Dagblaðið Vísir - DV - 13.04.1988, Qupperneq 29
MIÐVIKUDAGUR 13. APRÍL 1988.
29
Lífsstm
Draumabíll og lánstraust
Anna Bjamasan, Denver:
Þaö er ekki hægt aö búa í Banda-
ríkjunum án þess að eiga bíl.
Fljótlega eftir aö við komum hing-
að uröum við að kaupa okkur einn
slíkan.
Nóg er af bílasölum og alls kyns
happatilboðum rignir yfir landslýð
á öllum sjónvarpsstöðvunum dag-
inn út og daginn inn. Og dagblöðin
eru full af bílaauglýsingum og sér-
útgáfur fylgja þeim að minnsta
kosti einu sinni í viku.
Bíl af stærri gerðinni
Við vorum ákveðin í að fá okkur
amerískan bíl og helst af stærri
gerðinni. Þetta er sennilega eitt-
hvað sem okkur hefur dreymt um
á meðan við ókum um heima á ís-
landi í htlum evrópskum eða
japönskum bílum.
Við vorum því fljót aö velja bíhnn
og þegar búðið var að prútta dug-
lega, koma verðinu niður um 1500
dollara, kom fyrsta reiðarslagið.
Við gátum ekki greitt bíhnn út í
hönd þrátt fyrir aht prúttið og jafn-
vel þótt bíllinn kostaði ekki nema
um það bil einn þriðja af því sem
hann hefði kostað heima á íslandi.
Höfðum ekki lánstraust
Við þurftum að fá lánað hluta af
andvirði bílsins. Venjulegir amer-
ískir kaupendur geta fengið
greiðslufrest á meirihluta bílverðs-
ins í allt að 5 ár, það er að segja ef
þeir hafa lánstraust. Og það höfum
við ekki.
Þeir einir, sém hafa keypt eitt-
hvað upp á krít og ahtaf staðið í
skilum, hafa lánstraust. Þeir sem
eru nýkomnir til landsins eða hafa
alltaf greitt aht út í hönd hafa ekki •
lánstraust í Bandaríkjunum. Þú
verður að skulda til þess að geta
fengið lán.
Hvar eru skattskýrslurnar?
Nú hófust miklar samningaum-
leitanir við þann forstjórann sem
hafði með lánamáhn að gera. Hann
rakti úr okkur garnirnar um aha
okkar fjármálasögu. Við vorum
orðin vongóö um að nú færi aö
rætast úr okkar málum. Þá spurði
forstjórinn hvort við værum með
skattframtöl síðustu ára með okk-
ur. Okkur ofbauð nú tortryggni
forsfjórans á heiðarleika okkar og
brugðumst frekar illa við. Viö vor-
um nærri rokin á dyr en vorum
samt svo skotin í farkostinum að
við sátum á okkur og spurðum
hvað hann ætlaði aö gera við ís-
lenskar skattskýrslur.
Ekki seinna en klukkan átta
Forstjórinn sá nú að hahn hafði
farið yfir strikið og reyndi að eyða
málinu. Hann var að sjálfsögðu
Anna Bjarnason i Denver komst að því fullkeyptu þegar hún hugðist kaupa sér bil og fara síðan í bilpróf.
búinn aö fá upplýsingar um bank-
ana okkar heima og sagðist hann
mundu hringja í bankastjórana
næsta dag til að ganga úr skugga
um að óhætt væri að lána okkur
fyrir bílnum. Við bentum forstjór-
anum á að símtahð yröi aö fara
fram ekki seinna en klukkan 8 um
morguninn hér vegna tímamis-
munarins á Colorado og Reykjavík.
Léleg trygging
Forstjórinn taldi það ekkert
„problem“. Við skyldum hafa sam-
band viö hann eftir tvo daga sem
við gerðum. Þá var allt í einu í lagi
með lánið og við gátum fengiö bíl-
inn. Ekki spuröum viö hvemig
legið hefði á íslensku bankastjór-
unum, en sennhega hefur forstjór-
inn aldrei hringt í þá.
Loks fundum við tryggingaraðila
sem seldi okkur tryggingu með því
að vjð lofuöum upp á æru og trú
að verða okkur úti um hérlend
ökuskírteini strax eftir helgina.
Tryggingin, sem viö fengum, er
satt að segja mjög léleg, bætur al-
veg í lágmarki og kostar hvorki
meira né minna en hátt í 100 doll-
ara á mánuöi. Og þetta var þaö
besta sem við gátum fengið.
Draumatrygging
Til ahrar hamingju getum viö
fengið betri tryggingu eftir hálft ár.
Þá fer verðið fyrir góða tryggingu
niður um helming. Bílatryggingar
eru mjög misjafnar hér, aöih, sem
sém er getur kennt þér að keyra.
Þú þarft heldur ekki að koma í
fylgd ökukennara í prófiö, aðeins
að vera í fylgd einhvers sem hefur
gilt ökuskírteini. Viðkomandi kem-
ur í prófið í bíl sem aht er Llagi
með og ef próftakinn getur svarað
Annað sem er frábrugðið er þegar ein akrein á milli tveggja akreina
gatna er fyrir umferð i báöar áttir eða efngöngu ætluð fyrir þau öku-
tæki sem ætla aö taka vinstri beygju eins og myndin sýnir.
Eitt af því sem er frábrugðið i
umferðinni hér og heima á Íslandi
er fjögurra horna stansskylda. Þá
er STOP-merkið á öllum fjórum
hornum gatnamótanna og allir
verða að stööva skilyrðislaust.
Síðan leggja menn af stað í þeirri
röð Sem þeir komu að gatnamót-
unum. Tillaga um svona stöðvun-
arskyldu við ísaksskóla I Reykjavík
var á sinum tíma felld af yfirvöld- -
um í Reykjavik.
er með tjónlausan akstur eða er
„draumatryggjandi“, getur fengið
góða tryggingu fyrir 425 dollara
yfir áriö en það eru um 17.000 krón-
ur íslenskar;
Hér veröa menn aö tryggja sig
fyrir því að lenda í árekstri við
ótryggða ökumenn, því þrátt fyrir
að trygging sé hér lögboðin eru
margir sem aka um ótryggðir.
Við greiddum tryggingu í þrjá
mánuði og vorum ánægö með bíl-
inn okkar, sem var alger drauma-
bíll, eins og okkur hafði dreymt um
að eignast.
Nú var eftir að efna loforðið með
.bílprófið.
Að taka bílpróf í útlöndum
Okkur hafði verið sagt af heima-
mönnum að til þess aö fá ökuskír-
teini í Colorado yrðum við alveg
örúgglega að taka skriflega prófið.
Af því að íslensku ökuskírteinin
okkar voru í gildi var tahö að okk-
ur yrði sleppt við keyrsluprófiö.
Stungið var upp á því við okkur
að við læsum kennslubókina til
þess aö undirbúa okkur undir próf-
iö. Undirritaður hélt nú ekki að
ástæða væri til þess að fara að lesa
umferðarreglur. Það kynni maður
upp á sína tíu fingur eftir aö hafa
ekið tjónlaust í tíu ár á íslandi.
Ökutímar ónauðsynlegir
Og með það mættum við á öku-
skírteinaskrifstofuna snemma á
mánudagsmorgni. Fyrirkomulagiö
er nokkuö annaö en heima á ís-
landi. Ekki er nauösynlegt aö fara
í ökutíma hjá ökukennara. Hver
einhverju lágmarki af spurningum
og ekið eins og prófdómarinn vill
hefur hann staðist ökuprófið og fær
skírteini.
Hins vegar er rétt að geta þess
að hér er „bókin“ kennd í unglinga-
skólum þannig aö segja má að
.bóklega kennslan fari öjl fram inn-
an veggja skólans.
Sjálfsálitið í góðu lagi
I Colorado eru kröfur til öku-
manna strangari en í mörgum
öörum ríkjum. Hér er mikið um
fjallvegi og í nokkra mánuöi á
hveiju ári getur verið illfært vegna
snjóa.
Eftir að hafa gefið upplýsingar
um „nafn og núrner", látið athuga
sjónina og hugsanlega htblindu
voru okkur afhent prófblöðin. Allt
fer fram í einum og sama salnum,
próftakar fara til hliðar viö af-
greiðsluborðiö þar sem prófið er
þreytt í „básum“.
Við höfðum frétt af því aö þetta
væri svokallað krossapróf og sjálf-
sáhtið var enn í góöu lagj. En þá
kom fyrsta taugaáfalliö. Ég skildi
hvorki upp né niður í spurningun-
um. Þær hefðu nærri því eins getað
verið á kínversku. Samt þyki ég
nokkuð vel læs og skrifandi á enska
tungu.
Engin leið að svindla
Ekki var nokkur leiö að svindla
þótt við stæðum þarna hhð við hlið
því að viö vorum auðvitað hvort
meö sitt spurningablaðið. Ég
reyndi aö svara eftir bestu getu en
vegna þess að ég hafði aldrei lesið
bókina stóð ég vægast1 sagt iha að
vígi og kunni ekki skil á þeim regl-
um sem spurt var um.
Ég vissi þó hvaöa reglur ghda um
akstur í snjó.
Fallin
Útkoman varö eftir því. Ég féll á
prófmu.
Konan, sem fór yfir prófið mitt,
var greinilega af spönskum uppr-
una og talaði með miklum hreim.
Hún hafði.nákvæmlega enga sam-
úð með mér. Spurði bara hvemig
mér dytti í hug að koma svona illa
undirbúin.
„Hefurðu ekki lesið bókina?“
spurði hún.
Það datt af henni andhtið þegar
ég sagðist ekki hafa haft bókina
sem var þó ekki sannleikanum
samkvæmt. Hún gaf mér hana.
í hönd fór einhver erfiðasti sólar-
hringur í lífi mínu. Ég sat og las
hvern kaflann eftir annan í bók-
inni. Um nóttina dreymdi mig
umferðarreglur og ég var úttauguð
um morguninn en samt staðráðin
í að gefa mig ekki. Þó var komið
fram yfir hádegi þegar ég mætti
aftur á prófstaðinn.
Hélt að ég fengi skírteini
Nú tókst mér að skhja spurning-
arnar og ég stóðst prófið. Sú
spánska var enn á vakt og var nú
mjög ánægð með mig. Það var engu
líkara en að henni fyndist hún eiga
einhvern þátt í velgengni minni af
þvi að hún gaf mér bókina góðu.
Ég hélt að ég væri nú komin i
gegnum nálaraugaö og eftir að hafa
greitt 8 doUara fengi ég þetta lang-
þráða ökuskírteini. Svo var þó
ekki. Þegar búið var að taka mynd-
ina sagði sá sem hana tók að nú
skyldum við koma í keyrsluprófið.
Taugóstyrk
Eiginmaðurinn fór á undan og
stóöst með prýöi. Ég var hins vegar
svo taugaóstyrk aö þegar ég heyrði
að hægt væri að fá bráðabirgöa-
ökuskírteini og taka keyrsluprófið
seinna greip ég það fegins hendi.
Ég yfirgaf því staðinn með bráða-
birgðaökuskírteini upp á vasann
sem leyfði mér aðeins að aka í fylgd
með einhverjum sem hefði fullgUt
ökuskirteini.
í tvo mánuði hékk þetta yfir mér
eins og svart ský: Að hugsa sér að
hafa misst kjarkinn í miðju próf-
inu. Einn daginn ákvað ég að þetta
gengi ekki lengur. Nú skyldi ég
halda í prófið og ná því með prýöi.
Auðvitað gekk það líka eins og í
sögu.
Af hverju?
Af hverju skyldi maður vera
taugaóstyrkur yfir einhveiju eins
og keyrsluprófi? Maður ekur bara
jafnvel og vandlega og maður gerir
dagsdaglega og þá verður allt í lagi.
Það hefur hins vegar margsinnis
komið í Ijós að viö höfðum mjög
gott af því að lesa „bókina". Þaö
sem við læröum af henni hefur
komið okkur að góðu gagni í um-
ferðinni hér og ekki síst í Los
Angeles. Umferðin hér er eins og
sveitaumferð á móts við umferðina
í Los Angeles sem er með því
svakalegra sem við höfum séð.