Dagblaðið Vísir - DV - 03.04.1986, Side 19

DV. FIMMTUDAGUR 3. APRlL 1986.
19
Menning Menning Menning Menning
Vitsmunaleg höfuð
Gáfumenn í gagnrýnendastétt hafa
stundum fárast yfir vöntun á „vit-
rænu inntaki" í verkum íslenskra
myndlistarmanna og eiga þá senni-
lega við það að þeir keyri ó tilfinning-
um fremur en hugsun. Mó vera. En
hitt ber einnig að hafa í huga að
inntak verka veltur ekki einvörðungu
ó fígúratífri skírskotun þeirra. Gott
óhlutbundið verk hefur einnig inntak,
áhorfandinn verður aðeins að leggja
meira á sig til að hafa upp ó því.
Allt um það hefur einn ágætur
kollegi minn, Halldór B. Runólfsson,
ókveðið að bæta úr þessum vitsmuna-
bresti í íslenskri myndlist með því að
halda sýningu á eigin verkum í Ný-
listasafninu. Kannski geri ég honum
upp þennan ásetning. Eins víst er að
brýn þörf hafi róðið þar mestu um.
Halldór Björn er jú enginn nýgræð-
ingur i málaralistinni, þótt hann hafi
farið með það áhugamál eins og
mannsmorð, sennilega af tillitssemi
við lesendur sína. Nóg er um málandi
gagnrýnendur samt.
En því verður ekki neitað að í
málverkum sínum gerir Halldór
Björn mjög meðvitaða tilraun til að
leggja út af traustum hugmyndaleg-
um grunni, aðallega með tilvísun i
mýtur, mannkynssöguna og vestræn-
an bókmennta- og menningararf
almennt.
Dulræð atburðarás
Nöfn myndanna segja sitt: Rætur
harmleiksins (Nietszche?), Ginnunga-
gap (Völuspá), Hinn listræni gleði-
leikur (Dante?), Kýklópur (Hómer),
I draumi sérhvers manns (Steinn
Steinarr), Marmaramaður (W adja)...
Það er ekki hjartað, heldur hugur-
inn, höfuðið, sem gerir okkur að
mönnum, segir Halldór Björn með því
að gera stílfærð höfuð að þungamiðju
Halldór Björn Runólfsson - Tíu hrópmerkt málverk, myndröð.
FRA VERKAMANNA-
SAMBANDIÍSLANDS
FYLGISTMEÐ VERÐLAGINU
Verkamannasamband islands beinir þeirri eindregnu
áskorun til aðildarfélaga sinna og allra félagsmanna
þeirra að fylgjast grannt með verðlagi hvert á sínu
svæði og í samstarfi við önnur verkalýðs- og neyt-
endafélög.
TRAUST VERÐLAGSEFTIRLIT FÉLAGSMANNA
ER EIN AF MEGINFORSENDUM NÚGILDANDI
KJARASAMNINGA
VMSÍ
verka sinna. Á þeim, umhverfis þau
eða inni í þeim gerast þeir atburðir
sem myndirnar ganga út á.
f flestum þeirra ríkir draumkennt
andrúmsloft, dulræð atburðarás virð-
ist hafa stansað í miðjum klíðiun og
steinrunnið, annars staðar erum við
stödd við upphaf einhverrar sögu sem
á augsýnilega eftir að enda með
ósköpum.
Myndlist
AÐALSTEINN
INGÓLFSSON
Eða þá að listamaðurinn talar í
hálfkveðnum vísum, með aðstoð
heimatilbúinna eða aðfenginna
tókna.
Áhorfandinn gengur þess ekki dul-
inn að listamaðurinn hefur haft náin
kynni af myndljóðum franskra súr-
realista.
f smærri myndum sínum og vinnu-
skissum varpar Halldór Björn frekara
ljósi á áhugamál sín innan myndlist-
arinnar.
Hetjukveðskapur
Launhelgar og önnur torræð ritúöl
hausamyndanna víkja þar fyrir bein-
um frásögnum upp úr goðsögnum,
hetjukveðskap og Biflíunni. Tónninn
er tragískur og helsta fýrirmynd
Halldórs Bjöms er augljóslega Pí-
kassó - ekki hinn hreinkúbíski eða
súrrealíski Píkassó, heldur nýklas-
síkerinn Píkassó, sem reyndi að
tengja fortíð og nútíð með því að
endurgera gamlar mýtur.
í þriðja lagi eru á sýningunni nokk-
ur stór málverk á pappa, sem tilheyra
hvorugum þeim dilk sem hér hefur
verið nefndur, em þó ekki alveg sér
á parti.
f þeim verkum virðist hið læsilega
tákn skipta minna máli en það sem
efnið sjálft, málningin á fletinum,
hefur að segja um tilfinningar þess
sem um péntskúfinn heldur.
Hér er engu líkara en að Halldór
Bjöm hafi tekið nótis af því sem ungir
expressjónistar hafa verið að gera,
handbragðið er dáldið villt, en þó
ekki úrböndunum.
Díónýsos og Apolló
Það er ekki auðvelt að koma þess-
um óhefluðu og tilfinningaríku verk-
um heim og saman við hin „vitsmuna-
legu höfuð“ listamannsins. Er hann
hugsanlega tvílráður í afstöðu sinni
til málverksins? Eða er þetta bara
díónýsiska hliðin á honum?
Alltént held ég að sjálfur taki ég
þá hlið fram yfir hinn yfirvegaða
Apolló. Meðal annars vegna þess að
þeim megin þarf maður ekki að hafa
allar tilvísanir á hreinu.
Ef á heildina er litið er fengur að
þessari sýningu Halldórs Björns, þótt
á henni sé óþarflega mikil vitsmuna-
leg slagsíða. Þegar hann ekki er að
reyna að hafa allt á hreinu, lætur
bara vaða á súðum eins og höndin
og hjartað segja fyrir um, kemur í
Ijós að krítíkerinn er býsna liðtækur
og heiðarlegur málari.
-ai
«
Tímarit f yrir aUa
APREL
ið er komið
NÚNA
4 _.HEfB™AR-APRÍL198Ö-YERÐ KR. 160
Staorey II > Meömklur munur kvnpmna........ ^
Wxmm -eru mismui\ancu lárhkarlmn sem Wjöp............ ,
Glóuntli gcstur ur gciniríum.. £
,sXOrilTUU » Hvaö cr tölva?.....•••;....... %
BlS.sí fr^aðu jóga hei'rna hja pw....
Hugsun í .....................
Loksins aðgengileg i-iSkmwöunnn s
íræðsla fyrir allaþá " k
sem ekkert vita um W;,sl|lW....;...:...............■.......”
tölvur Otrúk-gt cn satr: Hitthciöarlcgt __
rj-i vcrk' á ævinnt.....*...
öiS- Tak, nu allir lv.iu4.msiv otan .. "
BlS.38 | lclstu truarbrögö hcims:
Ikiddisminn...................
NUuiamc Tussaud s:
MADAMETUSSMITS: 1
VAKAÐYFIRHVERIU 10m.n' ......................... ^
smáatriði **£££&.........................
Y3 'l'.mnkrcm ur náttúrucfnuni .. 9-