Tölvumál - 01.04.1995, Qupperneq 21
Apríl 1995
Fiskvinnslu- og sjávarútvegskerfið
Útvegsbankinn og Hafsjór
EftirJón Örn Guðbjartsson
Miðlun upplýsinga og aðgang-
ur að þeim er án efa fjöregg íyrir-
tækja í sjávarútvegi. Fyrir fáeinum
árum var kapp lagt á að nota tölvu-
kerfi til að vista bókhaldsupp-
lýsingar og sinna þannig bókhalds-
legri skyldu. I dag kemur það eitt
að litlu haldi enda er góð yfirsýn
yfir reksturinn forsenda þess að
hægt sé að auka verðmæti sjávar-
afurða og nýta betur minnkandi
afla.
Þetta hafði Strengur hf. að
leiðarljósi við hönnun sjávar-
útvegskerfisins Útvegsbankans,
sem er heildarlausn fyrir aðila við
veiðar og vinnslu sjávarfangs.
Útvegbankinn vistar því ekki
einungis bókhaldsleg gögn heldur
meðhöndlar þau til að auðvelda
stjórnendum að taka ákvarðanir í
rekstrinum.
Útvegsbankanum var formlega
ýtt úr vör á sjávarútvegssýningunni
í Laugardalshöll haustið 1993.
Kerfið hafði þá verið þróað í
samvinnu við aðila í sjávarútvegi
í rösk þrjú ár.
Kerfið er hannað í gagna-
grunns- og þróunarumhverfinu
Fjölni en það kerfi er í notkun hjá
þúsundum fyrirtækja um allan
heim. Notendur á íslandi skipta
hundruðum og í hópi þeirra eru
fyrirtæki eins og Póstur og sími,
Sölumiðstöð hraðfrystihúsanna,
Hans Petersen hf, Bónus og
Pharmaco.
Útvegsbankinn skiptist í þrjá
meginhluta: veiðakerfi, vinnslu-
kerfi og gæðakerfi.
Fyrirtæki geta sniðið kerfíð að
eigin þörfum og eftir umfangi
rekstursins. Það nýtist því jafnt
stórum sem smáum rekstraraðilum
og einu gildir í hvaða formi rekst-
urinn er. Þannig kemur kerfíð að
sama gagni hjá saltfiskverkun,
niðursuðuverksmiðju, rækju-
vinnslu og hraðfrystihúsi. Auk
þessa keyrir kerfið á öllum út-
breiddustu stýrikerfum heims, s.s.
DOS, OS/2, Windows, HP-UX,
IBM-AIX, Digital OSF/1 og SCO-
Unix.
Það telst jafnframt til megin-
kosta kerfisins að öll gögn þess eru
varðveitt í einu gagnasafni. Það er
því tryggt að sömu gögn eru aðeins
slegin einu sinni inn. Þannig er
magn aflans slegið inn við löndun,
eða vegið með vélrænum hætti og
um leið eru komin fram ákveðin
gögn sem snerta kvóta og hráefni
til sölu eða vinnslu. í framhaldinu
Frh.á næstu síðu.
Frh. af fyrri síðu.
þeim. Einnig er haldið utan um
úrbótaverkefni, sem verða til hjá
framleiðendum, og því fylgt eftir
að þau séu framkvæmd. Framleið-
endur hafa aðgang að þessum hluta
kerfisins.
Upplýsingar fyrir
framleiðendur
I þessum hluta kerfisins er
framleiðendum veittur aðgangur
að þeim upplýsingum, sem þeim
tilheyra. Þar má telja: áætlun um
greiðslur, stöðu viðskiptareiknings,
greiðslureiknings, samninga um
framleiðslu, pantanir á umbúðum,
veiðarfærum og rekstrarvörum og
stöðu þeirra. Jafnframt er framleið-
endum gert kleift að panta hér um-
búðir, veiðarfæri og rekstrarvörur.
Lokaorð
Þegar skoðuð er sú tækni, sem
liggur til grundvallar í þessari lýs-
ingu, er tvennt sem er mest áber-
andi. í fyrsta lagi innbyggt verk-
flæði og hins vegar hópvinnueigin-
leikar kerfanna, enda er það mín
skoðun að þessir tveir þættir séu
lykilatriði í kerfum framtíðarinnar.
Jafnframt er lögð rík áhersla á að
kerfm séu myndræn og gefi á þann
hátt heildaryfirsýn yfir þá þætti,
sem skipta máli hverju sinni, en
alltaf sé til staðar möguleikinn á
að kafa dýpra sé þess þörf. A
einstökum stöðum er einnig gert
ráð fyrir notkun á þekkingar-
kerfum, sem byggja á reglumati.
Þorvaldur Baldurs er
deildarstjóri tölvumála
hjá Islenskum sjávar-
afurðum hf.
Tölvumál - 21