Dagblaðið Vísir - DV - 25.03.1983, Qupperneq 4

Víglundur Þorsteinsson, formaður Félags íslenskra iðnrekenda, á ársþinginu:
TVÖFÖLDUNIÐNAÐARFRAM-
LEIÐSLU Á10-12 ÁRUM
Ársþing Félags íslenskra iönrek-
enda, hiö 49. í rööinni, var haldiö á
Hótel Loftleiðum 23. mars. Fyrir
hádegi héldu Víglundur Þorsteinsson,
f ormaöur félagsins, og H jörleifur Gutt-
ormsson iönaöarráöherra ræöur.
Eftir hádegi var síðan rætt um fjár-
mögnun iðnaðar. Björn Jóhannsson
ræddi um rekstrarfjármögnun,
Brynjólfur Bjarnason um langtímalán
iönaöar og Kristján Jóhannsson um
eiginfjármögnun og áhættufé.
í upphafi ræöu sinnar gagnrýndi
Víglundur Þorsteinsson eyðslustefnu
þjóöarinnar undanfarin 12 ár og sagöi
aö viö heföum ekki látiö þaö á okkur fá
þótt sjávarafli minnkaöi um 16%.
Vegna þess aö engir tilburöir voru til
aö draga úr þjóöarútgjöldunum á
síðasta ári hefði halli á utanrikisvið-
skiptum þjóöarinnar numiö 10% af
þjóðarframleiðslunni. Ohjákvæmilegt
sé nú aö laga þjóöarútgjöldin aö
minnkandi útflutningstekjum svo unnt
reynist aö ná jafnvægi í utanríkisvið-
skiptum.
Tvöföldun
iðnaðarframleiðslu
Seinna í ræöu sinni sagöi Víglundur
Víglundur Þorsteinsson, formaöur
Félags íslenskra iðnrekenda.
aö hann teldi raunhæft markmiö aö
tvöfalda iðnaðarframleiðsluna á næstu
10—12 árum. Fjölmörg iönfyrirtæki í
landinu ættu möguleika á aö stórauka
innlenda markaðshlutdeild sína meö
betri starfsskilyrðum. Meðalmarkaös-
hlutdeild innlends iönaöar er um það
bil 50%. Taldi Víglundur aö þetta ætti
aö auka í 70—80%. Jafnframt þessari
auknu markaðshlutdeild væru starf-
andi fyrirtæki líkleg til að hefja fram-
leiðslu á nýjum vörum sem ekki eru
framleiddar hér á landi í dag. Þessu til
viðbótar sagði Víglundur aö yröi aö
auka útflutning iönaöarvöru verulega.
Á árinu 1982 voru útflytjendur iðnaöar-
vöru án áls og jámblendis 58 aö tölu.
Heildarverðmæti útflutnings þessara
fyrirtækja nam samtals 800 milljónum
króna eða um 9,5% af heildarút-
flutningnum.
Til þess aö hægt yröi að tvöfalda
iðnaðarframleiðsluna á næstu 10—12
árum sagöi Víglundur aö hlutur stór-
iðju þyrfti aö koma til í ríkum mæli.
Þyrfti fhún aö þrefaldast frá því sem
nú er. I því sambandi kom hann inn á
álmálið og sagöi deginum Ijósara aö
stefna iðnaöarráöherra og þar meö nú-
verandi ríkisstjórnar væri aö koma í
veg fyrir stækkun álversins. Stækkun
núverandi stóriöjuvera væri fljót-
virkasti og arðsamasti stjóriöjukostur-
innídag. Síöansagöi Víglundur:
Þreföldun stóriðju
„Ef við viljum ná því markmiöi sem
ég setti fram um tvöföldun iönaöar-
framleiöslu, sem þýöir í raun tæplega
þreföldun núverandi stóriöju á 10—12
árum, verðum viö aö sætta okkur viö
meirihlutaeign og jafnvel fulla eign er-
lendra aöila á stóriðjuverum. Slík
stefna er skynsamleg og áhættulítil
fyrir okkur jafnframt því sem hún
skapar okkur möguleika á verulegri
f jölgun atvinnutækifæra á næstu árum
og leggur til myndarlegan skerf í hag-
DV. FÖSTUDAGUR 25. MARS1983.
vexti. Meirihlutaeign okkar Islendinga
er í raun ekki æskilegt markmið við nú-
verandi aöstæöur. Jafnframt því sem
hún hægir mjög á stóriöjuuppbyggingu
eykur hún þá f járhagslegu áhættu sem
viö yrðum aö bera. ”
Undir lok ræöu sinnar vék Víglundur
Þorsteinsson aö því aö kjarasamning-
ar renna flestir út 1. september næst-
komandi og sagöi: „I þeim samn-
ingum veröa aðilar vinnumarkaöarins
aö ná saman um leiðir til aö yfirvinna
vísitölubindingu launa þannig aö unnt
sé aö ná verðbólgunni hérlendis veru-
lega niöur. Við núverandi aöstæöur er
þaö ekki raunhæfur möguleiki að
framlengja samninga sem fela í sér
áframhaldandi vísitölubindingu.”
Samningsaöilar veröa aö nýta tímann
til haustsins vel til að ná samkomulagi.
Hlutverk ríkisstjórna á síöan aö vera
að treysta samninga þeirra meö
aðgeröum í efnahagsmálum og rikis-
fjármálum.
Niöurlagsorö Víglundar voru þessi:
„Islenskur iönaöur getur vaxiö mjög
verulega. Þaö er augljóst aö hann mun
vaxa á næstu árum. Þaö hversu hratt
hann vex ræöst af stefnumótun stjórn-
málamanna, framtaki fyrirtækjanna
sjálfra og af góðu samstarfi iðnaöarins
og þjóðarinnar allrar. Islensk iðnfyrir-
tæki leita nú þessa samstarfs viö allan
almenning í landinu. Sameinuö til
átaka getum viö lagt grunn aö hag-
vexti og áframhaldandi velsæld okkar
allra.” JBH
Mæli ekki með hafta-
búskap í innflutningi
— sagði Hjörleifur Guttormsson iðnaðarráðherra á ársþingi Félags iðnrekenda
Hjörleifur Guttormsson iðnaöarráö-
herra flutti ávarp á ársþingi Félags
íslenskra iðnrekenda.
Hjörleifur Guttormsson iönaöar-
ráöherra hóf ræöu sína á því að f jalla
um efnahagskreppuna hér og erlendis.
Taldi hann ýmis sjúkdómseinkenni í
efnahagslífi okkar eiga sérislenskar
skýringar sem stöfuöu af aflasam-
drætti og sölutregöu á fiskafurðum.
Annaö tengdist hinni alþjóölegu
kreppu svo sem veröfalli á afurðum
þungaiönaöar og harönandi sam-
keppni með iönaðarvörur innanlands
og á útflutningsmörkuðum.
Iðnaður hagnast á
fríverslunarsamstarfi
Hömlulaus innflutningur undanfarin
misseri á hvers konar varningi, sagöi
Hjörleifur, ásamt afar óhagstæöri
gengisþróun gagnvart ýmsum
greinum samkeppnisiönaðar á árinu
1981 og fram eftir ári 1982, hefur átt
drjúgan þátt í vaxandi viöskiptahalla
undanfarin misseri. Gegn þessum
aðstæðum hafi ekki veriö brugöist með
ráöum sem tiltæk séu innan ramma
friverslunarsamninga. Hjörleifur
kvaöst ekki mæla meö haftabúskap og
teldi hann innlendan iönaö á marga
lund hafa hagnast á fríverslunarsam-
starfi frá 1970, auk hagsbóta fyrir út-
flutningsafurðir landsmanna. Síöan
sagöi hann: „Ég tel ekki að við eigum
að hverfa aftur í gamla fariö á meðan
fríverslunarsamstarf er í sæmilegum
heiöri haft í helstu viöskiptalöndum
okkar. En það er langur vegur frá
slíkri stefnu annars vegar og aö halda
aö sér höndum hins vegar. Svo menn
skilji betur hvað felst aö baki þessum
oröum mínum vil ég minna á
margítrekaðar tillögur sem iðnaðar-
ráöuneytiö hefur boriö fram um
framlengingu aölögunargjalds á inn-
fluttan iönvaming en slíkt gjald var í
gildi í eitt og hálft ár, frá miöju ári 1979
til ársloka 1980. Ærin rök eru enn fyrir
álagningu þess og undir þau hefur
veriö tekiö af samtökum ykkar. Ég
minni á andstöðuna viö aö beita
jöfnunartollum og öörum sértækum
aðgerðum þegar augljós undirboö og
ríkisstyrki hefur veriö aö ræöa á inn-
fluttum vörum. Ég minni á tregðuna á
að taka fiskiskip af frílista og koma á
sjálfsögöum hömlum gagnvart ríkis-
styrktum skipaiðnaði nágrannalanda
okkar, 'jafnt varöandi nýsmíöi og
meiriháttar viögeröir. Eg minni á
eriend vörukauplán sem alltof lengi
viögengust og hugmyndum um tollkrít
innflytjendum í hag.”
Starfsskilyrði atvinnu-
veganna samræmd
Hjörieifur kom í ræöunni inn á
samræmingu á starfsskilyrðum at-
vinnuveganna og sagöi samstöðu
innan ríkisstjórnar um jöfnun aðstöðu-
gjalds á fiskvinnslu, almennan iönaö
og landbúnaö. Fullbúið frumvarp lægi
fyrir um þaö efni en andstöðu gætti frá
sveitarfélögum sem teldu sig missa
spón úr aski viö lækkun aöstööugjalds-
ins. Einnig kom fram að tekist hefur aö
ifá fram leiðréttingar á aðgangi
iðnfyrirtækja og margra iðngreina aö
endurkaupalánum Seðlabankans. Á
árunum 1979—1982 hefur aukning
endurkaupalána til iönaöar numið
850% á sama tima og þau hafa vaxiö
um 580% til sjávarútvegs og 29% til
landbúnaöar. Iðnfyrirtækjum sem
fengu aögang aö þessu f jármagni heföi
fjölgað á tímabdinu frá júlí 1981 til
nóvember 1982 úr 120 í 263 og hlutfall
þessara lána í heildarfjármögnun í
iönaöi heföi vaxið úr 28,2% í um 40% á
síðasta ári. Þrátt fyrir þessa jákvæöu
þróun fyrir iönaðinn vantaöi enn tals-
vert á aö jafnræöi ríkti varðandi hlut-
deild fjármögnunar meö endurkaupa-
lánum í landbúnaöi (54,7) og sjávarút-
vegi (53,4%) annars vegar og í iönaði
(39,8) hins vegar miöaö við síðustu
áramót.
1 ræðu iönaöarráðherra kom fram að
iðnaðarráöuneytiö hefur beitt sér fyrir
víötækum athugunum á orkunýtingu
og úrvinnslu hráefna í landinu, bæöi
með innanlandsmarkaö og útflutning í
huga. Hefur alþingi veitt umtalsvert
fé til athugana á þessu sviði.
Ráöuneytið ætlar Þróunardeild
Iöntæknistofnunar verulegan hlut sem
eins konar þekkingarbanka og örvandi
aðila á þessu sviöi.
I lok ræöu sinnar þakkaöi iönaðar-
ráöherra samstarfiö viö Félag
íslenskra iðnrekenda á undanförnum
árum og lagði áherslu á að treysta
þyrfti efnalegar undirstööur og lífskjör
í landinu. Um það gætu menn oröiö
sammála þótt skoöanir væru oft
skiptar um leiöir, sagði ráðherra.
JBH
Svo mælir Svarthöfði Svomælir Svarthöfði____________Syomælir Svarthöfði
Flokkslistar og vasaframboð
Björn á Löngumýri hélt því
Iöngum fram, að tveir menn á
íslandi hefðu harmað kosningu sína,
þeir Hermann og Eysteinn. Og nú
virðist sem sonur Hermáíihs æiii aö
hámá átram ættarkuldanum gagn-
vart systursyni Björns, honum Páli á!
Höilustöðum. Páll stendur í ströngu
þessa daga, því að andstæðingar
hans í kjördæminu úr röðum
framsóknarmanna hafa boðið sér-
stakan göngumannalista fram gegn
honum og hafa krafist þess að fá
listan merktan BB. Því hefur
kjördæmisráð flokksins í kjördæm-
inu alfarið hafnað. Þá bregður hins
vegar svo einkennilega við, að mið-
stjórn Framsóknarflokksins ákveður
að hafa skoðun kjördæmisráösins að
engu og Steingrímur tilkynnir að listi
göngumanna verði merktur BB,
þvert á vilja heimamanna.
Eðlilega hefur Páll á Höllustöðum
brugðist illa við og hvetur nú sax sitti
og býst til víga, þótt hann telji sig í
engu afkomanda Grettis Ásmunds-
sonar. Páll ætlar sér heldur ekki að
verða eins konar útlagi í
Framsóknarflokknum og höfuðset-
inn af foringjum hans, þvert á móti
telur hann sig i engu hafa brotið gegn
flokksreglum, afbrot hans sé einung-
is fólgið í því að vera meiri
málafylgjumaður en samþingmenn
hans.
í þessu máli blasdásí ínn
framboðsmál sjálfstæðismanna á
Vestfjörðum. Steingrímur á í höggi
við harða andstæðinga þar, og
honum er talsvert í mun að efla
óánægju meðal sjálfstæðismanna
þar.
Hefur hann séð sér leik á borði að
hlaupast aftan að Páli á Höllustöðum
til þess að geta notað göngumanna-
málið gegn Matthíasi Bjarnasyni.
Steingrímur teiur eðlilega, að
Matthías lendi í talsverðum
vandræöum með að verja harða
afstöðu Sjálfstæðisflokksins gegn
sérframboði Vigurættarinnar, fyrst
framsóknarmenn neita að hjálpa
Guðlaugsstaðakyninu í vandræðum
þess.
En það eru fleiri en sjálfstæðis-
menn og framsóknarmenn, sem hafa
lent í framboðsraunum.
Vilmundur Gylfason hafði lýst því
yfir, áður en tii framboða kom og
hann var að safna liði, að flokkur
hans væri gegn flokkum, flokkur
hans ætti að verða eins konar regn-
hlif fyrir áhugahópa um stjómmái.
En sú dýrð stóð ekki lengi.
Menn á Suðuraesjum virðast hafa
tekið Vilmund á orðinu og ákváðu
framboð í nafni Bandalags jafnaðar-
manna. En þeir höfðu ekki náð að
setja tilkynninguna um framboðið í
póst, þegar í ljós kom, að leiðtogi
bandalagsins var með sitt eigið
framboð tilbúið í vasanum og skipti
engu um skoðanir heimamanna,
vasaframboðið var knúið fram.
Þannig virðist Vilmundur vera
ákveðnari um traust völd
miðstjóraarinnar og sjálfs sín en
leiötogar annarra flokka, og væri
staða Geirs Hallgrímssonar önnur,
eða til dæmis Sighvats Björgvins-
sonar, ef ákvæði um vasaframboð
væru í skipulagsreglum þeirra
flokka.
Nú er það vitanlega ljóst, að
Bandalag jafnaðarmanna er fyrstog
fremst stofnað utan um persónu
Vilmundar Gylfasonar. Hann virðist
nú vera með alræðisvald í flokknum,
sem sé privateign hans eins og
Framfaraflukkurinn í Danmörku er
eign Mogens Glistrup. A.m.k. hafa
foringjarair sömu völd í raun. Það er
i skipulagsreglum Framfaraflokks-
ins, en Vilmundur hefur sín framboð
í vasanum og reiðir þau fram eins og
lögreglumaður handjárn, þegar
flokksfólkið ætlar sér að byrja
pólitiskar gripdeildir.
Ekki er vitað til þess að kvenna-
listarnir hafi lent i svipuðu uppi-
standi og karlrembuflokkarnir, enda
er það viðurkennt, að oft leysast mál
betur undir prjónaskap og kaffibolla
en i löngum orðræðum. Listar þeirra
hafa á sér vinstri blæ og stefnuskrá
kvennanna er fjarri því að vera
borgaraleg. Það er enda í ósamræmi
við borgaralegar hugmyndir um
jafnrétti karla og kvenna, að konur
eigi að halda sig sér með lista í
nútimanum. Það gat verið
nanðsynleet í gamla daga en nú á
dögum er það jafnvitlausi og öí þ»1
væri haldið fram, að konur ættu ekki
að hafa kosningarétt.
Svarthölöi.