Dagblaðið Vísir - DV - 11.11.1987, Blaðsíða 12

12
■■■ Frjálst.óháö dagblaö
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLTI 11, SlMI 27022
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRJÁLSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 600 kr.
Verð í lausasölu virka daga 60 kr. - Helgarblað 75 kr.
Asninn í herbúðunum
Eitt helsta ágreiningsefnið innan Alþýðubandalags-
ins hefur verið afstaðan til verkalýðshreyfmgarinnar
og kjarabaráttunnar. Hin hefðbundna stefna Alþýðu-
bandalagsins hefur verið sú að fylgja í meginatriðum
þeim kröfum sem verkalýðshreyfmgin hefur sett fram
í kjarasamningaviðræðum og taka þátt í að knýja þær
fram. Þetta hefur verið auðvelt verk og einfalt mál þar
sem langflestir áhrifamenn innan verkalýðshreyfmgar-
innar hafa jafnframt verið forystumenn í flokknum.
Oftar en hitt má ekki á milli sjá hvort kaupkröfur í kjara-
baráttunni hafa verið samdar í flokknum eða í stéttafé-
lögunum.
Þetta samflot hefur mætt gagnrýni og andstöðu í
seinni tíð, einkum og sér í lagi eftir að verkalýðshreyf-
ingin gerðist hófsamari í kröfugerð. Ásmundur Stefáns-
son hefur stýrt þeirri stefnu og Alþýðubandalagið hefur
þurft að fylgja henni nauðugt, viljugt, eða verið væng-
stýft ella.
Þá hefur það og valdið erfiðleikum í Alþýðubandalag-
inu að þurfa að gera upp á milli afstöðu BSRB annars
vegar og Alþýðusambandsins hins vegar sem hefur leitt
til þess að flokkurinn hefur í hvorugan fótinn getað stig-
ið þegar til átaka hefur komið á vinnumarkaðinum.
Deilur um afstöðuna til verkalýðshreyfmgarinnar og
samstöðunnar við hana eru undirrótin að þeim klofn-
ingi sem myndast hefur milli verkalýðsforingjanna og
andófshópsins. Ásmundur Stefánsson hefur farið fyrir
þeim fyrrnefndu með stuðningi Svavars Gestssonar.
Ólafur Ragnar Grímsson hefur hins vegar verið foringi
andófshópsins, þeirra sem vilja að flokkurinn taki sjálf-
stæða afstöðu til kjarabaráttunnar og setji skýr mörk á
milli stefnu flokksins annars vegar og krafna verkalýðs-
félaganna hins vegar.
Með kosningu Ólafs Ragnars sem formanns hefur
stefna hans orðið ofan á. Ólafur segir að framvegis
muni Alþýðubandalagið marka sína eigin launamála-
stefnu en ekki gleypa einhverja málamiðlun frá Al-
þýðusambandinu þar sem margvísleg póhtísk öfl koma
við sögu. Ef að líkum lætur mun sú stefna ganga mun
miklu lengra en Alþýðusambandið hefur beitt sér fyrir.
Með tangarsókn inn í raðir einstakra verkalýðsfélaga
má fastlega reikna með að þessi nýja stefna, undir for-
ystu Ólafs Ragnars, hafi í för með sér meiri hörku og
óbilgirni í samningagerð á vinnumarkaðinum. Það leið-
ir af sjálfu sér að Alþýðubandalagið mun taka mið af
pólitískum forsendum í stað félagslegra eða faglegra
sjónarmiða og hafa það að markmiði að valda usla sem
kemur stjórnvöldum illa.
Úrslitin í formannsslagnum í Alþýðubandalaginu
munu þar af leiðandi hafa víðtækari áhrif en í Al-
þýðubandalaginu einu strax nú á næstunni þegar
kröfugerð og viðræður fara á flot. Þjóðarsáttin mun eiga
erfiðara uppdráttar. Alþýðubandalagið mun kynda und-
ir og hvetja verkalýðsfélög til að bíta í skjaldarrendur
hvar og hvenær sem tök eru á. Hin hófsama stefna
Ásmundar Stefánssonar og annarra verkalýðsforingja,
sem fylgja honum að málum, mun ekki eiga upp á pah-
borðið í Alþýðubandalaginu. Völd Ólafs Ragnars og
skæruliðasveitir Alþýðubandalagsins geta látið að sér
kveða á næstu vikum þegar nýjar kröfur og viðræður
hefjast. Og þá tekur alvaran við. Þá koma afleiðingarn-
ar af slagnum í Alþýðubandalaginu í ljós. Þá finnur
þjóðfélagi.ð fyrir því að asninn hefur verið leiddur í
herbúðirnar.
Ellert B. Schram
„I flestum tilfellum duga góð, ónegld snjódekk" segir í greininni.
MIÐVIKUDAGUR 11. NÓVEMBER 1987.
Bannið nagladekkin!
Gatnamálastjórinn í Reykjavík á
lof skilið fyrir það að reyna aö
spoma við notkun nagladekkja í
borginni. Það er alveg ljóst að
nagladekk valda miklum skaða,
bæði peningalegum og heilsufars-
legum, en hins vegar er óljóst hvort
þau draga úr slysahættu í umferð-
inni. Atvinnubílstjóra greinir á um
það hvort meira gagn sé að nagla-
dekkjum eða góðum, ónegldum
snjódekkjum. Til dæmis aka marg-
ir leigubílar og alhr strætisvagnar
á ónegldum dekkjum.
En áróður gatnamálastjóra dugir
ekki. Það þarf að kanna vandlega
hvort ekki sé rétt að banna nagla-
dekkin með lögum og nota fé sem
við það sparast til að auka um-
ferðaröryggi, m.a. með hálkueyð-
ingu og upphitun brattra gatna, en
einkum þó með því aö auka og
bæta almenningsvagnaþjónustu.
Alfreð Þorsteinsson á hálu
svelli
í kjaUara DV 30. okt. sl. andmæl-
ir AJfreð Þorsteinsson, varaborgar-
fuUtrúi Framsóknarílokksins,
herferð gatnamálastjóra gegn
nagladekkjum. Hann telur það
miður ef borgarbúar taki mark á
gatnamálastjóra og hætti notkun
nagladekkja. Hann tínir tíl ýmis
rök sem eru harla léttvæg.
Alfreð telur gatnadeild Reykja-
víkurborgar ekki í stakk búna til
að tryggja greiðfæra umferð um
götur borgarinnar í hálku og snjó
ef bifreiðar borgarbúa eru almennt
án nagladekkja. Hér geti hæglega
skapast alvarlegt umferðaröng-
þveiti þar sem öll umferð stöðvast
vegna vanbúinna bifreiða.
Hvar hefur Alfreð eiginlega verið
undanfama vetur þegar spjór hef-
ur falUð hér í Reykjavík? Ég man
ekki betur en að í hvert skipti sem
eitthvaö hefur snjóað og skafið að
ráði hafi skapast umferðaröng-
þveiti vegna vanbúinna bíla sem
stöðvað hafa umferðina og hindrað
þar með snjómokstur. Sumir þess-
ara vanbúnu bUa hafa verið á
nagladekkjum. Það eru nefnilega
ekki naglarnir sem ráða úrsUtum
í slíkri ófærð heldur það hvort
dekkin eru með grófu spjómynstri
eða þá snjókeðjum. Slétt dekk duga
þá ekki, jafnvel þótt þau séu negld.
Það þarf ekki nema fáa vanbúna
bUa til að valda umferðaröngþveiti
í skafrenningsbyl. Hingað tíl hafa
þeir reynst nógu margir þrátt fyrir
hömlulausa notkun nagladekkja.
Auka nagladekk
umferðaröryggi?
Alfreð fuUyrðir að umferðarör-
yggi muni minnka stórlega og
kostnaður vegna slysa og skemmda
á bifreiðum muni aukast gífurlega
ef dregið verður úr notkun nagla-
dekkja. Hvað hefur hann fyrir sér
í því? Ég veit ekki betur en að sér-
Kjallariim
Þorvaldur örn
Árnason
lifræðingur og námsstjóri
ffæðingar deiU um það hvort
nagladekk dragi úr hættu á slysum
og umferðaróhöppum, hvort „ör-
yggið“ sem þau veita sé ekki að
miklu leyti falskt. Stjórnvöld
þyrftu að láta meta þetta á ábyrgan
hátt þar sem tekið sé tiUit tU sem
flestra hliða málsins en þær eru
margar.
Grófmynstruð dekk og
upphitun gatna í stað
nagladekkja og salts
„Og hvað með allan saltaustiu--
inn og skemmdir, sem hann veldur
á bifreiðum, götur og gróðri?“ spyr
Alfreð Þorsteinsson í umræddri
grein. Þá ber fyrst að líta á það að
götur hafa verið saltaðar ærið
drjúgt undanfarin ár þrátt fyrir
almenna notkun nagladekkja. Ég
sé ekki að það þurfl að salta öUu
meira jafnvel þótt hætt yrði að aka
á nagladekkjum.
Mér finnst þessi saltaustur
reyndar hafa verið langt úr hófi
fram og það finnst fleirum. Sjálf-
sagt þarf að salta brekkur þegar
hált er en hvers vegna er verið að
salta hallalausar götur í tíma og
ótíma?
Nagladekk og söltun gatna fer
ákafiega Ula saman. Naglarnir
spæna götumar enn hraðar upp ef
þær eru saltbomar. Útkoman verð-
ur viðbjóðsleg tjörusúpa eða Ijöru-
moldrok. Við eram laus við þennan
ófógnuð á sumrin en hann kemur
með nöglunum og saltinu á haustin
og sest utan á bílana og fótin okkar
og einnig í lungun í okkur. Á þenn-
an hátt fer líklega miUjón af fé
borgarbúa fyrir lítið dag hvem yfir
vetrarmánuðina. Að sjálfsögðu
ætti alls ekki að leyfa bæði salt og
nagladekk.
Alfreð setur í greininni fram eina
góða tíllögu: að leggja hitakerfi í
íjölfarnar og brattar götur og
bræða af þeim snjó og hálku líkt
og víða er gert með bfiastæði og
gangstéttar. Þessi tíllaga þyrfti að
ná fram að ganga.
Minni mengun og sóun og
færri slys
Æskilegast væri að við hefðum
aldrei lent á blindgötu hömlulausr-
ar notkunar einkabíla, heldur lagt
fjármagn og krafta í gott almenn-
ings- vagnakerfi sem gæti sinnt
flestum þörfum okkar. En skaðinn
er skeöur, einkabílarnir ráða borg-
inni og strætó er á undanhaldi. Við
gætum samt dregið úr mengun og
aukið umferðaröryggi. Þá þarf
fyrst af öllu að banna nagladekkin.
Ekki er miklu að tapa því að í flest-
um tilvikum duga góð ónegld
snjódekk jafn vel. Þá myndu líklega
sparast 100 milljónir á ári í borg-
inni einni! Væri sú upphæð notuð
tíl að bæta umferðarmenningu og
umferðaröryggi, m.a. með því að
hita upp brattar og fjölfarnar göt-
ur, gæti dregið verulega úr slysum
og er ekki vanþörf á. Þetta fé mætti
nota til að auglýsa þjónustu stræt-
isvagna og fjölga ferðum þeirra, til
að setja hitalagnir í brattar götur,
til þess að vara vegfarendur við
yfirvofandi hálku eða ófærð og til
þess að þjálfa fólk í vetrarakstri.
Margar þjóðir banna nú þegar
nagladekk, t.d. Þjóðverjar. Þó
Skandinavar leyfi þau enn er
þeirra aðstaða ekki sambærileg
okkar því í slitlagi á götum þeirra
er mjög hart berg (granítmöl) sem
naglarnir vinna verr á en íslenska
blágrýtinu.
Alþingi þyrfti að láta kanna tíl
hlítar kosti þess og galla að banna
negladekk með lögum og bæta
umferð á annan hátt fyrir þá upp-
hæð sem sparast, ekki síst með því
að efla almenningsvagnakerfm.
Auglýsingaherferðin í Reykjavík
dugir ekki ein og sér.
Þér kemur þetta mál við, lesandi
góður, ekki síður en mér. Ef okkur
er annt um lífvænlegt umhverfi
þurfum við að þoka umferðarmál-
unum í betra horf.
Þorvaldur örn Árnson
„Það eru nefnilega ekki naglarnir sem
ráða úrslitum í slíkri ófærð heldur það
hvort dekkin eru með grófu snjó-
mynstri eða þá snjókeðjum.“