Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1930, Side 103
Jón Vestmann
103
lítið vitað með vissu um Jón, þangað til hann kemur til
Kaupmannahafnar. Samt skal hjer stuttlega rakin saga
Jóns Þorkelssonar Skálholtsrektors um æfi Jóns Vest-
manns með Tyrkjum og hvernig hann komst til Hafnar:
Svo sem tveim árum eftir að Jón Jónsson var, ásamt
móður sinni og systur, kominn til Algeirs og seldur
mansali, keypti Hollendingur nokkur, Franciscus van
Iberscheel, pau systkinin úr prælkun, en móður peirra hirti
hann ekki að leysa, pví að hún var gömul og mundi
eiga skamt ólifað. Dá gaf Jón móður sinni frelsi sitt en
hún dó skömmu síðar. Van Iberscheel hafði með sjer
Margrjeti systur Jóns og gekk að eiga hana. Jón varð
eftir með Tyrkjum, og kom sjer svo vel, að hann var
brátt settur yfir annað mansfólk, svo sem frjáls væri.
Síðan komst Jón í víkingalið, er herjaði á kristna menn.
í orustu nokkurri fjell foringinn eða varð óvígur; stóðu
pá liðsmennirnir uppi eins og pvörur, en Jón gaf ráð er
dugðu til sigurs. Varð hann nú skipherra. Haust nokk-
urt hafði Jón heim með sjer úr víkingu tuttugu skip, en
pá urðu kristnir skipverjar Jóns helsti örmálgir við
drykkju einu sinni að kvöldi dags, og sögðu, að hægt
hefði sjer nú verið að strjúka undan merkjum Tyrkja og
komast til kristinna landa, pegar peir voru sjálfir jafnvel
heldur fleiri en Tyrkir, sem með peim voru. Þegar Jón
frjetti pessar ógætilegu ölræður, flýði hann af skipinu um
nótt í línklæðum einum, en peir, er talað höfðu ofmikið
við ölið, voru hengdir að morgni næsta dags. Jón komst
til Gyðingalands, og fór ekki aftur til Algeirsmanna fyr
en peir höfðu heitið pví, að hann skyldi ekki grunaður
um svik. Var Jón nú kapteinn í víkingaferðum og liðu
svo nokkur ár, en pá biðu víkingar ósigur á Möltu, og
var Jóni, ásamt tíu öðrum liðsforingjum, ætlaður dauði á
báli. En Spánverji, sem par var staddur, keypti Jón frá
dauða og hafði hann með sjer til Spánar. Dar var Jón