Dagblaðið Vísir - DV - 26.09.1988, Blaðsíða 6

6
MÁNUDAGUR 26. SEPTEMBER 1988.
Sandkom
Fréttir
Andafundur sjálf-
stæðismanna
í Súlnasal
Þaöerekki
laustviöaö
sumumhafi
þóttnógumtil-
vitnanirræðu-
mannaíævi-
sögurfallinna
stjómmálafor-
ingjaáfrægura
fundisjálfstæð-
ismannaáHót-
elSöguifyrri
viku. Þorsteinn Pálsson, forsætisráð-
herra, las af kappi upp úr ævisögu
Ólafs Thors þarsem Olafur fór hörð-
um orðum um óheilindi Hermanns
Jónassonar. Þorsteinn þóttist sjá
margt sameiginlegt með þeim feðg-
um, Hermanni og Steingrími. Mörg-
um fundarmönnum þótti sera þeir
væru komnir á andafund, sérstak-
lega vegna þess að einn fundarmanna
var Guðmundur Einarsson verk-
fræðingur, kaffibauna-fer ilgreinari
og sálarrannsóknamaður.
IMáði í konu Hall-
dórs
Blöndals
Áþessumsama
fundi var
Gunnar
Bjarnason
ráðunautur
meðalfundar-
manna. Gunn-
arhófræðu
sínaáyfirlýs-
inguþessefnis
aðhannhefði
ekkihaftaf-
skipti af stjómmálum i tíu ár. Gunn-
ari þótti ástæða tilaðhefja afskipti
af pólitík á ný þegar hann horföi og
hlustaði á Jón Baldvin og Steingrím
í frægri útsendingu á Stöð 2. Gunnar
sagði að sín fyrstu viðbrögð hefðu
verið að reyna að ná tali af Þorsteini
formannL Gunnar náði ekki til for-
mannsins þrátt fyrir ítrekaðar til-
raunir. Hann reyndi einnig að ná tali
af öðrum forystumönnum fiokksins
en án árangurs. Gunnar endaði
raunasögusinaáaðsegja: „Aðlokum
náði ég i konu Halldórs Blöndals."
Þá fengi Eiríkur
of mikilvöld
Þegarsámögu-
leikikomuppí
stjórnarmynd-
unarviðrasðun-
umaðMatthías
Mathiesenyrði
hugsanlega for-
sætisráðherra
sagöieinnaf
heistu krötum
þessalandsað
sér þætti það óráð. Þegar hann var
spuröur h vers vegna hann talaði s vo
svaraði kratinn að þá fengi Eiríkur
of raikil völd. Forvitnir voru engu
nær og spurðu h ver þessi Eiríkur
væri. Kratinn upplýsti viðstadda góð-
fúslega og sagði Eirfk þennan vera
einkabílsfjóra Matthíasar.
Steingrímur og
hundurinn
íöllum
hamagangin-
umviðstjóm-
armyndunart-
ilraunimar
komfyrirað
stjómmála-
mennfengusig
fullsaddaaf
forvitniog
ágangiblaða-
manna.Ljósmyndari DV elti Ólaf
Ragnar eina nóttina heim tíl Stein-
gríms. Steingrimur kom til dyra
klæddurnáttsloppi. Þegarhannsá
ijósmyndarann skellö hann aftur
hurðinni ogblótaöi. Steingrímur
virðist ekki langrækinn þvi næst er
hann hitti þennan sama Ijósmyndara
sagöi hann að réttast hefði verið aö
siga á hann hundinum. Steingrimur
bætti við að það hefði sennilega ekki
verið öl neins þar sem hundurinn er
s vo meinlaus að hann hefði i mesta
lagi sleikt þósmyndarann.
Umsjón: Sigurjón Egilsson
Steingrímur Hermannsson skilaði umboðinu:
Engir aðrir kostir en að
ræða við Borgaraflokkinn
- efdr að Alþýðubandalagsmermirnir heltust úr lestinni
„Ég skilaði umboðinu vegna þess
að með þeirri samþykkt, sem þing-
flokkur Alþýðubandalagsins gerði,
kom hann í veg fyrir að ég gæti
myndað meirihlutastjóm. Ég verð að
minna á að einn af þingmönnum
Alþýðubandalagsins hefur lýst því
yfir að hann styðji ekki þessa ríkis-
stjórn. Þessi tilraun strandaði á því
að Alþýðubandalagið hafnar öllu
samstarfi við Borgaraflokkinn í þess-
ari stjórnarmyndun. Þar með væri
það ekki nema 31 þingmaður sem
gæti hugsanlega stutt hana,“ sagði
Steingrímur Hermannsson þegar
hann gekk af fundi forseta íslands
eftir að hafa skilað umboði sínu til
myndunar ríkisstjórnar.
„Viö hófum formlegar viðræður
við Borgaraflokkinn í gærkvöldi. Það
var gert að höfðu samráði við for-
mann Alþýðubandalagsins og því
með fullri vitund Alþýöubandalags-
manna. Eftir yfirlýsingu Geirs
Gunnarssonar tjáði ég formanni Al-
þýðubandalagsins að ég ætti ekki
annars kost en leita eftir stuðningi
frá Borgaraflokki. Ég lýsti því yfir
uppi í svokölluöu turnherbergi í
Borgartúni í vitna viðurvist að ég
ætti ekki annan kost í stöðunni. A
þeim fundi óskaði formaöur Alþýðu-
bandalagsins eftir að það yrði ekki
gert fyrr en við værum búnir að fara
yfir stjórnarsáttmálann. Við því varð
ég að sjálfsögðu," sagði Steingrímur.
Eftir þessi lok á tilraunum Stein-
gríms til stjórnarmyndunar virðast
líkurnar til þess að mynduð verði
minnihlutastjórn aukast.
„Ég skýrði forseta frá því að Fram-
sóknarflokkur og Alþýðuflokkur
væru tilbúnir að framkvæma að-
gerðir sem eru mjög vel undirbúnar
og koma í veg fyrir að hjólin stöðvist
frekar en orðið er,“ sagði Steingrím-
ur um möguleikana á minnihluta-
stjórn Framsóknar og Alþýðuflokks.
-gse
Viöræður við Borgaraflokk komu í veg fyrir vinstri stjóm:
„Ég er höfuðandstæðingur
kommúnisma á íslandi“
- segir Albert Guðmundsson,
„Ólafur Ragnar Grímsson leggur
réttan skilning í málið ef hann lítur
svo á að Borgaraflokkurinn hafi
komið í veg fyrir róttæka vinstri
stjórn. Þetta tal hans um að nú væri
lag fyrir langvarandi vinstri stjóm
leit ég á sem hálfgerðan kommún-
isma. Hann talaði um það af slíku
stærilæti að það leit út fyrir að hann
hefði þegar tekið völdin. Ég er á
móti þessu og þaö hefur farið í taug-
arnar á honum enda er ég orðinn
höfuðandstæðingur kommúnisma á
íslandi," sagði Albert Guömundsson,
formaður Borgaraflokksins.
Deila stendur um það á milli Stein-
gríms Hermannssonar og Ólafs
Ragnars Grímssonar hvenær Borg-
araflokkurinn kom inn í viöræöurn-
ar.
Borgaraflokksmenn sjálfir eru
hins vegar ekki í neinum vafa. Á
laugardaginn sendu þeir eftirfarandi
ályktun til Steingríms Hermanns-
sonar:
„Á fundi þingflokks og trúnaðar-
mannaráðs Borgaraflokksins í dag,
þar sem hugsanleg þátttaka Borgara-
flokksins í væntanlegri ríkisstjórn
var rædd, voru eftirfarandi skilyrði
fyrir þátttöku flokksins í stjórnar-
samstarfi einróma samþykkt:
1. Lækkun eöa niöurfelling matar-
skattsins.
2. Afnám lánskjaravísitölunnar.
3. Skattar verði ekki lagðir á sparifé
sem ávaxtaö er í bönkum eða
sparisjóðum á venjulegum spari-
sjóösbókum.
Steingrimur Hermannsson fór á fund forseta stuttu eftir aó Ólafur Ragnar
Grímsson færði honum samþykkt þingflokks Alþýðubandalagsins þar sem
hafnað var öllu samstarfi við Borgaraflokkinn. DV-mynd GVA
formaöur Borgaraflokksins
4. Önnur stefnumál flokksins á lista,
sem yöur hefur verið afhentur,
verði rædd og afgreidd við gerð
málefnasamnings.
5. Borgaraflokkurinn fái minnst tvö
ráðherraembætti í hinni nýju
stjórn, þ. á m. utanríkisráðuneytið.
6. Borgaraflokkurinn fái embætti
forseta sameinaðs Alþingis.
í framhaldi af þessum viðræðum
boðaði Steingrímur til fundar við
fulltrúa Borgaraflokksins með full-
trúum Framsóknar og Alþýðuflokks
klukkan níu á laugardagskvöld. Sá
fundur stóð til klukkan fjögur um
nóttina og töldu fulltrúar Borgara-
flokksins hann árangursríkan að því
leyti aö möguleiki virtist fyrir flokk-
ana að komast að samkomulagi um
málefnasamning. Sögðu þeir að:
....munnlegar undirtektir hefðu
veriö góöar við nokkra liði bréfsins."
Upp úr klukkan tvö á sunnudaginn
kom síðan Hreggviður Jónsson,
þingmaður Borgaraflokksins, í sjáv-
arútvegsráðuneytið með þau skila-
boð að flokkurinn krefðist svara fyr-
ir klukkan fjögur.
„Að öðrum kosti teljum við of lítinn
tíma til frekari viöræðna um þátt-
töku Borgaraflokksins í væntanlegri
ríkisstjórn." Þessu var aldrei svaraö.
Hins vegar sagöi Albert að Stein-
grímur hefði haft samband við sig
bæði fyrir og eftir fund hans með
forseta íslands í gær þar sem hann
afhenti umboðið.
-SMJ
Miðstjómarfundur Alþýðubandalagsins:
Borgaraflokkur og álverið skiptu sköpum
Tvennt virðist hafa snúið mið-
stíórnarmönnum Alþýðubanda-
lagsins gegn fyrirhugaðri aðild að
ríkisstjórn Steingríms Hermanns-
sonar á fundi miðstjómarinnar í
gær, í fyrsta lagi fréttir af fundi
Framsóknar og Alþýðuflokks með
Borgaraflokki nóttina áður og i
öðru lagi samþykkt flokksráðs Al-
þýðuflokksins um að flokkurinn
myndi ekki samþykkja aö staöið
yrði í vegi fyrir byggingu nýs ál-
vers.
Aöfaranótt sunnudagsins hafði
komið fram tillaga frá félögum í
Fylkingunni um aö Alþýðubanda-
lagiö setti þaö sem skiiyrði fýrir
stjórnarþátttöku að samningarnir
yröu settir strax í gildi. Sú tiliaga
fékk þó ekki mikinn hljómgrunn.
Málin horfðu hins vegar öðruvísi
við um morguninn þegar fréttir af
hugsanlegri inngöngu Borgara-
flokksins inn í viðræðumar og af-
stöðu Alþýðuflokksins til álversins
höfðu borist inn á fundinn. Afstaða
þeirra fundarmaxma, sem áður
vildu slá af kröfum flokksins í
launamálum tU aö freista þess að
ná árangri í ríkisstjóm, breyttist.
Það virtist ekki lengur liggja fyrir
í hvers konar ríkisstjórn flokkur-
inn var að ganga.
Kröfur Alþýðubandalagsins í
launamálum, sem þingflokkurinn
gerði aö úrslitakostum, voru þær
sömu og flokkurinn hafði sett fram
í upphafi viöræðnanna. Þær hljóö-
uðu upp á að samningsrétturinn
kæmi strax til framkvæmda. -gse
Samþykkt þingflokks Alþýðubandalagsins:
Settu fram úrslitakosti vegna
viðræðna við Boigaraflokkinn
Hreggviður Jónsson kom í sjávarútvegsráðuneytið i gær með bréf til Stein-
grims Hermannssonar. Þar sagði aö Borgaraflokkurinn hefði gefið Stein-
grimi frest til kl. 16 i gær til að svara tillögum hans. DV-mynd GVA
Þegar Ólafur Ragnar Grímsson og
Steingrímur J. Sigfússon komu með
samþykkt þingflokksfundar Alþýðu-
bandalagsins til Steingríms Her-
mannssonar í sjávarútvegsráðuneyt-
ið eftir hádegið í gær varð ljóst að
tilraunir Steingríms til myndunar
meirihlutastjórnar voru runnar út í
sandinn.
Samþykkt þingflokksins var eftir-
farandi:
„Þingflokkur Alþýðubandalagsins
lýsir yfir undrun sinni á þeim vinnu-
brögðum sem viðhöfð hafa verið og
koma óvænt í ljós á lokastigi stjórn-
armyndunartilraunar Steingríms
Hermannssonar. Eftir mikla vinnu,
sem lögö hefur verið í gerð stjórnar-
sáttmála milli væntanlegra sam-
starfsaðila, Framsóknarflokks, Al-
þýðubandalags, Alþýðuflokks og
Samtaka um jafnrétti og félags-
hyggju, kom fram í fjölmiðlum í
morgun að síðustu hótt hefur for-
maður Framsóknarflokksins átt
formlegar viðræður um inngöngu
Borgaraflokksins í þessa ríkisstjórn
án vitundar og þvert gegn yflrlýstum
vilja þingflokks Alþýöubandalags-
ins.
Sú tillaga um málefnagrundvöll
nýrrar ríkisstjómar, sem formenn
Framsóknarflokks, Alþýðuflokks og
Alþýðubandalags gengu frá í gær
ásamt Stefáni Valgeirssyni, var um
málefnagrundvöll vinstri stjórnar.
Innganga Borgaraflokksins heföi því
breytt eðli þessa samstarfs.
Auk þessa viröist nú heldur ekki
ljóst hvort aUir viðræöuflokkarnir
eru reiðubúnir að samþykkja það
ákvæði í málefnasamningnum sem
hindrar byggingu nýs álvers.
Þetta tvennt vekur miklar efa-
semdir um að nauðsynlegt trúnaðar-
traust sé fyrir hendi milli flokkanna
til að ný ríkisstjórn geti náð árangri.
Þar við bætist að fyrir tveimur dög-
um töldu forystumenn Alþýðu-
bandalagsins að þeir hefðu gert sam-
komulag við forystumenn Fram-
sóknarflokks og Alþýðuflokks um
ákvæði stjórnarsáttmálans er snertu
samningsrétt og kjarasamninga. Það
samkomulag hélt hins vegar ekki og
mjög erfið staða var í allan gærdag
í viðræðum flokkanna vegna þessar-
ar atburðarásar.
Eigi ríkisstjórn Framsóknarflokks,
Alþýðuflokks og Alþýðubandalags
að vera byggð á traustum grunni og
ná árangri í verkum sínum er nauð-
synlegt að trúnaður ríki milli sam-
starfsaöila.
Þingflokkur Alþýðubandalagsins
telur því óhjákvæmilegt að fá úr því
skorið í ljósi allra þessara atburða
hvort væntanlegir samstarfsaðilar í
nýrri ríkisstjórn vilji sýna vilja sinn
til samstarfs í verki með því að koma
nú til móts við þær tillögur um samn-
ingsrétt og kjör sem Alþýðubanda-
lagið hefur sett fram í viðræðunum."
-gse