Bókasafnið - 01.11.1985, Side 30

Skólasöfn
Skólasöfn
í suðii og vestii
Sigrún Klara Hannesdóttir lektor í bókasafnsfræði
við Háskóla íslands
Á síðastliðnu sumri gafst mér
tækifæri til að sitja tvær alþjóð-
legar ráðstefnur, þ.e. ráðstcfnu
IASL (International Association
of School Librarians), Alþjóðlegu
skólasafnasamtakanna, og IFLA
(International Federation of
Library Associations and Institu-
tions), Alþjóðlegu bókasafnasam-
takanna. Árið 1983 sótti ég einnig
báðar þessar ráðstefnur sem þá
voru haldnar í Vestur-Þýskalandi,
en árið 1984 var IASL-þingið á
Hawaii en IFLA-þingið í Kenya.
Þess má geta hér að aðalmunur-
inn á þessum tveimur þingum er
sá, að IASL fjallar eingöngu um
skólasöfn, en IFLA um öll söfn og
því eru tiltölulega takmarkaðar
dagskrár, sem hver safnategund
getur boðið upp á. Þar fæst aftur á
móti mjög góð yfirsýn yfir öll
svið bókasafnsfræðinnar, stefnu-
mörkun, menntunarmál, þjón-
ustu við vísindamenn, þjónustu
við hina ýrnsu hópa samfélagsins,
þróun samskiptatækni, tölvu-
þróun o.s.frv.
Tæplega er hægt að hugsa sér
ólíkari aðstæður skólasafna og
menntamála yfirleitt en í þessum
tveimur löndum, og verður lítil-
lega gerð grein fyrir þessu hér á
eftir.
Hawaii
Á Hawaii var ráðstefnan haldin í
stærsta skólasafni sem ég hefi
augum litið, þ.e. skólasafni
Kamehameaskólans. Þessum
skóla var upphaflega ætlað að
þjóna börnurn af hawaiiönskum
uppruna og gefa þeim bcsta hugs-
anlega menntun á framhalds-
skólastigi. Skólinn hefur nú um
2600 nemendur, og keppnin er
hörð að komast þar að. Safnið er
einstakt í sinni röð og heitir
Midkiff Learning Center. Engar
tölur voru gefnar upp um stærð
þess, en einn bókavörðurinn sagði
okkur að það væri ein ekra (um
4000 m2!) og hefði hillurými fyrir
70.000 bækur auk allra nýsigagna.
Mikla athygli vekur geysistór
eintrjáningur sem komið hefur
verið fyrir hangandi eftir endi-
löngu safninu. Þar er sérstakt
safn, þjóðdeild, fyrir allt efni sem
tengist Hawaii og sögu eyjanna.
Einnig eru sjónvarpsherbergi þar
sem hægt er að framleiða hvers
kyns sjónvarpsþætti, tækjasafn
gott fyrir alls kyns gagnafram-
leiðslu og mjög gott rými fyrir
alla safnvinnu með vinnuher-
bergjum af ýmsum stærðum.
Dagskrá ráðstefnunnar ein-
kenndist af einkunnarorðum
hennar School libraries / media cent-
ers. Partners in education.
Á hverjum degi var lögð áhersla
á eitt samvinnuhugtak og ýmsir
fyrirlestrar féllu að hverju hug-
taki.
Samherjar í þjónustu: Samvinna
almennings og skólasafna.
Samherjar í kennslu: Safnleikni, lestur
og bókmenntir.
Samherjar í bókalestri: Höfundar og
bókasöfn.
Samherjar í námi: Skólinn og samfé-
lagið.
Þátttakendur í að auka skilnitig tnantia á
meðal: Bókasöfn fraintíðar.
Lögð var áhersla á hversu víð-
tæk samvinna skólasafna á að vera
til þess að skólasafnið sé í takt við
hið innra starfskólans, samfélagið
og aðrar þær stofnanir sem hafa
hliðstæð verkefni á dagskrá, að
ógleymdum barnabókahöfund-
um og útgefendum sem hafa úr-
slitavald um það hvort þær bækur
sem skólarnir og skólasöfnin
þarfnast sjá dagsins ljós.
Skiptist dagskráin í fræðilega
fyrirlcstra og svo beinar leiðbein-
ingar, t.d. hvernig ætti að láta
börn framleiða sínar eigin bækur.
Voru lagðar fram til sýnis bækur
sem börn höfðu unnið, nokkurs
konar myndskreyttar vinnubæk-
ur, auk þess sem Hawaiibúar hafa
í nokkur ár gefið úr árlega ljóð
eftir börn í sérstakri bók.
Mjög var það líka áhrifamikið
að sjá myndband sem nýflutt
víetnömsk börn höfðu gert af
flótta sínum á bátræksni frá Víet-
nam. Stúlka sem tók þátt í þessu
hafði orðið fyrir nauðgun og öllu
sem þau áttu hafði verið rænt.
Myndirnar voru allar teiknaðar og
síðan var talaður texti með. Á
þennan hátt hafði myndbanda-
tæknin í Kamehameaskólanum
verið nýtt fyrir þessi ungmenni.
Næsta þing IASL verður í
Kingston, Jamaica 28. júlí—
2. ágúst. Fjallað verður þar um
stefnumörkun í málefnum skóla-
30
BÓKASAFNIÐ