Dagblaðið Vísir - DV - 14.07.1986, Blaðsíða 8

8
MÁNUDAGUR 14. JÚLÍ 1986.
Utlönd_______________________________pv
Kúlnahríð og gaddavír gegn
færeyskum varðskipsmönnum
Misheppnuð uppganga Færeyinga í Sea Shepherd
Hvalfriöunarmaðurinn Poul Watson og áhöfn hans á Sea Shepherd beittu öllum tiltækum ráðum til að koma í veg
fyrir uppgöngu færeyskra lögreglumanna undan ströndum Færeyja um helgina og reyndu itrekað að sökkva gúmbát-
um uppgöngumanna.
Eðvarð T. Jánæan, DV, Þóishofa;
Lífi færeyskra lögreglumanna var
stefht í mikla hættu nú um helgina
er þeir reyndu að handsama Poul
Watson og skipverja hans á Sea Shep-
herd, skammt undan Akrabergi í
Suðurey.
Skipverjar á Sea Shepherd hófu
skothríð á færeysku lögreglumennina
er þeir nálguðust, en þeir svöruðu með
því að skjóta táragassprengjum um
borð.
Þessir atburðir eru þeir langalvarle-
gustu er gerst hafa í samskiptum
lögreglunnar við umhverfisvemdarfé-
lög er að undanfömu hafa reynt að
koma í veg fyrir umdeilda veiði Færey-
inga á grindhval.
Freistað að handtaka Watson
Watson kom aftur til Færeyja frá
Hjaltlandseyjum fyrir nokkrum dög-
um, en þangað fór hann eftir að
færeysk yfirvöld höfðu handtekið sjö
manns úr áhöfri skips hans, þar á
meðal tvo blaðamenn frá AP frétta-
stofunni.
Blaðamennimir vom strax látnir
lausir, en hinir fimm ýmist sendir úr
landi eða Ðuttir aftur um borð.
Watson hefur verið bannað að koma
á skipi sínu inn fyrir þriggja mílna
lögsögu Færeyja, en undanfama daga
hefur hann storkað færeyskum yfir-
völdum með því að sigla inn og út
fyrir landhelgina.
Fyrir helgi var tekin ákvörðun um
að láta til skarar skríða og freista
þess að taka skip Watsons.
Átta vopnaðir lögreglumenn vom
sendir í gúmbáti frá varðskipinu Ólafi
Helga að skipi Watsons og reyndu
uppgöngu.
Skipverjar á Sea Shepherd höfðu
auðsjáanlega búist við uppgöngutil-
raun Færeyinga og höfðu girt skip
Fregnir frá Sri Lanka í morgun
herma að um helgina hafi átján
skæmliðar aðskilnaðarsinna tamíla
og sex stjómarhermenn Sri Lanka
stjómar fallið í harðvítugum bardög-
um í nánd við höfuðborgina Colombo.
Tilkynning stjómvalda um mann-
fallið kemur á sama tíma og stjómvöld
undir forsæti Júníusar Jayewardane,
forseta landsins, hófu þriðju umferð
samningaviðræðna við forystumenn
skæmliðahreyfingar tamíla um
vopnahlé.
Tamílar, sem em í minnihluta á Sri
Lanka, vilja skilja sig frá meirihluta
sitt með gaddavírsflækjum stafnanna
á milli.
Er lögreglumennimir nálguðust Sea
Shepherd skaut áhöfii hans á gúmbát-
inn úr rifflum og reyndi að sökkva
honum með eggjámum, á meðan aðrir
stóðu við lunninguna vopnaðir öxum
og hnífum og létu ófriðlega.
eyjaskeggja, sinnhalesum, og stofria
eigið ríki.
Jayewardene forseti hefur boðist til
að afsala hluta af valdi landsstjómar-
innar til lýðræðislega kjörinna hér-
aðsþinga er komið yrði á í öllum
hémðum eyjunnar sem em níu talsins.
Segist forsetinn fullviss um að aukin
valddreifing í landinu geti sætt ólík
sjónarmið og dregið úr átökum að-
skilnaðarsinnaðra tamíla við meiri-
hluta sinnhalesa.
Á undanfömum þrem árum hafa á
fimmta þúsund manns fallið í átökum
hreyfinganna á Sri Lanka.
Mjög ókyrrt var í sjóinn og aðfarir
skipveija því augljóslega lífshættuleg-
ar.
Poul Watson reyndi jafhframt að
sigla á gúmbáta Færeyinganna en
mistókst það,
Hann lét þá hella bensíni í sjóinn
og gerði sig líklegan til að kveikja í
þvi.
Slysl
háloftunum
Öskrandi farþegar og flugþjónar
köstuðust til og frá um farþega-
rými þotu frá Eastem Airlines í
gær er hún lenti skyndilega í mjög
ókyrm lofti yfir Atlantshafi. Átján
manns slösuðust, þar af tveir al-
varlega.
„Þetta var hræðilegt Sumir kö-
stuðust upp úr sætum sínum og
lentu með höfuðið í lofti farþega-
rýmisins," sagði Jerry Cosley,
talsmaður Eastem.
Farþegar sögðu að vélin hefði
fengið á sig tvo hnykki og hefði
sá seinni verið svo harður að fólk
hefði kastast úr sætum sínum og
fram á ganginn milli sætaraðanna.
Alvarlegust urðu meiðslin hjá
níu ára dreng, sem hlaut höfuð-
og bakmeiðsl, og hjá eldri konu
sem meiddist innvortis.
Flug Eastem númer 977, Airbus
A-300 þota með 215 manns innan-
borðs, á leið frá Kennedy flugvelli
í New York til Miami í Flórida,
náði að lenda klakklaust eftir þetta
atvik.
Talsmaður flugfélagsins sagði að
vélin hefði verið í 20.000 feta hæð
yfir Atlantshafi undan strönd Palm
Beach í Flórida þegar flugstjórinn
sagði farþegum að speima belti sín
vegna ókyrrðar í lofti, sem væri
framundan.
„Skiltið um að fólk ætti að
spenna beltin var á,“ sagði tals-
maðurinn og bætti við að svo
virtist sem þeir sem slösuðust
hefðu ekki farið að tilmælum flug-
stjórans um að spenna beltin.
Lögreglumennimir skutu táragas-
sprengjum um borð og fór ein þeirra
inn í stýrishúsið og birtust þá Watson
og nokkrir aðrir skipverjar á dekkinu
búnir gasgrímum.
Eftir nokkra stund ákváðu lögreglu-
mennimir að snúa við.
Varðskipið reyndi síðan að sigla upp
Gurmlaugur A. Jónssan, DV, Lundi;
„Við viljum alls ekki að hér komi
upp þær aðstæður sem nú em í Banda-
ríkjunum þar sem smituð böm em
útilokuð frá skólunum," segir Annika
Strandell, yfirskólalæknir í Svíþjóð,
um þá ákvörðun sænskra heilbrigðis-
yfirvalda að gera fræðslumynd um
eyðni.
Myndinni er fyrst og fremst ætlað
að draga úr ótta sænskra nemenda við
sjúkdóminn, ótta sem yfirvöld telja að
í sinni verstu mynd geti verið eins
alvarlegur og sjúkdómurinn sjálfur.
„Sænskir nemendur em afskaplega
Yfirvöld á Taiwan, sem er auðugt
af peningum en fátækt af orkugjöfum,
íhuga nú að kaupa olíulindir í Banda-
ríkjunum og Mið-Austurlöndum til að
öðlast yfirráð yfir orkugjöfum.
Embættismaður hjá ríkisrekna kín-
verska olíufélaginu sagði að lækkandi
verð á olíu styddi þessa hugmynd.
Gífurlegur útflutningur er frá Tai-
tirnri V>r»Tv 91 'íol1ó',o
á Sea Shepherd, en tókst ekki að kom-
ast fram fyrir það.
Ásaka Færeyinga um vél-
byssuskothríð
Watson sigldi síðan burt og í dag
kom hann til Stomoway á Suðureyj-
um til að taka olíu og vistir auk þess
sem áhafharmeðlimir sögðust hafa
komið filmum í land er sanna ættu
svart á hvítu ofbeldi Færeyinga gagn-
vart hvalfriðunarmönnum.
Fjöldi blaðamanna var um borð í
skipinu, þar á meðal kvikmyndatöku-
lið frá BBC.
Bresku blöðin fjölluðu um atburðina
undan Færeyjum í gær og hafa eftir
Watson að færeyska lögreglan hafi
skotið með vélbyssum á skipið.
Færeysk yfirvöld hafa staðfest að
hafa haft vélbyssur um borð í gúmbát-
um sínum en segjast ekki hafa beitt
þeim.
Lögregluyfirvöld hér segja að hér sé
ekki lengur um venjulegt lögreglumál
að ræða heldur brot á alþjóðalögum,
og því verði Sea Shepherd tekinn hvar
sem til hans sést við Færeyjar.
Yfirvöld segja jafhframt að þessi at-
burður sýni að Watson sé hættulegur
afbrotamaður er svífist einskis og því
verði aðgerðum gegn honum hagað í
samræmi við það.
W atson á yfir sér 15 mánaða fangels-
isdóm í Kanada fyrir að hafa siglt
niður báta kanadískra kópaveiði-
manna.
Grindhvalavaða var rekin á land á
Götueiði á föstudagskvöld en Sea
Shepherd reyndi ekki að stöðva slátr-
unina því tvö varðskip fylgdust með
ferðum hans.
Færeysk yfirvöld sögðu í gær að þau
myndu fara þess á leit við yfirvöld í
Bretlandi að þau handtækju Watson
og framseldu hann til Færeyja ásamt
áhöfh.
hræddir við eyðni og fordómamir
gagnvart sjúkdómnum em sömuleiðis
margir," segir Strandell.
Fræðslumynd þessi er í tveimur út-
gáfum, ein gerð fyrir menntaskóla og
önnur fyrir eldri bekki grunnskólans.
Sýningar á myndinni munu hefjast
í sænskum skólum í haust.
Meginboðskapur myndarinnar er sá
að unnt sé að veija sig fyrir eyðni.
Jafnframt er lögð áhersla á að ekki
næstum því allir er fá vírusinn (HTLV
3) fái sjúkdóminn eyðni.
I mars síðastliðnum höfðu á milli
fjögur og fimm þúsund Svíar fengið
vímsinn en aðeins fjömtíu og sjö
manns sjálfan sjúkdóminn.
sem að mestu liggur í bandarískum
bönkum.
Nú þegar veija Taiwanbúar um 100
milljónum dollara árlega til olíuleitar
í samvinnu við §ölþjóðafyrirtæki.
Lækkandi olíuverð hefur minnkað
olíukostnað Taiwanbúa um 500 millj-
ónir dollara á fyrstu sex mánuðum
þessa árs miðað við sama tíma í fyrra.
Innflutningur á olíu til Taiwan nem-
fir ný ?9n non tunnum á dag.
Á fimmta þúsund manns hafa falliö á siðustu þrem árum í borgarastríðinu
á Sri Lanka, auk þess sem mikil röskun hefur orðið á daglegu lífi fólks.
Hér hafa skæruliðar tamíla sprengt í sundur brú á austurhiuta eyjunnar í
tilraun sinni til sð —1—
Samningaviðræður
í skugga blóðugra
bardaga á Sri Lanka
Taiwan vill kaupa
olíulindir
Sænsk fræðslumynd
gegn eyðnifordómum