Dagblaðið Vísir - DV - 01.12.1987, Blaðsíða 14

14
ÞRIÐJUDAGUR 1. DESEMBER 1987.
Frjálst.óháð dagblað
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELiAS SNÆLAND JÖNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLTI 11, SÍMI 27022
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRJÁLSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 600 kr.
Verð í lausasölu virka daga 60 kr. - Helgarblað 75 kr.
Kosið í vor
Þegar samstarf í ríkisstjórn er gott, ganga ráðherrar
og þingmenn stjórnarflokka úr vegi til að sætta sjónar-
mið. Þegar feigð sækir að slíku samstarfi, ganga þeir
hins vegar úr vegi til að rækta ágreining, svo sem verið
hefur frá upphafi ferils núverandi ríkisstjórnar.
Til að finna dæmi um sæmileg heilindi í stjórnarsam-
starfi þarf ekki að leita lengra en til síðustu ríkisstjórnar
á undan þessari, til yngstu helmingaskiptastjórnar
Framsóknar- og Sjálfstæðisflokka. Valdamenn sátu á
friðarstóli í þeirri ríkisstjórn til loka kjörtímabilsins.
Nú er hins vegar allt í hers höndum. Ráðherrar og
þingmenn stjórnarflokkanna vinna ekki saman að nið-
urstöðu mála, heldur finna sér til ágreinings hvert
tilefni, sem gefst. Þeir og flokkar þeirra eru að reyna
að ná góðri taflstöðu fyrir næstu kosningar.
Slíkar ríkisstjórnir springa yfirleitt fyrir tímann.
Þátttakendur þeirra fjalla ekki um mál eins og þau séu
verkefni, sem gefa þurfi sér tíma til að leysa. Þeir hafa
meiri áhuga á, hvernig þessi sömu mál líti út frá sjónar-
hóli kjósenda, þegar til mjög skamms tíma er litið.
Ýmis deilumál benda til, að forustumenn stjórnar-
flokkanna séu byrjaðir að undirbúa baráttu fyrir
kosningar að vori. Þeir hafa magnað með sér ágreining
um mörg stærstu mál dagsins, fjárlög, matarskatt, hús-
næðislánakerfi, útgerðarkvóta og landbúnaðarstuðning.
í vaxandi mæli er talað um, að frumvörp um þessi
mál séu eins konar einkafrumvörp eins ráðherra. Ein-
stakir þingmenn, jafnvel ráðherrar og heilir stjórnar-
flokkar áskilja sér rétt til að vera meira eða minna
andvígir ýmsum eða flestum atriðum frumvarpa.
í sumum tilvikum er líklegt, að sérstaðan sé ekki
djúpstæð, heldur framleiðsla á eins konar skiptimynt
til að beita gegn annarri sérstöðu. Þá er líklegt, að niður-
staðan af hvoru tveggja verði engin. Það er einmitt
markmið síðari sérstöðunnar að eyða hinni fyrri.
Andstöðu alþýðuflokksmanna við kvótafrumvarp
framsóknarráðherra er að nokkru leyti beint gegn and-
stöðu framsóknarmanna við húsnæðisfrumvarp al-
þýðuflokksráðherra. Andstaðan er sumpart uppgerð,
þótt hún byggist á frambærilegum efnisrökum.
Ágreiningsatriði stjórnarflokkanna verða þó engan
veginn skýrð með þessum hætti einum. Meginástæða
þeirra er, að flokkarnir gera ráð fyrir kosningum í vor
og eru að reyna að skapa sjálfum sér ímynd, sem sé
önnur og betri en ímynd ríkisstjórnarinnar í heild.
Framsóknarflokkurinn nýtur mikils fylgis í skoðana-
könnunum. Forustumenn hans geta vel hugsað sér að
ná fylgisaukningunni í hús í kosningum sem fyrst. Auk
þess telja þeir tímabært, að Steingrímur Hermannsson
leysi Þorstein Pálsson af hólmi í stjórnarforsæti.
Stjórnarandstaða Framsóknarflokksins innan ríkis-
stjórnarinnar beinist einkum gegn ráðherrum Alþýðu-
flokksins, er fjalla um fjármál ríkisins og húsnæðismál.
Með gagnsókn Alþýðuflokksins í sjávarútvegsmálum
hefur spennan í stjórninni magnazt um allan helming.
Sjálfstæðisflokkurinn hefur hægar um sig en hinir
flokkarnir, en stundar þó yfirboð í stuðningi við land-
búnað. í skoðanakönnunum hefur flokkurinn ekki náð
til baka neinum umtalsverðum hluta af fylgi Borgara-
flokksins og er afar illa í kosningastakk búinn.
Ríkisstjórn er bráðfeig, þegar gagnkvæmt tillitsleysi
mótar afstöðu ráðherra og stjórnarliða, svo sem nú er.
Brautin hggur til kosninga, er verða líklega í vor.
Jónas Kristjánsson
„Við viljum koma í veg fyrir að ungt fólk lóti lífið á altari hraðans", segir i greininni. - í lögreglubílum er
tæki til að fylgjast með ólöglegum hraða hjá ökumönnum.
Aukinn hraði
er hættulegur
Dagblaðið-Vísir hefur á undanfórn-
um mánuðum gefið út sérstakan
„kálf ‘ um bOa á hverjum laugar-
degi. Þetta hefur veriö gert af
myndarskap og hefur efni oftar en
ekki verið að einhveiju leyti um
umferðaröryggismál. Um þau er
aldrei of mikið fjallaö. Öll hafa
þessi skrif verið jákvæð þar til
laugardaginn 21. nóvember að birt-
ist grein sem ætlað er að draga úr
mikOvægi og gildi þess að rekinn
sé áróður gegn hraðakstri. Höfund-
ur greinarinnar. auðkennir hana
með upphafstöfunum SH.
í upphafi greinarinnar segir að
ábyrgir aðOar, sem fjalla um um-
ferðarmál, reki áróður gegn
hraðakstri en að sá áróður sé ekki
af hinu góða. Undirritaður hefur á
þessu ári mjög oft í ræðu og riti
bent á mikilvægi þess að auka ekki
hámarkshraða í umferð hér á
KjáUarinn
Sigurður Helgason
framkvæmdastjóri
Fararheillar '87
„Staðreyndin er nefnilega sú að vegna
kunnáttuleysis, gáleysis og ábyrgðar-
leysis íslenskra ökumanna er það
feigðarflan að auka hraðann.“
landi. Ástæðan er ekki sérstakur
áhugi á að láta setja ströng og
ósanngjörn lög sem meðal annars
yalda því að menn verða fyrir
þeirri ógæfu að vera sviptir öku-
réttindum um tíma. Ástæðan er
virðing fyrir mannslífum og virð-
ing fyrir heOsu fólks.
Aukinn hraði -fjölgun slysa
Sérfræðingar víöa um heim hafa
rannsakað áhrif hraða og afleiðing-
ar aukins hraða. Niðurstöður eru
. ljósar. Með auknum hraða fjölgar
slysum verulega. Þegar olíuverð
hækkaði gífurlega á sjöunda ára-
tugnum var lækkun hámarks-
hraða ein þeirra leiða sem
stjómvöld á Vesturlöndum beittu
til aö draga úr bensínnotkun.
Áhrifin komu þegar í stað í ljós.
Með minnkandi hraða fækkaði
slysum mjög mikið. í allmörg ár
voru allir sammála um að halda
þessum lægri hraða meðan fækkun
slysa var ofarlega í hugum manna.
En það er alltaf tilhneiging hjá
ákveðnum hópum að beita sér fyrir
auknum hraða. Og þessi hópur
hafði erindi sem erfiði í vor þegar
dómsmálaráöuneytiö ákvað að
hækka hámarkshraðann um 10 km
á hverja hundrað kílómetra.
En hver hefur árangurinh orðið
af þeirri ákvörðun? Því miður urðu
áhrifin þau að á fyrstu tveimur
-mánuðunum eftir aö hinn aukni
hámarkshraði gekk í gOdi fjölgaði
slösuðum í umferðinni hér á landi
um 35% miðað við tvo sömu mán-
uði á síðasta ári. Sjötíu og fimm
fleiri slösuðust í júlí og ágúst í ár
en í sömu mánuðum í fyrra. Það
eina sem breyttist að nokkru marki
var hraðinn. Þrátt fyrir mikla fjölg-
un ökutækja er ekki ástæða til að
telja hana orsökina af því að fjölg-
un annarra óhappa varð ekki
nálægt því jafnmikO.
í grein sini segir SH meðal ann-
ars: „Slysin orsakast ekki af
hraðanum sem slíkum heldur af
kunnáttuleysi, gáleysi og ábyrgð-
arleysi fyrst og fremst."
í þessum orðum endurspeglast
þær röksemdir sem baráttumenn
gegn auknum hraöa hafa haldið á
lofti. Staðreyndin er nefnilega sú
aö vegna kunnáttuleysis, gáleysis
og ábyrgðarleysis íslenskra öku-
manna er það feigðarflan að auka
hraðann.
Vafasamt hálmstrá
En hvað þarf að gerast til aö
bæta ökuhæfni manna hér á landi?
Þegar stórt er spurt vill oft verða
lítið um svör. En kjarni málsins er
efling og skipuleg uppbygging öku-
kennslu hér á landi og þar kemur
við sögu áratugagömul hugmynd
um æfmgasvæði fyrir ökumenn.
SlOít svæði getur nýst öllum öku-
mönnum, bæði nýjum og þeim sem
telja sig- þurfa á endurþjálfun að.
halda. En meðan þetta svæði er
ekki komið af umræðustiginu er
háskalegt að auka hraðann.
Menn hafa rétt á að halda fram
sínum skoðunum á opinberum
vettvangi. Það er eitt af grundvall-
aratriðum þess frelsis sem enginn
ágreiningur er um. SH hefur til
dæmis rétt á aö halda á lofti þeirri
skoðun sinni að áróður gegn hrað-
akstri sé vafasamt hálmstrá þeirra
manna sem lifa af því að hafa góð
áhrif á umferðarmál. En skoöanir
okkar sem teljumst tO þess flokks
eru áreiöanlega mismunandi. En
eitt eigum við sameiginlegt. Við
vOjum auka öryggið í. umferðinni.
Við vOjum koma í veg fyrir að ungt
fólk verði fyrir varanlegu heilsu-
tjóni vegna hraöaksturs. Við vOj-
um koma í veg fyrir að ungt fólk
láti líflð á altari hraðans. Okkur
finnst árangurinn ekki vera nógu
mikill en samt höldum við áfram
af því að við vitum að markmiðið
er göfugt og þaö sem meira er: Það
er þjóðhagslega hagkvæmt.
Lykilhlutverk
Fjölmiölar hafa á undanfómum
áram í auknum mæh íjallaö um
þá ábyrgð sem fylgir því að fjalla
um málefni líðandi stundar. Þeir
hafa sífellt meiri áhrif á þróun
mála á ýmsum sviðum. Það væri
ánægjulegt ef þeir snerust ákveðið
á sveif með okkur sem á degi hverj-
um leitum leiða tO að auka öryggi
í umferðinni. Þar hafa þeir lykil-
hlutverk. Þeir móta viðhorf fólks.
Þeir geta til dæmis haft áhrif á það
hvaða viðhorf ökumenn hafa þegar
þeir fara út í umferðina.
Miðvikudaginn 18. nóvember sl.
héldu fimm aöilar, sem telja sig
eiga hagsmuna að gæta, beint eöa
óbeint, varöandi ökukennslu hér á
landi, fjölmenna ráðstefnu í
Reykjavík um ökukennslu og um-
ferðarmenningu. Hefði SH séð sér
fært aö fylgjast með þeirri ráð-
stefnu og kynna sér sjónarmið
ökukennara og fleiri aðila tO um-
ferðarmála held ég að hann heföi
ekki sent frá sér grein þá sem hér
hefur verið til umfjöllunar. Hún er
nefnOega í andstöðu við þaö mark-
mið okkar að auka ábyrgðartilfinn-
ingu ungs fólks í umferðinni og
gera því grein fyrir þeim skyldum
sem hvfla á herðum þess sem sest
hefur undir stýri á bifreið. Þetta
er sá þáttur sem virðist hafa mis-
tekist í ökukennslu og umferðar-
uppeldi hér á landi. En við breytum
því ekki með því að auka hraðann.
Hann er nógur fyrir.
Sigurður Helgason