum
í túninu. Líklega hafa verið fleiri hér fyrrum og mun bærinn hafa
nafn af þeim; sbr. þó næstu hella. — Hellir þessi er nú ekki notað-
ur; forskálaþakið er af og er hellirinn í óhirðu að innan. Op er
innst og hefur hrunið þar niður grjót og mold; það er ólögulegt og
virðist hafa brotnað á; kann hellirinn hafa verið lengri þar. Annað
op, mjög lítið, er rétt fyrir innan forskálann. Hellirinn er um 5 m. á
hvorn veg, óreglulegur og stefnir einkum til vinstri inn frá forskál-
anum: (Sbr. 44). Hvelfingin óregluleg og líklega hrunin nokkuð.
Hellahjáleigu-hellar. í Hellahjáleigu eru 2 hellar, notaðir
fyrir fé. Þeir eru nú stuttir báðir, en hlaðið er fyrir innri endann á
báðum og þeir hafa báðir verið miklu lengri. Þeir eru í hól, aflöng-
um og óreglulegum, norð-austur frá bænum. Sá vestari er með 10
þrepum, en forskáli þó stuttur, ca. 2 m. Stúka, afgirt með spýtum,
er á vinstri hönd, um 11 /2 m. að breidd, fremst. Hellirinn sjálfur er
um 7 m. á hvorn veg. Garði á miðju gólfi. Allur manngengur. Mjótt
op er upp úr innst við hleðsluna1)- Ómerkilegt og nýlegt letur hing-
að og þangað. — Norð-austur af er lægð í hólinn og hefur hellirinn
sýnilega haldið áfram, en fallið niður. Verður ekki vitað, hve langur
hann kann að hafa verið, ef til vih 10—11 m. Þá verður fyrir lægð
út úr hólnum til vesturs og er hún að forskálanum á eystri hellin-
um. Hann kann jafnvel að vera framhald hins vestari og allt hrunið
niður á milli, ca. I8V2 m. að forskálanum og svo sá kafli, sem for-
skálinn er, ca. 2 m. Forskálinn er með 6 þrepum. Hellispartur þessi er
um 3‘/2 m. á hvorn veg og er garði á miðju gólfi. Hlaðið fyrir báða
enda; þrep og forskáli upp af þeim vestari, en smuga er uppi yfir
hleðslunni á hinum og út í lægð fyrir austan; op stórt þar sem hell-
1) Og annað framar.