Dagblaðið Vísir - DV - 03.10.1987, Blaðsíða 4

4
LAUGARDAGUR 3. OKTÓBER 1987.
Fréttir
Verðstríðið í Kanaríeyjaferðunum:
Risamir em reiðir
- leita Útsýn og Samvinnuferðir til annarra flugfélaga en Flugleiða?
Það er ekki nýtt að verðstríð ríki
milii ferðaskrifstofa á markaði sólar-
landaferða. Slíkar styrjaldir hafa
staðið yfir í mörg ár og eru í sjálfu
sér ekkert annað en samkeppni á
frjálsum markaði. Aitur á móti horf-
ir öðruvísi við þegar Flugleiðir hf.
fara í verðstríð og samkeppni við
aðalviðskiptavini sína, ferðaskrif-
stofumar. Harka er hiaupin í
samskipti Útsýnar og Samvinnu-
feröa annars vegar og Flugleiða hf.
hins vegar í samkeppni þessara aðila
um Kanaríeyjaferðir vetrarins, eins
og skýrt var frá í DV í gær.
Harkan er orðin svo mikil í verð-
stríðinu að Ingólfur Guðbrandsson,
forstjóri Útsýnar, og Helgi Jóhann-
son, forstjóri Samvinnuferða, hafa
við orö að leita til annarra flugfélaga
um leiguflug fyrir þessa risa ís-
lenskra ferðaskrifstofa. Verði af því
getur það haft ófyrirsjáanlegar af-
leiðingar fyrir Flugleiðir vegna þess
að Útsýn og Samvinnuferðir eru
langstærstu viðskiptavinir Flugleiða
hf. Þar er ekki bara átt við leiguflug-
iö, heldur selja þessar ferðaskrifstof-
ur þúsundir farseðla fyrir Flugleiðir
hf. ailt árið um kring.
Kanaríeyjaklúbburinn
Upphaf þessara deilna er endalok
Kanaríeyjaklúbbsins svonefnda sem
starfað hefur hér um árabil. Að þess-
um klúbbi stóðu Flugleiðir hf.,
Úrval, Útsýn og Samvinnuferðir.
Aðrar ferðaskrifstofur gátu líka selt
farseðla í Kanaríeyjaferðimar.
Á síðasta tímabili gekk rekstur
klúbbsins mjög illa. Kanaríeyjatíma-
bilið hefst í nóvember og stendur
fram í apríl. Ingólfur Guðbrandsson,
forstjóri Útsýnar, segir að Flugleiðir
hf. hafi alfarið séð um rekstur
klúbbsins á síðasta tímabili. Sigfús
Erlingsson, framkvæmdastjóri Flug-
leiða hf., segir aftur á móti að allar
ákvarðanir hafi verið teknar sam-
eiginlega af stjóm klúbbsins sem
allir þátttökuaðfiar áttu fulltrúa í.
Ingólíur Guðbrandsson sagði í
samtali viö DV að í vor er leið hafi
spurst út að tap á rekstri Kanaríeyja-
klúbbsins yrði um 1 milljón króna.
Þrátt fyrir ítrekaðar tilraunair til að
fá reikningsuppgjör frá Flugleiðum
hf. hafi það ekki tekist fyrr en í lok
ágúst. Þá kom í ljós að tapið var
ekki 1 milljón, heldur 9 milljóir
króna. Upp úr því leystist Kanarí-
eyjaklúbburinn upp ög Samvinnu-
ferðir og Útsýn hófu samstarf um
Kanaríeyjaferðir en Flugleiðir halda
áfram ferðum til Kanaríeyja með
aðstoð þriggja minni ferðaskrifstofa.
Dýrustu sólarlandaferðirnar
Ingólfur gagnrýnir mjög að Flug-
leiðir hf. skuli hafa annast allan
rekstur klúbbsins yfir vetrarmánuð-
ina á meðan ferðaskrifstofumar
höfðu lítið að gera fyrir allt sitt sér-
hæfða starfsfólk. Þá segir haim að
Flugleiðir hf. hafi fengið ákveðnar
prósentur af hveijum farseðli sem
ferðaskrifstofumar seldu í Kanarí-
eyjaferöir og það hafi ferðaskrifstof-
unum þótt vondur kostur. Aftur á
móti hafi Flugleiðir hf. selt klúbbn-
um flugið á hæsta verði sem þekkist
um leiguflug. Þess vegna hafi Kan-
aríeyjaferðimar verið mun dýrari
en aðrar sólarlandaferðir.
Hann segir ennfremur að ferða-
skrifstofumar, sem stóðu að Kanarí-
eyjaklúbbnum, hafi engan
möguleika haft til að fylgjast með
rekstri klúbbsins og því sé 9 milljón
króna tapið niðurstaða sem engin
leið sé að sætta sig við.
Mistök í hótelsamningum
Sigfus Erlingsson, framkvæmda-
stjóri Flugleiða hf., segir að ástæðan
fyrir 9 milljón króna tapinu sé mis-
Fréttaljós
Sigurdór Sigurdórsson
tök í hótelsamningum. Hann segir
alla aðila Kanaríeyjaklúbbsins eiga
þar sök því ekkert hafi verið fram-
kvæmt nema með meirihlutasam-
þykkt í stjóm klúbbsins. Mistökin í
hótelleigusamningum vom þau að
klúbburinn tók á leigu meira hús-
næði en hægt var að selja í miðað
við sætaframboð í fluginu. Og ekki
bara það, heldur var húsnæðið tekið
á leigu með því sem ferðaskrifstofu-
fólk kallar „garantí", en það þýðir
að greitt er fýrir húsnæðið hvort sem
það er notað eða ekki. Þar að auki
segir Sigfús að húsnæðið hafi verið
tekið á leigu með þessum kjörum
allt árið, jafhvel þótt ekki séu famar
Kanaríeyjaferðir nema í 5 til 6 mán-
uði.
Þá segir Sigfús að ferðaskrifstof-
umar sem vom aðilar að Kanarí-
eyjaklúbbnum hafi leikið það að
selja ferðir til Kanaríeyja framhjá
kerfi klúbbsins og því húsnæði sem
hann hafði laust á Kanaríeyjum.
Þannig hafi þær á sinn hátt stuðlað
að meira tapi en þurft hefði að vera.
Það er vaxandi tilhneiging hjá hót-
elráðamönnum á Spáni að leigja
ferðaskrifstofum húsnæði allt árið
um kring en ekki bara í 3 til 5 mán-
uði eins og lengst af hefur verið. Þar
fyrir utan vilja þeir nú í auknum
mæli að menn greiði fyrir húsnæðið
hvort sem þaö er notað eða ekki.
Ferðaskrifstofur komast varla leng-
ur inn í besta húsnæðið nema sæta
þessum afarkostum. Stærstu ferða-
skrifstofur heims era allar famar
að bjóðast til að undirgangast þessa
kosti og því verða þær litlu að dansa
með þótt þær ráði ekki við það.
Verðstríðið
Það sem gerst hefur í kjölfar þess
að Kanaríeyjaklúbhurinn leystist
upp er það að Útsýn og Samvinnu-
ferðir hafa tekið upp samstarf og
auglýst verö á Kanarieyjaferðum
með örlítilli hækkim frá í fyrra. í
kjölfarið auglýstu svo Flugleiðir líka
ferðir til Kanaríeyja fyrir lægra verð.
Verðið hjá Flugleiðum er í sumum
tilfellum það sama og var í fyrra en
í allmörgum tilfellum lægra.
Á sama tíma hækkuðu Flugleiðir
hf. verðið á leigufluginu til Útsýnar
og Samvinnuferða um 15 %.
Helgi Jóhannsson, forstjóri Sam-
vinnuferða, líkir framkomu Flug-
leiða við skemmdarstarfsemi,
terrorisma, eins og hann sagði orð-
rétt í samtali við DV. Ingólfur
Guðbrandsson segir þetta hreint og
klárt undirboð til að drepa Kanarí-
eyjaferðir Útsýnar og Samvinnu-
ferða. Hann bendir á að meira að
segja ætli Flugleiðir hf. að hafa sínar
ferðir sömu daga og ferðaskrifstof-
umar.
Sigfús Erlingsson segir að hækk-
unin á leigufluginu stafi af kostnað-
arhækkunum hér heima og hækkun
á eldsneyti. Hann segir að auðvitað
gangi þetta jafnt yfir Flugleiðir hf. í
þeirra leiguflugi og ferðaskrifstof-
umar. Varðandi lægra verð á
Kanaríeyjaferðunum hjá Flugleið-
um en var í fyrra segir Sigfús að
náðst hafi miklu betri samningar um
gistihúsnæði en í fyrra.
Þessi fullyrðing getur staðist en þó
má ekki horfa fram hjá því að verð
á hótelgistingu á Spáni hefur hækk-
að um í það minnsta 10 % frá því
samningamir í fyrra vom gerðir.
Eins ber á það að líta að verðið á
leigufluginu er álíka stór liður í
kostnaði við ferðimar og gistingin.
Leita til annarra flugfélaga?
Helgi Jóhannsson segir að Utsýn
og Samvinnuferðir muni nú leita
eftir því hvort hægt er að ná hag-
stæðum samningum við eitthvert
annað flugfélag en Flugleiðir hf.
Helgi segir að það sé ekki hægt að
una við það að Flugleiðir npti ágóð-
ann af viðskiptunum við Útsýn og
Samvinnuferðir til að greiða niður
kostnaö af samkeppni þeirra í Kan-
aríeyjaferðunum. Hann segir að þaö
fari ekkert á milli mála að Flugleiðir
ætli að knésetja ferðaskrifstofumar
í þessu máli.
Ingólfur Guðbrandsson bendir á
að ferðaskrifstofumar, og þó alveg
sérstaklega Útsýn og Samvinnuferð-
ir, séu stærstu viðskiptavinir Flug-
leiða hf. Svona framkoma sé
óþolandi, þar sem hún sé framin í
skjóli einokunar í fluginu.
Ljóst má vera að hér á eftir að
sverfa til stáls og gæti það haft ófyr-
irsjáanlegar afleiðingar. Eða eins og
Ingólfur Guðbrandsson sagði: „Þetta
verður hávaðamál."
-S.dór
Stórfelld vanskil eggja- og kjúklingabænda við sjóði landbúnaðarins:
Skuldimar nema 15-20
milljónum króna
Eggja- og kjúklingaframleiðendur
skulda stærsta hlutann í sjóði land-
búnaðarins.
„Það má segja að allar greinar land-
búnaðarins, að undanskildum mjólk-
ur- og kjötgreinunum, séu undir þessa
sömu sök seldir. Enda fara afurðir
þessara greina í gegnum sláturhús og
mjólkurstöðvar og em greiðslumar til
sjóðanna teknar beint í gegnum af-
urðaverðið þannig að ekkert færi er á
því að draga greiðslumar á langinn,“
sagði Eiríkur Davíðsson hjá Fram-
leiðsluráði í samtali við DV í gær.
DV greindi frá því í vikunni að kart-
öfluheildsalar skulduðu stórar
upphæðir í opinbera sjóði landbúnað-
arins en það era greinilega fleiri sekir
í þeim málum. Alls er talið að van-
goldnar greiðslur í sjóði landbúnaðar-
ins séu ekki undir þijátíu milljónum
króna og er hér í mörgum tfifellum
um að ræða skuldir allt frá árinu 1985.
„Það hefúr til dæmis alltaf verið er-
fitt að innheimta hjá kjúklinga- og
eggjaframleiðendum. Sumir framleið-
endur standa sig þó þokkalega meðan
aðrir era með langan skuldahala á
eftir sér. Þess ber líka að geta að lengi
hefur staðið um það styr hvort kjúkl-
inga- og eggjaffamleiðendur ættu
yfirleitt að vera að greiða í þessa sjóði
þar sem þeir telja að sjóðimir geri lít-
ið fyrir sig en séu einungis til að hjálpa
hefðbundnu búgreinunum. Við áætl-
um að kjúklinga- og eggjaframleiðend-
ur skuldi alls 15-20 mfiljónir í opinbera
sjóði landbúnaðarins," sagði Eiríkur.
Eiríkur sagði einnig aö plöntufram-
leiðendur hefðu lítið greitt í sjóðina
enda teldu þeir sig ekki tilheyra land-
búnaðargeiranum. Þá hefði gengið illa
að innheimta fyrir sjóðina af hlunn-
indum eins og laxveiði, reka, selveið-
um og fleira, enda væri ekki alveg Ijóst
hvort þeir sem nýta þessi hlunnindi
eigi yfirleitt að greiða í sjóðina og lítið
verið gengið eftir greiðslunum. Áður
hefur svo verið minnst á framleiðend-
ur kartaflna og annarra garðávaxta.
Greiðslumar, sem eiga að renna í
sjóðina, era að hluta tfi reiknaðar af
framleiðsluverðinu og því í raun tekn-
ar af framleiðendunum. Þessi hluti
nemur tæpum helmingi sjóðagjald-
anna. Rúmur helmingur er svo tekinn
með því að leggja á heildsöluverðið
þannig að þann hluta greiða neytend-
ur beint. Það er því mál margra að
þeir heildsalar, sem ekki standa skfi á
greiðslum í opinbera sjóði, sitji á pen-
ingum sem þeir hafa þegar innheimt
hjá framleiðendum og neytendum.
-ATA