Dagblaðið Vísir - DV - 30.04.1987, Blaðsíða 2

2
FIMMTUDAGUR 30. APRÍL 1987.
Fréttir
Framsóknarflokkurínn slapp með skrekkinn:
Átakatímar framundan
Jafnvel þó að Framsóknarflokkur-
inn hafi sloppið með skrekkinn í
síðustu kosningum virðist vera í
uppsiglingu nokkur átakatími í
flokknum.
Val á ráðherraefnum mun líklega
verða erfítt og valda deilum eigi
flokkurinn aðild að næstu ríkis-
stjórn. Einnig krefjast ungir fí-am-
sóknarmenn aukinna áhrifa í
flokknum. Síðast en ekki síst ganga
umbætumar á flokknum hægt og er
talið að framsóknarmenn verði að
bregðast hart við vilji þeir halda
fengnum hlut meðal kjósenda.
Herbragð Steingrims heppn-
aðist
Kosningaúrslitin þykja í heild
nokkur vamarsigur fyrir Framsókn-
arflokkinn. Flokkurinn bætti þó
aðeins við sig 0,4% á landsvísu og
þá aukningu má þakka framboði
Steingríms Hermannssonar í Reykj-
aneskjördæmi. Raunar má leiða að
því h'kur að ef flutningur Steingríms
í Reykjaneskjördæmi hefði ekki
komið til hefði fylgi flokksins líklega
verið a.m.k. 1,5% minna í kosning-
unum en raunin varð. Það stafar af
því að fylgisaukningin í Reykjanes-
kjördæmi hefði aldrei verið nálægt
því eins mikil og þar með flokkurinn
komið verr út á heildina litið jafnvel
þó líklega hefði orðið um að ræða
einhveija fylgisaukningu í stað
fylgistaps í V estfj arðakj ördæmi.
Flutningur Steingríms hefur því
reynst happadrjúgt herbragð.
Hins vegar verða framsóknarmenn
að hafa hraðar hendur við að gera
flokkinn þekkilegri almennum kjós-
endum því ekki þarf að búast við
því að hrókeringar á vinsælum for-
manni milli lijördæma haldi fylgi
flokksins uppi til Iengdar.
Óánægja með Guðmund G.
Urslit kosninganna eru mjög mis-
jöfn fyrir flokkinn eftir kjördæmum.
Eitt af því sem framsóknarmenn eru
hvað óánægðastir með er útkoma
flokksins í Reykjavík. Að mati þeirra
framsóknarmanna, sem rætt var við
í gær, hlaut flokkurinn lélega kosn-
ingu 1983 og við erfiðar aðstæður.
Nú var aðstaðan öll önnur. Farsælli
ríkisstjómarþátttöku að ljúka og
formaður flokksins, einn vinsælasti
leiðtogi þjóðarinnar, færði sig milli
kjördæma og bauð fram á Reykja-
nesi, sem er mjög tengt Reykjavík.
Við þessar aðstæður telja framsókn-
armenn sjálfgefið að flokkurinn
hefði átt að rétta sinn hlut frá 1983.
Sú varð ekki raunin. Flokkurinn
stóð í stað í Reykjavík, hlaut 9,5%
nú í stað 9,4% 1983. Þetta telja fram-
sóknarmenn nánast tap þrátt fyrir
að flokknum hafi verið spáð enn
verri útreið á tímabili. Skýringar
þessarar útkomu eru eflaust margar.
Hins vegar vilja ýmsir framsóknar-
menn skella skuldinni á Guðmund
G. Þórarinsson, fyrsta mann listans
í Reykjavík. Segja þeir að framboð
með hann í fararbroddi hafi ekki
verið líklegt til vinsælda.
Hvað sem hæft er í þessu er það
ljóst að tiltölulega slöpp útkoma í
kosningunum gerir erfiða endur-
komu Guðmundar í pólitík enn
erfiðari. DV hefur t.d. fyrir því áreið-
anlegar heimildir að tilneftúng hans
sem ráðherra sé mjög ólíkleg.
Höllustaða-Páll styrkist
Páll Pétursson, sem vprið hefur
þingflokksformaður Framsóknar-
flokksins, virðist hins vegar hafa
styrkt stöðu sína eftir þessar kosn-
ingar. Þar ræður sjálfsagt mestu að
Framsókn vann góðan sigur í Norð-
urlandskjördæmi vestra.
Páll hefúr einnig verið nokkuð i
sviðsljósinu sem þingflokksformaður
og virðast framsóknarmenn nokkuð
sáttir við framgöngu hans sem slíks.
Fréttaljós
Eyjólfur Sveinsson
Hins vegar nýtur Páll ekki ýkja
mikillar virðingar hjá sumum framá-
mönnum annarra flokka og er hann
oft, ásamt þeim Ólafi Þ. Þórðarsyni
og Stefáni Valgeirssyni, nefndur til
sögunnar sem dæmi um það hvemig
framsóknarmennska sé í sinni verstu
mynd. Hvað sem því líður er ekki
fráleitt að Páll komi til álita þegar
valdir eru ráðherrar á vegum flokks-
ins.
Og úr því að verið er að minnast
á ráðherraefni flokksins, raunar án
þess að nokkuð bendi sérstaklega til
þess að Framsókn eigi aðild að
næstu ríkisstjóm, þá er rétt að benda
á Guðmund Bjamason, leiðtoga
flokksins á Norðurlandi eystra. Guð-
mundur hefur á skömmum tíma
vaxið til mikilla virðinga innan
Framsóknarflokksins og fyrir utan
að leiða flokkinn í langstærsta kjör-
Steingrímur Hermannsson ávarpar fyrsta fund nýkjörinna þingmanna Framsóknarflokksins.
dæminu utan höfuðborgarsvæðisins
er hann ritari flokksins og starfar
sem slíkur mjög náið með þeim
Steingrími Hermannssyni og Hall-
dóri Ásgrímssyni.
Bræðravíg á Norðurlandi
Ein af afleiðingum hins hraða upp-
gangs Guðmundar var sú að Stefán
Valgeirsson sætti sig ekki við að
vera hafnað í prófkjöri og fór í sér-
framboð. Þar virðist hafa ráðið
miklu persónuleg togstreita milli
þeirra Guðmundar og Stefáns. Fram-
sóknarflokkurinn slapp sæmilega frá
þessu klofningsframboði og kom 2
mönnum örugglega inn.
Stefán náði einnig glæsilega kjöri
og nú velta menn fyrir sér hvort
hann verði tekinn inn í þingflokk
Framsúknarflokksins. Stefán virðist
ekki taka því fálega og einnig hafa
margir framsóknarmenn áhuga á því
að losna við hættuna á sérframboði
í þessu foma höfuðvígi flokksins.
Ekki er samt líklegt að af þessu
verði. Kosningabaráttan var harka-
leg af beggja hálfu og Stefán myndi
líklega krefjast fyrsta sætisins aftur.
Erfitt er að sjá að Guðmundur, sem
kosinn var leiðtogi í kjördæminu,
sætti sig við það. Því má gera ráð
fyrir því að frekari vandræða sé að
vænta frá Norðurlandi eystra.
En áfram með hugsanleg ráðherra-
efni. Jón Helgason virðist koma
áfram til álita sem landbúnaðarráð-
herra en hins vegar er útséð um
ráðherradóm Alexanders Stefáns-
sonar. Kemur hvort tveggja til að
hann þykir ekki hafa staðið sig sem
skyldi sem félagsmálaráðherra en
einnig hrundi flokkurinn gjörsam-
lega á Vesturlandi, kjördæmi
Alexanders, og tapaði þriðjungi fylg-
is síns.
Framsóknarfjósið
Af fréttum undanfama daga er
augljóst að vilji Steingrims Her-
mannssonar er sá að Framsóknar-
flokkurinn sé áfram í ríkisstjóm með
Sjálfstæðisflokknum og einhveijum
þriðja aðila.
Aðeins koma þrír flokkar til greina
sem þriðja hjól undir vagni núver-
andi stjómar, þ.e. Kvennalisti,
Borgaraflokkur og Alþýðuflokkur.
Samstarf Alþýðuflokks og Fram-
sóknarflokks virðist í augnablikinu
mjög ólíklegt. Þar nægir að benda á
að Jón Baldvin Hannibalsson hefúr
margsinnis Iýst því yfir að það sé
eitt af mestu hagsmunamálum þjóð-
arinnar að koma Framsókn frá
völdum eftir 16 ára stjómarsetu. Síð-
astliðinn föstudag, daginn fyrir
kjördag, lýsti Jón Baldvin því yfir í
viðtali við DV að „það væri gustuk
ef við og Kvennalistinn leystum
Þorstein og þá sjálfstæðismenn úr
framsóknarfjósinu ... Ég skildi Þor-
stein þannig að hann vildi losna úr
framsóknarvistinni. Það er engin
furða eftir allan þann aur sem Höllu-
staða-Páll hefur ausið yfir þá sjálf-
stæðismenn að undanfömu."
Svona skeyti hefúr Jón Baldvin
sent linnulítið á þá framsóknarmenn
svo telja má með ólíkindum ef þess-
um tveim flokkum tækist að ná
saman. f>ar á ofan er stefnan gjör-
ólík í ýmsum mikilvægum mála-
flokkum, svo sem landbúnaðarmál-
um, og er um svo harðar yfirlýsingar
að ræða á báða bóga að ekki er lík-
legt að annar hvor aðilinn geti vikið
frá fyrri stefnu sinni.
Vilja konurnar helst
Framsóknarmenn hefðu í raun fátt
á móti þvi að Borgaraflokkurinn
kæmi til liðs við núverandi ríkis-
stjóm. Hins vegar telja þeir að
Borgaraflokkurinn og Sjálfstæðis-
flokkurinn yrðu að iafúa sín ágrein-
ingsmál rækilega áður en hættandi
væri á að fara með þessum flokkum
tveimur í stjóm. Ekki virðist líklegt
að það gerist í bráð.
Því virðist Kvennalistinn æskileg-
astur til þess að mynda stjóm með
Framsóknarflokki og Sjálfstæðis-
flokki. Framsóknarmenn telja líka
að stefnuskrá Kvennalistans sé í
mörgum atriðum svipuð steftiuskrá
Framsóknarflokksins og því ekki
fráleitt að hugsa sér samstarf þessara
flokka. Hins vegar er Kvennalistinn
að mörgu leyti óskrifað blað og mörg
af stefnumálunum kosta mjög mikil
útgjöld fyrir ríkissjóð. Því myndi
Kvennalistinn líklega verða krafinn
svara um það hvemig fjármagna eigi
breytingamar. Ekki er víst að við
því fáist svar.
Skiptar skoðanir um stjórnar-
þátttöku
Að lokum er rétt að geta þeirra
sjónarmiða, sem margir framsóknar-
menn hafa haldið á lofti, að ekki sé
rétt fyrir flokkinn að fara í stjórn
nú. Ágætfsé að hvíla flokkinn, sér-
staklega þegar búast megi við því
að næsta ríkisstjórn eigi við mikla
erfiðleika að stríða í ríkisfjármálum
og upplausnar sé að vænta í margra
flokka stjóm.
Raddimar um að standa utan
stjómar em hins vegar ekki eins
háværar nú og fyrir kosningar þegar
fyrisjáanlegt var að flokkurinn
myndi tapa miklu.
Því má gera ráð fyrir að sjónarmið
formanns flokksins, Steingríms Her-
mannssonar, verði ofan á og lögð
verði áhersla á áframhaldandi
stjómarþátttöku. .gg
Leðurklæddur innbrotsþjófur með rauða hanska:
Grét eins og bam
- þegar heimilisfólk yfirbugaði hann
Þama í sfiganum náðu íbúarnir á Laugarásveginum í skottið á leðurklædda
innbrotsþjófnum með rauðu hanskana. DV-mynd BG
„Maðurinn hlýtur að vera video-
sjúkur. Hann var klæddur þröngum
leðurfötum og með rauða hanska eins
og atvinnuinnbrotsþjófar í bandarísk-
um kvikmyndum. Þegar við snerum
hann niður grét hann hins vegar eins
og bam,“ sagði íbúi við Laugarásveg
er lenti í harkalegum átökum við vel
klæddan innbrotsþjóf aðfaranótt síð-
astliðins mánudags.
Leðurklæddi þjófurinn smaug inn
á jarðhæð hússins
5 um nóttina.
Húsráðendur voru erlendis en í þrem-
ur herbergjum sváfu tveir synir þeirra,
dóttir og tengdasonur og nýfætt bam.
Innbrotsþjófurinn leit fyrst inn í her-
bergi sonanna tveggja til að aðgæta
hvort þeir væm ekki sofandi en gætti
ekki að dótturinni og tengdasyninum.
Þau höfðu ekki fest blund eftir að
hafa vaknað til litla bamsins rétt áður.
Þannig lýsir annar sonanna atburð-
arásinni: „Ég vaknaði við ógurlegan
hávaða, öskur og læti og rauk fram á
gang. Mágur minn og systir höfðu þá
vaknað við þrusk í þjófinum, stokkið
upp stiga og náð á honum taki. Hann
reyndi að komast að útidymnum,
sparkaði systur minni út í hom en
átti í vök að veijast fyrir mági mínum.
Sameiginlega tókst okkur að draga
nann mn i stofu og keyra niöur. Mág-
ur minn náði á honum hálstaki og
settist við svo búið í mggustól með
þijótinn á milli fóta. Ég hélt aftur á
móti í hárið á honum og reiddi kók-
flösku til höggs ef hann ætlaði að
hreyfa sig. Þá fór hann að gráta eins
og lítið bam og hélt því áfram þar til
lögreglan kom og hirti hann. Ekki var
gráturinn minni þegar hann var leidd-
urút í lögreglubíl í leðurklæðunum.“
Ibúamir við Laugarásveginn vom á
einu máli um að inbrotsþjófurinn hefði
ekki verið undir áhrifum áfengis né
annarra vímuefna þessa nótt. Þvert á
móti hafi hér verið á ferðinni ákaflega
aðlaðandi ungur maður í dýrum klæð-
um, vel greiddur og snyrtur. Og hann
skyldi eftir minjagrip:
„Þegar allt var yfirstaðið fundum
viö kveikjara mannsins hér á gólfinu,
merktan Bón-og þvottastöðinni. Við
erum að hugsa um að láta ramma
hann inn, sögðu systkinin á Laugar-
ásveginum og bættu því við að þessari
átakanótt myndu þau seint gleyma.
-EIR