Dagblaðið Vísir - DV - 27.11.1987, Blaðsíða 11

FÖSTUDAGUR 27. NÓVEMBER 1987.
11
Utlönd
Til í allt nema nektardans
í gær matreiddu Bandaríkjamenn
þrjú hundruð og fimmtíu þúsund
tonn af kalkúnum. Að eldamennsk-
unni lokinni settust þeir niður til
þakkargjörðarmáltíðar og innbyrtu,
að því er áætlað er, um sextíu þúsund
tonn af kjötinu. Nær þrjú hundruð
þúsund tonn geymast til að narta í
um komandi helgi og í ótölulegan
íjölda af samlokum næstu daga og
vikur.
Tilefni eldamennskunnar og kalk-
únátsins var hinn árlegi þakkar-
gjörðardagur Bandaríkjamanna.
Þann dag gjöra þeir þakkir fyrir vel-
megun sína og mátt og að sjálfsögðu
þá guðs náð að mega vera Banda-
ríkjamenn.
Framfarir?
Afturför?
Bandaríkjamenn hafa ríka ástæðu
til þakkargjörðar en hið sama er ekki
hægt að segja um íbúa margra ann-
arra heimshluta.
Börnin í Khayelitsha-hverfinu í
Höfðaborg í Suður-Afríku eru varla
mjög þakklát fyrir sinn hlut í lífmu.
Fátækt, næringarskortur, kynþátta-
misrétti og fáfræöi leggjast þar á eitt
til að skerða möguleika þeirra til
betra lífs. Meðal þeirra geisa enn
berklar og aðrir þeir sjúkdómar sem
nær útrýmt hefur verið í auðugri
samfélögum. Og það í næsta ná-
grenni við sjúkrahúsið þar sem
Christian Barnard og aðrir snjallir
læknar hafa þróað og fullkomnað
hjartaskurðaðgerðir sem veitt hafa
mörgum velmegandi borgaranum
lengra og betra líf.
Bisness
Að sjálfsögðu er það nánast fárán-
legt að ætla að bera saman heilbrigð-
isþjónustu við vesæla og snauða
annars vegar og okkur sem nóg höf-
um hins vegar. Þjónusta við hina
snauðu er góðgerðarstarfsemi, þjón-
ustan við velmegandi lýtur hins
vegar fyrst og fremst lögmálum við-
skipta.
Sá tími kemur eflaust að heilbrigð-
isþjónusta við þjóðir þriðja heimsins
verður arðbær og þá leysast öll
þeirra vandamál. „Bisnesslögmálin“
breiðast enda út eins og eldur í sinu
og eru nú meira að segja að ná tökum
á Kremlverjum. Einkaframtakið er
loks aö ná sessi sínum í þessu höfuð-
vígi bolsévíka, enda eru þeir nú
farnir að selja skyrtuboli með mynd-
um af Tomma og Jenna við Rauða
torgið.
Þetta einkaframtak er að vísu
smátt í sniðum enn því hver skyrtu-
bolur gefur vart miklu meira en
fimm hundruð krónur eða svo í aðra
hönd. Á Vesturlöndum hefur við-
skiptalíf hins vegar þróast mun
lengra. Þar er raunar nánast ekkert
að finna sem ekki gengur kaupum
og sölum og nú í vikunni voru til
dæmis seld handskrifuð blöð úr
glósubókum snillingsins Alberts
Einstein. Búist var við að hvert blað
seldist á um fimm hundruð þúsund
sterlingspund, eða um þrjátíu millj-
ónir íslenskra króna.

Þrjú hundruð og fimmtiu þúsund tonn af kalkúnum fóru í steikarofna Bandarikjamanna i gær.
Símamynd Reuter
Draumur í rúst
Jafnvel á Vesturlöndum geta
draumar kaupahéðna þó brugðist og
jafnvel snúist í martröð. Þarf þar
ekki einu sinni verðhrun í kauphöll-
um til.
Carlos .Lehder Riva átti stóra
drauma. Hann dreymdi um að veröa
forseti Ameríkuríkisins Kólumbíu,
svo og að verða stærsti fíkniefna-
höndlari veraldar. Hugðist hann ná
markmiðum sínum með því að metta
land sitt með fíkniefnum og ná þann-
ig tökum á þjóðinni, enda sá hann í
efnunum sterkt og nær algerlega
ónotað stjórnmálaafl.
Honum urðu þó einhvers staðar á
mistök í skipulagningu því nú situr
hann í fangelsi í Flórida og afplánar
átta ára dóm.
Ríki Suður- og Mið-Ameríku eru
meðal þeirra sem skorið hafa upp
herör gegn fíkniefnum, framleiðslu
þeirra og dreifingu. Yfirvöld í þess-
um ríkjum hafa beitt lögreglu og her
gegn framleiöendum og seljendum
undanfarna mánuði og hefur tekist
að uppræta nokkurn hluta fram-
leiðslunnar. Á miðvikudag brenndu
yfirvöld í Panama hálfu þriðja tonni
af kókaíni, márijúana og morfíni,
sem hafði átt að fara á Bandaríkja-
markað.
Brennur af þessu tagi eru orðnar
nokkuð algengar víða um heim og
er þeim ætlað að vekja athygli al-
mennings á því hversu umfangsmik-
ið fíkniefnavandamálið í raun er.
Friður-ófriður
Meðan stríðið gegn fíkniefnunum
er í algleymingi sendu íbúar Osló-
borgar friðarboða til Bretlandseyja.
Sendingin var risavaxið grenitré sem
þeir sendu íbúum London að gjöf.
Er þetta í fertugasta og fyrsta sinn
sem Oslóbúar sýna á þennan hátt
velvilja sinn og þakkir fyrir stuðning
Tvö og hálft tonn af fíkniefnum brennt i Panama.
Simamynd Reuler
og aðstoð meðan á hernámi Þjóð-
veija í Noregi stóð í síðari heims-
styrjöldinni.
Friðarboðar eru sjaldgæfari í Mið-
Austurlöndum. Þaðan bárust þær
fregnir í vikunni að tæknimönnum
hefði tekist að hanna nýja tegund af
gasgrímum sem henta sérstaklega
vel fyrir börn á aldrinum tveggja til
átta ára. Grímum þessum er ætlað
að vernda börnin ef arabar skyldu
grípa til gasárása í heilögu stríði sínu
við ísraelsmenn.
Að sjálfsögðu fengu öll börn í
barnaskólum Ísraelsríkis sérkennslu
í meðferð, notkun og viðhaldi þessar-
ar nýju tegundar af grímum.
Ef til vill koma grímurnar í góðar
þarfir þótt arabar beiti ekki gasi fyr-
ir sig. Gaslekar í verksmiðjum og
slys í gasílutningum hafa verið al-
geng undanfariö. í vikunni urðu
fjögur slík slys í Frakklandi einu
saman. Þótt ekki drægi til alvarlegre
tíöinda af völdum þessara slysa
þykja þau viðvörun um aö fyrr eðe
síðar verði eitt verulega stórt. líkt
og jarðskjálftar í Kaliforníu minns
sífellt á þann stóra sem talinn er
framundan. Einn slíkur varð einnig
í vikunni.
Gegn karlrembunni
Og loks er það svo forsetaframbjóð-
andi í Suður-Kóreu.
Hún heitir Hong Sook-ja og býður
sig ekki aðeins fram til forsetaemfc-
ættis heldur jafnframt gegn karl-
rembu þeirri sem landlæg mun í
Kóreu. kúgun konunnar og stein-
runnum félagslegum höftum.
„Karlme'nn eru allir flagarar.“ seg-
ir hún og kveðst hafa skilið vic
eiginmann sinn vegna þess hversu
mikill flagari hann var.
Segir hún hlut kvenna í S-Kóreu
illa fyrir borð borinn. Þær fái ekki
að hafa áhrif á framgang mála og búi
við gífurlegt ofríki karla. jafnt heima
fyrir sem á opinberum vettvangi.
Hong Sook-ja telur tímabært að
kona komist til æöstu metorða í landi
sínu. Raunar segir hún að karlmaður
í forsetaembætti geti ekki náð fram
þeim breytingum sem nauðsynlegar
séu. Til þess sé þeim ofríkið. þröng-
sýnin og flagarahátturinn of tamur.
Hong er ekki fvrsta konan sen:
býður sig fram til forseta í S-Kóreu.
Árið 1960 tilkvnnti Park Sun-Chur
framboð sitt og hlaut eitt atkvæði:
kosningunum.
Ef til'vUl verður Hong þó fyrst?
konan sem nær pólitískum árangri.
Hún segist enda reiðubúin til hvers
sem er til að ná markmiðum sínum.
Hún er tilbúin til að gera verkfall:
eldhúsinu. taka hverju því sem kosn-
ingabaráttan leggur á herðar henn:
og jafnvel ganga um nakin ef þa"
gæti orðið málstað kvenna til fram-
dráttar.
Hún segist þó ekki reiðubúin ú'
þess að dansa nektardans opinber-
lega því einhvers staðar verði aó
draga mörkin.
Allt eru þetta fréttir þótt ekkert af
því þætti nógu stór frétt til að kom-
ast á síðu í vikunni sem nú er að líða.
„Allt nema nektardans,“ segir Hong
Sook-ja.
Simamynd Reuter
Fertugasti og fyrsti friðarboðinn frá
Osló til London.
Simamynd Reuter
Ný og bætt gerð af gasgrimum fyrir
börn telst til framfara.
Simamynd Reuter
Blað úr minnisbók Einsteins.
Simamynd Reuter
Berklasjúklingur skoðaður í Höfða-
borg.
Simamynd Reuter