Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1899, Blaðsíða 31

31
eru neyddir til þess, svo sem þeir eru, sem á há-
skólann ganga, þeir hafa þegið, í skóla, allan nauð-
synlegan undirbúning til þess; hitt kemr með vax-
andi sálarþroska og víðtækum athugulum lestri í
bóklist málsins. Það eru ekki íslenzkir stúdentar
einir sem fara úr skóla með þessu marki ósjálfbirgni
brendir; hinu sama gegnir með alla stúdenta er úr
undirbúnings skólum fara, að einstöku undantekn-
ingum frá skildum. Þar að auki eru nú margir,
sem aldrei komast upp á að skrifa annað mál enn
sitt eigið, og enn aðrir, sem aldrei komast upp á
að skrifa það einu sinni svo í lagi fari. Það er ó-
nærgætni að kenna skólanum um þetta; megin-
rætrnar standa í þroska-starfsemi mannlegs eðlis.
Danskan liggr islenzkunni fjær enn þýzkan dönsk-
unni Þýzkan er skyldu-nám i dönskum skólum,
eins og danskan er í Rvíkr skóla Hvað margir
stúdentar úr dönskum skólum, þeir er eigi hafa frá
barnsbe.ini kynzt þýzku meira enn skólapiltar ís-
lenzkir úr sveit hafa kynzt dönsku, rita þýzku,
þá er þeir útskrifast, betr enn íslenzkir stúdentar
dönsku er þeir kveðja Reykjavíkr skóla?
Það þarf enga djúpsetta rannsókn til þess, að
geta sannað það, að þeir, sem heimta að forntung-
unum sé bolað burt úr skóla-kenslu á Islandi, ætl-
ast til þess, að einkum og sér í lagi danska verði
leidd á hinn auða bás. Að þessu berast böndin,
þegar vér gætum að þvi, hvað þjóðráð það ber í
skauti, að menn skuii, megi lesa, geti lesið hina
fornu höfunda 1 þýðingum, eftir útbolunina. Það er
auðvitað, að þeir, sem þá ráða lögum, láta það aldrei
af sér spyrjast, að þeir haldi skólunum í þeirri ein-
angran algerðrar fákunnáttu, að enginn klassiskr
rithöfundr verði þar lesinn, svo að stúdentar komi