Dagblaðið Vísir - DV - 08.02.1986, Blaðsíða 21
DV. LAU G ARDAGUR 8. FEBRÚAR1986
21
sinmog
gssmiður
Þau urðu revíuhöfundum yrkisefni
og fjölbýlishús fyrir verkalýðinn
voru nefnd eftir þeim. En bók
þeirra - „Kreppa" - hafði ýmsar
endurbætur í för með sér, svo sem
ókeypis hádegismat í skólum, fjár-
styrk til barnafjölskyldna, fræðslu
um kynferðismál í skólunum og
hætt var að banna að auglýsa tæki
eða lyf til getnaðarvama.
En Gunnar og Alva fóru aftur til
Bandaríkjanna.
Afkastamikil og áhugasöm
Þau Gunnar dvöldu að þessu
sinni í tvö ár vestan hafs. Og mest
af þeim tíma lagði hún stund á
skólamál. Þegar heim kom gáfu
þau saman út aðra bók, „Samband
við Ameriku", og kynntu þar marg-
ar nýjar hugmyndir um þróun
skólans, höfðu orðið fyrir miklum
áhrifum af skólakerfi Bandaríkj-
anna. Alva skrifaði um hinn sál-
fræðilega skóla - skóla þar sem
tekið væri tillit til möguleika hvers
einstaklings en byggði jafnframt á
hópvinnu. Þetta eru hugmyndir
sem við þekkjum vel núna - líka á
íslandi. Samvinna foreldra og skóla
og samband skóla og atvinnulífs
voru líka hugmyndir sem Myrdal—
hjónin kynntu í bók sinni.
I stríðinu og fyrst eftir það starf-
aði hún víða í sænskri pólitík, var
jafnframt rektor fyr-tu félagsfræði-
stofnunarinnar sem stofnuð var í
Stokkhólmi en þar námu fyrstu
fóstrurnar sem menntaðar voru í
Svíþjóð.
1949 fór Alva Myrdal enn vestur
um haf og varð yfirmaður þeirrar
deildar Sameinuðu þjóðanna sem
sinnti félagslegum málefnum. Eng-
in kona hefur setið í eins hárri
stöðu innan SÞ og Alva, hún var
þriðja frá tindinum talið. Almennt
var hún álitin sérlega atorkusöm.
Einhver samstarfsmaður hennar
sagði: „A klukkutíma gerir hún
það sem karlkyns yfirmenn hér
hafa yfirleitt verið viku að gera.“
1951 til 1955 var hún yfirmaður
þjóðfélagsvísindadeildar Unesco í
París og að þeim tíma loknum var
hún send til Indlands sem sendi-
herra lands síns í Indlandi, Burma,
Nepal og Ceylon (1955 -1961).
„Tvö hlutverk kvenna“
1956 gaf hún út í félagi við enska
félagsfræðinginn Viola Klein bók
undir nafninu „Tvö hlutverk
kvenna“. Sú bók varð sem leiðar-
vísir í þeirri umræðu sem lengi
hefur staðið, jafnt í Svíþjóð sem
mörgum öðrum löndum, um hlut-
skipti kvenna í nútímanum. Alva
og Viola Klein héldu því fram í
bókinni að líf kvenna skiptist i
tímabil - menntunartímann,
barnagæslutímann og árin eftir
fertugt þegar börnin eru orðin stór.
Þær sögðu að það væri sóun á
vinnukrafti að halda konum heima
eftir fertugt, þegar börnin væru
orðin stór og flogin og að auki yrði
að létta nokkuð fyrirvinnuok
karla. Þær sáu fyrir sér sex stunda
vinnudag - sem í Svíþjóð hefur
verið „Ölvukrafa“ („Ett Alvakrav"
- fast orðtak í sænsku) síðan
snemma á fimmta áratugnum.
Frá því 1962 og 12 ár eftir það
var Alva Myrdal samningamaður
við afvopnunarviðræðurnar í Genf.
Um reynslu þess tíma fjallaði hún
í bókinni „Afvopnúnarspilið", en
sú bók kom út 1976. Hún skrifaði
sig þar frá biturðinni og leiðanum
sem sat eftir - eftir að hafa svo lengi
horft upp á hráskinnaleik stórveld-
anna með hagsmuni smáþjóða. Á
þessu tímabili var hún jafnframt
þingmaður heima í Svíþjóð - og
þurfti því að ferðast heil býsn milli
landa. 1966 var hún gerð að af-
vopnunarmálaráðherra í sænsku
ríkisstjórninni. Og auk þessa ein-
stæða ráðuneytis var hún líka
kirkjumálaráðherra.
Með aldrinum lýsti Alva Myrdal
óánægju sinni með þá stefnu sem
sænskir flokksbræður og systur
hennar höfðu sveigt samfélags-
þróunina í. Hún vildi aukna og
vitrænni umræðu um samfélagsmál
- og fannst flokkur sinn vera um
margt orðinn of borgaralegur.
Alva og Gunnar Myrdal eignuð-
ust þrjú börn. Elsta barnið, Jan,
gerðist rithöfundur. Skrif hans um
foreldra sína hafa vakið mikla
athygli og hneykslun margra í
Svíþjóð. Hann lýsir foreldrum sín-
um sem kaldlyndum eiginhags-
munaseggjum sem jafnan hafi yfir-
gefið börn sín þegar sinna þurfti
eigin frama eða samfélagshug-
myndum.
1961 sagði Alva Myrdal: - Ég veit
aðeins tvennt með vissu. Annað er
að við náum engum árangri með
því að ganga í hringi og óska
okkur. Hitt er að ævinlega munum
við sjálf geta aðhafst eitthvað.
-GG
studdistvið DN.
Alva og Gunnar Myrdal - myndin var tekin 1983.
TIL SÖLU
28 feta seglskúta af gerð-
inni TRU-84, lítið notuð og
í góðu ástandi. í bátnum
er svefnaðstaða fyrir 5-6,
salerni og góð eldunarað-
staða. Skútan er búin 17 ha.
dísilvél, VHF talstöð, sjálf-
stýringu, tölvuloggi, vind-
hraðamæli og m.fl. Mjög
gott verð og kjör. Hugsan-
leg skipti á ódýrari. Upplýs-
ingar í síma 92-6556.
30 tonna bílkrani
til sölu.
Nánari upplýsingar í síma 96-61231 á daginn og
96-61344 á kvöldin og 91-627121 í Reykjavík.
SÝIMISHORN ÚR SÖLUSKRÁ
MeynsöJ
Fiat 127 árg. ’84, ekinn 17 þús.
verð 240 þús.
MAZDA 626 1600 Saloon arg.
’83, ekinn 58 þús., verð 360
þús.
MAZDA 626 LX Hatchback 5
dyra árg. ’84, ekinn 6 þús.,
verð 510 þús.
AKSTUR
MAZDA B 1800 pckup árg. '80,
ekinn 40 þús., verð 240 þús.
MAZDA 626 GLX 2 dyra árg.
’85, ekinn 7 þús.. verð 540 þús.
MAZDA 626 2000 4 dyra árg.
’82, ekinn 57 þús., verð 310
þús.
OPIÐ LAUGARDAGA
FRÁ KL. 1-5.
k MAZDA 323 Closed Van árg.
k '84, ekinn 19 þús., verð 330
k þús.
I Fjöldi annarra bíla á
t staðnum.
BILABORG HF
Smiðshöfða 23, sími 681299.
"fiaiSTEnri r ri
AKSTUR W ' '