Dagblaðið Vísir - DV - 01.12.1987, Blaðsíða 7

ÞRIÐJUDAGUR 1. DESEMBER 1987.
7
x>v
Atvinnumál
Hafrannsóknastofnunin og þorskaflinn:
Hvað fór úrskeiðis?
Hafrannsóknastofnun hefur lagt til
að þorskaflinn á næsta ári verði tak-
markaður við 300 þúsund tonn en
áætlaður þorskafli þessa árs eru 380
þúsund lestir. Halldór Ásgrímsson
sjávarútvegsráðherra hefur boðað að
undanfórnu að stefnt sé að því að
minnka þorskaflann á næsta ári og
halda sig sem næst tillögum fiski-
fræðinga. Það hefur aftur á móti ekki
verið ge,rt síðastliðin 7 ár. Ýmist hef-
ur verið veitt miklu meira en þeir
hafa lagt til ellegar að ekki hefur
náðst að veiða það magn sem þeir
töldu óhætt að veiða.
Þegar farið er í gegnum þessar
skýrslur Hafrannsóknastofnunar frá
1980 er ljóst að einhvers staðar hefur
eitthvað farið úrskeiðis varðandi
þorskrannsóknir stofnunarinnar.
Spár stofnunarinnar, tillögur hennar
um hámarsafla og raunafli hvers árs
standast aldrei.
Því hefur verið haldið fram að tvi-
svar hafi átt sér stað mistök við
stofnstærðarmælingu hjá stofnun-
inni en það hefur aldrei fengist
staðfest. Stofnunin viðurkennir að
VP greiningin sem lengst af var not-
uð til að kanna stofnstærðina var
ekki rétt og því var tekin upp annars-
konar aðferð, sem nefnd hefur verið
„Togararall." Hún byggir á því að
láta ákveðinn fjölda togara toga á
sama tíma og stöðum ár eftir ár og
bera saman milli ára.
Það er fróðlegt fyrir þá sem hafa
áhuga á þessum málum að fá sér ri-
tiö Hafrannsóknir frá því þaö byrjaði
að koma út og gera samanburð milli
ára.
Þorskárgangurinn frá 1976
vakti bjartsýni
Árið 1979 veiddust 360 þúsund lest-
ir af þorski. í ritinu Hafrannsóknir,
20. hefti, um ástand nytjastofna á ís-
landsmiðum og aflahorfur 1980, segir
að enda þótt þorskárgangurinn 1976,
sem var sagður mjög sterkur, sé að
koma inn í veiðina og stofninn því
aftur í vexti leggi Hafrannsókna-
stofnun til að þorskafli ársins 1980
verði takmarkaöur við 300 þúsund
lestir. Segir og að nauðsynlegt sé að
byggja hrygningarstofninn upp og
því sé við þessa tölu miðað. Árið 1980
varð þorskaflinn hins vegar 428 þús-
und lestir en hrygningarstofninn var
talinn vera 300 þúsund lestir.
í ritinu Hafrannsóknir, 22. hefti,
þar sem skrifað er um ástand þorsk-
stofnsins og aílahorfur fyrir árið
1981, segir að forsendur fyrir stærð
stofnsins á næstu árum séu komnar
undir stærð árgangsins frá 1976 en
gert sé ráð fyrir því að hann sé afar
sterkur eins og ungþorskarannsókn-
ir gefi til kynna.
Þar segir ennfremur að verði
þorskaflinn takmarkaður við 400
þúsund tonn fari þorskstofninn vax-
andi. Því leggi Hafrannsóknastofnun
til aö þorskaflinn 1981 verði tak-
markaður við 400 þúsuntí tonn.
Þarna bætir stofnunin við 100 þús-
und lestum frá árinu áður. Árið 1981
voru hins vegar veiddar 460 þúsund
lestir af þorski.
Árgangurinn sem aldrei kom
Þegar Hafrannsóknir, 24. hefti,
kom út, með aflahorfum fyrir árið
1982, var enn rætt um árganginn frá
1976 og sagt að allur framreikningur
á þróun þorskstofnsins sé undir
stærð hans kominn. Þar er tekið
fram að minna hafi verið landað af
þorski úr þessum árgangi en reiknað
hafði veriö með. Talað er um að há-
marksafrakstur stofnsins sé talinn
vera 450 þúsund lestir og lagt til að
þorskafli ársins 1982 verði takmark-
aður við 450 þúsund lestir. Árið 1982
veiddust hins vegar ekki nema 382
þúsund lestir af þorski.
í 26. hefti Hafrannsókna, með horf-
um fyrir árið 1983, er komið annað
hljóð í strokkinn. Þar segir áð sam-
kvæmt nýju mati á stærð þorsk-
stóitísins sé gert ráð fyrir að hann
sé minni en ætlað var við síðustu-
úttekt. Þar segir líka að niðurstöður
sýhi að hvort sem árgangurinn 1976
er 280 eða 360 milljónir nýliða muni
þorskstofninn minnka talsvert ef
veiddar verði 400 þúsund lestir.
Sú tala er þó 50 þúsund lestum
Fréttaljós:
Sigurdór Sigurdórsson
Punktalínurnar eru sá afli sem Hafrannsóknastofnun taldi óhætt aó veiða.
Svörtu línurnar sýna þann afla sem veiddur var hverju sinni.
til að þorskveiðar verði takmarkaðar
við 200 þúsund lestir. Árið 1985 voru
veiddar 322 þúsund lestir af þorski.
Nýtt stofnmat
133. hefti af Hafrannsóknum, þegar
spáð er fyrir árið 1986, segir að nýtt
stofnmat, sem nú liggi fyrir, bendi til
þess að veiðistofninn hafi í upphafi
árs 1985 verið 10% meiri en fram
hafi komið í 31. hefti Hafrannsókna.
Muninn megi rekja til þess að miklu
meira sé af 6 ára fiski en búist var
við. Þar er sagt aö með því að tak-
marka aflann við 300 þúsund lestir
árin 1986 og 1987 muni stofninn vaxa
og því er þessi tala lögö til fyrir þessi
tvö ár. Þetta ár voru veiddar 365
þúsund lestir
Hér má aðeins staldra viö. Árið
áður var lagt til að veiddar yrðu 200
þúsund lestir. Útkoman varð aftur á
móti sú að veiddar voru 322 þúsund
lestir eða 122 þúsund festum meira
en Hafrannsóknastofnun lagði til.
Það vekur óneitanlega athygli að á
sama ári og þetta er gert leggja fiski-
fræðingar til að hækka takmark sitt
um 100 þúsund lestir fyrir næsta ár
og segja stofninn vaxa samt."
Enn stækkar stofninn
Nú er komið að spá fyrir árið í ár
sem gefm var út í fyrra í 36. hefti
Hafrannsókna. Þar segir að stofninn
sé 6% stærri en greint var frá í 33.
hefti Hafrannsókna. Aftur leggur
Hafrannsóknastofnun_ til að ekki
verði leyft að veiða nema 300 þúsund
lestir og muni þá stofninn rétta nokk-
uð við.
Aflinn í ár verður aftur á móti um
380 þúsund lestir samkvæmt spá
Fiskifélagsins. Á næsta ári leggur
Hafrannsókn enn til að hámarksafli
þorsks verði enn 300 þúsund lestir.
-S.dór
BEGA
Eigum til afgr. af lager
þessi gullfallegu Ijós.
Hæð 2,4 m.
ÁRMÚL11 - SÍMI 687222
minni en lagt var til að veiddar yröu
árið áður og 20 þúsund lestum minni
en náðist að veiða árið áður. Haf-
rannsóknastofnun leggur síðan til að
leyft verði að veiða 350 þúsund lestir
árið 1983. Það ár veiddust ekki nema
293 þúsund lestir.
VP greiningin ónákvæm
Þegar kom að því að spá fyrir árið
1984 er farið að efast um VP greining-
araðferðina. í ritinu Hafrannsóknir,
28. hefti, er greint frá því að reynslan
hafi sýnt að svo kölluð -VP greining,
sem byggist á sýnum úr lönduðum
afla og notuð hafi verið til að meta
stærð þorskstofnsins í 10 ár ásamt
seiðarannsóknum, sé oft ekki nógu
nákvæm, eins og komist er að orði.
Þar er sagt að yngstu árgangarnir,
sem ekki eru farnir að veiðast, komi
ekki fram við VP greiningu sem og
göngur þorsk frá Grænlandi.
Því hafi verið ákveðið 1981 að taka
upp stofnmælingar með botnvörpu
og hafi slíkir leiðangrar verið farnir
bæði árin 1982 og 1983.
Þetta hefur í daglegu tali verið kall-
aö „togararall."
Enn fremur segir að til að renna
enn frekari stoðum undir stofn-
mælingar séu hafnar tilraunir með
bergmálsmælingar á þorskstofnin-
um.
Þá segir að með tilliti til aflabragða
árið áður (293 þúsund lestir, en tillög-
ur Hafrannsóknastofnunar voru 350
þúsund lestir) hafi farið fram endur-
mat á þorskstofninum og í ljós hafi
komið að hann sé talsvert lakari en
gert var ráð fyrir haustið 1982. Sagt
er að ástæðan sé sú að lélegir árgang-
ar frá 1977 til 1979 séu komnir inn í
veiðina og að engar göngur hafi kom-
ið frá Grænlandi.
Svartsýni tekur við
Síðan segir að Hafrannsóknastofn-
un telji nauðsynlegt aö stuðla að
vexti þorskstofnsins í þeim tilgangi
að auka afrakstursgetu hans. Þær
niðurstöður, sem nú liggi fyrir, bendi
til þess að því marki verði ekki náð
nema með því að takmarka þorskafl-
ann 1984 við 200 þúsund lestir. Árið
1984 voru hins vegar veiddar 280
þúsund lestir.
Þegar horfur fyrir árið 1985 eru
birtar í 31. hefti Hafrannsókna eru
fiskifræöingar enn svartsýnir og
segja ástand stofnsins eftir nýtt end-
úrmat "eiiiT verra öif áðor var mtráer. *
Aftur leggur Hafrannsóknastofnun
Landssamband íslenskra
vélsleðamanna efnír tíl
útilífssýníngar
VETRARLÍ^ ’87
Nvja Fordhúsínu, Skeifunni
Dagana 4. - 6. desembet
Sýningín verðuropnuð fostudaginn 4. des. kí. 18.00
Hína dagana verðursvæðið opið frá kl. 10. OO tilkl. 21. OO

Meðal þess sem sýnt verður má nefna:
Vélarogtæki:
Vélsleðar
Fjórhjól
Snjóblásarar
Rafstöðvaro.fl.
Skíðabúnaður
Mskonar vörur
sem tilheyra skíða-
íþróttum
Fylgihlutir: Varahlutiir:
Aftanísleðar Allskonar varahlutir
og marskonar annar Olíuro.fl.
aukabúnaður
Öryggistæki:
Bílasímar
Talstöðvar
Lorantæki
Áttavitaro.fl.
Hlífðarbúnaður
Mskonar
hlífðarfatnaður
Tjöldo.fl.
LANDSSAJMBAND ÍSLENSKRA VÉLSLEÐAMANNA