Dagblaðið Vísir - DV - 26.08.1987, Qupperneq 2
2
MIÐVIKUDAGUR 26. ÁGÚST 1987.
Fréttir
Starfsmenn álversins á suðupunkti:
„Tímaspursmál hvenær
við göngum út“
trúnaðarmaður starfsmanna harðorður vegna geysilegrar mengunar í kerskálum
Á þessu svæði í einum kerskálanum var ástandið mjög slæmt, mökkur i loftinu og það sveið stundum í vitin. Reykurinn
og rykið koma til at þvi að sífellt þarf að opna kerin í skálunum vegna bilana sem hafa orðið þar. Fremst á myndinni má
sjá eitt slikt ker sem er opið.
„Ástandið er orðið þannig núna að það
er dagaspursmál hvenær starfsmenn í
kerskólunum ganga einfaldlega út.
Þolinmæði manna er algerlega á þrot-
um,“ sagði Ásbjöm Vigfússon, trúnað-
armaður starfsmanna í kerskálum
álversins í Straumsvík, um mikla ryk-
og reykmengun sem hefur verið í skál-
unum í allt sumar vegna tíðra bilana
sem orðið hafa í álkerunum. Ásbjöm
er jafnframt í heilbrigðis-, hollustu- og
öryggisnefhd svæðisins.
Blaðamaður og ljósmyndari DV
fengu með leyfi forráðamanna íyrir-
tækisins og í íylgd yfirmanns að ganga
um kerskálana og kynna sér aðstasður
og spjalla við starfsmenn.
Neyðast til að vera með
grímur
Upphaflega komu blaðamaður og
ljósmyndari DV í ólverið ó mánudag-
inn án þess að gera boð á undan sér
en fengu þá ekki inngöngu inn á svæð-
ið vegna þess að yfirmaður var ekki
viðlátinn til að veita fylgd um verk-
Ásbjöm Vigfússon, trúnaðarmaður
starfsmanna í kerskálum álversins:
„Þolinmæði okkar er á þrotum. Menn
hafa unnið við þessar aðstæður í yfir
tvo mánuði og við þolum þetta ekki
öllu lengur."
DV-myndir Brynjar Gauti
smiðjuna en slíkt er alltaf venjan
þegar gestir fá að skoða hana. Var þá
fastmælum bundið að við fengjum að
koma daginn eftir.
„Þeir eru búnir að gera fínt núna
fyrir heimsóknina," sögðu nokkrir
starfsmenn þegar við fengum að ganga
um annan kerskálann en ekki er hægt
að segja að loftið hafi verið gott. Á
vissum svæðum var það illþolandi og
þar gengu starfsmenn með grímur,
reyk lagði upp frá álkerum sem voru
opin. Annars staðar í skálunum var
loftið mun skárra. „Þetta er með allra
besta móti í dag miðað við hvemig það
hefur verið í sumar,“ sögðu starfs-
mennimir.
Að sögn Ásbjöms neyðast menn á
sumum svæðum í kerskálunum til að
vera með grímur allan daginn þar sem
ástandið er verst. „Sumum finnst mjög
óþægilegt að vera með þessar grímur
því að menn svitna oft undan þeim eða
fá köfiiunartilfinningu og vilja frekar
anda að sér ódauninum. Grímumar
em sérstaklega gerðar til að koma í
veg fyrir að menn andi að sér flúorg-
asi sem kemur upp úr kerunum.“
Skilningsleysi stjómenda
„Verst er hve okkur finnst við mæta
miklu skilningsleysi hjá stjómendum
verksmiðjunnar. Sumir hafa jafnvel
sagt að þetta sé tóm ímyndun þótt
aðrir sjái hve þetta er alvarlegt mál,“
sagði Ásbjöm. „Við höfum sett fram
kröfúr um leiðir til úrbóta en það hef-
ur ekkert verið gert í því, jafnvel þótt
Vinnueftirlitið hafi skoðað þetta.
Vandamálið er að sífellt þarf að vera
að opna kerin vegna þess að svokölluð
forskaut, sem notuð em í þeim til þess
að mynda ál úr súráli, em gölluð og
reykur og flúorgas sleppa út í loftið í
kerskálunumm. Ef kerin væm lokuð,
eins og þau eiga að vera, færi þetta í
gegnum sérstakt þurrhreinsikerfi.
Áður en þetta þurrhreinsikerfi var
komið í gagnið hér kringum ’82 vom
kerin opin. Þá vom þakviftur í gangi
hér sem hleyptu loftinu út úr skálun-
um en þær vom teknar úr notkun með
þessu nýja mengunarvamarkerfi. Við
viljum setja þessar þakviftur í gang
aftur og fjölga þeim á meðan ástandið
er svona slæmt og sum kerin opin. En
þá þýðir það að flúorgasið og reykur-
inn fara út úr skálunum og þá myndi
mikill mökkur myndast yfir verk-
smiðjunni. Okkur virðist sem yfir-
menn vilji forðast það,“ sagði Ásbjöm.
Yrði eitthvað sagt ef
farið væri með dýr þarna inn
„Við höfum reynt að gera grín að
þessu og segjum sem svo að eitthvað
yrði nú sagt af farið væri með hesta
eða önnur dýr inn í þennan óþverra.
Það myndu öll dýravemdunarfélög
ijúka upp til handa og fóta yfir með-
ferðinni. En 130 menn em hins vegar
látnir vinna í þessu, stundum undir
miklu álagi, jafnvel 16 tíma á sólar-
hring.
Ég man ekki eftir öðm eins ástandi
í svona langan tíma á þeim 18 árum
sem ég hef starfað hér. Það em ný og
ógölluð forskaut komin í gagnið en
það tekur langan tíma að komast í
samt horf. Ef ástandið skánar ekki þá
er ekkert annað en að ganga út. Menn
em alveg á suðupunkti," sagði Ás-
bjöm að lokum. -BTH
Starfsmenn á sumum svæðunum i
kerskálunum, þar sem ástandið er
verst, verða sifellt að nota grímur sem
verja þá fyrir flúorgasinu.
„Vinnuálagið ræður mestu um óánægjuna“
segir efnaverkfiræðingur álversins, Guðmundur H. Guðmundsson
„Ástandið er ekki gott en það hefúr
verið verra í sumar. Við fengum ný
forskaut í byijun mánaðarins sem
em ógölluð. En afleiðingar gölluðu
forskautanna, sem notuð vom í júní
og júlí, em alvarlegri en svo að þetta
komist strax í lag með því að skipta
um,“ sagði Guðmundur Halldór
Guðmundsson, efriaverkfræðingur á
rannsóknarstofu álversins, sem
fylgdi blaðamanni og ljósmyndara
DV um álverið og útskýrði ástæður
fyrir menguninni.
- En hvers vegna em ekki þakviftur
settar af stað þegar sum kerin em
opin?
„Vegna þess að þá vinna þær á
móti þurrhreinsikerfinu sem sogar
gasið úr kerunum eftir öðrum leið-
um. Þegar svona fá ker em opin
hefur ekkert að segja þótt þakviftur
yrðu settar í gang enda teljum við
að það sé um tímabundið ástand að
ræða. Viftumar myndu vinna á móti
þurrhreinsikerfinu."
Guðmundur sagði að á árunum
áður en þurrhreinsikerfið var sett í
gang í kerskálunum hefði mengun
oft verið verri. „Ég held að það hafi
mikið að segja að vinnuálag á mönn-
um hefúr verið mikið hér í sumar.
Það er fjöldi skólamanna starfandi
í kerskálunum í sumarafleysingum
og margir hafa viljað taka mikla
vinnu. Þessar bilanir í kerunum hafa
valdið miklu álagi, sífellt em ein-
hveijar tilfæringar og viðgerðir á
kerunum og hefðbundin vinna fer
úr skorðum.
Kannanir vom gerðar í kerskálun-
um síðasta haust á því hver
mengunin þar væri. Sú könnun kom
vel út en undirbúningur slíkrar
könnunar tekur alltaf vissan tíma.
Ef við ætluðum að gera slíka könnun
á mengun aftur þyrftum við að und-
irbúa hana í mánuð. En þá reiknum
við fastlega með að kerin verði kom-
in í lag svo að hún segði lítið um
hvemig mengunin var héma verst,“
sagði Guðmundur. -BTH
Guðmundur Halldór Guðmundsson, efnaverkfræðingur í álverinu, bendir
ofan í eitt hinna opnu kera i kerskála. Sffelldar bilanir verða til þess að
opna þarf kerin og lagfæra.
Gölluð forskaut, eins og er lengst til hægri, sem brenna vitlaust, eru orsök
vandræðanna og hafa vakfið miklu tjóni í kerunum í álverinu. Nú er búiö
að taka þau öll úr notkun DV-myndir Brynjar Gauti