Dagblaðið Vísir - DV - 05.02.1987, Blaðsíða 4

4
FIMMTUDAGUR 5. FEBRÚAR 1987.
Fréttir___________________
Sterkasta
skákmót
ársins verður
í Reykjavík
Sterkasta skákmót sem nokkru sinni
hefur verið haldið á Norðurlöndum,
og sterkasta skákmót sem haldið verð-
ur í heiminum á þessu ári, hefst að
Hótel Loftleiðum 19. febrúar nk. Þetta
er IBM-mótið svokallaða og er það í
14. styrkleikaflokki en styrkleika-
flokkar í skákmótum eru 15. Meðal
Elostigafjöldi keppenda er 2583 stig
og eru 5 af 12 keppendum með meira
en 2600 Elostig.
Fyrir utan íslensku stórmeistarana,
Helga Ólafsson, Jón L. Ámason, Jó-
hann Hjartarson og Margeir Péturs-
son, taka þeir Viktor Kortsnoj, Sviss,
Ludimir Ljubovic, Júgóslavíu, Nigel
Short, Englandi, Lajos Portisch, Ung-
verjalandi, Mikhail Tal, Sovétríkjun-
um, Jan Timman, Hollandi, Lev
Polugaevsky, Sovétríkjunum, og Sim-
en Agdestein, Noregi, þátt í mótinu.
Allt stórmeistarar að sjálfsögðu.
Stigahæstur þessara meistara er
Kortsnoj með 2625 stig en þeir Helgi
Ólafeson og Jóhann Hjartarson eru
stigahæstu skákmenn íslands um
þessar mundir með 2555 stig hvor, Jón
L. Ámason er með 2540 stig og Mar-
geir Pétursson með 2535 stig.
-S.dór
Blonduvirkjun:
Loftdælan
ígang
Loftdælan sem biluð var í Blöndu-
virkjun er nú komin í gang. Var
viðgerð á henni lokið á sunnudag
þannig að verkamennimir i stöðvar-
húsi virkjunarinnar hófu vinnu strax
að loknu helgarleyfí.
Sem kunnugt er af fréttum DV bil-
aði dæla þessi, eða vifta, sem dælir
lofti niður í stöðvarhús virkjunarinnar
og gengu þá verkamennimir, sem
vinna við húsið, út vegna mikillar
mengunar sem skapaðist í stöðvar-
húsinu vegna sprenginga í göngunum
sem liggja um húsið.
Vinnueftirlit ríkisins er nú á staðn-
um en frá því fóm tveir menn norður
á þriðjudag. Var ætlunin að gera út-
tekt á þessu máli, auk þess að um
almenna eftirlitsferð í virkjunina var
að ræða.
-FRI
Aðgerðir lögreglunnar gegn myndbandaleigunum:
„Fóru í óvenjulegan farveg
Félag laganema við Háskólann,
Orator, hélt almennan fund um
myndbandamálið þar sem mættu
fulltrúar deiluaðila og héldu fram-
söguerindi þar sem þeir skýrðu
sjónarmið sín í málinu. Fyrir hönd
myndbandaleiga var Guðmundur
Ágústsson lögfræðingur, fyrir hönd
rétthafa var Knútur Bmun lögfræð-
ingur og fyrir hönd lögreglustjóra
var Þórður Þórðarson deildarlög-
fræðingur.
Að loknum framsöguerindum
þeirra var orðið gefið laust og stigu
margir í ræðustól, einkum eigendur
myndbandaleiganna sem fjölmenntu
á fundinn en einna mesta athygli
vakti Jónatan Þórmundsson laga-
prófessor sem steig í pontu og rakti
nokkrar hugmyndir sínar í sambandi
við aðgerðir lögreglunnar á mynd-
bandaleigunum fyrir jólin og svo
aftur í síðasta mánuði en þær vom
sem kunnugt er framkvæmdar að
kröfu dómsmálaráðuneytisins.
„Fyrsta spumingin sem vaknar í
minum huga er af hveiju dómsmála-
ráðuneytið og hef ég ekki enn áttað
mig á því. Undir eðlilegum kringum-
stæðum ætti krafan að hafa komið
frá ríkissaksóknara," sagði Jónatan
Þórmundsson m.a. í upphafi máls
sins. Hann taldi að þetta gæti tengst
hugtakinu sem notað var yfir að-
gerðimar, það er „samræmt eftir-
litsátak“. Hins vegar gæti
dómsmálaráðuneytið ekki krafist
opinberrar rannsóknar...„ég er ekki
að segja þetta ólöglegt en málin fóm
í óvenjulegan farveg", sagði Jóna-
tan.
Annað atriði aðgerða lögreglunn-
ar, sem Jónatan gerði athugasemd
við, var að umboð rétthafa var feng-
ið eftir á. Sagði hann það sjálfsagt
í lagi en líkti því við að lögreglan
gerði rassíu hjá öllum leigubílstjór-
um borgarinnar og kærði svo þá sem
áfengi fyndist hjá fyrir leynivínsölu
eftir rassíuna. Annað dæmi þessu
líkt sagði hann vera ef leitað væri
hjá öllum dæmdum þjófum og svo
þeir sem þýfi fyndist hjá kærðir eftir
leitina.
Jónatan sagði að hversu miklir
afbrotamenn sem menn væm yrðu
segir Jónatan Þórmundsson lagaprófessor
Svipmynd frá fundi Orators. Knútur Bruun er í ræðustól að skýra málin fyrir viðstöddum með einu dæmi. Það
er mynd með Charles Bronson sem einn aðili innan SRM keypti réttinn á fyrir 5000 dollara. Skömmu seinna sá
hann myndina ótextaða á einni leigunni.......það voru 5000 dollarar beint í ruslakistuna", sagði Knútur. Hægra
megin við hann á myndinni má sjá þá Guðmund Ágústsson og Þórð Þórðarson en vinstra megin eru fundarstjóri
og fundarritari, laganemarnir Ingvar Þóroddsson og Arnór Halldórsson Hafstað. DV-mynd GVA.
þeir að njóta sömu réttarstöðu og
aðrir. „Tilgangurinn má aldrei helga
meðalið," sagði Jónatan.
í framsöguerindum þeirra Guð-
mundar og Þórðar fjölluðu báðir
nokkuð um hvort rétt hefði verið eða
ekki að lögreglan hefði aflað sér
húsleitarheimilda áður en aðgerð-
imar hófust. Sem kunnugt er af
fi-éttum var slíkra úrskurða krafist
af sjö leigum og tveir úrskurðanna
kærðir til Hæstaréttar sem staðfesti
báða. Jónatan kom inn á þessi atriði
og sagði m.a. að með dómi sínum
hefði Hæstiréttur í raun staðfest að
nauðsynlegt geti verið að taka meira
en minna af efni í svona aðgerðum
þar sem lögreglumenn hafi ekki að-
stöðu til að skoða efnið á staðnum
(fram hafði komið hjá Guðmundi að
á einni leigunni var lagt hald á 30
óáteknar spólur).
„í tilvikum sem þessum hefur lög-
reglan ákveðnar heimildir til leitar
án húsleitarheimilda ef sönnunar-
gögn væru i hættu og hún þarf ekki
heimild til að skoða í hillur en slíks
er þörf ef farið er í læstar hirslur eða
bakherbergi,“ sagði Jónatan.
Að lokum velti Jónatan þeirri
spumingu fyrir sér hvort Samtök
rétthafa væm almennt hæf til að
kæra í þessu máli. Hann sagði að
samtökin hefðu almennt umboð sem
væri nægilegt til ýmissa aðgerða en
ljóst að það væri ekki nægilegt til
að höfða mál.
Skiptar skoðanir
Eins og fram hefur komið í fréttum
lagði lögreglan hald á tæplega 15000
myndbönd í aögerðum sínum en
milli Guðmundar Ágústssonar og
Þórðar Þórðarsonar vom mjög
skiptar skoðanir á því hve mikið af
þessum spólum féllu undir þau skil-
yrði sem dómsmálaráðuneytið setti
fyrir því að gera myndböndin upp-
tæk, það er að um væri að ræða
klám- eða ofbeldisspólur eða ólög-
mætt fjölfaldað efhi. Taldi Guð-
mundur að 'im 80% af því efhi sem
tekið var félli ekki undir þessi skil-
yrði en Þórður sagði þessa tölu um
20%. Sagði Guðmundur að enginn
rétthafi væri til að um 8000 þessara
myndbanda hér á landi og til við-
bótar væri um að ræða töluvert af
sérefrú sem enginn rétthafa hefði
áhuga á að gefa út.
Höfundarréttur
Knútur Bmun fjallaði aðallega um
höfundarréttinn sjálfan í máli sínu
og sagði hann vera aðalatriði þessa
máls. Hérlendis hefðu verið framin
stórfelld brot á höfundarréttinum á
myndbandamarkaðinum og hann
spurði salinn: „Vill einhver hér inni
hafa ólöglegan myndbandamarkað?
Getur einhver varið það?“
í máli Knúts kom fram að hinn
löglegi myndbandamarkaður hér
velti um 700 milljónum á ári en hann
vildi ekki geta sér til um hve hinn
ólöglegi markaður væri stór. Þó
væri ljóst að hann skipti nokkur
hundmð milljónum.
Hvað varðaði það atriði sem einna
mest er bitist um, innflutning eig-
enda myndbandaleiga á spólum sem
þeir borguðu af toll og söluskatt,
sagði Knútur að þær væm löglegar
inni í stofu viðkomandi en ólöglegar
ef þær væm í leigum viðkomandi.
Knútur sagði að tvö skilyrði þyrfti
til að rétthafar semdu um þessi mál
við leigumar, þau væm að allt ólög-
legt efhi yrði eyðilagt og að allt
ólöglegt efni yrði tekið af mynd-
bandamarkaðinum.
Kvikmyndaeftirlitið
Þórður Þórðarson kom m.a. irm á
þátt kvikmyndaeftirlitsins í þessu
máli en eins og fram hefur komið í
fréttum vill Níels Ámi Lund, form-
aður þess, ekki kannast við að
aðgerðimar hafi verið gerðar að
undirlagi þess. Furðaði Þórður sig á
þessu því fulltrúi eftirlitsins hefði
verið með í ráðum hjá lögreglunni
frá upphafi.
Hjá honum kom fram að sam-
kvæmt bráðabirgðayfirliti væm um
80% af þeim myndböndum sem lagt
var hald á frá aðilum innan Samtaka
rétthafa. Síðar í umræðunni kom
fram hjá honum að nú væri að mestu
lokið við að flokka niður mynd-
böndin og að næstu skref embættis-
ins í málinu yrðu að hefja yfirheyrsl-
ur. -FRI
í dag mælir Dagfari
I Kátt í höllinni
Fulltrúaráðið í Sjálfetæðisflokkn-
um hélt fjölmennan fund í fyrrakvöld
og ákvað framboðslista sinn. Ekki
gekk það hljóðalaust fyrir sig. Fyrst
ætluðu Heimdellingar að bola Albert
i burtu úr fyrsta sætinu en heyktust
á þeirri ráðagerð þegar á hólminn
kom. Heilbrigðisstéttin í Sjálfetæðis-
flokknum var lítið hugrakkari en
Heimdellingamir en gerði þó at í
Ragnhildi Helgadóttur fyrr í vik-
unni. Eftir því sem Ragnhildur sagði
sjálf stóðu nokkrir ofetækisfullir
læknar fyrir þessu ráðabruggi gegn
henni en sem betur fer fyrir Ragn-
hildi heilbrigðismálaráðherra eru
ofetækisfullir læknar ekki í meiri-
hluta í fulltrúaráðinu svo þeir hættu
við árásina á síðustu stundu.
Auðvitað er ekki útséð um það
hvort þau Albert og Ragnhildur
komast á þing þótt þau séu komin á
listann því enn er eftir að ganga til
alþingiskosninga en það mun víst
ennþá vera svo að í þeim kosningum
er kosið til þings en ekki á fulltrúa-
ráðsfundum í Valhöll. Enn er því
eftir að vita hvað andstæðingum
þeirra skötuhjúanna verður ágengt
í alþingiskosningunum í vor.
Þótt einkennilegt megi virðast er
allt eins líklegt að þessi ágreiningur
um framboðið verði Sjálfctæðis-
flokknum til framdráttar þegar talið
verður upp úr kjörkössunum. Þann-
ig er nefhilega mál með vexti að til
að bola þeim frá þingsætum, Albert
og Ragnhildi, verða bæði Heimdell-
ingar og heilbrigðisstéttin að kjósa
D-listann til að geta strikað þau út.
Þessir hópar hljóta þvi að fjölmenna
á kjörstað og skipuleggja útstrikanir
þannig að fylgi flokksins mun senni-
lega stóraukast með fólki sem verður
að styðja listann af því að það er ú
móti frambjóðendunum. Mun það
áreiðanlega teljast einstætt í verald-
arsögunni að kjósendur fylki sér um
lista sem þeir eru á móti.
Annars er vandamálið með Albert,
Ragnhildi og raunar aðra frambjóð-
endur afar sérstætt. Þeir sem eru á
móti Albert eru aðallega á móti hon-
um fyrir það að hafa skoðanir. Hinir
sem eru á móti Ragnhildi eru á móti
henni af því hún hefur ekki skoðun.
Og svo er annað fólk á þessum fram-
boðslista sem öllum er sama um
hvort hafi skoðanir eða ekki enda
hefur það flest komist á listann og
notið vinsælda í Sjálfetæðisflokkn-
um fyrir það að láta skoðanir sínar
alls ekki í ljósi. Ragnhildur var bara
svo óheppin að hafa ekki skoðun
þegar hún átti að hafa skoðun og
Albert að hafa skoðun þegar hann
átti ekki að hafa skoðun.
Albert hafði þá skoðun að hann
þyrfti að styrkja Guðmund joð til
heilsubótar í útlöndum. Það má ekki
í Sjálfetæðisflokknum að mati Heim-
dellinga og er talinn hinn versti
löstur. Sjálfstæðisflokkurinn á víst
eftir að gjalda þessa heilsubótar-
styrks með Albert í fyrsta sæti enda
eru sjálfctæðismenn ekki vanir því
að hafa menn í efetu sætum sem vilja
gera vinum sínum greiða.
Að þvf er Ragnhildi varðar hefur
hún einnig lent í vandræðum vegna
heilbrigðismála. I nafni síns embætt-
is hefur hún unnið að því að ríkið
keypti Borgarspítalann en ofstækis-
mennimir í læknastéttinni vildu fá
að heyra hennar prívatskoðun á því
máli. Ragnhildur er ekki aldeilis á
því að hafa skoðanir á málum sem
óviðkomandi menn em að spyrja um,
sérstaklega þegar haft er í huga að
þar em heilbrigðismál á ferðinni.
Ragnhildur hefur fylgst með því
hvemig farið hefur verið með Albert
eftir að hann fór að skipta sér af
heilbrigðismálum Guðmundar joð og
hún ætlar ekki að brenna sig á sama
soðinu.
Svona er nú komið fyrir Sjálfetæð-
isflokknum að allt er þar á suðu-
punkti af heilsufarsástæðum. Ekki
vegna eyðninnar eða ágreinings um
smokkinn heldur vegna ótímabærra
afekipta tveggja höfuðframbjóðenda
af heilbrigðismálum annarra. Nú er
kátt í höllinni eins og segir í kvæð-
inu þegar Valhallarmenn berast á
banaspjótum og flokkurinn missir
heilsuna vegna áhuga á því að bæta
heilsuna. Sjálfetæðismenn í Reykja-
vík sitja uppi með lista sem þeir em
á móti og Heimdellingar og ofetækis-
full heilbrigðisstétt verður að kjósa
listann til að það komi fram hverjir
séu á móti honum.
Dagfari