Dagblaðið Vísir - DV - 25.05.1989, Síða 14
14
FIMMTUDAGUR 25. MAÍ 1989.
PHP Frjálst.óháÖ dagblað
Otgáfufélag: FRJALS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÖLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJANSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjóri: JÖNAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PALL STEFANSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLTI 11,105 RVlK, SlMI (1 )27022 - FAX: (1 )27079
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRjALSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ARVAKUR HF. - Askriftarverð á mánuði 900 kr.
Verð í lausasölu virka daga 85 kr. - Helgarblað 100 kr.
Kerfið sýnir klærnar
Andófiö gegn innflutningi smjörlíkis er gott dæmi um,
hvemig þrýstisamtök hagsmunaaöila úti í bæ og emb-
ættismenn ríkisins sameinast um aö láta verndun sér-
hagsmuna ráöa ferðinni gegn,almannahagsmunum um
lækkun verðs á vöru og þjónustu í landinu.
Félag íslenzkra iðnrekenda gætir hagsmuna nokk-
urra innlendra smjörlíkisgeröa, sem fara ekki eftir regl-
um um merkingar á umbúöum. Þær hafa undanþágu
til næstu áramóta frá reglunni um, aö upplýsingar um
næringarefni og geymsluþol séu á umbúðunum.
Athyghsvert er, að undaþágan byggist á, að innlendu
smjörlíkisgerðirnar þurfi frest til næstu áramóta til aö
koma út meira en ársgömlum birgöum í gömlum um-
búðum ff á því í fyrra. Hiö opinbera hefur því ekki mikl-
ar áhyggjur af aldri vörunnar, ef hún er innlend.
Þrátt fyrir þetta var Félag íslenzkra iönrekenda ekki
feimið viö aö senda HoUustuvernd ríkisins bréf um, að
innflutta smjörlíkið kunni í sumum tilvikum ekki aö
uppfyha kröfur um merkingu, sem innlendir framleiö-
endur þurfa ekki að fara eftir á þessu ári.
Framkvæmdastjóri félagsins var eftirminnilegur í
sjónvarpi, þegar hann sagði, að þetta væri búvara og
ætti því aö fylgja annarri einokun á því sviði. Síöar var
upplýst hér í blaðinu, aö hið svokaUaöa innlenda smjör-
líki er hrært úr erlendum og innfluttum hráefnum.
Þetta upphlaup félagsins var skhjanlegt, því að í
þrýstihópum reyna menn aö komast eins og langt og
unnt er hverju sinni. Viöbrögð HoUustuverndar voru
hins vegar einkar athyghsverö. Þau sýna, hve UtUs
málsefni mega sín, þegar hagsmunir eru annars vegar.
HoUustuvemd hefur Utið látið á sér kræla um dag-
ana, nema helzt til aö væla um fjárskort. TU dæmis
hefur þessi opinbera skrifstofa ekki gefiö sér tíma tU
aö hafa afskipti af, hvort selt sé og selt verði tU næstu
áramóta aldrað, innlent smjör í umbúðum frá í fyrra.
Þegar þrýstihópurinn sendi HoUustuvernd bréfiö um
útlenda smjörlikiö, vaknaði stofnunin hins vegar af
værum blundi og lét nota sig til að biöja um, að það
smjörlíki yrði ekki afgreitt úr tolU, fyrr en stofnunin
hefði gengið úr skugga um, að settum reglum væri fylgt.
Þessa beiðni hentu á lofti kerfiskarlar í heilbrigðis-
ráðuneytinu og landbúnaðarráðuneytinu. Þeir notuðu
bréf HoUustuverndar tU að stöðva toUafgreiðslu á inn-
fluttu smjörlíki. Er nú máUð komið í hendur þriggja
manna ráðherranefndar, sem á að jafna ágreininginn.
í nefndinni er Steingrímur J. Sigfússon landbúnaðar-
ráðherra, sem hefur oft lýst sig andvígan leyfi viðskipta-
ráðherra til innflutnings á smjörlíki. Ennfremur er þar
Guðmundur Bjarnason heUbrigðisráðherra, sem form-
lega fór fram á stöðvunina á toUafgreiðslu.
Þriðji maðurinn í nefndinni er svo Jón Sigurðsson
viðskiptaráðherra, sem veitti leyfið tU innflutnings á
takmörkuðu magni smjörlíkis. Líklegt er, að sjónarmið
hans nái fram að ganga, því að erfitt er að halda tU
streitu, að smjörlíki sé búvara, en ekki iðnvara.
Þröstur Ólafsson, stjómarformaður Kaupfélags
Reykjavíkur og nágrennis, hefur sagt, að ekki standist
krafa heUbrigðisráðherra um bann við toUafgreiðslu.
Hann hefur einnig sagt, að „þarna sé kerfið að sýna
klæmar“, sem er alveg laukrétt lýsing á máUnu.
Neytendum er hoUt að átta sig á, að jafnvel HoUustu-
vemd ríkisins vinnur gegn þeim, ef það er í þágu sér-
hagsmuna og kerfishagsmuna gegn almannahag.
Jónas Kristjánsson
„Spilling og aftur spilling blasir hvarvetna viö og allt er þetta tekið úr sameiginlegum sjóðum landsmann-
a,“ segir greinarhöfundur.
Almenningur borgar
bruðl hinna fáu útvöldu
Eitt af því erfiðasta, sem forystu-
menn í verkalýðshreyfingunni
þurfa aö standa frammi fyrir, er
þegar þeim er bent á allt misréttið
sem viðgengst í þjóðfélaginu. Á
sama tíma og verið er að semja um
smánarlaun launþegum til handa
flytja fjölmiölar okkur - nær dag-
lega - fréttir af því að einstaklingar
úti í þjófélaginu taki sér svo og svo
há laun fyrir vinnu sína og þjón-
ustu, að það nær út yfir allan þjófa-
bálk.
Vitað er að nú er og hefur verið
lengi blómleg uppskera hjá lög-
fræðingum, vaxtaokrið hefur séð
til þess. Haft er fyrir satt aö spari-
sjóðsbækur lögfræðinga, sem inn-
heimta vanskilaskuldir fyrir banka
og sparisjóði, séu svo úttroðnar af
„Júdasargulli" aö hinir sömu lög-
fræðingar viti nánast ekkert hvað
þeir eigi aö'gera við þetta fjármagn.
Svo mikiö sé það að vöxtum - og
alltaf bætist viö því okrið á fjár-
magninu viröist ekkert vera í rén-
un. Allar þessar innstæður lög-
fræðinganna eru dregnar með
blóðugum töngum frá heimilum og
atvinnufyrirtækj um.
Siðgæði, hvað er nú það?
Um allt þetta veit fólk en getur
enga björg sér veitt. Talsmenn þess
á Alþingi, flestir, vita líka um þetta
ástand sem á sér stað úti í þjófélag-
inu. Alhr t.a.m. fylgjast með því
þegar einn bankastjóranna, Sverr-
ir Hermannsson, er sífellt að veija
það að hann hafi tekið sér alltof
háa þóknun fyrir störf sín. Ekkert
sé við það að athuga þó aö laun
hans sl. jólamánuð hafi numið hátt
á aðra milljón króna.
Síðan er það látið duga að senda
ffá sér einhvers konar greinargerð
og þá sé allt í sómanum. Veifað ein-
hverjum pappírum með skírskotun
í vafasaman lagabókstaf - máhð
þar með afgreitt. Siögæði, hvað er
nú það? Sama gerist við þann
gjörning aö einhver lögfræðingur
er skipaður í stjómunarstöðu. Því
fylgir að sá hinn sami fær milljónir
á milljónir ofan fyrir þjónustuna.
Spihing og aftur spilhng blasir
hvarvetna við og allt er þetta tekið
úr sameiginlegum sjóðum lands-
manna.
Það sem einfaldlega blasir við er
sú óáran í þjóðfélagi okkar að fáir
hafa getað í krafti aðstöðu og valds
hrifsaö til sín svo stóran hluta af
þjóðarauðnum að það minnir ein-
faldlega á það sem er að gerast í
Suður-Ameríku. Ef ekkert verður
að gert af hálfu þeirra sem kosnir
eru til þess að stjórna þessu landi
þá endar þeíta ekki nema á einn
veg, að mikill flöldi launþega verð-
ur hér öreigar. Allir ættu að gera
sér flósa grein fyrir því.
Innantómt orðagjálfur
Ólafur Ragnar Grímsson flár-
málaráðherra lét hafa eftir sér nú
fyrir stuttu að núverandi ríkis-
sflóm ætti að sefla sér langtíma-
KjaUarinn
Karvel Pálmason
alþingismaður
markmið varðandi ahsheijar end-
urskipulagningu á atvinnumálum
þjóðarinnar svo og uppstokkun á
peningamarkaði þannig að raun-
vextir yrðu viðunandi.
Aht gott um þetta. En því skyldu
ríkissflórnir, sem kenna sig við fé-
lagshyggju th framtíðar, aldrei
gleyma að það er fleira sem th
þeirra friðar heyrir. Svo langt eru
þeir, margir hverjir, sokknir sem
vahst hafá th meðhöndlunar þess
flármagns sem þjóðin aflar aö rík-
isstjórn, sem ætlar að kenna sig við
ofangreint hugtak verður að setja
efst á stefnuskrá sína eitt orð eöa
tvö, þ.e. endurmat á siðgæðisvit-
und þeirra sem valdir eru til að
sflórna flármálum þjóðarinnar,
þessu sameiginlega aflaverðmæti
sem hún skapar.
Ef það gerist ekki að ráðherrar,
forsflórar, bankastjórar, lögfræð-
ingar og flármálaspekúlantar, sem
mergsjúga almenning, taki sinna-
skiptum í taumlausri peninga-
hyggju þá verður aht tal um ríkis-
sflómir jafnaðar, bræðralags og
félagshyggju innantómt orðagjálf-
ur.
Fyrir nokkrum árum stóð núver-
andi flármálaráðherra fyrir eftir-
minnhegri þáttaröö í sjónvarpinu.
Þar birti hann myndir af húseign-
um peningafursta þessa lands og
lét m.a. bankasflóra sifla fyrir svör-
um um allt það óhóf sem þessar
stofnanir stóðu fyrir. Öh þjóðin
stóð á öndinni yfir bruðhnu -
hvemig þjóðarauðnum var sóað
meðal hinna útvöldu.
Nefndarskipun til tyftunar
Nú er sú tihaga borin fram hér
aö flármálaráöherra skipi eina
nefnd - þó margar séu fyrir - þ.e.
eina alvörunefnd sem skipuö verði
fuhtrúum launþega. í þessa nefnd
verði settir einungis þeir sem þurfa
að lifa af láglaunum sínum. Verk-
efni nefndarinnar verði í beinu
framhaldi af sjónvarpsþáttum
þeim sem flármálaráðherra stóö
fyrir á sínum tíma.
Nefndin kanni það hvernig á því
standi að bróðurparturinn af því
sem þjóðin aflar lendir yfirleitt hjá
fáum einstaklingum og flölskyld-
um. Nefndin kafi til botns í hfs-
háttum þessa fólks, húsakosti, bif-
reiðaeign, lúxusferðalögum ogöðr-
um flottræfilshætti. Nefndin þarf
að hafa mikil völd og birta opin-
berlega niðurstöður sínar því Ihut-
verk hennar á að vera þaö að efla
siðgæðið í landinu, þ.e. th tyftunar.
Hún á að lækna þá sem haldnir
eru óstöðvandi fégræðgi og kenna
þeim að taka tilht th mannghdis
frekar en auðghdis. Allt það auð-
magn, sem þessir menn hafa náö
undir sig, er sameign þjóðarinnar.
Almenningur borgar aht þetta
bruðl - hinna fáu sem kunna sér
ekkert hóf.
Fámenn þjóð getur ekki liðið
þetta skrumskælda lífsgæðakapp-
hlaup nokkurra auðhyggjuein-
stakhnga. Launþegar hafa hrein-
lega ekki bolmagn til þess að greiða
fyrir það af lágum launum sínum.
Því er þessi thlaga sett hér fram.
Það er of dýru verði keypt að
horfa upp á það svo árum skiptir
að hvert heimihð á fætur öðru leys-
ist upp, börn hrekist manna í mill-
um vegna vonlausrar baráttu for-
eldranna til þess að vinna fyrir
brýnustu nauðþurftum. Allt vegna
þess að ríkisstjórnir ná ekki tökum
á þeim verkefnum sem þær hafa á
stefnuskrám sínum.
Og hvers vegna ná þær ekki þeim
tökum sem þær hafa sett sér? Ein-
faldlega vegna þess að þeir sem í
raun hafa sölsað undir sig helftina
af aflafé þjóðarinnar eru oflarlar
ríkisstjórnanna. Þetta er sá blá-
kaldi veruleiki sem við stöndum
frammi fyrir í dag.
Því verður það verkefni allra
þeirra sem vilja hér raunverulegt
jafnrétti að taka saman höndum,
endurskipuleggja flármagnsmark-
aðinn þannig að sú misskipting,
sem nú á sér staö, taki enda. Fyrr
mun verkalýður þessa lands ekki
fá notið mannsæmandi lifs.
Karvel Pálmason
„Nefndin kafi til botns í lífsháttum
þessa fólks, húsakosti, bifreiðaeign,
lúxusferðalögum og öðrum flottræfils-
hætti.“