Dagblaðið Vísir - DV - 27.11.1987, Blaðsíða 6
6
FÖSTUDAGUR 27. NÓVEMBER 1987.
Viðskiptí
íslenski kaupskipaflotinn
er orðinn lítið íslenskur
- „Óæskilegt hve mövg leiguskip eru í áætlunarsiglingum“
Höfnin er ein af lífæöum þjóðarinnar. Spurningin sem menn spyrja sig nú
er hvort útlendingar séu að ná tökum á okkur i flutningum til landsins þar
sem sífellt fleiri skip Eimskips og Sambandsins eru leiguskip?
Guðmundur Asgeirsson, fram-
kvæmdastjóri skipafélagsins Nes-
skips og fyrrum formaður Sambands
íslenskra kaupskipaútgerða, telur
það óæskilegt hve mörg leiguskip eru
í áætlunarsiglingum íslensku skipa-
félaganna. Hann bendir jafnframt á
að Eimskip og Sambandið, lang-
stærstu skipafélögin í áætlunarsigl-
ingum, séu samtals aöeins með
tjögur eigin skip í þessum siglingum
en meginuppistaöan séu útlend
leiguskip þar sem áhafnir eru aö
stórum hluta einnig útlendar.
„Ég tel æskilegt að við íslendingar
eigum sjálfir þau kaupskip sem eru
í áætlunarsiglingum, þeim siglingum
sem gefa mest af sér og þar sem verk-
efnin eru stöðugust. En í stórflutn-
ingunum, eins og viö hjá minni
skipafélögunum erum mest í, eru
verkefnin óstöðug og oft árstíða-
Peningamarkaður
INNLÁNSVEXTIR (%) hæst
Innlán óverðtryggð
Sparisjóðsbækur ób. 19 22 Lb
Sparireikningar
3jan.án. uppsogn 20-23 Lb.ab
6mán. uppsógn 21 25 Ab
12mán. uppsogn 24 28 Úb
18mán. uppsogn 31 lb
Tékkareikningar, alm. 6-12 Sp
Sértékkareiknmgar 10 22 Vb
Innlán verðtryggð Sparireikningar
3ja mán. uppsögn 2 Allir
6 mán. uppsogn 3,5-4 Ab.Úb, Lh Vb
Innlán með sérkjör- 19-34 Sp vél.
um Innlán gengistryggð
Bandaríkjadalir 6 8 Ab
Sterlingspund 7,75-9 AbVb. Sb
Vestur-þýsk mork 3-4 Ab
Danskarkrónur 8,75-9 Allir nema Bbog Sp
ÚTLÁNSVEXTIR (%) lægst
Útlán óverðtryggð
Almennirvixlar(forv) 32.5-34 Ib.Úb
Viðskiptavíxlar(forv.)(1) 36 eða kaupgengi
Almennskuldabréf 34-36 Ib
Viðskiptaskuldabréf (1) kaupqenqi Allir
Hlaupareikningar(yfirdr.) 34.5 36 Ib
Utlan verðtryggð
Skuldabréf 9,5 Allir
Útlán til framleiðslu
Isl. krónur 31 35 Úb
SDR 8 9 Vb
Bandarikjadalir 9-10,5 Vb
Sterlingspund 10,5-11,5 Vb.Úb
Vestur-þýsk mork 5,5-6,5 Vb
Húsnæðislán 3,5
Lífeyrissjóðslán 5-9
Dráttarvextir 45,6 3.8 á mán.
MEÐALVEXTIR
Overðtr. nóv. 87 31,5
Verðtr. nóv. 87 9.1
VÍSITÖLUR
Lánskjaravisitala nóv. 1841 stig
Byggingavísitala nóv. 341 stig
Byggingavísitala nóv. 106,5stig
Húsaleiguvisitala Hækkaði 5% 1 okt.
VERÐBRÉFASJÓÐIR
Gengi bréfa veróbréfasjóða
Ávöxtunarbréf 1,3261
Einingabréf 1 2,468
Einingabréf 2 1,444
Einingabréf 3 1,522
Fjölþjóðabréf 1,140
Gengisbréf 1,0295
Kjarabréf 2,459
Lifeyrisbréf 1.241
Markbréf 1,259
Sjóðsbréf 1 1,195
Sjóðsbréf 2 1,154
Tekjubréf 1,288
HLUTABRÉF
Söluveró aö lokinni jöfnun m.v. 100 nafnv.:
Almennartryggingar 114 kr.
Eimskip 278 kr.
Flugleiðir 196 kr
Hampiðjan 118 kr.
Hlutabr.sjóðurinn 119 kr
Iðnaöarbankinn 143 kr.
Skagstrendingurhf. 182 kr.
Verslunarbankinn 126kr.
Útgerðarf. Akure. hf. 160 kr.
(1) Við kaup á viðskiptavixlum og við-
skiptaskuldabréfum, útgefnum af þriðja
aðila, er miðað við sérstakt kaupgengi,
kge. Búnaðarbanki og Samvinnubanki
kaukpa viðskiptavíxla gegn 31% ársvöxt-
um og nokkrir sparisj. 30,5%.
Skammstafanir: Ab = Alþýðubankinn,
Bb= Búnaðarbankinn, lb= Iðnaðarbank-
inn, Lb = Landsbankinn, Sb=Samvinnu-
bankinn, Úb= Útvegsbankinn,
Vb = Verslunarbankinn, Sp = Sparisjóð-
irnir.
Nánari upplýsingar um peningamarkaö-
inn birtast í DV á fimmtudögum.
bundin," segir Guðmundur.
„Þaö hafa engir flutningar skilað
hagnaöi á síðastliðnum tveimur
árum nema áætlunarsiglingarnar.
Útgerð stórflutningaskipa hefur
gengið illa og hefur sennilega aldrei
verið erfiðari en síðastliöin tvö ár.
Og þar eru öll íslensku skipafélögin
á sama báti, þau eiga öll í barningi
Dr. Sigurður B. Stefánsson, hag-
fræðingur og framkvæmdastjóri
Verðbréfamarkaðar Iðnaðarbank-
ans, heldur því fram að það yrði
bæði æskilegt og eðlilegt ef lífeyris-
sjóðirnir tækju upp á því að fjárfesta
í traustum, erlendum skuldabréfum
og dreifi áhættu sinni.
Þessir lífeyrissjóðir hafa á undan-
fornum árum hætt eiginlegri starf-
semi, það er hafa annaðhvort verið
sameinaðir öðrum sjóðum eða sjóð-
félagar greiða nú til annarra lífeyris-
sjóða, að sögn fréttabréfs Sambands
almennra lífeyrissjóöa:
1. Lífeyrissjóður verksmiðja SÍS.
2. Lífeyrissjóður Nótar, félags neta-
gerðarfólks.
3. Lífeyrissjóður ASB og BSFÍ.
4. Lífeyrissjóður Landssambands
með afkomuna í stórflutningum.
Ástandið er orðið mjög slæmt vegna
þess hve litlar verðhækkanir hafa
orðið á farmgjöldum í þessum flutn-
ingum og þar sem offramboð er á
skipum í stórflutningum í íslenska
flotanum. Það sem verra er, ég sé
ekkert benda til að breytinga sé að
vænta á næstunni."
Sigurður hefur í huga um 20 til 25
prósent af eignum lífeyrissjóðanna
en heildareignir þeirra eru um þess-
ar mundir taldar um 50 milljarðar
króna.
„Það þekkist hvergi í heiminum að
eftirlaunasjóðir dreifi ekki áhættu
sinni með því að fjárfesta í erlendum
vörubifreiðastjóra.
5. Lífeyrissjóður starfsmanna Sjóyá-
tryggingafél. ísl.
6. Eftirlauna- og örorkubótasjóður
Rafha.
7. Lífeyrissjóður Verkstjórafélagsins
Þórs.
8. Lífeyrissjóður starfsmanna Siglu-
fjarðarkaupst.
9. Lífeyrissjóður starfsm. ísafjarðar-
kaupstaðar.
10. Lífeyrissjóður barnakennara.
Guðmundur segir að aðeins tvö
skip í eigu Eimskips séu í áætlunar-
sighngum á móti fimm leiguskipum.
„Það kemur svolítið á óvart að Eim-
skipafélagið skuli leggja meiri
áherslu á að eiga sjálft skipin í stór-
flutningunum þar sem verkefnin eru
óstöðugri en í áætlunarsiglingun-
um.“
Að sögn Guðmundar er sagan sú
sama hjá Sambandinu, það á sjálft
aðeins tvö skip í áætlunarsiglingum
en leigir þrjú skip, þar af Bernhard
S, stærsta kaupskip flotans, alls 5.214
brúttólestir.
„Afkoman hefur verið góð í áætl-
unarsiglingunum. Farmgjöldin eru
tiltölulega há og að mestu í Evrópu-
myntum. Þá hafa flutningar veriö
geysilega miklir í góðæri íslensks
efnahagslífs síöasthðin tvö ár.“
Loks nefnir Guðmundur að þar
sem kaupskipin í áætlunarsighngun-
um séu að mestu í eigu útlendinga
sé auðvelt að taka þessi skip af ís-
lensku skipafélögunum með herlög-
um þeirra þjóða sem eiga skipin.
„Sagan úr Falklandseyjastríðinu
sýnir að vegna þessa geta orðið erfið-
leikar. Og þeir gætu hæglega orðið
hérlendis líka yrði órói í lofti og
leiguskipin tekin með litlum fyrir-
vara.“ -JGH
skuldabréfum," segir Sigurður.
„Raunvextir af ríkisskuldabréfum
í Danmörku, Bretlandi og fleiri ríkj-
um eru svipaöir og hérlendis og þaö
er mjög eðlilegt að lífeyrissjóðirnir
fjárfesti í þessum bréfum til að dreifa
áhættunni," segir Sigurður B. Stef-
ánsson, hagfræðingur. -JGH
11. Tryggingarsjóður löggiltra end-
urskoðenda.
12. Lífeyrissjóður lögmanna.
13. Lífeyrissjóður Múrarafélags Suð-
urnesja.
14. Lífeyrissjóður bókbindara.
15. Lífeyrissjóður prentara.
Tveir síðastnefndu sjóðirnir voru
sameinaðir í Lífeyrissjóð bókagerð-
armanna.
-JGH
Jón Trausti, frá Skrifstofuvélum til
Sonic.
Jón Trausti
markaðsstjóri
hjá Sonic hf.
Jón Trausti Leifsson hefur verið
ráðinn markaðsstjóri Sonic hf„ Borg-
artúni 24. Jón vann í sex ár við
viðhald rafeindabúnaöar hjá Skrif-
stofuvélum hf„ síðan í söldudeild viö
markaössetningu á IBM PC tölvum
og loks sem deildarstjóri þjónustu-
og tæknideildar Skrifstofuvéla síð-
astliðin tvö ár. Maki Jóns er Oddný
S. Jóhannesdóttir, þau eiga þrjú
börn. -JGH
Lagt á ráðin
í Keflavík
Athyglisverð ráðstefna verður
bráðlega haldin um atvinnumál Kefl-
víkinga og Njarövíkinga. „Spurning-
in, sem tekin verður fyrir, er sú hvað
Keflvíkingar og Njarövíkingar geti
gert sjálfir til að efla atvinnuna,"
segir Jón Unndórsson, fram-
kvæmdastjóri Iðnþróunarfélags
Suðurnesja.
„Vinnuhópar verða á ráðstefnunni
og er ætlunin að þeir vinni áfram og
geri hvað þeir geti til að hrinda hug-
myndum í framkvæmd. Það á sem
sagt að reyna meira en að gera bara
skýrslu sem htið heyrist svo meira
af,“ segir Jón. .jgh
Lýsi hf.:
ÚUendingar
ekki á leið í
fyrirtækið
„Það hefur aldrei komið th greina
og stendur ekki til að útlendingar
gerist hluthafar í Lýsi hf.,“ segir
Ágúst Einarsson, framkvæmdastjóri
Lýsis hf„ um það hvort útlendingar
séu að kaupa hlut í fyrirtækinu Lýsi
hf. en ýmsir skildu orð Friðriks
Sophussonar iðnaðarráðherra í
þættinum Kastljósi nýlega á þá leiö.
Ágúst segir að Lýsi hf. eigi í sam-
starfi viö fjölmörg fyrirtæki erlendis
og sé danska fyrirtækið NOVO,
stærsti insúlínframleiðandi í heimi,
á meðal þeirra. „yiö höfum kynnt
iðnaðarráðherra þetta samstarf sem
og samstarf okkar við önnur fyrir-
tæki. En það stendur ekki til að
stofna fyrirtæki með neinum,“ segir
Ágúst. -JGH
Breiðholtskjör
Þórður Jónsson hjá Breiðholtskjör
segir að Breiðholtskjör hafi ekki ver-
ið til sölu og að ekki standi til að
selja það en í frétt DV í fyrradag um
matvöruverslanir, sem skipt hafa um
eigendur, sagöi að Breiðholtskjör
hefði verið til sölu, en svo fullyrti
heimildarmaður DV fyrir áður-
greindri frétt. Eigendur Breiðliolts-
kjörs eru beðnir velvirðingar. -JGH
Þeir sögðu skák og...
Tölvufyrirtækið Kerfi hf„ sem
þekktast er fyrir framleiðslu sína á
hugbúnaðarkeríinu Alvís, styrkir
Skáksamband íslands á óvenjuleg-
an hátt. Það hefur hannað skjárei-
kniforrit fyrir tölvur af gerðinni
IBM System 36 sem gerir kleift að
nota skjáinn eins og reiknivél. For-
ritiö er nefnt Skjáreiknir og munu
allar tekjur Kerfis hf. af því renna
óskertar til Skáksambandsins.
„Okkur er hlýtt til skákmann-
anna okkar. Þeir hafa staöið sig
vel. Vonandi verður þessi styrkur
Kerfis hf. til að fleiri styrki Skák-
sambandið," segir Björgvin B.
Schram, kerfishönnuður Kerfis hf.
Um 350 íslensk fyriríæki hafa
keypt tölvur af geröinni IBM Sy-
stem 36 sem þýðir að aðeins þessi
350 fyrirtæki eiga möguleika á að
styrkja Skáksambandið með því aö
kaupa Skjáreikninn.
-JGH
Kerfismenn og forseti Skáksambands Islands fylgjast með því hvernig
forritið Skjáreiknir vinnur. Allar tekjur Kerfis hf. af forritinu renna til
Skáksambandsins. Frá vinstri, Björgvin B. Schram kerfishönnuður, Atli
Guðmundsson markaðsstjóri, (situr), Þráinn Guðmundsson, forseti Skák-
sambandsins, og Friðjón Bjarnason, starfsmaður Kerfis hf.
Sigurður B. Stefansson:
Lifeyrissjóðimir fjárfesti erlendis
Þessir Irfeyrissjóðir hafa hætt