Bókasafnið - 01.11.1985, Side 20

Skólasöfn
Nemendur Menntaskólans við Snnd vinna að verkefnagerð í bókasafni
skólans.
ákaflega takmörkuð og engin
reglugerð, staðlar eða starfsrcglur
eru til fyrir söfn á því skólastigi
sérstaklega. Fá þau þannig ónóga
staðfestingu á tilveru sinni í
lögum og reglugerðum.
í lögum um menntaskóla (nr.
12/1970) segir í 21. grein: „Við
hvern menntaskóla skal vera safn
bóka og annarra kennslugagna, er
nemendur eigi aðgang að jafnt á
kennslutíma sem utan hans. I tengsl-
um við bókasafnið skulu vera lestrar-
salir og skal kveðið á um stœrð þeirra
i reglugerð þeirri er um getur í
20. gr.“ í 20. gr. segir orðrétt: „í
hverjum menntaskóla skal séð fyrir
húsrými á skólalóð eða i næsta ná-
grenni er nægi til allrar starfsemi
hans, svo sem kennslustofum af við-
eigandi gerðum, bókhlöðu... . Yfir-
stjórn skólanna skal setja sérstaka
reglugerð þar sem kveðið er á um lág-
markskröfur í þessum efnum og hlut-
fall milli húsrýmis og nemenda-
fjölda." Ekki hafa enn sem komið
er verið sett nein ákvæði um lág-
markskröfur um stærð bókhlöðu
eða um hlutfall milli húsrýmis og
nemendafjölda. Reyndar er í 53.
grein reglugerðar um mennta-
skóla frá 1974 (nr. 270/1974)
starfssviði bókavarðar lýst á eftir-
farandi hátt: „Bókavörður hefur
umsjón með bókakosti skólans og
lestrarsölum. Hann annast skráningu
bókasafnsins og sér um að halda því í
röð og reglu og annast innkaup bóka
til safnsins ísamráði við skólastjóra og
deildarstjóra. Hann leiðbeinir nem-
endum um, hvernig þeirgeti sem best
hagnýtt sér bókasafn skólans. í skóla
þar sem starfbókavarðar erfullt starf
skal leita eftir manni með sérmenntun
bókavarða til starfans.“ Um bóka-
söfn er annars ekkert að finna í
reglugerðinni nema 20. og 21.
grein laganna eru endurprentaðar
svo til stafréttar í 61. og 62. grein
reglugerðarinnar. Eina breytingin
er að kveðið cr á um í 61. grein, að
menntamálaráðuneytið skuli setja
reglugerð um lágmarkskröfur um
húsnæði og hlutfall milli húsrýmis
og nemendafjölda, en í lögunum
er aðeins talað um að „yfirstjórn
skólanna“ skuli setja þessa reglu-
gerð sem ekki hefur enn séð dags-
ins ljós. Benda má á að til skamms
tíma hcfur engin ein deild í
menntamálaráðuneytinu haft með
málefni framhaldsskóla að gera og
virðast þeir hafa lent á milli hæða í
ráðuneytinu.
En hvað er þá sagt um bókasöfn
og starfsemi þeirra í Frumvarpi til
laga um framhaldsskóla, sem taka til
náms á framhaldsskólastigi og
fjalla um menntaskóla, fjölbrauta-
skóla og ýmsa sérskóla (sbr. lög
um skólakerfi nr. 55/1974,
2. gr.)? Um átta ár cru nú liðin frá
því að frumvarpið var fyrst lagt
fram, og ætla má að þeir sem að
skólamálum starfa séu orðnir ansi
langeygir eftir því að sjá frumvarp
til laga um framhaldsskóla taka
gildi eða löggjöf um samræmdan
framhaldsskóla yfirleitt. Það er
engu líkara en hætt sé að reikna
með að þau verði samþykkt í
náinni framtíð og hver skóli um
sig reyni að byggja sig upp eftir
bestu getu auk þess sem skólarnir
hafa einnig komið á samræmingu
sín á milli.
Markmiðslýsing framhalds-
skóla kemur fram í 3. grein laga-
frumvarpsins og segir þar orðrétt:
„Hlutverkframhaldsskóla crað veita
menntun, er sé á hverjum tíma mark-
viss undirbúningur starfs eða frekara
náms og stuðli jafnframt að alhliða
þroska nemandans sem einstaklings og
þátttakanda í lýðræðissamfélagi. “ í
frumvarpinu kemur ekkert fram
um bókasöfn nema í 24. grein er
„starfræksla skólasafns“ talin til
starfsþátta framhaldsskóla. I3ó lög
um framhaldsskóla séu hugsuð
sem rammalöggjöf þá hefði verið
æskilegt að skólasöfnunum og
starfsfólki þeirra hefði verið gerð
greinarbetri skil í þeim, t.d. er í
lögunum ekki kveðið á um hver
ráði skólasafnvörð eða hvaða skil-
yrði hann þarf að uppfylla, enda
þótt fjallað sé um þessi mál hvað
varðar kennara og skólastjóra.
Hvað varðar staðfestingu á tilveru
skólasafna í lögunum eru þau
afturför frá fyrri lögum. Rær
raddir gerast reyndar sífellt
háværari að ekki sé æskilegt að
þetta lagafrumvarp verði staðfest
í núverandi mynd. Framgangur
laga í einhverri mynd er eigi að
síður grunnurinn undir það, að
reglugcrðir um framhaldsskóla
yrðu settar og þá væntanlega
einnig reglugerð um starfsemi
bókasafnanna, því eftir markmið-
um laga verður markmið skóla-
safnanna að mótast hvað alla starf-
semi þeirra varðar, gagnaval og
vinnubrögð.
Vonandi er að ekki dragist þá
eins úr hömlu að setja reglugerð
um skólasöfn á framhaldsskóla-
stigi eins og raunin hefur orðið á
um reglugerð fyrir skólasöfn á
20
BÓKASAFNIÐ