Bókasafnið - 01.11.1985, Blaðsíða 32

Tölvumál
Starfsemi tölvunefhdar
Þórir Ragnarsson Háskólabókasafni
Nýskipan tölvunefndar
í októbcr 1984 var tölvunefnd
bókasafna endurnýjuð til eins árs
og gerðar á henni nokkrar breyt-
ingar. Er nefndin nú skipuð sjö
mönnuni og fara nöfn þeirra hér á
eftir:
Andrea Jóhannsdóttir
hjá bókafulltrúa ríkisins,
Elfa-Björk Gunnarsdóttir
borgarbókavörður,
Hrafn Harðarson
Bókasafni Kópavogs,
Jóhann Gunnarsson
Rciknistofnun Háskólans,
Sólveig Porsteinsdóttir
Læknisfræðibókasafni Landspítala,
Stefanía Júlíusdóttir
Landsbókasafni,
Pórir Ragnarsson
Háskólabókasafni.
Pess skal getið að Andrea
Jóhannsdóttir og Hrafn Harðar-
son eru tilnefnd af bókafulltrúa
ríkisins, en að öðru leyti er
nefndin skipuð af Samstarfsnefnd
um upplýsingamál. Formaður er
Þórir Ragnarsson og ritari Stef-
anía Júlíusdóttir.
Við þau þáttaskil sem nú verða
í starfsemi tölvunefndar þykir
hlýða að gera í stuttu máli grein
fyrir upphafi þessarar nefndar og
starfsemi hennar til þessa.
Upphafið
Á fundi Samstarfsnefndar um
upplýsingamál 24. febrúar 1981
var samþykkt stefnumörkun um
tölvuvinnslu í íslenskum rann-
sóknarbókasöfnum. Fól hún m.a.
í sér:
— að við tölvuvæðingu rannsókn-
arbókasafna skuli við það
miðað að þau myndi alhliða
kerfi (þ.e. kerfi sem tekur til
ýmissa þátta í safnstarfsemi,
svo sem skráningar, útlána og
aðfanga);
— að tölvuvinnsla hefjist í stærstu
bókasöfnunum og önnur söfn
bætist við síðar;
— að fyrsti áfangi tölvuvinnslu
taki til skráningar.
í stefnumörkuninni er jafn-
framt gert ráð fyrir að sett verði á
stofn tölvunefnd til þess að leggja
á ráðin um framkvæmdir. Var
nefndin sett á laggirnar þegar á
þessum sama fundi. Eftirfarandi
menn voru tilnefndir: Ólafur
Pálmason Landsbókasafni, Páll
Jensson Reiknistofnun Háskólans
og Þórir Ragnarsson Háskóla-
bókasafni.
í stuttri skýrslu, dagsettri í maí
1981, gerði tölvunefnd grein fyrir
tillögum sínum varðandi tölvu-
vinnslu í bókasöfnum. Meginefni
þeirra var þetta:
1) Samið verði MARC-snið fyrir
íslensk bókasöfn.
2) Keypt verði örtölva til Lands-
bókasafns.
3) Skráningar- og vinnsluforrit
íslcnskrar bókaskrár verði
unnin að nýju og þá sam-
kvæmt MARC-sniði.
4) Byrjað verði á því eins fljótt og
kostur er að skrá íslenskar
bækur eftir MARC-sniði (og
var þá átt við bæði nýskrán-
ingu og skráningu eldri bóka).
5) Gerðar verði tilraunir með
samskrá bókasafna (erlendar
og íslenskar bækur).
Tölvunefnd sendi frá sér nýja
skýrslu í febrúar 1982. Þar var um
að ræða nánari röksemdir og ýtar-
legri lýsingu á þeim tillögum sem
fram koma í hinni fyrri skýrslu,
ennfremur kostnaðaráætlun
vegna þess verkefnis sem nefnt er
undir lið 3. Þegar þetta er ritað (í
árslok 1984) hafa tvö fyrst nefndu
atriðin í tillögum tölvunefndar
komist í framkvæmd.
Stækkun tölvunefndar
Að loknu fyrsta starfsári nefndar-
innar var ákveðið að bæta við
tvcimur fulltrúum. Var talið æski-
legt að annar kæmi frá almenn-
ingsbókasafni, en hinn frá sér-
fræðibókasafni, enda nauðsyn á að
fá fram sjónarmið bókavarða úr
slíkum söfnum. Varð það þá að
ráði að þær Elfa-Björk Gunnars-
dóttir og Sólveig Þorsteinsdóttir
tækju sæti í nefndinni. Einnig
varð sú breyting í okt. 1982 að
Jóhann Gunnarsson Reiknistofn-
un Háskólans tók sæti Páls.
ísMARC
Tölvunefnd hefur talið það
grundvallaratriði að samið verði
MARC-snið fyrir íslensk bóka-
söfn. í þessu efni fer nefndin
troðna slóð svo sem ljóst má vera
þegar litið er til tölvuvæðingar
bókasafna í nálægum löndum.
Með því að nota eitt og sama
skráningarsnið er tryggt að bóka-
söfnin geti nýtt sér skráningu
hvers annars og steypt saman
skrám, jafnvel þótt svo kunni að
hátta til að bókasöfn noti ekki
sömu tölvutegund eða sömu for-
rit til vinnslu. Litið hefur verið á
sameiginlega notkun eins sniðs
sem lágmarkssamræmingu.
Því miður hafa tafir orðið á
samningu hins íslenska MARC-
sniðs (ísMARC). En þegar þetta
er ritað er sniðið tilbúið í handriti
og verið að ganga frá því til birt-
32
BÓKASAFNIÐ