Dagblaðið Vísir - DV - 20.04.1983, Síða 12

12
DV. MIÐVKUDAGUR 20. APRÍL1983.
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjómarformaflurog úfgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON.
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON.
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM.
Aöstoöarrítstjórí: HAUKUR HELGASON.
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON ogÓSKAR MAGNÚSSON.
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P.STEINSSON.
Ritstjóm: SÍÐUMÚLA 12—14. SÍMI 86611. Auglýsingar: SÍOUMÚLA 33. SÍMI 27022.
Afgreiösla, áskriftir, smáauglýsingar,skrifstofa: ÞVERHOLTI11. SÍMI27022.
Sími ritstjómar: 86611.
Setning, umbrot, mynda-og plötugerð: HILMIR HF., SÍÐUMÚLA12. Prentun:
ÁRVAKUR HF„ SKEIFUNNI19.
Áskriftarveröá mánuði 180 kr. Verð í lausasölu 15 kr. Helgarblað 18 kr. ,
Kurteisleg umbúðagerð
Kosningabaráttan hefur verið kurteisleg, ef miðað er
við fyrri tíma, þegar málgögnin gengu berserksgang í til-
búnum uppljóstrunum, óheiðarlegu skítkasti og vondum
ljósmyndum af frambjóðendum andstæðinganna.
Alþýðublaðið, Morgunblaðið, Tíminn, Þjóðviljinn og
önnur málgögn eru að vísu sneisafull af áróðri, sem er
yfirleitt ómerkilegur, en sjaldan beinlínis óviðurkvæmi-
legur. Að þessu leyti fer kosningabarátta batnandi með
hverju tækifæri, sem gefst.
Um leið hefur minnkað áhugi frambjóðendanna á þess-
um áróðri í eigin málgögnum. Hann er stundaöur með
hangandi hendi, enda telja áróðursmenn réttilega, að
vettvangur málgagnanna sé ekki hinn heppilegasti, sem
völer á.
Frambjóðendur leggja mesta áherzlu á sjónvarpið sem
áróöurstæki. Hápunktar kosningaundirbúningsins felast í
vinnu fyrir sjónvarpsþættina, sem sýna andlit frambjóð-
enda. Önnur undirbúningsvinna hverfur í skugga
s j ónvarpsundirbúnings.
Alþjóðleg reynsla sýnir, að sjónvarpið er ekki miðill til
að koma skoðunum á framfæri, heldur persónum. I sjón-
varpi er torvelt að selja stefnu eða afrekaskrá, en auðvelt
að selja meintan persónuleika frambjóðenda.
Stundum mistekst auglýsingastofunum. Barnið fór að
gráta, þegar það hélt, að Steingrímur ætlaði út úr sjón-
varpstækinu inn í stofu. Og menn hlógu, þegar þeir sáu
Guðmund í gömlum frakka að kofabaki. En kannski var
þar gáfumannafélagið að verki.
Yfirleitt tekst sérfræðingunum þó að láta líta svo út,
sem frambjóðendur séu góðviljaðir. Þar með næst sá
árangur, sem mögulegur er í sjónvarpi, þegar frambjóð-
endur eru ekki meiri bógar, meiri landsfeðraefni, en raun
erá.
I þessari sölu á persónum verður kosningabaráttan að
keppni auglýsinga- og fjölmiðlamanna um nýjar og betri
umbúðir. Innihaldið skiptir sáralitlu máli, enda er það
nánast ekki neitt í miklum hluta kosningasjónvarpsins.
Frambjóöendur segja okkur, hvað þeir'vilja okkur vel,
á hversu ótal mörgum sviöum þeir vilja umbætur. Sumar
ræöurnar eru eins konar efnisyfirlit óskhyggjunnar. En
þær segja okkur ekkert um fyrirhugaðar aðgerðir eftir
kosningar.
Einstaka sinnum þykjast frambjóðendur gera sérstak-
lega vel og segjast geta fundiö peninga til að fjármagna
góöviljann. En almenna reglan er samt sú, að talað er um
góðverkin eins og þau kosti ekki túskilding með gati.
óskhyggjuruglið bylur á daufum hlustum vaxandi fjölda
kjósenda, sem sættir sig ekki við slíka meðhöndlun. Þess-
ir kjósendur vilja vita, hvernig góðverkin verði fram-
kvæmd, hvaðan peningarnir eigi að koma og hvaðu áhrif
þetta hafi á önnur sviö.
Þeim finnst ekki nóg að heyra, að til dæmis til vega-
gerðar og íbúðalána eigi aö fara peningar, sem nú séu
látnir í annað. Þeir vilja vita, hvað þetta „annað” sé og
hvað gerist á þeim póstum við slíka millifærslu fjár-
magns.
Frambjóðendum á að vera kunnugt um, að þessir kjós-
endur eru til og að þeir valda því, að verra en nokkru
sinni fyrr er að spá um úrslit kosninga. Þeir vita þetta af
skoðanakönnunum og af heimsóknum sínum á vinnustaði
kjósenda.
Sums staðar á vinnustöðum hafa kjósendur spurt í
þaula og ekki tekið undanbrögð sem svar. Þess vegna eru
vinnustaðafundirnir merkasta nýjung kosningabarátt-
unnar. Smám saman geta slíkir fundir afklætt frambjóð-
endur úr umbúðunum og þvingað þá til að leita að inni-
haldi, þótt það hafi ekki tekizt enn. Jónas Kristjánsson.
Sú sérkennilega staöa hefur kom-
iö upp aö eitt framboð til alþingis —
Kvennalistinn — hefur þurft aö verja
nokkru af tíma sínum og kröftum í að
útskýra tilveru sína. Þegar nánar er
aö gáö er þaö þó eðlileg afleiðing af
stöðu kvenna í þjóðfélaginu. Þær
þurfa sífellt aö vera aö útskýra eitt
og annaö: Hvers vegna þær vinni úti,
hvers vegna þær vinni ekki úti, hvers
vegna þær leggi í langskólanám,
hvers vegna þær leggi ekki í lang-
skólanám, hvers vegna þær séu aö
berjast fyrir hærra kaupi, hvers
vegna þær séu ekki að berjast fyrir
hærra kaupi!
Nú, þegarkonurvilja fara aötaka
þátt í stjómmálum, bara af því þær
em konur er viö því aö búast aö sami
söngurinn upphefjist. Hvaö eiga kon-
ur sameiginlegt? Við þekkjum þetta
allt. Ekki síst þegar veriö er reyna
aö etja saman heimavinnandi konum
og útivinnandi konum. Flestar konur
þekkja hvort tveggja af eigin raun og
em orönarþreyttará söngnum.
Hingað til hefur ekki þótt neinn
sérstakur mannkostur aö vera kona.
Meö tækniframfömm svo sem
þvottavélum, frystum mat, ryksug-
um, ódýrum, tilbúnum fötum og upp-
þvottavélum þykir ekki einu sinni
duga að vera góöur kvenkostur leng-
ur. Konur horfast nú í augu við
áleitna spurningu: Hvaða hlutverki
eiga þær aö gegna í þjóðfélagi fram-
tíðarinnar? Náttúran hefur séö flest-
um konum fyrir verkefnum meöan
þær em á bameignaraldri og konur
hafa engan veginn skorast undan
því, heldur rækt það af stakri sam-
viskusemi eins og annað sem þeim er
falið. En þær hafa tekið eftir því að
ýmislegt vantar upp á aö þeim sé
gert kleift aö sinna þessu hlutverki.
Eins og ástandiö er í augnablikinu er
eiginlega skilyrði fyrir aö geta veriö
ástrík, heimavinnandi móöirannaö-
hvort aö eiga eiginmann sem hefur
langt umfram meöaltekjur, eöa
þræla fyrirvinnunni út 14—24 tíma á
dag og vera auk þess svo hund-
heppinn aö eiga í ömggt leiguhús-
næöi aö venda. Og allir þekkja
Kjallarinn
Anna Ólafsdóttir
Björnsson
tryggja bömum sínum ömgga dag-
vistun.
Samt heldur fólk áfram aö reyna
aö leysa öll þessi mál, aö tryggja
fjölskyldum sínum nægar tekjur,
öruggt húsnæöi, ala börnin upp eftir
bestu getu og tíma og tryggja þeim
góða gæslu meðan báöir foreldrar
em viö vinnu. Það er staðreynd aö
70% giftra kvenna vinna úti. Þessar
konur eiga flestar böm, en lítinn ef
nokkum rétt á barnagæslu. Til þess
aö leysa vandamál einnar f jölskyldu
þarf mikla útsjónarsemi , f jármála-
vit, skipulagsgáfu, hugkvæmni og
samviskusemi. Vandamál fjöl-
skyldna þarf konan oft aö leysa ein,
þau em hennar mál. Og hún leysir
þau mál sem henni em falin. Viö
hvaö em þeir „háu herrar” (leiöin-
leg lýsing en sönn) á Alþingi hrædd-
ir? Hvers vegna vilja þeir ekki
konumar í liö meö sér þar eins og
A „Við hvað eru þeir „háu herrar” (leiðin-
^ leg lýsing en sönn) á Alþingi hræddir?
Hvers vegna vilja þeir ekki konurnar í lið með
sér þar eins og annars staðar?”
ástandið þar. Nú, eöa bíða meö
barneignir þar til búiö er að sjá til
þess að fjölskyldan sé komin í eigið
húsnæöi og að einföld laun dugi til aö
standa undir afborgunum. Þeim kosti
fylgir þó sá galli aö fæst heimili
standa undir skattbyröi af tvennum
launum meö einum launum. Sjálf-
sagt væri hægt aö finna einhverja
niðurtalningarleiö til aö mæta þessu
vandamáli, en ætli fólk yrði ekki orö-
ið afhuga bameignum eftir allt um-
stangiö?
Ekki spurt um vilja
Hvergi er spurt um vilja fólks.
Vilja feöra til að umgangast böm
sín, vilja mæðra til að nýta þá
menntun eöa starfsreynslu sem þær
hafa aflaö sér, vilja beggja foreldra
til að skipta meö sér verkum og
annars staðar? Varla getur ástandiö
versnað. Skyldu þeir vera hræddir
um eitthvað annaö en hag þjóðarinn-
ar? Sætin sín kannski?
Ekki lán út á
nöfn barnanna
Konur eru nú reiöubúnar til aö
bjóða fram liösinni sitt viö heimilis-
reksturinn á þjóðarbúinu. Þær em
reiðubúnar til aö bæta þessu starfi
ofan á önnur störf sem þær þegar
sinna. Konur eru vanar vinnuálagi
og ef vinna kvenna væri reiknuð í
mannárum eöa stööugildum kæmi
án efa ýmislegt athyglisvert fram.
Konur eru uppfullar af nýjum hug-
myndum, úrræðum sem aldrei hafa
veriö notuð, því miður. I fjármálum
vilja þær fyrst og fremst að skyn-

Helgi H. Jónsson
og „pólitíska
deildin” á
Morgunblaðinu
Margir hafa orðið til þess á undan-
förnum árum að benda á þá breyt-
ingu sem varð á islenskri blaða-
mennsku, þegar Dagblaöið sá
dagsins ljós. Þá var úr sögunni ein-
okun misjafnlega heiðarlegra flokks-
blaða á íslenskum blaðamarkaöi. DV
hefurfylgt þessari stefnu.
Síöan hafa sum þessara blaða
reynt að bregöast viö vaxandi út-
breiðslu Dagblaðsins og nú DV með
því að reyna að breiða yfir flokks-
litinn og þykjast vera óháð og
heiðvirð fréttablöð. Þarna ber fyrst
að nefna Morgunblaöiö. önnur
flokksblöð eru að því leytinu til
heiðvirðari en Mbl., að þau draga
ekki dul á að þau eru flokksblöð. Þau
reyna ekki aö leyna því aö þau hræri
saman fréttum og flokkspólitík. Að
þessu leyti er til dæmis tjóðviljinn
heiðarlegri en MbL A Þjóðviljanum
kannast menn við hvaö þeir eru og
þykjast ekki vera annað.
Oheiöarleiki Mbl. í þessum efnum
er dag hvem ljós öllum sem vilja sjá,
en skýrast kemur hann þó fram þeg-
ar kosningar eru í aðsigi. Þá tekur
póltíska deildin á Mogganum öll völd
affréttadeildinni.
Einn þátturinn í þessu er að
Helgi H. Jónsson
Morgunblaðiö er þessa dagana i
miklum eltingaleik við fram-
bjóðendur annarra flokka en Sjálf-
stæðisflokksins, sem reynt er að
hrdkja út í hom með yfirheyrslum
um einstaka málaflokka. Við því er í
sjálfu sér ekkert að segja ef menn
gætu treyst því að orð þeirra væru
ekki tekin og slitin úr samhengi og
notuð til þess að reyna að sverta þá.
Frambjóðendur Samtaka um
kvennalista hafa til dæmis orðið
rækilega f yrir baröinu á þessari sér-
stæðu fréttamennsku Morgunblaðs-
ins. _
Skipun frá pólitísku
deildinni
Fyrir fáum dögum gerðist það svo
að í mig hringdi einn ágætur blaða-
maður á Morgunblaðinu og sagði að
sér hefði verið faliö að forvitnast um
afetöðu mína til vamar-, öryggls- og
utanríkismála. Ég spurði á móti —
hví þessi skyndilegi áhugi Mbl. á af-
stöðu minni í þessu efni og engu öðru.
Ja, sagði blaðamaðurinn hikandi,
það kom um þetta skipun frá
pólitísku deildinni. Meö öðrum
orðum — á hinu heiövirða frétta-
blaði, sem Mbl. þykist vera, þegar
það er að mikla ágæti sitt í augum
íslenskra blaðalesenda, er það
pólitíska deildin sem stýrir frétta-
deildinni. Hver er tilgangurinn? Er
hann sá að koma á framfæri á
hlutlausan máta skoðunum
pólitískra andstæðinga? Auðvitað
ekki — hann er sá og sá einn að slíta
úr samhengi orð andstæðinga til þess
að geta svert þá í augum kjósenda.