Dagblaðið Vísir - DV - 26.08.1982, Blaðsíða 10

10
DV. FIMMTUDAGUR 26. ÁGUST1982.
Útlönd Útlönd Útlönd Útlönd
Béchir Gemayel reynir að friðmæiast við
múhameðstrúarmenn eftir að hafa herjaðá þá
um langt skeið.
Ekki fríðvænlegt í Ubanon
þrátt fyrir brottfór PLO
Béchir Gemayel var kosinn forseti
Líbanon á dögunum. Gemayel er for-
ingi hinna hægri-sinnuðu Falangista.
Hann er aðeins 34 ára að aldri og tók
við forystu Falangista af föður
sínum. Hann náði því næst undirtök-
unum meðal kristinna manna er
hann sigraði heri annarra foringja
og neyddi þá til undirgefni.
Gemayel fékk hreinan meirihluta
92 manna þings Líbanons og eitt
atkvæði að auki. Tvísýnt var hvort
Gemayel næði kjöri allt fram á
síðustu stundu því vinstri menn og
múhameðstrúarmenn mættu ekki á
þingfund. Samkvæmt stjórnarskrá
Líbanon á forseti landsins að vera úr
röðum kristinna manna. Andstæð-
ingar Gemayels gátu ekki komið sér
saman um mótframbjóöanda og því
hlaut Gemayel kosningu, næsta
auöveldlega.
Olía á eldinn?
Gemayel sagði í viðtali eftir að
ljóst var aö hann hafði verið kosinn
forseti að hann vonaðist til aö tími
friðar og öryggis væri kominn í
Líbanon. I austurhluta Beirút var
mikill fögnuður, kirkjuklukkum var
hringt í ákafa og hermenn skutu úr
byssum sínum upp í loftið.
I vesturhlutanum réðust vinstri-
sinnar á heimili þingmanna sem
kusu Gemayel. Meðal annars var
heimili Kamelal-assad stórskemmt.
Gemayel er elskaður af Falang-
istum en að sama skapi hataöur af
vinstrimönnum og múhameðstrúar-
mönnum. I borgarastríðinu sem stóð
frá 1975—1976, og hefur í raun aldrei
endaö, tók hann þátt í bardögum á
götum úti. Ljóst er að erfitt verður
fyrir vinstri- og múhameðstrúar-
menn aö búa viö stjóm hans, enda
tók hann beinan þátt í hryðju-
verkum.
Utvarp vinstri manna Moura-
bitoun sagði um úrslit kosninganna
að þetta væri ,,smánardagur” og
leiðtogi Drúsa, Walíd Jumblatt,
sagði „Þetta er svartur dagur í sögu
—Béchir Gemayel forseti mun tæpast sit ja á friðarstóli
Líbanon. .. bardaganum er ekki lok-
ið.”
Sem sagt: Öldungis er óvíst að
ófriðnum sé lokið í Líbanon þrátt
fyrir brottflutning Palestínu-
skæruliða.
Kosningin íþinginu
Megn ólykt var af kosningu
forsetans. Israelsmenn sitja um
Beirút og þeir eru vitaskuld hrifnir
af honum. Sem áöur segir skrópuðu
vinstri- og múhameðstrúarmenn upp
til hópa. En þó að svo væri varð að
fresta kosningunni æ ofan í æ. Jafn-
vel daginn sem Gemayel var kosinn
tókst í fyrstu ekki að fá nægilegan
fjölda þingmanna til að taka þátt í
kosningu.
Bróðir nýkjörins forseta fór þá á
stúfana og neyddi nokkra þingmenn
til að koma í þingið og kjósa. Það
tókst í annarri tilraun, hann fékk
stuðning 57 af 92 kjósendum. 62 þing-
menn voru viðstaddir.
Gemayel tekur við af Sarkis for-
seta, sem allir gátu sætt sig við, er
hann var kosinn fyrir sex árxun.
Gemayel mun taka við embætti 23.
september næstkomandi. Er ljóst
var að Gemayel hafði verið kosinn
fögnuðu stuðningsmenn honum ákaft
og einnig sérstaklega föður hans
Pierre Gemayel sem stofnaði
Falangistaflokkinn á 4. áratugnum.
Viðtal í Le Monde
Nokkrum dögum fyrir forseta-
kosninguna átti Lucien George,
blaðamaður Le Monde, viðtal við
Béchir Gemayel. Blaðamaður Le
Monde spurði Gemayel að því hvort
hann væri ekki hræddur við að taka
við embætti forseta í skugga
erlendrar hersetu. Hann svaraði:
, ,Það eru margir skuggar á Líbanon:
Sýrlenzkir, ísraelskir og palest
ínskir. Á að láta forsetastólinn
standa auðan. . Nei, þvert á möti,
nú er nauösynlegra en nokkru sinni
Faðir Bóchirs, Pierre,
stofnaði hreyfingu
Falangista sem hafði á sér
fasískt yfirbragð hér áður
fyrr a.m.k. á fjórða
áratugnum.
Walid Jumblatt, foringi
Drúsa, er einnig sonur
fyrrum foringja síns hóps.
fyrr að nýr maður taki við embætti
forseta til þess að hægt sé að ráöast
gegn vandamálunum sem eru: að
tryggja brottflutning allra erlendra
herja frá landinu, endurreisa landið
sem hefur veriö tætt í sundur í
stríðinu og endurskipuleggja ríkið.”
Er hann var spurður að því hvaða
áhrif herseta Israels hefði á kosn-
ingu forsetans sagði hann að
nærvera þeirra væri honum í óhag
vegna þess að hún væri sterkasta
röksemd óvina hans gegn honum.
Allur erlendur her fari burt
Gemayel segir í viðtalinu að ef
Palestínuarabar fari ekki að öllu
leyti frá Líbanon muni hann
bregðast skjótt við og sjá um að þeir
fari. Hann segir aö hann muni ekki
leyfa neinum erlendum her að verða
áfram í Líbanon. Næst muni hann
snúa sér að því að losna við Israels-
menn og Sýrlendinga.
Blaðamaður Le Monde spurði hann
hvort hann muni skipa ríkisstjórn á
heföbundinn líbanskan hátt, þ.e.
helming múhameðstrúar og helming
kristinn.
Gemayel svaraði spurningunni
ekki beint en sagði að stjórnin yröi
ekki hefðbundin því nú skyldi ráðast
í framkvæmdir sem ekki hefði veriö
gerðar upp á síðkastið. Forgangs-
verkefni væri að koma á reglu og
öryggi, réttlæti. Aö stjómin ætti ekki
að hugleiða fyrst og fremst við hvaða
aöila (múhameöstrúar eða kristna)
væri að eiga heldur gera það sem
réttast væri.
Hann sagði að það ætti ekki að
skipta ríkið máli í samskiptum við
einstaklinga og hópa hvaöa trú þeir
aöhylltust.
„Frelsuðu svæðin
fyrirmynd"
Hann sagði að stjómarfar á þeim
svæðum sem Falangistar hefðu haft
á sínu valdi undanfarin ár væri til
fyrirmyndar fyrir allt ríkið.
Hann vísaöi á bug öllu tali um að
kristnir menn vildu stofna eigið ríki.
Um breytingar á stjórnarfari sagði
hann að í skúffum Falangista væru
margar tillögur allt frá hug-
myndum um sterkari miðstýringu til
lauslegs sambandsríkis.
Hann sagðist ekki taka eina lausn
fram yfir aðra. Það væri tæknilegt
vandamál og það þyrfti að ná þjóðar-
samstöðu.
Er hann var spurður um hvort
hann ætlaði enn að leysa upp her sinn
er hann yrði kosinn sagði hann aö
líkast til yrði hann leystur upp um
síðir og þeir sem hæfastir væruteknir
í líbanska herinn.
Land f relsis.. miðað
við hin ríkin
Hann segir að stríð hafi kennt sér
og sínum mönnum mikiö. Það hafi
víkkað pólitískan sjóndeildarhring
til muna. „Við afneitum kyrrstöðu-
stefnu og berjumst gegn linleika,
málamiðlunum, ófuilkomnum
lausnum og spillingu.”
„Frelsuðu svæöin (þ.e. þau sem
kristnir menn ráöa yfir) hafa búiö
við öryggi, þökk sé líbönskum her-
mönnum, og við munum láta öryggið
ná til annarra hluta landsins, um leið
og þau frelsast (.. úr höndum Palest
ínumanna). Við erum stoltir yfir
því að hafa tryggt öryggi og frelsi við
ákaflega erfiðar aöstæöur sem sköp-
uðust af því að stríðsástand ríkti og
að við börðumst gegn hryðjuverkum.
Líbanon er í raun og veru land
frelsis. Þaö er þaö sem gerir landið
sérstakt ef miðað er við alræðis-
löndin allt í kringum okkur.”
Gemayel hefur um nokkurt skeið
verið mun hlýorðaðri í garö
múhameöstrúarmanna enhannvar
áður. Er greinilegt að hann reynir
allt sem hann getur til að þeir ráöist
ekki strax að honum er hann sezt í
forsetastól. Hann segir um
múhameðstrúarmenn: „Eg hef
aldrei hætt aö vera mjög jákvæður í
garð múhameðstrúarmanna. I sál
sérhvers kristins manns í Líbanon er
svolitið af Islam. Og það gerir okkur
ólíka öðrum kristnum mönnum.”
Gemayel reynir hvaö hann getur
að fegra sjálfan sig en hvað sem því
líöur er ólíklegt að hann sitji á friöar-
stóli. Sár borgarastríðsins eru síöur
en svo gróin og líkast til munu
múhameðstrúarmenn ekki viður-
kenna hinn nýja forseta.
Trúarleiðtogar Sunníta hafa
skoraö á trúbræður sína að standa á-
allan hátt gegn hersetu Israels-
manna og neita allri samvinnu við
stuðningsmenn þeirra. Meðal þeirra
er Béchir Gemayel.
Ölíklegt má því telja að kosning
Gemayel auki líkur á friði I Líbanon.